No. 2372.
Zaterdag
A0. 1867.
2 November.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden; naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 10 m.; 10 u. 10 m.; 12 u. 42 m.; 3 u. 35 m.;
Postbuslicb.tin.geu: (Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 u. 45 ra., 10 u. 45 ra.; 3 u. 35 in.; 7 u. 35 ra. en op Zondag 10 u.
Hijkstelegraaf van 8 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 7 u. 'sm. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en Wethoudersr, Maandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdag van 111. Plaatselijke Secre
tarie, van 104. Thesaurie, vau 92; Zaterdag van 912. De Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 12-1.
Kantoor der In- en Uitg. Hechten en Accijnzen van 91 en van 36 uren; van's Hijks Dir. Belastingen, Maandag,
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 92; van Zegel en Registratie van 84; van de Hypoth. en het Kadaster van 94.
Leiden, 1 November.
Zoolang de telegraphische gemeenschap met Rome blijft
afgebroken en ons aangaande de bewegingen van Garibaldi
en zijne troepen slechts late en onvolledige berichten toeko
men, zoolang hebben wij niet te Rome maar te Florence en te
Parijs, niet op een slagveld maar in een ministerraad de
groote feiten van den dag te zoeken. De Italiaansche ka
binetscrisis, de proclamatie van Victor Emmanuel, de circu
laire van den heer De Moustier hebben reeds als zoodanig
gefungeerd; heden is het een bevel van den Italiaanschen
vorst aan zijn leger, om de pauselijke grenzen over te
trekken, dat bovenal de aandacht van het politiseerend
publiek vordert.
Dat publiek moet, dunkt ons, van den gang der politieke
quaesties den indruk ontvangen, welke, ais het donker is,
zeker klein soort van vuurwerk te weeg brengt, dat tel
kens met een nieuwen knal van piaats verandert
de toeschouwers zien de vonken nu eens hier, dan weer
daar rondspatten, maar hoe het vuurwerk door allerlei
wonderlijke sprongen zoo onverwacht van plaats is verwis
seld, dat is natuurlijk door de duisternis aan hun oog
ontsnapt. Zoo meende men nu, dat de gang der zaken tus-
schen Italië en Frankrijk volgens afspraak was geregeld.
Wel zouden, zoo dacht men, de Fransche troepen het
pauselijk gebied bezetten, maar ook de Italiaansche zouden,
terwijl zij de opstandelingen aan de grenzen weerden,
ongemerkt die grenzen eens mede overtrekken en zich
naast de Fransche gelederen voortbewegen; terwijl, zoo
dit tegenover den paus of de mogendheden noodig mocht
zijn, de een net zou doen, alsof hij den ander niet zag
En ziet! daar komt nu op eens uit Florence een oificieel
bevel, uitgevaardigd op een toon, die waarlijk niet be
vreemden zou, wanneer Frankrijk en Italië met elkaar in
oorlog waren. //Nu de Fransche Moniteur heeft aange
kondigd", zoo heet het, dat de Fransche vlag op de mu
ren van Civita-Vecchia wappert, heeft het gouvernement
des konings aan de koninklijke troepen bevel gegeven om
de grenzen over te trekken, ten einde eenige punten op
het pauselijk grondgebied te bezetten."
En zegt nu het verwonderde publiekik meende, dat
door het optreden van het ministerie Menabrea, door de
proclamatie van Victor Emmanuel en door de circulaire van
den heer De Moustier alles geschikt was", dan kan men
niet anders antwoorden dan dit: //Ja, gij, maar lees
slechts wat er verder staat in het officieel Italiaansche
blad, en gij ,zult vinden, dat Victor Emmanuel dit bevel
heeft uitgevaardigd in overeenstemming met de vroegere
verklaringen, door hem, met het oog op deze eventuali
teit, aan de bevriende mogendheden gedaan." Ziedaar op
eens eene Europeesche diplomatieke correspondentie voor
uwe verbeelding liggen, waarvan ge niets had vermoed.
Of zou Frankrijk misschien zijne afspraken niet zijn
nagekomen Zoolang echter de troepen nog niet uit Civita-
Vecchia naar Rome zijn opgetrokken, kan keizer Napo
leon nog zeer goed beweren, dat hij niet in tegenspraak
handelt met de dépêche, die hij, naar men zegt, op het
vernemen dat Menabrea een kabinet had gevormd, naar
Florence heeft gezonden: //het spijt mij, de expeditie is
reeds uitgezeild, maar wij zullen niets doen". Maar moge
lijk is het alleen de toon geweest van den Franschen
Moniteur, die de Italiaansche regeering heeft gehinderd.
Door met zulke klinkende woorden: //het wapperen der
vlag van de wallen van Civita-Vecchia", de landing der
Fransche troepen in Italië den volke en der wereld te
verkondigen, heeft Frankrijk misschien Italië gedwongen
ook zulk eene trotsche houding aan te nemen en de ver
klaringen ten uitvoer te brengen, die het vroeger tegen
over de mogendheden plechtig had afgelegd, en welke het
zeker, bij meer bescheidenheid van Frankrijks zijde, zou
hebben vergeten.
Of nu echter uit dit alles een conflict zal volgen, kan
men nog niet voorzien, zoolang de troepen, in Civita-
Vecchia gelegerd, zich zoo rustig houden. In politieke
quaesties blijft altijd de mogelijkheid over, dat de houding
van beide zyden op onderlinge afspraak berust. Wel heb
ben een paar Fransche bladen opgemerkt, dat het bevel
van koning Victor Emmanuel een abnormalen toestand
in het leven heeft geroepen; maar de Étendard wijst er
veelbeteekenend op, dat, te gelijk met het bezetten van een
deel der pauselijke staten door de Italiaansche troepen,
door het kabinet van Florence strenge maatregelen, zijn
uitgevaardigd tegen de bewegingpartij. Waarschijnlijk wil
het blad hiermede zeggen: ook die schijnbaar abnormale
stap kan niet veel anders ten doel hebben dan het dem
pen van den opstand.
Wie de abnormaliteit van dien stap ook moge verdedigen,
de Heilige Vader zeker niet. Al wat er tegenwoordig ge
schiedt, is voor hem abnormaal, is hem tot ergernis. Al
zijne vijanden hebben, volgens de onlangs verschenen En-
cyclica, de leuze des Satans, het woord //leugen" op hun voor
hoofd geschreven, zij zijn godloochenaars, erdrukkers van
weduwen en weezen, roovers van eens anders goed. De paus
blijft echter gelaten, en wacht van niemand redding dan
van God. Dit laatste woord doet vermoeden, dat ook zijne
hoop op Frankrijk niet groot is. Over dit land wordt trou
wens in het stuk geheel gezwegen. Maar het is bovenal
eene natie waarvan men bij deze gelegenheid niet verwacht
had iets te zullen hooren, op welke al de gramschap des
Heiligen Vaders wordt uitgestort. Aan anathema's tegen
Rusland, dat de katholieke kerk in Polen verdrukt en be
strijdt zijn twee derde der gansche Encyclica gewijd.
Of Ruslands misnoegen hierover mede aanleiding heeft
gegeven tot de officieeie verklaring van de regeering des
czars, dat zij, zoo er een congres mocht bijeenkomen, daar
geheel en ai de partij van Italië zal kiezen 'i Het is moge
lijk, ofschoon reeds tie goede verstandhouding tusschen dit
rijk en Pruisen eene voldoende verklaring hiervan zou^
veren. Want ook Pruisen, dat overigens een zeer geheim
zinnige rol in de Romeinsche quaestie moet gespeeld heb
ben, zal, indien een congres niet te vermijden/valt, zijii
ouden bondgenoot trouw blijven. Dit behoeft daarom nog
geene houding tegenover Frankrijk te worden, |at
woordig met Pruisen op een goeden voet staat
LEIDSCH
DAGBLAD.
Voor Leiden, per 3 maandenƒ1.95.
Franco per post -.80.
Afzonderlijke Nommers(>.05.
Van 1-6 regels 0.75iedere regel meer 0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90; iedere regel meer 0.15.
6 u. 9 m.; 8 35 m.; 9 n. 27 m.; naar Haarlem en Arasterdam: te 8 u. 45 m.; 11. u. 45 m.; 2 u. 41 m.; 4 u. 56 m.; 7 u. 35 m.; 9 u. 34 m.
Stoomboot Voliiarding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag-nam. te 1 u., overige dagen 'snam. te 2 u. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda: dagelijks voorm.
7 u. 15 m. Donderdag voorm. 6 u. 15 ra. Van Gouda naar Leiden: Dagelijks nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
35 m. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
-