N°. 2321.
Woensdag
A0. 1867.
4 September.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 30 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 55 m.; 3 u. 52 m.,
6 u. 9 m.; 8 u. 55 m.; 9 u. 42 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 35 m.; 10 u. 26 m.; 11 u. 55 m.; 3 u. 1 ra.; 4 n. 57 m.; 7 u. 45 ra.; 9 u. 56 m.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 n., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag nam. te 2 u. 30 m. overige dagen nam. te 3 u. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda Zondag 7 n*»
overige dagen 5 u. 30 m. en 1 u. 45 m. Van Gouda naar Leiden: Zondag 4 u. 45 m., overige dagen 10 u. en 5 u. 30.
Nieuw© Stoombootdienst, langs de Haarlemmermeer, van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,
s nam. te 2 u.; van Amsterdam (Overtoom) naar Leiden: Zaterdag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u., 's nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen(Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 u. 30 m., 10 u. 55 m.; 3 u. 35 m.; 7 u. 55 m. en op Zondag 10 u.
55 m. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. "W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf van 7 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 8 u. 'sm. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdags van 111. Plaatselijke Secre
tarievan 104. Thesaurievan 92; Zaterdag van 912. De Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 12—>1.
Kantoor der In- en Uitg. Rechten jen Accijnzen van 91 en van 46 uren; van's Rijks Dir. Belastingen, Maandag,
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2; van Zegel en Registratie van 8—4van de Hypoth. en het Kadaster van 9—4.
Het is een bekende zaakdat in zeer vele gedeelten
van de provincie Friesland de openbare lagere school bij
het volk al zeer weinig sympathie vindt en dat het
//christelijk nationaal onderwijs" er dikwijls voor het
eenige noodige en het eenige deugdelijke gehouden wordt.
Onbekend maakt er onbemind en de leiders der goê
gemeent blijken in het aanstoken en aanblazen van vuur
tjes groote meesters te zijn. Toch is zulk een toestand
hoogst nadeelig, nadeeliger dan men wellicht oppervlak
kig zoude denken. Hat de belangrijke voordeeien der
neutrale school op die wijze niet eens ernstig worden
overwogen, dat christelijk leerstellig" onderwijs in begin
sel verkozen wordt boven goed onderwijs, dat alles laten
wij met zooveel andere nadeelen nog eens daar. Hoch men
bedenke wel, dat terwijl immers niet overal, ten minste
op het plattelandbijzondere christelijke scholen" kun
nen worden opgerichtdat nu de ouders menigmaal slechts
te kiezen hebben tusschen de verzaking van hun plicht,
door hunne kinderen niet naar school te zendenen de
verkrachting van hun geweten door ze te laten onderwij
zen op scholen die niet alleen hunne sympathie geheel mis
sen, maar die zij zelfs uit godsdienstige overtuiging ten
eenenmale veroordeelen.
Wij vonden het daarom een goed idee, toen zich in Mei
van het vorige jaar op eene te Leeuwarden gehouden ver
gadering van onderwijzers en belangstellenden eene ver-
eemging vestigde tot verdediging en bevordering van het
openbaar onderwijs. Deze vereeniging, welke bij den aan
vang van dit jaar reeds ongeveer 600 leden telde en op
verscheiden plaatsen hare correspondenten heeftstelt zich
gelijk haar naam zelf reeds aanduidt, een tweeledig doel:
vooreerst wil zij het openbaar onderwijs in het algemeen
bevorderen door de belangstelling van het publiek daarin
op te wekken, terwijl zij bovendien meer bepaald de open
bare school wenscht te verdedigenwaar deze van zekere
zijde wordt aangevallen en door valsche aantijgingen in
een verkeerd daglicht gesteld. Zij tracht dit tweeledig doel
te bereiken door onder de rubriek //Volksonderwijs" arti
kelen te plaatsen in de Prov. Friesche Courant en door
van tijd tot tijd afdrukken van die artikelen zoo algemeen
mogelijk te verspreiden.
Het spreekt evenwel van zelf, dat alleen de wijze van
uitvoering het nut konde bepalen, dat de vereeniging
stichten zou, en nu moeten wij gulweg bekennendat wij
ons in den aanvang met de gekozen wijze van uitvoering
volstrekt niet konden vereenigen. Wij namen het de Frie
sche onderwijzers, die veel hatelijke aanvallen en veel
boosaardige tegenwerking te verduren hadden, wel niet
kwalijk, dat zij heftig polemiseerden, doch wij hadden
gaarne gezien dat het middel der polemiek in het geheel
niet gekozen was. Wil men het openbaar onderwijs ver
dedigen, of liever gezegd, wil men het een vasten steun
doen vinden in de sympathie der natie, men make dat de
natie het kenne, dat zij we te wat het is, wat het wil en
welke vruchten het draagt. Overwinnen kan men wel door
de zwakheid der tegenpartij maar stand houden kan men
alleen door eigen kracht. In den laatsten tijd is de ver
eeniging dan ook gelukkig meer en meer dien weg inge
slagen. Wij zullen daarom thans gaarne met haar mede
werken door van tijd tot tijd iets van hare artikelen in
ons blad mede te deelen, terwijl wij bovendien in de ge
legenheid zijn gesteld, om aan ons bureau gratis eenige
afdrukken uit te reiken. Wij hopen dat men er ons dik
wijls naar zal vragen, en dat wij altijd aan het verlangen
zullen kunnen voldoen. Mocht iemand lid der vereeniging
willen worden tegen betaling eener jaarlijksche contributie
van één gulden, zoo behoeft hij zich daartoe eveneens
slechts bij ons aan te melden.
Wij voldoen gaarne, wat ons betreft, aan den wensch
der redactie van het Geïllustreerd Nieuwsdat alle tijd
schriften, dagbladen enz. de volgende waarschuwing moch
ten overnemen, waardoor misschien menig ongeluk zou
kunnen voorkomen worden": Vele dames zijn reeds slach-
offers geworden van noodlottige toevallen als dat waardoor
nog niet lang geleden eene beminnelijke Oostenrijksche
aartshertogin haar jeugdig leven moest verliezen, namelijk
door het vlam vatten der kleederen. Zulk een ongeluk is
eenig en alleen het gevolg van onwetendheid of van on
nadenkendheid, doordien men namelijk poogt de vlam met
de handen te blusschen, wat slechts zeer zeldzaam gelukt,
of ook, doordien men door den schrik ijlings heenloopt
en zoo door den luchtstroom juist voedsel geeft aan de
vlam. Deze kan evenwel terstond in het begin gemakkelijk
daardoor worden gebluscht, dat men zich op den grond
legt, en aldus het vuur verstikt. Men moet evenwel te
voren dat eenvoudige middel kennen, want de verschrikte
dame komt, in hare vertwijfeling, en in zulk een oogen-
blik, niet zoo licht op het denkbeeld. En de dikwerf
voorkomende ongelukken van dien aard bewijzen juist,
dat het overigens zoo eenvoudige middel niet algemeen
bekend is. Ouders en onderwijzers behoorden zulk een ge
makkelijk aan te wenden middel bij tijds, en uit voorzorg,
aan de kinderen reeds in te prenten.
De N. Rott. Courant bevat weder een ingezonden
stuk van Dr. P. Tijken, waarin deze, niettegenstaande
het minder gunstig oordeel, door de cholera-commissie
over dien maatregel uitgesprokenvoortgaat het verdampen
(niet het verbranden) van teer als een uitstekend midüdeL.
tot desinfectatie aan te prijzen. Dr. Tijken brengt nog
eenige verklaringen en bewijzen bij ten gunste /an den
maatregel, dien hij voorstelt en die door vele inwoner»
van Rotterdam met succes wordt toegepast.
LEIDSCH
DAGBLAD
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer /0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90; iedere regel meer 0.15.