2392.
Dinsdag
A0. 1867.
26 November.
JO
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijks, met uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 10 m.; 10 u. 10 m.; 12 u. 42 m.; 3 u. 3o m.;
Kantoor der In- en TJitg. Rechten en Accijnzen van 91 en van 36 uren; van's Rijks Dir. Belastingen, Maandag,
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 92; van Zegel en Registratie van 84; van de Hypoth. en het Kadaster van 94.
DE ERANSCHE TROONREDE.
Telken jare als de Eransche kamers geopend worden,
spitst Europa de ooren om te vernemen wat de keizer
komt verkondigen. Eeeds weken vooraf wordt met be
langstelling naar die rede uitgezien, en de belangstelling
wordt ongeduld, als de weken tot dagen inkrimpen. Zeker,
het is steeds een plechtig oogenblik als de vorst het woord
tot de vertegenwoordigers der natie richt, maar dat is het
niet hetwelk de gemoederen een tijd lang in spanning houdt.
De beurzen van Europa verwachten rijzing noch daling
als Engelands of Oostenrijks jrsouvereinen om van de
Dii minores, wier invloed natuurlijk veel geringer is,
niet te spreken te midden van 's lands vertegenwoor
digers verschijnen; aan de boorden der Seine zetelt een
vorst, van wiens lippen ieder woord, als ware het een orakel
der oudheid, wordt opgevangen. Hij kan zich bij uitslui
ting in dien roem verheugen. Doch strekt het wel tot zijn
roem Het mag de ijdelheid van het meerendeel der Eran-
schen streelen, dat hun monarch alléén geacht kan wor
den in zijne troonrede het woord tot Europa te richten;
tot zijne grootheid kan het waarlijk niet bijdragen. Wat
toch is de reden van het exceptioneele belang, dat men
in 's keizers woorden bij plechtige gelegenheden stelt Is
het de hoop dat hij eene heilbode zal zijn en, in zoover
van hem afhangt, vrede zal verkondigen? Neen, dat is de
reden niet, en al ware zij het, dan zou Europa niet min
der ongeduldig wachten, niet minder aandachtig luisteren
want wie vrede kan boodschappen, kan ook oorlog pro-
clameeren. De moderne Cesar kan zelfs ten aanhoore van
geheel Europa verkondigen, dat het keizerrijk de vrede is,
en toch den olijftak met het zwaard verwisselen. Maar wij
herhalen, het is geen hoop, die de gemoederen vervult, als
hij de afgevaardigden en z ij n e senatoren om zich heen
vergaderthet is zekere zorg of vrees, dat hij de wenkbrau
wen zal fronsen en iets mededeelen dat onheil in de toe
komst spelt. En dit kan hem onmogelijk tot roem strekken.
Zoo kunnen wij ons een Oostersch despoot, zoo kunnen
wij ons ook een vorst uit vorige tijden voorstellen, maar
zóo willen wij ons geen monarch denken, die aan het
hoofd staat van //de meest beschaafde natie." Indien er
werkelijk donkere wolken of //zwarte stippen" aan den
gezichteinder zijn, dan moet de vorst niet, in min of meer
raadselachtige woorden, bij verrassing op dit verschijnsel
wijzen, maar moet ieder het kunnen waarnemenindien
er gebeurtenissen plaats grijpen, waaruit een oorlog kan
ontstaan, dan moeten die zich geleidelijk ontwikkelen en
door het licht der openbaarheid beschenen worden, opdat
er zich eene openbare opinie over vestigen kan. Doch
en wij hebben er reeds vroeger op gewezen zoo wil
het de keizer niet. Hij wil handelen naar eigen goedvin
den en, als de gelegenheid er gunstig voor is, verwikke
lingen, waaruit een oorlog kan ontstaan, te voorschijn
kunnen roepen. Dat is het ideaal, hetwelk hij zich vormt
omtrent het moderne cesarisme.
Laat ons nu de troonrede, waarmede de keizer den 19den
dezer de kamers heeft geopend, een weinig van nabij be
schouwen.
Evenals in Eebruari 11. schenkt de keizer weer zijne
eerste aandacht aan de gewichtige gebeurtenissen in Duitsch-
ïand. Verkondigde hij in de vorige troonrede, met een be
roep op hetgeen zijn oom op St.-Helena gezegd heeft, ten
aanzien van de hereeniging der verbrokkelde deelen van
éen stam, dat de veranderingen in Duitscbland een land
als Erankrijk niet kunnen verontrusten, hij beklaagt zich
nu in zekeren zin, dat verklaringen zijner regeering, //welke
nimmer van hare vreedzame gezindheid is afgeweken," zoo
weinig vertrouwen gevonden hebben. Men heeft de mee
ning verspreid, dat elke verandering in het binnenlandsche
régime van Duitscbland tot eene botsing moest leiden.
Die onzekere toestand mag niet langer duren. De veran
deringen aan gene zijde van den Eijn moet men open
hartig aannemen; men moet proclameeren dat Erankrijk,
zoolang zijn belang en zijne waardigheid niet zullen wor
den bedreigd, zich niet zal mengen in de veranderingen,
die door den volkswensch ontstaan.
Deze paragraaf is vredelievend opgevat, en de woorden
nemende, zooals ze ons gegeven zijn, moet men wel een
onverbeterlijke pessimist wezen, om daarin eene bedreiging
te zien tegen een bestaanden toestand in Duitscbland.
Doch voor het overige heeft de keizer daarin weer iets
van dat raadselachtige, van die restricties weggelegd, die
een bestanddeel zijner staatkunde uitmaken en oorzaak
zijn, dat het wantrouwen jegens hem blijft bestaan. Immers
de voorwaardezoolang Frankrijks belang en waardig
heid niet zullen worden bedreigd" is gesteld met het oog
op verdere veranderingen in Duitschland, die zeer zeker
niet zullen uitblijven; en daar in de staatkunde nog geen
vaste vorm is gevonden, waardoor wordt uitgemaakt, wat
wel en wat niet het belang en de waardigheid van een
ander land krenkt, kan het den modernen Cesar niet
moeilijk vallen, te eeniger tijd iets te vinden wat tegen
het belang en de waardigheid van Erankrijk is. In dezelfde
paragraaf vinden wij ook gewag gemaakt van den volks
wensch, als eene voorwaarde voor eventueele veranderin
gen iets wat geene bevreemding kan wekken, da
recht de keizerlijke regeering den volks weiïsch. steeds afs,-
de conditio sine qua non van veranderingen kéeftj
f "i.7.
DAGBLAD.
Voor Leiden, per 3 maanden/1.95.
Franco per post2 80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels 0.75iedere regel meer 0.12:.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer ƒ0.15.
6 u. 9 m.; 8 u. 35 m.; 9 u. 27 tn.; naar Haarlem en Arasterdam: te 8 u. 45 m.; 11 n. 45 m.; 2 u. 41 m.; 4 u. 56 m.; 7 u. 35 m.; 9 u. 34 m.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Biunen-
Arastel) naar Leiden: Maandag-nam. te 1 u., overige dagen 'snam. te 2 u. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda: dagelijks voorm.
7 u. 15 m. Donderdag voorm. 6 u. 15 m. Van Gouda naar Leiden: Dagelijks nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingsn(Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 u. 45 ra., 10 u. 45 in.; 3 u. 35 m.; 7 u. 35 m. en op Zondag 10 u.
35 ra. eu 3 n. 35 ra. O.-I. Laudpost. 9, 16 en 25. W.-I. Mail 14 en voorlaatsteu van elke maand.
Rijkstelegraaf van 8 uren 'sa, tot 9 uren 'sav. Spoorwegtolograaf van 7 u. 's m. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdag van 11 1. Plaatselijke Secre
tarie, van 10—4. Thesaurie, van 92; Zaterdag van 912. De Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 12-1.