J*
BINNENLAND.
N°. 248^.
LEIDSCH
A°. 18®
\4Mjdag
DAGBLAD.
2| Maart.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer0.12s
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90, iedere regel meer0.15.
Leiden, 20 ITlaart.
Een uittreksel uit do beraadslagingen over
het rapport der commissie, in wier handen de
diplomatieke bescheiden zijn gesteld, hebben wij
gisterenavond reeds gegeven. Het nieuwe lid
de heer Koorders toonde, dat welke deugden
hem ook mogen sieren, die van bescheidenheid
hem niet kenmerkt: het eerst vatte hij het
woord op, en de wijze, waarop hij dat voerde,
ontlokte eene terechtwijzing van de zijde zijner
eigene partij de heer J. K. van Goltstein zeide
dat de heer Koorders geen groot denkbeeld
had van liberaliteit, daar het geen goede inlei
ding in deze vergadering was om zoo weinig
deferentie te betoonen jegens de gevoelens van
andersdenkenden en hen te laken, omdat zij
niet dadelijk protesten hadden gesteld. Het ge-
heele buitenlandsche beleid van den graaf Van
Zuylen maakte het onderwerp uit der rede
van den heer Koorders, waarvan de conclusie
was dat er niets op dat beleid viel aan te mer
ken. Spr. vond zelfs gelegenheid om zich over
de onderwijs-quaestie uit te laten, en verklaarde
do gevoelens daaromtrent van den minister van
buitenlandsche zaken niet te deelen.
Hij ving den strijd aan over het rapport,
dat hij eene acte van beschuldiging noemde, en
welks onderteekening door de minderheid der
commissie hij zeer afkeurdeverschillende leden
hadden aanmerkingen op het rapport: de heer
W. van Goltstein achtte het rapport //eenzij
dig" en het wierp //een blaam op het beleid
van den minister van buitenlandsche zaken"; de
kleurlooze conclusie strookte geenszins met het
verslag; de heer Storm van 's Gravesande oor
deelde eveneens, dat het rapport niet overeen
kwam met de conclusie; de heer Van Wasse-
uaer Catwyck meende dat de conclusie een goed-
of afkeuring moest behelzenterwijl eindelijk de
heer Rochussen zich geheel vereenigde met de
bezwaren van den heer Koorders daartegen in
gebracht; en hij verklaarde het rapport onder
teekend te hebben zonder bijvoeging eener af
zonderlijke nota, om de werkzaamheden der ver
gadering niet op te houden. De heer J. K. van
öoltstein verdedigde het, en de heer Godefroi
meende dat de stukken geene nieuwe gezichts
punten aanboden.
In de discussiën van heden verwachten wij
eene verdediging van het rapport door de'meer-
derheid der commissiealleen kunnen wij de op
merking niet weerhouden, dat de bewering, als
zoude het rapport niet met zijne conclusie over
eenstemmen, ons onjuist voorkomt.
//Het rapport is niet een eenvoudig overzicht,"
zeide do heer Storm, //maar het behelst een cri
tiek." Die critiek is echter geen critiek over
den inhoud der stukken, maar over destukken
zelve. De commissie moest onderzoeken in hoe
verre de nieuw overgelegde stukken het beleid
van den minister in een nieuw daglicht stelden.
Daartoe was zij benoemd, en dit deed zij. Om
een eenvoudig overzicht der stukken ,te geven,
daartoe wordt geene commissie vereischt. Zij
beschouwde de nieuwe stukken in verband met
de reeds verschenen bescheiden. Uit het rapport
van die commissie nu blijkt, dat zij vermeent,
dat die stukken weinig nieuws bevattenhet
oordeel indertijd door de Kamer over het be
leid van graaf Van Zuylen uitgesproken was
dus, naar hun inzien, niet onjuist geweest. AV"at
zou zij anders doen, dan voorstellen, om die
stukken voor kennisgeving aan te nemen Eene
nieuwe afkeuring kwam niet te pas; die stuk
ken geven daartoe geene aanleidingde com
missie stelde dus voor dat de Kamer zou doen,
wat elke vergadering doet, wanneer zij na het
onderzoek van eene of andere missive niets bij
zonders te zeggen heeftdie stukken voor ken
nisgeving aan te nemen.
LEIDEN20 Maart.
In het Deventer Weekblad komt een eerste
artikel voor over het wetsontwerp van het hooger
onderwijs. Het was vroeger reeds met vreugde
begroet. Enkele kleine aanmerkingen worden
er op gemaakt: de definitie van hooger onder
wijs wordt afgekeurd, omdat zij ook het middel
baar onderwijs omvat; de benaming athenaea
wil het doen vervallen die te Deventer en te
Maastricht vallen onder de termen van gym
nasia volgens de nieuwe wet; dat te Amster
dam kon behouden blijven onder den naam van
gemeentelijke hoogeschool; over de faculteit
der letteren wordt gezegd dat hierbij gevoegd
moet wordenwijsgeerige en geschiedwetenschap,
tenzij men van beide laatste eene afzonderlijke
en vijfde faculteit wilde makendie van wijs
begeerte en geschiedenis. Deze toch, meent het
blad, vereischen gezamenlijk wel eene afzon
derlijke faculteit, evenals ook een afzonder
lijk doctoraat. Dat daarentegen het nieuwe
wetsontwerp de tegenwoordige vijfde faculteit,
die der godgeleerdheid, laat vervallen, is niet
anders dan goed te keuren. Tegen de beschou
wingen der nieuwe Utr. Courant (die wij reeds
mededeelden) voert het blad in de eerste plaats
het volgende aanmen voorziet den dood der
theologische wetenschap. //Yrage wat is dio
theologische wetenschap? Ik kan daarvoor
geene andere bepaling vinden dan de beschou
wing van wetenschappelijke zaken uit een on
wetenschappelijk oogpunt. En hoe eer zulk
een oogpunt dus wordt opgegeven, hoe beter
juist voor de wetenschap zelf."
Dat de leeraren der kerk door een dergelij-
ken maatregel minder wetenschappelijk zullen
worden, is hunne zaak, en dat het vrije onder
zoek en de leervrijheid van de seminaria zul
len gebannen zijn dit zal tot schade der
leeraars en der kerk strekken. //Zij zullen dus
steeds wel hun best doen althans zooveel van
dat vrije onderzoek mee te dragen, als hun
kerkelijke vooroordeelen maar eenigszins zullen
toelaten." Wat eindelijk de opmerking der
Nieuwe Utr. Courant betreft omtrent de wen-
schelijkheid, dat de verschillende richtingen iu
de wetenschap zullen vertegenwoordigd zijn, en
dat bij kerkelijke scholen de eene richting de
andere zal overheerschen hieromtrent wordt
beweerd dat elke richting slechts te zorgen
hebbe, dat zij eene school opricht.
Kort na de ontdekking van eene nieuwe
planeet door den heer Coggia te Marseille, waar
van in de nieuwsbladen reeds melding is ge
maakt, heeft onlangs do heer Wilhelm Tempel,
insgelijks te Marseille, eene tweede nieuwe pla
neet ontdekt. Laatstgenoemde is de 97ste der
kleine planeten, welke ziek tusschen de loopba
nen van Mars en Jupiter om de zon bewegen.
Tot ons genoegen kunnen wij mededeelen, dat
door den minister van binnenlandsche zaken
bij de staatsspoorwegen bevorderd is ouzo stad
genoot de heer A. van der Togt van opzichter
2de klasse tot opzichter lste klasse.
Uit het dezer dagen openbaar gemaakte
verslag van bestuurderen der Noord-en Z u i d-
HollandscheRedding-Maatschappij over 1867
blijkt onder meer het volgende. Van de red
dingmiddelen, door de maatschappij langs onze
kusten geplaatst, is in de meeste gevallen met
vrucht gebruik gemaakt; zij zijn het middel
geweest tot het behoud van het leven van 52
personen, die anders vermoedelijk eenen gewis-
sen dood ter prooi waren geworden. Dat aan
het doel der maatschappij bij velen onzer lnnd-
genooten waarde wordt gehecht, bleek in het
afgeloopen jaar uit verscheidene giften, die aan
bestuurderen werden toegezonden. Zoo mocht
onder anderen de maatschappij ontvangen een
legaat van wijlen mevrouw de wed. Orobio de
Castro, te Amsterdam. Do heer Josua van Eik,
lid van de Provinciale Staten van Noord-Hol
land, deed mede het aanbod om de kosten te
voldoen van eene nieuwe reddingboot, die op
zijn verlangen te Petten zou worden geplaatst,
tot vervanging der oude, die aldaar aanwezig
was. Deze aanbieding werd door bestuurderen
in dank aangenomen. In den loop van hot
jaar werden eene nieuwe reddingboot en wagen
naar Scheveningen gezonden, die bij de voorloo-
pige daarmede genomen proeven uitmuntend heb
ben voldaan. Het boothuis aldaar, waarvan de lig
ging, naar het oordeel van bestuurderen, niet
gunstig was om bij strandingsgevallen spoedig
met de boot gereed te kunnen zijn, werd naar
een geschikt terrein, daartoe kosteloos ten ge-
bruike afgestaan, overgebracht. Ook te Zaud-
voort werd een nieuw boothuis opgericht. Deze
boothuizen zijn alle naar een vastgesteld mo-