lsten luit. (naar ouderdom van rang) den2den
luit. D. Dutry van Haeften, van het korps 2°.
den l9ten luit. M. W. van Wickevoort Crom-
melin, van het 4de reg. huzaren, op zijn ver
zoek, op non-activiteit gesteld, en zulks in af
wachting dat omtrent hem nader zal worden
beschikt.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier
Zaterdag des namiddags te 5 uren 50°, Wind: Z. W.,
des avonds te 8 uren 46°, te 10 uren 46°.
Zondag 's nachts te 12 uren 46°, te 3 uren 46°,
's morgens te 5 uren 46°, te 8 uren 48°, 's na
middags te 12 uren 56°, te 4 uren 54°, 's namid
dags te 5 uren 52°, Z. W., 's avonds te 8 uren 46°,
te 10 uren 45°, Maandag 's nachts te 12 uren
44°, te 3 uren 44°, 's morgens te 5 uren 44°,
N. W., te 8 uren 44°, 's namiddags te 12 uren
44', te 4 uren 44".
BUITENLAND.
Oostenrijk. Zaterdag jl. is door den president
van het Huis der afgevaardigden medegedeeld,
dat zijn ingekomen vijf wetsontwerpen strek
kende tot dekking van het deficit. Het eerste
betreft de conversie der staatsschuld en strekt
om de tegenwoordige staatsschuld-brieven te
veranderen in niet aflosbare, met eene inkom
sten-belasting van 12 pCt. bezwaarde renten.
De interest is bepaald op 444/10 pCt. Voor de
conversie zal men zich binnen 3 maanden moe
ten aanmelden het tweede ontwerp betreft de
belasting op het vermogenbeginnende met de
vermogens van f 1500; het derde ontwerp strekt
tot verhooging der korting van de loterij-prij
zen tot 15 pCt., het vierde ontwerp bepaalt
den verkoop van staatsdomeinen tot een bedrag
van 25 millioen, en het vijfde de opname van
20 millioen in den vorm van vlottende schuld.
De meerderheid der commissie uit bet
Heerenhuis heeft de schoolwet aangenomen,
volgens de hoofdbeginselen, in het Huis van
afgevaardigden vastgesteld, waarbij de school
zal losgemaakt worden van directe kerkelijke
inmenging. De minderheid stelt voor de school
wet aan de commissie te renvoyeeren, en wenscht
de voordracht eener nieuwe schoolwet, berus
tende op de beginselen van behoud van den
invloed der katholieke kerk op de godsdienstig-
zedelijke opvoeding en van behoud van het
confessioneel karakter der tusschenscholen.
Bij de behandeling vau het ontwerp van
wet op het burgerlijk huwelijk in het Heeren
huis is het voorstel-Mensdorff tot schorsing der
beraadslagingen met 65 tegen 45, en het voor
stel van de minderheid der commissie van rap
porteurs met 69 tegen 34 stemmen verworpen.
De aanneming van het ontwerp, waarbij het
burgerlijk huwelijk wordt ingevoerd, is dus
zeker.
Bij het vernemen van dezen afloop op jl.
Zaterdag-avond hebben de ingezetenen van Wee-
nen hunne huizen geïllumineerd. Een ontzag
gelijke menigte bewoog zich, tot diep in den
nacht, door de stratenvoor de woningen der
ministers werden luide teekenen van sympathie
gegeven, en ook bij het monument van Jo
seph II had eene ovatie plaats.
Rusland. Bij keizerlijk bevel is bevolen de
opheffing in het koninkrijk Polen van de regee-
rings-commissie voor de inwendige aangelegen
heden en de opdracht harer functiën aan de
bevoegde beambten in het keizerrijk. Daardoor
is de volkomen vereeniging van het bestuur
over het Poolsche koninkrijk met de overige
deelen van het rijk bewerkstelligd.
Spanje. De Spaansche regeering zal weder
eene leening sluiten van 55 millioen franken, ren
tende 6% pCt., eene kleinigheid dus voor een
land als Spanje. Deze leening zal in vijftien
jaar afgelost worden.
INGEZONDEN.
Aan de Redactie van het Leidsche Dag
blad.
Leiden, 20 Maart 1868.
WelEdele Heer Redacteur!
Bij het lezen van het verslag over het ver
handelde in de algemeene vergadering der brood
fabriek, zullen velen verwonderd hebben gestaan
over het enorme verschil der broodprijzen, voor
en na het bestaan van die inrichtingen tevens
over het kolossale voordeel dat door de inge
zetenen is genoten.
Ook ik was daarover verbaasd, en wel zoo,
dat het mij bijna ongelooflijk voorkwam, dat
het zooveel zou verschillen.
Van dergelijke zaken gaarne geheel overtuigd
zijnde, heb ik de vrijheid genomen een weinig
na te rekenen, en ben daardoor gekomen tot
de volgende conclusion.
lo. Dat de stedelijke belasting wel iets meer
dan 2% ct. per 1 Ned. brood heeft bedra
gen, nam. 2,/3dit verschilt wel niet veel, doch,
vele kleintjes maken eene groote.
2e. dat er eenvoudig aldus gerekend is
meelprijs. meelprijs broodprijs x
1863 1867 1863
in plaats van, zoo als behoorde
meelprijs 1863
en kost. y. be-: meelpnje 1867 broodpnjBf
en k. y. ber. 1863
reiding enz.
Bij de eerste bewerking verkrijgt men als
uitkomst 33'/7 ets., bij de tweede, hetgeen de
juiste is, 28% ets. als middenprijs voor 1867
dat dit verschil nog al eene groote bres in de
door de ingezetenen minder betaalde 200.000.00
zoude maken, is, dunkt mij, onbetwistbaardaar
bijna 5 ets. per 1 Ned. brood nog al een
beduidend verschil mag genoemd worden.
3e. dat in het verslag tot maatstaf is geno
men de toen bestaande stadszettingterwijl het
zeker is, dat genoemde prijzen alleen door zeer
enkele bakkers werden genoten, daar verreweg
de meesten het brood 1, 2, ja 3 ets. per 1 Ned.
brood beneden die zetting verkochtenzoo
dat het voordeel dat de fabriek den ingezetenen
van Leiden aanbrengt, alleen door de meerge-
goeden wordt genoten.
4e. Valt het in het oog dat de prijs van het
brood door de fabriek klaarblijkelijk te laag
is gesteld, daar een dividend van 1% pCt., het
welk bovendien nog door een kwaden debiteur
wordt te niet gedaan, toch wel niet als vol
doende winst voor dergelijke onderneming zal
beschouwd worden.
Deze vier zaken in aanmerking nemende kom
ik eindelijk tot het besluit, dat het verslag niet
weinig overdrijft, en zeer geschikt is om licht-
geloovigen op een dwaalspoor te brengen.
Om dit te voorkomen, verzoek ik UEd. de
plaatsing dezer regelen en noem mij met hoog
achting U.E.Dw.
Toen wij Zaterdag moesten wachten met het
plaatsen van dit stuk, hebben wij den inhoud
er van aan de directie der broodfabriek mede
gedeeld, van wie wij het volgende antwoord ont
vingen Red.
Mijnheer de redacteur!
Op de algemeene vergadering L. broodfabriek
dd. 18 Maart 1868 werd het verlangen uitgedrukt
dat in hoofdtrekken het rapport der commissie
zou worden gepubliceerd. Dit voorstel werd
algemeen toegejuicht en ook mij persoonlijk
was het welkom, daar algemeene bekendheid
voegt aan eene zaak van algemeen belang en
omdat de L. broodfabriek wel verdient gekend
te worden. Dat de commissie niet geheimzinnig
te werk gaat is vooral duidelijk gebleken aan
de Heeren, door de algem. vergadering benoemd,
tot nazien der balans, welke vergezeld ging van
zoodanige uitvoerige nota's de bijzonderheden
van het bedrijf betreffende, dat er op centeü
na in voorgerekend was wat ieder pond brood
kostte. Zoodanige uitvoerige lijsten en staten
te laten drukken zou met recht overdrijving
van een goed beginsel genoemd worden en het
is bovendien ook kostbaar. Was ik zeker dat
er slechts een bescheiden gebruik van werd ge
maakt, dan zou ik het aanbod doen om be
langstellenden zooveel inlichtingen te geven
zij mochten verlangen. Maar nu doe ik dat
aanbod niet.
Men zal het over het algemeen wel met mij
eens zijn dat zin voor publiciteit niet in zich
sluit de verplichting om van alle critieken, re-
censièn, aanvallen enz. kennis te nemen, noch
veel minder ze allen te beantwoorden of te
wederleggen. Maar eeno enkele maal zal ik bet
doen. Wie X is, doet natuurlijk niet ter zake,
maar wat hij is (ik veronderstel dat X een
man representeert; voor eene vrouw zou dat
initiaal te veel beteekenis hebben), vennoot of
geen vennoot? zou in zooverre iets kunnen
beduiden als daaruit kon worden opgemaakt of
hij vriend of vijand is van do broodfabriek oi
van het bestuur. Doch ik laat aan X al
kansen van zijn ambiguiteit en zal trachten hem
eenvoudig te beantwoordenzoo heel gemakkelijk
is dat niet, ik hoop dat het volgende voldoende zal
zijn. Het spreekt van zelve dat als men van brood
prijzen spreekt de kosten van bereiding daarin
opgenomen zijn. In den prijs van circa 23 cents
over 1867 voor een kilo gebuild brood van de
fabriek betaald, zijn tot in de minste bijzonder
heden de kosten van bereiding medegerekend
In dezen kostprijs is de geringe winst op het
gebuilde brood behaald mede begrepen.
Wat X op de belasting-berekening aanmerkt
meent hij niet heel ernstig. Het verschil dat hij
in mijne en zijne berekening daarvan aantooDt
is uiterst gering. Zeker, X heeft gelijk, vele
kleintjes maken een groote, dit is mij nog
zelden in eenige administratie zoo duidelijk voor
oogen gekomen, als in het beheer dat ik in zake
Leidsche broodfabriek help voeren. Maar bij be
rekeningen als de onderwerpelijke zal wel niemand
de pretensie maken, van wiskundige zekerheid
tot in de onderdeelen van centen te kunnen
toepassen. Durft X zyn hoofd verpanden dat
hij op duizende kilo's na het broodverbruik ie
Leiden weet op te geven De berekeningen in
het verslag zijn juist; dat men daarbij in hei
oog moet houden dat sommige cijfers noodza
kelijker wijze approximatief zijn, spreekt van
zelve. Onder voorwaarde dat X zoo welwillend
voor de broodfabriek is als ik dat ben,
klaar ik mij bereid, zoo mij dit veroorloofd
wordt, hem inzage te geven van hetgeen tot
deze berekeningen heeft geleid.
Het kan wel zijn dat in der tijd de hoogste
zetting niet door alle bakkers werd gevorderd,
wie zal het wagen zulk een beweeren tegen te
spreken maar een onderzoek naar de redenen
waarom zij dat niet deden waag ik zeker niet
Ik liep gevaar mij daardoor kwade vrienden te
maken. X is al niet zoo'n heele beste vriend. -
Het vierde door hem behandelde punt, bevat
onnoodig hatelijkheden welke geen repliek wi
zijnde lust oin onaangenaam te zijn heeft I
gedreven tot beweeringen welke ieder menso!)
van eenige ervaring, onverstandig moet noe
men. Hoe! men zal vergen dat eene broodiï
briek in het eerste jaar harer exploitatie, terwij
zij nog lang niet het debiet heeft waaraan z'J
zal kunnen voldoen, groote winsten oplevere-
Dit is in alle opzichten een onzaakkundig ver
langen. Ik houd mij overtuigd dat de groote
meerderheid der vennooten (niet allen, als tec
minste X vennoot is) het daarover eens zijic
dat het voordeel aan de gansche burgerij door
de broodfabriek verschaft, ruim opweegt tegen
het uitblijven van renten over een sommetj?
van f 50000, waarin velen deelen voor f
en f 200.
Maar X en andere ongeduldigenAls bet
wachten U niet te moeilijk valt, ziet noch eea
