IV0. 2441.
Zaterdag
A0. 1868.
25 Januari.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per postn 3.85.
Afzonderlijke Nommersn 0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer/"O.i'2*
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15.
DE FRANSCHE LEGERORGANISATIE.
I.
Sadowa heeft Frankrijk wakker gescbud en
wel zoo hevig, dat de keizer reeds des daags
na dien beslissenden veldslag zijne legerorga-
nisatie had ontworpen, die het wetgevend lichaam
dezer dagen met 199 tegen 60 stemmen heeft
aangenomen. Eene minderheid van zestig stem
men, welk ongehoord verschijnsel in de jaarboe
ken van het keizerlijk régimeZulk eene min
derheid beteekent iets, zij bestaat niet uitslui
tend uit die kleine, maar moedige phalanx, be
kend onder den naam van democratische oppositie,
aan welke men zoo gaarne gebrek aan patriotisme
wil ten laste leggen, maar die, integendeel, van pa
triotisme gloeit en personendienst verachtzij be
staat zelfs voor het grootste deel uit de elementen,
die men gewoon is aan de zijde der volgzame
meerderheid te vinden. De insinuaties, welke
de officieuze organen bij elke gelegenheid de
oppositie naar het hoofd slingeren, kunnen dus,
als er sprake is van deze wet, geen dienst meer
doen. Het is juist de oppositie, die triomfante
lijk kan uitroepen //In den beginne waren wij
vijf; allengs is ons getal tot circa twintig ge
klommen aan de kracht onzer beginselen is het
te danken, dat wij thans zestig aan onze zijde
geteld hebben."
En nog heeft het der keizerlijke regeering
de grootste moeite gekost om de organisatie
met eene minderheid van zestig leden in het
wetgevend lichaam er door te sleepen. Allerlei
hefboomen zijn daarvoor in beweging gebracht.
Beurtelings werden de vooruitzichten met schit
terende en met donkere kleuren geschetst; de
organisatie heette het middel om den vrede te
bewaren en om den oorlog met succes te voe
ren. De minister van staat, Rouher, was in 't
algemeen de verkondiger des vredes de minister
vau oorlog, Niel, de oorlogsman. Frankrijks
aanzien in Europa, het gewicht dat het ten allen
tijde in de schaal heeft gelegd, de plicht die
op de regeering rust om haar invloed te be
houden, nu andere staten haar dreigen te over
vleugelen, in éen woord, alle beschermheiligen
werden aangeroepen om een gunstigen uitslag
te verkrijgen, terwijl de gedienstige bladen, bij
wijze van intermezzo, voor deze gelegenheid het
publiek bij voorkeur inwijdden in de //geheime"
plannen van Rusland in het Oosten; want van
Pruisen mocht niet te veel gerept worden, betzij
omdat men dit overbodig achtte, daar allen zich
overtuigd hielden, dat de organisatie juist tegen
deze mogendheid was gericht en men haar dus
niet noodeloos wilde verbitteren, hetzij omdat
men meende daardoor de zaak te bederven, of
omdat, gelijk men thans voorgeeft, de betrek
kingen tusschen Frankrijk en Pruisen als het
ware plotseling op een betereu voet zijn gekomen.
Wij gelooven in de staatkundige wereld even
min aan mirakelen als in de pbysieke wereld.
Doch wij willen gaarne aannemen, dat de ver
standhouding tusschen beide landen op dit oogen-
blik beter is. Tal van incidenteele consideratiën
kan daartoe bijgedragen hebben, onder anderen
het feit dat Frankrijk, naar verzekerd wordt,
afstand heeft gedaan van bijzondere voordeelen,
die uit het handelstractaat met Mecklemburg
voortvloeiden en alzoo dat landje in de gele
genheid stelt om in de Duitsche tolvereeniging
te treden. Maar er is geen diep staatkundig
inzicht noodig om te begrijpen dat eene con
cessie van dien aard geen duurzainen band tus
schen Frankrijk en Pruisen kan vormen, en wie
weet, of hier niet veeleer gedacht moet worden
aan eene staatkundige manoeuvre van Frankrijk,
om de aandacht van de hoofdzaak af te leiden
Doch laten wij ons niet bezighouden met der
gelijke gissingen en hechten wij vooral aan
voorbijgaande voorvallen en aan gemarqueerde
vriendschappelijke toespraken bij officieele re
cepties niet meer gewicht dan zij verdienen.
Pruisens grootheid is der keizerlijke regeering
een steen des aanstoots. Dit is voor niemand
een geheim. Zij heeft trouwens zelve erkend,
dat zij den dag van Sadowa //des angoisses
patriotiques" gevoelde, en van eene regee
ring, die zulke eigenaardige denkbeelden van
grootheid koestert als de Napoleontische, laat
dit zich gemakkelijk begrijpen. De oude Fritz,
dien de Pruisen zoo gaarne Frederik den
Gr o o te noemen, zeide eens, dat, zoo hij koning
van Frankrijk was, geeu schot in Europa mocht
worden gelost zonder zijne toestemming. Dat is
ook steeds het ideaal geweest van den tegenwoor-
digen keizer der Franschen, maar de gebeurte
nissen waren hem niet gunstig, vooral in de
laatste jaren, en de zaken hebben nu zulk eene
wending gekregen dat de naneef van Frederik
II de grootste hinderpaal is voor de verwezen
lijking van dat ideaal.
Hierin is dus stof te over voor een meer
dan gewoon antagonisme, en nog zou de kei
zerlijke regeering zich misschien bij den tegen-
woordigen toestand kunnen neerleggenmaar
hoelang zal die toestand duren? Pruisen heeft
zijn werk nog niet voltooid. Duitschland wach
ten nog meer gebeurtenissen, hetzij annexatiën,
hetzij de vrijwillige of gedwongene opneming
der Zuidelijke Staten in den Noord-Duitschen
bond, en dan zal Pruisen, dat het kleine Bran
denburg tot bakermat had, Frankrijk over het
hoofd gegroeid zijn. Ziet, dat is een ondraaglijk
denkbeeld voor een man als Napoleon, die steeds
eene instinctmatige behoefte schijnt gevoeld te
hebben aan het avontuurlijke, en hierdoor ge
leid, nimmer de blikken van den Rijn had afge
wend. De keizer is echter geen onbesuisd hoofd
hij weet dat hij aan den wil ook de macht moet
paren, en deze moet hem de Jegerorganisatie
verschaffen.
"Wij kunnen ons althans niet voorstellen, dat
de keizer met zijne organisatie het land in rep
en roer zou gebracht hebben, indien hij geeno
oorlogzuchtige plannen voor de toekomst had.
Frankrijks militaire organisatie werd altijd als
voortreffelijk geroemdhet kon, naar men meende,
steeds op een gegeven oogenblik een grooten
oorlog voeren, want men vergete niet dat de
keizerlijke regeering bij eiken krijg de lichting
van 100,000 man op 140,000 man heeft gebracht
maar sedert Sadowa verkondigt zij, dat hare
krachten steeds te kort schoten voor een groo
ten oorlog. Toen Pruisen in 1860 zijn leger
zeker ook met geheime oogmerken met een
derde vermeerderde, beriep het zich op de sterkte
van Frankrijks krijgsmacht, en nu beroept de
Fransche keizer zich op PruiseD. Waar moet
het heen als de emulatie op die wijze voortgaat
waartoe moet zij leiden Het is reeds honderd-
malen gezegd, dat Frankrijk van niemand iets
te duchten heeft. Er is geene mogendheid die
er aan denkt het een duim gronds te ontnemen.
Het is groot en sterk, sterk vooral door zijne
onovertroffen eenheid, welke door geene enkele
nationaliteits-quaestie verontrust wordt, zooals
de regeering indertijd zelve geargumenteerd heeft,
toen zij dit argument noodig had ter bestrijding
van de door den heer Thiers in bescherming
genomen politiek. Indien Frankrijk zich dus
wapent, kan de keizer, onzes inziens, geen vreed
zame bedoelingen hebben.
En de natie dan Want de regeering is
de natie niet. Hierover iets in een volgend ar
tikel, waarin wij tevens de voornaamste bepa
lingen der legerorganisatie zullen nagaan.
B 1 iN N E N L A N D.
LEIDEN, 24 Januari.
Uitslag van de verkiezingen voor leden der
Staten-Generaal, in de volgende kiesdistricten
Tilburg. Ingekomen 1779 stembiljettenvan
onwaarde 15. Gekozen de HH. Jhr. Mr. J. B.
A. J. M. Verheijen, aftredend lid, en F. H. H.
Borrot, nieuw lid, in plaats van den heer Mr.
C. C. A. Beens.
Amsterdam. Alhier bekwamen nog de HH.
Mr. J. Heemskerk Bz., oud-lid, 1394T. J. Stiel
tjes 1351; Mr. D. Koordes 1328Mr. J. Wert-
heiin Jzn. 1126; Mr. J. Dirks 174; Mr. J. W.
Gefken 160 stemmen.
Eindhoven. Het voormalig lid, de heer
Mr. F. van den Heuvel, verkreeg 811 stemmen.
's -Hertogenbosch. De HH. Mr. Suys be
kwam 676 en Dr. De Poorter 589 stemmen.