N°. 2264.
Zaterdag
A°. 1867.
29 Juni.
Prijs dezer Courant.
Deze Conrant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen
nitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 30 m 10 u. 17 m.; L u. 55 m.; 3 u. 52 ra.,
6 u. 9 ra.; 8 u. 55 m.; 9 u. 42 ra.; naar Haarlem en Amsterdamte 8 u. 35 m.; 10 u. 26 m.; 11 u. 55 m.; 3 u. 1 ra.; 4 u. 57 m.; 7 u. 45 m.; 9 u. 56 m.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 n., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag nam. te 2 u. 30 m. overige dagen nam. te 3 u. Zondags buiten dienst. Van Leidon naar Gouda Zondag 7
overige dagen 5 u. 30 m. en 1 u. 45 m. Van Gouda naar Leiden: Zondag 4 u. 45 m, overige dagen 10 u. en 5 u. 30.
Nieuwa Stoombootdienst, langs de Haarlemmermeer, van Leiden (Haven) naar Arasterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,
's nam. te 3$£ u.; van Amsterdam (Overtoom) naar Leiden: Zaterdag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,'s nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen: (Lakenhal, Katoeufabriek en Nieuwstraat) 7 u. 30 m., 10 u. 55 ra.; 3 u. 35 ra.; 7 u. 55 m. en op Zondag 10 u.
55 ra. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf van 7 uren 'sra. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 8 ii, 'sm. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdags van 111. Plaatselijke Secre
tarie, van 104. Thesaurievan 92; Zaterdag van 912. De Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 121.
Kantoor der In- en TJitg. Rechten en Accijnzen van 9—1 en van 4—6 uren; van's Rijks Dir. Belastingen, Maandag
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2; van Zegel en Registratie van 84; van de Hypoth. en het Kadaster van 9—4.
in
Na eene discussie, die acht zittingen heeft ingenomen, is
de zitting der Tweede Kamer van 27 Juni het wets
ontwerp betreffende de uitgifte iu erfpacht van gronden in
Nederlandsch Indië ingetrokken. De naaste oorzaak daarvan
is de aanneming van een amendement van den heer Fransen
van de Putte in de zitting van den vorigen dagvolgens het
welk alle ingezetenen van Nederlandsch Indië, van welken
landaard ookals erfpachters konden worden toegelaten. Het
regeerings-ontwerp wilde de eigenlijke inlanders van de ver
werving van gronden in erfpacht uitsluiten, omdat aan dezen
reeds het betere recht tot ontginning van woeste gronden toe
komt, en wat vooral aan velen aanstoot gaf zelfs de
Christen-inlandersdie anders met Europeanen zijn gelijk ge
steld. Of vreemde Oosterlingen (ChineezenArabieren, enz.)
bij de uitgifte tot mededinging zouden worden toegelaten
wilde het regeerings-ontwerp in ieder voorkomend geval aan
de beslissing van den gouverneur-generaal overlaten.
Noch de conservatieven, die den grond van geheel Java,
bebouwd of woest, voor de Javanen willen bewaren,'be
houdens de willekeurige beschikking daarover door het
gouvernement ten behoeve der cultures noch de liberalen
die alle bestaande rechten willen gehandhaafdversterkt
en tegen inbreuk bewaard zienmaar de in waarheid woeste
en door niemand geoccupeerde gronden gelijkelijk voor
allen willen openstellendie er kapitaal en arbeid aan wil
len wagen, konden vrede hebben met het voorstel der re
geering. Den eersten ging het veel te verden anderen niet
ver genoeg. Dagen lang zag men de beide partijen met
onverzettelijke volharding bij iedere gelegenheid om het
langste touwtje trekken, en de conciliante minister gaf ook
nu weder een lonk naar de eene en een knik naar de
andere zijde. Met loven en bieden waren eenige artikelen
(een zestal na acht dagen haspelens) tot stand gekomen;
maar ongelukkigerwijze voor den minister bevatte het amen
dement-Van de Putte op art. 7 een element, waarmede
beide strijdende partijen zich konden vereenigen. Het amen
dement- wa3 de zuivere uitdrukking van de liberale meening,
maar de conservatieven, die steeds zoo hoog van hunne
belangstelling in de rechten der inlandsche bevolking heb
ben opgegevenachtten zich onbezwaard om tegenover den
minister het stelsel aan te nemen, dat, zoo er dan toch
eenmaal erfpacht komen zou, de inlander niet van de me
dedinging moest worden uitgesloten, en daardoor tot den
val van een minister mede te werkendie hun reeds lang
door zijne overhelling tot sommige liberale begrippen een
doorn in het oog was. Voorde conciliante politiek van den
minister bleven ten slotte van 63 stemmen slechts 4 over.
Dit is dan het treurige einde van de poging om de kolo
niale quaestie door conciliante politiekd. i. door gemis aan
stelseldoor iets dat noch vleeschnoch visch is en ten slotte
niemand voldoet, op te lossen. De Kamer heeft getoond dat
zij is, wat ieder verwacht heeft, die in het vorige jaar hare
wording heeft gadegeslagen, onhandelbaarder dan eenige vroe
gere. Men wilde de liberale richting knakkenmaar kon het
zelfs met aanwending der bedenkelijkste middelen, niet zoo ver
brengen dat eene bepaald conservatieve meerderheid verkregen
werd. Met zulk een Kamer, waarin de beide partijen elkander
ongeveer opwegen is het regeeren uiterst moeilijk. De con
ciliante politiek was het eenige wat overbleef. Maar nu ook
deze een volkomen échec heeft geleden, omdat bij de eerste
voegzame gelegenheid de beide strijdende partijen zich tegen
haar vereenigden, wat rest er nu nog Niets dan schromelijke
verwarring en onvermogen om iets wezenlijks uit te i'ichten,
totdat de gelegenheid om eenige vacatures in de Kamer te
vervullen de natie zal hebben opgeroepen om te toonen
of zijna de verkregene ervaringde conservatieve of de
liberale beginselen wil. Van de conciliante politiek is niets
meer te verwachten.
Het behoort tot de tactiek onzer tegenpartij alle recht
zinnige protestanten en katholieken als even zoovele voor
standers van het bijzonder en vijanden van het openbaar
onderwijs voor te stellen. Bezoek ondertusschen een onzer
openbare scholen, en op dezelfde banken zult gij vreed
zaam naast elkander gezeten zien de kinderen uit de meest
orthodoxe, zoowel K. C. als protestantsche gezinnen. En
waarom zouden wij er ons over verwonderen? Weten de
ouders niet uit eigene ondervinding, dat het onderwijs,
't welk aan hunne kinderen op die scholen gegeven wordt
deze niet beletten zal steunpilaren hunner kerk te worden
zoo het leerstellig godsdienstig onderwijs dat zij elders ont
vangen die strekking heeft en de huiselijke opvoeding daar
toe medewerkt? Wij hebben gezegd uit eigene onder
vinding: want de openbare gemengde school moge
nieuw zijn, de bijzondere gemengde school is het
niet, en de meesten onzer, hetzij orthodoxen, hetzij min
der orthodoxen, hebben nooit eene andere bezocht. Waarom
zou er nu voor het religieuze leven onzer natie onze
tegenpartij gelieve te gelooven dat die ons evenzeer ahrifSm
ter harte gaat, van de eerste meer dan van daoweecte-*
te vreezen zijn
LEIDSEH
DAGBLAD
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer f 0.12*1.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels f 0.90; iedere regel meer f 0.15.