No. 2371.
Vrijdag
A0. 1867.
1 November.
Prijs dezer Courant.
*Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Postbuslichtingen(Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 u. 45 ra., 10 u. 45 m.; 3 u. 35 m.; 7 u. 35 m. en op Zondag 10 u.
Kantoor der In- en Uitg. Rechten en Accijnzen van 9—1 en van 36 uren; van's Rijks Dir. Belastingen, Maandag,
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2; van Zegel en Registratie van 84; van de Hypoth. en het Kadaster van 9—4.
SPANJE
Wij zouden ons artikel niet behoeven te vervolgenwij
schrijven geen hoofdstuk, slechts eene kleine schets, met
het opschrift//hoe staten vervallenwaarin wij ver
beneden de werkelijkheid zijn gebleven. Doch eenige bij
zonderheden, speciaal omtrent de geschiedenis van het te
genwoordige kabinet, kunnen ten slotte' niet ondienstig ge-
aeht worden. Het kabinet Narvaez is, gelijk gezegd is, het
bewind van O'Donnell opgevolgd, niet door den wettigen
invloed der vertegenwoordiging, maar door eene //revolution
de palais," in het nachtelijk uur tot stand gebracht. Men
moet Narvaez het recht laten wedervaren, dat hijj ditmaal
niet debuteerde als de vorige maal toen hij de teugels van
het bewind had aanvaard. Destijds kwam hij met een vrij
liberaal programma voor den dag om de vrijzinnigen voor
zich te winnen, en werkelijk nam hij in het begin eenige
liberale maatregelenmaar de vrijzinnigen lieten zich niet
vangen, zij kenden hunnen man. Zij hadden zich voorgeno
men, hunne oppositie voort te zetten, die zich echter
hoofdzakelijk bepaalde tot eene lijdelijke oppositie, zooals
door het volgen van het stelsel van onthouding bij de ver
kiezingen. Thans veinsde Narvaez niet, hij voerde dadelijk
de sabel-regeering in en zond de vertegenwoordiging naar
huis bij een prorogatie-decreet, dat gevolgd werd door een
decreet tot ontbinding der kamer van afgevaardigden. Eerst
werden echter de gemeente- en provinciale raden ontbon
den, op grond dat de revolutionaire geest tot die lichamen
was doorgedrongen. In dit stelsel paste het gevangenne
men en het deporteeren van staatkundige tegenstanders,
alsmede het ontslaan van hoogleerarendie de zuivere leer
van het ministerie niet toegedaan waren, en dit stelsel werd
dan ook in ruime mate toegepast. Het aanblijven van de
onderwijzers der lagere scholen werd afhankelijk gemaakt
van het vertrouwen, dat de geestelijkheid in hen stelde en
men kan begrijpen, welk een gebruik de laatste van de haar
verleende macht maakte. De drukpers werd nog meer aan
banden gelegd dan zij reeds was, want men vergete niet dat
het ministerie O'Donnell, hoewel minder stuitende vormen en
nu en dan liberale allures aannemende, ook op despotieke
wijze had huis gehouden. De periodieke drukpers mocht zich
nu niet met staatkunde inlaten, en om te verhoeden dat het
publiek de verboden vrucht van buiten ontving, werden
de meeste buitenlandsche dagbladen geweerd. De eerbiedi
ging van het geheim der brieven, waaromtrent het gewe
ten ook onder vorige ministeriën niet zeer nauw was, werd
een volslagen fictie. Het rapport der ministers aan de ko-
ningin, waarin de ontbinding der kamer werd aanbevolen,
vloeide over van aantijgingen, die der afgevaardigden ver
schrikkelijk in de ooren moeten geklonken hebben. De ka
mer, waarop O'Donnell als op eene slaafsche dienares had
kunnen rekenen en die voor haar uiteengaan hem zelfs vol
macht had gegeven tot het nemen van exceptioneele maat
regelen, was volgens het rapport mede oorzaak, dat de
grondslagen der staatkundige maatschappij met voorbeelde-
looze vermetelheid werden aangerand. Het werd uit dien
hoofde tijd dat de parlementaire discussiën beperkt werden
binnen de grenzen die aan de vertegenwoordiging be
hoorden gesteld te worden, en wanneer de kamer hare
natuurlijke taak zou vervullen, hoopte het ministerie zijn
werk zoodanig te zullen bevestigen, dat niemand meer in
staat zou zijn om straffeloos, in het belang eener ramp
zalige verdraagzaamheid, nieuwe opstanden uit te lokken.
.Aan het ontbindingsdecreet was nog iets onmiddellijk voor
afgegaan. De maarschalk Serrano, president van den senaat,
had zich tot de koningin gewend, om haar op de gevaren
te wijzen die haar en de maatschappij bedreigden ten gevolge
der rampzalige handelingen van het ministerie, en 112 le
den der kamer van afgevaardigden hadden zich vereenigd
onder haren president Eios Eosas, om met hetzelfde doel
de koningin een adres aan te bieden. Dit adres, in waardige
taal gesteld, was eene akte van beschuldiging tegen de mi
nisters, zooals men van die afgevaardigden stellig niet ver
wacht had. Beide presidenten werden daarop gevangen ge
nomen te gelijk met verscheidene afgevaardigden, en van dat
oogenblik af holden de ministers in nog onstuimiger vaart
op den tot nu toe door hen gevolgden weg voort. De nieuwe
kamer, niets liever dan de dienares van het ministerie ver
langende te zijn, keurde onvoorwaardelijk alles goed wat
de ministers gedaan haddenslechts vier leden hadden den
moed om tegen de willekeurige decreten te stemmen. Doch
in den senaat lokte de gewelddadige handelwijze jegens den
president eene hevige oppositie uit en de ministers behaal
den in dat lichaam, ten aanzien dezer aangelegenheid, met
moeite eene kleine meerderheid. Zes leden van het hoog
gerechtshof, die het gewaagd hadden als senatoren met de
oppositie te stemmen, werden tot straf voor hunne euvel
daad uit hunne rechterlijke betrekking ontslagen.
Een ministerie dat aldus te werk gaat, rust, gelijk men
denken kan, niet op rozen. Van den opstand gedurende
dezen zomer behoeven wij niet te spreken. Hij ligt nog
versch in ieders geheugen. Misschien heeft hij Narvaez ogjfe
weinig zorg gebaard. Doch grooter bekommering ^verschaft
hem een man, die aan de uiterste spits der clericalen staat,
de generaal Pezuela, die Narvaez onophoudelijk bestookt
en zich in zijne plaats wil stellen. Zijne aansprakèfi zijn foor
I.EIIISCH
DAGBLAD.
Voor Leiden, per 3 maandenƒ1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nonimers0.05.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer 0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer 0.15.
Spoortreinen van Leiden! naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 10 m.; 10 u. 10 m.; 12 u. 42 m.; 3 u.35 m.;
6 u. 9 m.; 8 u. 35 in.; 9 u. 27 m.; naar Haarlem en Amsterdamte 8 u. 45 m.; 11 u. 45 m.; 2 u. 41 m.; 4 u. 56 m.; 7 u. 35 m.; 9 u. 34 m.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.j van Amsterdam (Binuen-
Amstel) naar Leiden: Maandag-nam. te 1 u., overige dagen 'snam. te 2 u. Zondags bniten dienst. Van Leiden naar Gouda: dagelijks voorm.
7 u. 15 m. Donderdag voorm. 6 u. 15 m. Van Gouda naar Leiden: Dagelijks nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
35 m. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf van 8 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 7 u. 'sm. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdag van 111. Plaatselijke Secre
tarie, van 10—4. Thesaurie, van 92; Zaterdag van 912. Be Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 121.
Slot van om artikel van gisteren.