N°. 2412.
Donderdag
A". IXlte' -
19 December
LEEDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
I Voor Leiden, per 3 maanden3.00.
I Franco per postn 3.85.
I Afzonderlijke Nommersn 0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels ƒ0.75, iedere regel meer,0.125.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15.
BINNENLAND.
LEIDEN18 December.
Al wat in onze stad gevoel heeft in het goede
en schoone, al wat prijsstelt op een keurig
letterkundig genot, was gisterenavond in de
Gehoorzaal vereenigd. Het was al zeer lang
geleden sedert de schrijver der Betuwsche no-
Tlellen in Leiden optrad. Aan de heeren Maro-
nier, Van Gorkom en Pleyte hadden we het te
danken, dat een lang gekoesterd en vaak uitge
sproken verlangen werd bevredigd. Crerner droeg
zijn Kruuzemuntje voor. De novelle is bekend,
en toch mag het nog wel eens gezegd worden:
het is een juweeltje! "Wat waren die eenvoudige
karakters voortreffelijk geteekend! Men moet
een dichterlijk gemoed en het oog eens schil-
Iders hebben, om zulke tafereeltjes te origineeren
en te penseelen. Want Cremer vertelt niet, hij
laat u aanschouwen, en zóo, alsof ge de wer
kelijkheid ziet. En dan die plastische voordracht!
Men moet de novellen van Cremer door hem
zeiven hooren voordragen om er alles van te
genieten. Om niet te spreken van dien eigen-
aardigen Betuwschen tongval hij stelt de per
sonen voor, hij asteert, niet te veel, maar juist
zooveel als noodig is om aan de gekeele voor-
steil ing zekere actualiteit te geven. Inzonderheid
kwam dit uit in het stukje waarmede Cremer
na de pauze optrad. AVij twijfelen niet of allen
die hier tegenwoordig waren zullen instemmen
met onzen wensch, dat Cremer in dezen winter
nog een of meerdere zijner novellen in deze
stad zal voordragen.
In den afgeloopen nacht ontstond brand
in het stovenhok van de kerk op de Middelste
gracht. Ofschoon dit geheel is uitgebrand, ge
lukte het de ijverige brandweer den verderen
voortgang van het onheil te stuiten, zoodat de
kerk slechts weinig heeft geleden. De burge
meester en andere autoriteiten waren aanstonds
ter plaatse tegenwoordig.
Men schrijft ons uit Boskoop, dd. 16
December
Boskoop vierde heden feest. In den vroegen
morgen reeds waren de meeste woningen met
vlaggen getooid, terwijl op vele plaatsen toe
bereidselen tot illuminatie gemaakt werden. Op
de dorpsstraat stond eene goed versierde eerepoort
opgericht. Zoo had onze gemeente een feestelijk
voorkomen, toen eene gansche schare, samenge
steld uit verschillende coramissiën, de verschillende
deelen der bevolking vertegenwoordigende, door
eene eerewacht te paard en de stafmuziek van
bet -4de regiment infanterie uit Gouda begeleid,
zich naar de grens der gemeente begaf, om den
Edel Achtbaren heer Mr. J. A. Vorstman, die
na eene korte afwezigheid om de voltrekking
van zijn huwelijk tot ons wederkeerde, te be
groeten en de gemeeute binnen te leiden. Groot
was de vreugde, waarmede hij, die nog niet lang
onze burgemeester is, maar die zich de sympathie
van vele ingezetenen reods verwerven mocht,
door de burgerij werd ontvangen. Die sympa
thie sprak zich bovendien nog uit in de geschen
ken door den gemeenteraad en door de inge
zetenen hem tot een blijvend aandenken aan
geboden, en in eene serenade bij fakkellicht
gebracht door het Roomsoh-Catholiek mannen
koor.
Het heeft Z. M. den koning behaagd den
schrijver van het werk //L'armée Danoise en 1864
Le Dannevirke et Dybböl* van HD. ingenomen
heid te doen blijken met dien arbeid, tevens te
gelasten voor het getal van 6 exemplaren na
mens HD. in te teekenen bij den uitgever J. van
Egmond Jr. te Arnhem.
Z. M. de koning zal a. s. Vrijdag te half
een ten gehoore ontvangen de leden van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal.
De graaf Von Reigersberg is benoemd tot
gezant van Beieren, bij de hoven van 's-Graven-
hage en Brussel. De nieuwe gezant zal den lsten
Januari zijne betrekkiug aanvaarden.
Te AV a m e 1 heeft men, omdat er slechts
een sollicitant voor de vacante hoofdonderwij
zers-betrekking zich had aangegeven en voor
het vergelijkend examen was opgekomen, eene
nieuwe oproeping gedaan, waarbij men tevens
het salaris met f 100 heeft verhoogd, waardoor
het van f500 op f 600 is gebracht.
Uit Steen wijk meldt men: Dat bij
staatkundige verkiezingen soms curieuze dingen
voorkomen, waaruit blijkt dat vele kiezers
eigenlijk niet weten wat zij doen of doen moe
ten, is van algemeene bekendheid. Bij de een
voudige kerkelijke verkiezingen zoude men echter
meenen, dat alle stemgerechtigden wisten wat
zij doen moesten. Het blijkt echter, dat in eene
naburige gemeente, bij de onlangs plaats gehad
hebbende verkiezingen van leden voor bet kiescol
lege, eenige stemgerechtigden hunne stembiljet
ten brachten in//de brievenbus".
Door het bestuur der harmonie //Eens
gezindheid" te Breda is voorloopig ter kennis
gebracht, dat in de maand Juli aanstaande een
muzikaal concours zal gehouden worden, waarbij
als eerste prijs eene gouden medaille, ter waarde
van minstens honderd gulden zal worden uit
geloofd. Onder nadere bepalingen is de ouverture
//Preciosa," van C. M. von Weber, voor de
deelnemende harmonieën ten kampe aange
wezen.
In de week van 814 December 1867 zijn
geene gevallen van veetyphus in het rijk voor
gekomen.
Men meldt uit Enschedé: Maandag
ochtend circa te zeven uren barstte een hevige
brand uit in de stoom-katoenfabriek der heeren
J. Stroink en Zonen, in de onmiddellijke nabij
heid der stad. Ondanks de spoedige en krachtige
werking van een aantal brandspuiten mocht het
niet gelukken, het gebouw, dat tot spinnerij
diende, te behouden; het brandde geheel uit,
terwijl dus ook de daarin aanwezige machine
rieën eene prooi der vlammen werden. De schade
is zeer aanzienlijknaar men zegt, zou die tus-
schen f 100,000 en f 150,000 bedragen.
Dinsdag eerstkomende zal de spoorweglijn
MeppelHeerenveen door de directie en de
aannemers worden opgenomen, terwijl Donder
dag daaraanvolgende de raad van toezicht der
Exploitatie-Maatschappij te Meppel verwacht
wordt, om den weg te onderzoeken en bij in-
orde-bevinding over te nemen. Men kan alzoo
binnen kort de indienststelling van die lijn ver
wachten.
Men meldt uit Moordrecht: De fabriek-
districten in de provincie Overijsel zagen in den
laatsten tijd eenige scholen verrijzen, uitsluitend
ten behoeve van de kinderen die in de fabrie
ken arbeiden, en die nu in de uren, dat men
hen missen kan, eenig onderwijs ontvangen. Is
de arbeid, op den leeftijd, voor het onderwijs
bestemd, zeer te betreuren, toch verdient het
toejuiching, dat de fabrikanten, nu zij begin
nen te begrijpen dat goed onderwijs eene levens-
quaestie ook voor hunne fabrieken is, de boven
genoemde gelegenheden openen hoewel er
natuurlijk een groot tekort blijft bestaan in de
vorming en ontwikkeling van het kind, dat onder
het schoolgaan gestadig arbeiden moet. De ge
meente Moordrecht en het over den IJsel ge
legen Gouderak tellen ook een groot aantal
kinderen, die op jeugdigen leeftijd men heeft
er, die vijf jaren tellen van den vroegen
morgen tot den avond moeten arbeiden. Reeds
gedurende 20 jaren hebbeu echter de besturen
voor dïe ongelukkigen gelegenheid tot onder
wijs opengesteld, door vijf maanden lang, in den
winter, émalen per week gedurende 2 uren
avondschool te houden. Ten bewijze van de be
langstelling in dat onderwijs moge strekken,
dat er zich dezen winter te Moordrecht 140 en
te Gouderak 120 leerlingen vrijwillig tot de
avondlessen hebben aangemeld, terwijl zij ondanks
den druk des tijds geregeld en met ijver de
scholen bezoeken. De vruchten, die men van
dat nuttige werk ziet, steunen den ijver der
onderwijzers, en doen bij de besturen en de
weldenkende hoogen ingenomenheid met die
inrichtingen bestaan.
Men schrijft ons uit Groningen, dd. 16
December
Zooals reeds vroeger door verschillende dag
bladen is medegedeeld, hebben de beide predi
kanten der, Doopsgezinde gemeente alhier, ten
gevolge van bet niet-aannemen hunner voor
stellen, met eene meerderheid van slechts zes
stemmen, zich genoodzaakt gezien hun eervol ont
slag aan te vragen. Dit is hun dan ook van
wege de gemeente op de meest eervolle wijze
en, ten bewijze der sympathie voor beide leeraren,
tevens onder vrijwillige offerte van alleszins royale
bepalingen verleend. Een dezer heeren, Ds. Oor
ver, nam dientengevolge gisterenavond, ten
aanhoore van een buitengewoon talrijk en be
langstellend publiek, met eene zeer gepaste rede
afscheid van zijne gemeente, waarin zijne over^
tuiging hem niet langer toeliet onder de gegeven
omstandigheden werkzaam te zijn. De andere
predikant, Ds. Straatman, is voornemens Zondag
22 December zijne afscheidsrede te houden, zoo
dat na dien datum genoemde gemeente her
derloos zal zijn. Met liet oog op de toekomst
hebben dan ook in de laatste dagen hier her
haaldelijk bijeenkomsten van gemeenteleden van
