2296.
Dinsdag
A°. 1867.
6 Augustus.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Nieuwe Stoombootdienst, langs de Haarlemmermeer, van Leiden (Haven) naar Arasterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,
'snam. te 3^ u.; van Amsterdam (Overtoom) naar Leiden: Zaterdag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,'s nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen(Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 o. 30 ra., 10 u. 55 ra.; 3 u. 35 m.; 7 u. 55 m. en op Zondag 10 u.
55 m. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf van 7 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 8 u. 'sra. tot 10 u. 30 ra. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdags van 111. Plaatselijke Secre
tarie, van 104. Thesaurie, van 9—2; Zaterdag van 912. Be Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 121.
Kantoor der In- en Uitg. Rechten en Accijnzen van 91 en'van 46ureu; van's Rijks Dir. BelastingenMaandag
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 92; van Zegel en Registratie van 84van de Hypoth.. en het Kadaster van 9—4
LEIDSCH
DAGBLAD
tl
11
Voor Leiden, per 3 maandenf 1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer f 0.12'.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten var,
1-4 regels f 0.90; iedere regel meer f 0.15.
Spoortreinen vau LaiJeu naar 's-Gravenha*3Delft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 30 m 10 u. 17 in.; 1 u. 55 m.; 3 u. 52 m.,
6 u. 9 m.; 8 u. 55 rn.; 9 u. 42 ra.; ua.tr Haarlemeu Amsterdam: te 8 n, 35 ra.; 10 u. 26 ra.; 11 u. 55 ra.; 3 u. 1 ra.; 4 n. 57 m.; 7 u. 45 m.; 9 u. 56 ra.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haveu) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 n., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag nam. te 2 u. 30 m. overige dagen nam. te 3 n. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda Zondag 7 u.«
uverige dagen 5 n. 30 in. en 1 u. 45 in. Van Gouda naar Leiden: Zondag 4 u. 45 in overige dagen 10 u. en 5 u. 30.
Van de hand der Oostenrijksche gravin Paula Kollonitz
die keizer Maximiliaan en keizerin Charlotte indertijd naar
Mexico vergezeld heeft en daar geruimen tijd aan hunne
zijde heeft vertoefd, is onlangs een zeer belangrijk werkje
verschenen, dat binnen weinige weken reeds een tweede
uitgave beleefde. Zij beschrijft daarin de reis van Mira-
mar naar Mexico in 1864 en de eerste dagen van het
Mexicaansche keizerrijk. Het boek bezit eene tragische
aantrekkelijkheid en heeft door de gebeurtenissen, die se
dert gevolgd zijneene groote historische waarde verkre
gen. Want het teekent niet alleen met eene zeldzame
nauwkeurigheid een aantal zaken en personen, die in den
jongsten tijd zoo vaak genoemd werden, maar de gra
vin bespreekt met voorliefde de gunstige eigenschappen
van den jeugdigen vorst en zijne gemalin, die door hun
kwaad gesternte naar Anahuac werden gevoerd. De schrijf
ster heeft thans in de Augsburger Allgemeine Zeitung eene
korte hulde aan de nagedachtenis van den gefusilleerden
keizer gebracht. De laatste woorden van dat opstel luiden
aldusZijne familie beweent hem zijn vaderland betreurt
zijn verliesdoch met meer fierheid dan ooit noemen zij
hem thans den hunne. De geschiedenis schrijft zijn naam
met onvergankelijke gouden letters op hare koperen tafe
len en telt hem mede onder hare edelste helden. Wat de
muze der dichtkunst betreft, aan welke hij zelf zoo gaarne
placht te offeren, zij zal Maximiliaan tot haren lieveling
kiezen, en den mantel der verzoening slechts behoeven uit
te spreiden over de ontzettende waarheid, om alle gemoe
deren met aandoening, bewondering en verheffing te ver
vullen."
Wij weten, en helaas bij ondervinding, dat er velen
zijn, die elk dagblad-artikel, waarin cijfers voorkomen, ge
regeld overslaan. Mogen wij de zoodanigen verzoeken eene
uitzondering, als was het maar voor dezen keer, op dien
regel te maken en dit artikel ten einde toe uit te lezen?
Wij hebben gezegdzoo gij het voorstel Scheltema
aanneemt, maakt gij het onderwijs te Leiden duurder dan
overal elders; niemand meer zal Leiden om de opvoeding
zijner kinderen tot woonplaats kiezen.
Neen, heeft men geantwoord, het tegendeel is waar.
Zij die gij 0p het oog hebt, worden nu door den hoof-
e ijken omslag afgeschrikt, maar wordt het voorstel aan
genomen, dan kan die belasting zulk eene vermindering
ondergaan, dat het bezwaar geheel komt te vervallen.
Laat ons nu een paar gevallen stellen, die beide zeer
gunstig voor onze tegenpartij zullen zijn, want wij zullen
aannemen dat de vaderdie zich te Leiden komt vestigen
slechts twee jongens heeft, die aldaar ter school moeten
gaan.
Wij zullen eerst onderstellen dat die jongens beide de
hoogere burgerschool zullen bezoeken. Thans zou de vader
f 90 te betalen hebben, maar volgens voorstel van den heer
Scheltema het dubbele, dus f 90 meer. Laat ons nagaan
hoeveel die vader in den hoofdelijken omslag te betalen
zou moeten hebben, opdat de vermindering, die voorge
spiegeld wordt, tegen die f90 zou kunnen opwegen.
De vermindering in ontvangst, die uit de verhooging
van het schoolgeld zou voortvloeien, wordt door den heer
Scheltema zelf op niet meer dan f 10,000 berekend. Ofschoon
wij overtuigd zijn, dat dit cijfer veel te hoog is, zullen
wij het onveranderd aannemenen dan krijgen wij voor
de vermindering die de hoofdelijke omslag zou kunnen on
dergaan eene even groote som, dus op 107,000 eene vermin
dering van 10 per cent. Die vader zou derhalve in den
hoofdelijken omslag f900 te betalen moeten hebben!
Nemen wij nu aan dat slechts een dier twee jongens de
hoogere burgerschool bezoekt, en dat de andere een leer
ling van het gymnasium worde. De verhooging van het
schoolgeld voor deze twee jongens zal dan volgens het
voorstel-Scheltema f 210 bedragen. De vader zal dus
in den hoofdelijken omslag voor meer dan f 2100 moeten
zijn aangeslagen om door het voorstel gebaat te worden.
Men heeft derhalve onderstelddat zij die zich om de
opvoeding hunner kinderen metterwoon te Leiden ko
men vestigen, zulke rijken lieden zijn, dat zij in den
hoofdelijken omslag tusschen de f 900 en f 2000 te betalen
zouden hebben
Is het niet duidelijk waarom men met zulke argumen
ten invloed meent te kunnen uitoefenen, en van geene
uitbreiding van het onderwijs wil hooren
Aan den vrijen duitschen Rijn merkte men dezer dagen
op is het toch niet alles rozenkleuren welke zedelijke en
maatschappelijke veroveringen Pruisen ook juichend en lof-
zingend van zich zeiven verhaalt, de liberale begrippen
schijnt het toch maar niet meester te kunnen worden.
Eene proeve daarvan levert Essen. De gemeenteraad al
daar heeft reeds herhaaldelijk wethouders gekozen, die niet
in den geest der regeering vielen, zoodat telkens de keuze
vernietigd werd. Het kiesrecht werd nu aan de sta
nomen. De regeering polste toen sommige ingezeténen, ten
einde deze tot wethouders te benoemen, maar zijweigef'dên
allen. Er moest nochtans in de zaak voorzien /worden. De
gemeenteraad ging weder tot eene verkiezing óver en wees
nu personen aan, welke door de regeering Vermoedelijk