jongen voor zijn twaalfdejaar rijp zijn voor het onderwijs, dat
op die school gegeven wordt, en nu weet iedereen, dat te
Leiden de dagloonen zoo laag zijn, dat schier elke werk
man van zijne kinderen, nog vóór zij hun twaalfde jaar
bereikt hebbenmoet vorderendat zij door handenarbeid
iets verdienen. Er valt dus niet aan te denkendat
een gewoon werkman in het onderhoud van zijn zoon
nog gedurende vijf jaren meer zou kunnen voorzien. "Wij
hebben dan ook geene timmermans- of metselaarsknechts
op het oogmaar den baas die u zegt//ik zou mijn zoon
des noods tot zijn zeventiende t'huis kunnen houdenmaar
die zestig gulden aan schoolgeld, waar nog vijfentwintig
gulden aan boeken bijkomenstellen de zaak geheel buiten
mijn bereik." Omdat te Leiden menigeen zoo spreekt en
zoo spreken moet, zouden wij wenschen dat het schoolgeld
eene aanzienlijke vermindering onderging.
Maar dan zal de school veel meer aan de gemeente gaan
kosten; denk toch aan den hoofdelijken omslag!
Wij erkennen gaarne, dat in zaken van onderwijs de
geldquaestie bij ons een zeer ondergeschikte rol speelt.
Wij zijn te oud geworden, en hebben te veel, vooral in
den vreemderondgekeken', om niet te weten dat uitgaven
voor het onderwijs de meest productieve van allen zijn.
Maar, wat hier ook van zijn moge, wij geven niet toe,
dat de gemeente-financiën door de voorgestelde vermin^
dering op den duur zouden lijden. Indien elke leerling
de helft minder betaalt, maar de school daarentegen doop
viermaal meer leerlingen bezocht wordt, zal die schoojl
ten slotte het dubbele van vroeger opbrengen. De Com
missie van toezicht op het middelbaar onderwijs heeft in haar
verslag over het voorstel van den heer Scheltema doen op
merken, dat, dank zij het lage schoolgeld te Roermond,
de hoogere burgerschool aldaar ongeveer tachtig leerlingen
telde. Stel het aantal leerlingen,- bij gelijk schoolgeld,
evenredig aan de bevolking, dan zal de Leidsche hoo
gere burgerschool door vierhonderd in plaats van door
negentig leerlingen bezocht worden. Hierbij moet nog in
het oog worden gehoudendat te. Roermond tegenover de
openbare hoogere burgerschool eene bijzondex-e staat, onder
het bestuur van den aldaar resideerenden bisschopdie
dit spreekt van zelf, niet in gebreke blijft aan de open
bare schoolzooveel hij kanafbreuk te doen.
Wij hopen in een ander artikel na te gaanin hoeverre
de burgerij met recht zou kunnen eischen, dat men al
thans beproefde, wat eene aanmerkelijke vermindering van
het schoolgeld zoude uitwerken. Ieder gezeten burgerdie
het zijne bijdraagt tot de ƒ3500 die de school aan de ge
meente kost, kan op die school gelijke aanspraken doen
gelden.
BINNENLAND.
LEIDEN, 6 Juni.
Bij het onvolledig bericht, dat thans in zoovele cou
ranten circuleert, betreffende De sterfte-atlas van
Nederland, is het misschien niet overbodig nog eens te
verwijzen naar ons artikel over dien atlas in ons nummer
van 22 Maart.
Z. M. de koning heeft bepaalddat de vestingen Maas
tricht, Yenlo en Bergen-op-Zoom zullen opgeheven worden.
Naar wij vernemen zal de geheele koninklijke familie
den 16den op het Loo vereenigd zijn, om den volgenden
dag aldaar den verjaardag te vieren van H. M. de koningin.
Z. K. H. prins Hendrik, die gisteren met zijne ge
malin de tentoonstelling van Arti et Amicitiae bezocht,
vertrekt heden naar Luxemburg, om echter spoedig terug
te keeren.
De minister van binnenl. zaken en de respectieve
polderbesturen zijn het oneens geworden over het onder
houd der nieuwe Waaldijken.
De Beiersche regeering heeft den graaf De Quadt
Isny benoemd tot haar gezant bij de Nederlandsche en
Belgische hoven.
De audiëntie van den minister van binnenl. zaken zal
Zaterdag a. s. niet plaats hebben.
Dinsdag 11. is in den gemeenteraad te 's - H a g e de
duinwaterleiding behandeld. Na vele discussien kwam het
prae-advies van burgem. en wethouders ter tafel, waarvan
het eerste punt, om als beginsel aan te nemen dat uit
de duinen ten noorden der gemeente tot aan den Wasse-
naarschen Slag, op de in het rapport aangegeven wijze,
eene voldoende hoeveelheid water te verkrijgen is, om
eene duinwaterleiding voor 's-Gravenhage wenschelijk te
doen zijn, doch tevens, dat daarbij alle vereeniging
met andere gemeenten moet vermeden worden, en dat
zelfs zich de vraag voordoet, of het denkbeeld dier duin
waterleiding niet geheel moet opgegeven worden, wanneer
het rijk de daarvoor benoodigde duingronden niet ten be
hoeve dezer gemeente alleen zou willen afstaan is aan
genomen met 22 tegen 9 stemmen.
De gemeenteraad van Deventer heeft met 9 tegen
7 stemmen besloten de handelwijze van den hoogleeraar
Yan Pesch af te keuren.
Eenige ingezetenen van Amsterdam hebben het
voornemen opgevat eene photogenische gasmaatschappij op
te richten waarvan de hoofdzetel aldaar gevestigd zal zijn
met vertakkingen door het geheele rijk. Alle uitvindingen
der laatste tijden, op het gebied dezer oeconomische
verlichtings-methode, zullen door de maatschappij toegepast
worden. Yoor stad en land, voor groote en kleine gemeen
ten is eene goedkoope gasverlichting van overgroot be
lang, en met belangstelling zien wij nadere berichten te
gemoet.
Yolgens het verslag van burgem. en weth. aan den
raad van Amsterdam, waren aldaar in 1866 de volgende
maatschappijen gevestigd94 voor verzekering tegen zee
schade, 25 tegen brandschade, 9 tegen zee-en brandschade,
1 tegen zeeschade en op binnenlandsche vaart, 2 tegen
brandschade en op binnenlandsche vaart, 1 tegen brand
schade en op het leven4 levensverzekering-maatschappijen
2 glasverzekering-maatschappijen, 1 hypotheekverzekering-
maatschappij.
De cadetten van de kon. mil. academie te Breda
hebben het kamp op de Teteringsche heide betrokken.
In de zittingen van het prov. hof van N o o r d - H o 1-
land word thans de zaak behandeld van den Engelschen
stalmeester Mares, betrokken bij de bekende ongeregeld
heden in Yelzen. De delinquent is echter niet verschenen.
Omtrent het onweder van Zondag-nacht wordt uit
Schoonoord berichtNa zwaren regen vielen er hagel-
steenen, en wel zóó langdurig en van zulk eene grootte,
dat alles op het veld scheen verpletterd te zullen worden.
Inderdaad is de aangerichte schade hoogst aanzienlijk. Ge
heele korenakkers zijn vernield, tallooze glasruiten verbrij
zeld, en eene menigte, vooral jonge, vogelen, ja zelfs een
enkel stuk vee, gedood. De bui trok in nagenoeg ooste
lijke richting over het midden van Drenthe, en de hagel
slag, die ter breedte van ongeveer tien minuten en ter
lengte van drie a vier uren nederviel, duurde bijna een
half uur. Reeds den volgenden dag werd in onderscheidene
dorpen en gehuchten het vergruisde koren weggemaaid,
de akkers om geploegd en dadelijk met boekweit bezaaid.
Onder Westerbroek maakte de bliksem drie huizen tot
eene prooi der vlammen.
Ook in Zeeland heeft Zondag-nacht een vreeselijk
onweder gewoed. Vele beesten zijn in de weide doodge
slagen. Te Dreischor is de kerktoren getroffen. Ook spreekt
men van het afbranden van molens en eene hofstede.
Men heeft te Londen zekeren R. Jeiger aangehouden
die Hollandsche coupons had nagemaakt en in omloop ge
bracht.
Uit Hoorn bericht men, dat de aalbessen een zeld
zame oogst beloven.
Zaterdag-avond te 9 uren is te Groningen de vloer
eener kamer ingezakt, juist op het oogenblikdat zich daar
omstreeks dertig Israëlieten bevonden, om hun avondge
bed te doen. De meesten van hen kwamen in den kelder,
die zich onder den vloer bevond, terecht, terwijl twee of
drie licht werden gewond.
BUITEN LA N D.
Z. M. heeft benoemd: tot burgem. der gem. Maasbree J. P. H. de
Pollart; tot not. ter standpl. de gem. Molenaarsgraaf, Z. H. de Kleyn,
cand.-not. te 's-Gravensande; tot plaatsverv. kantonr. te Harlingen Mr. J.
Zijlstra, adv. aldaar; verder bij den plaatselijken staf: tot kolonel den
luit.-kol. J. C. P. Hamminck Schepel, en den kolonel der inf. van het
leger in Ned.-Indië E. C. F. Happé, adjudant in buitengew. dienst; eer
vol ontslag verleend: aan S. Serie, laatstelijk secr. der residentie Japara,
met 1 Juni 11., onder toekenning van pensioen, en aan J. H. L. Beting,
laatstelijk l9te klerk op het residentie-kantoor te Nuntok, op Banka.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Woensdag des na
middags te 5 uren 62°, des avonds te 8 uren 57°, te 10 uren 55°,
Wind: Z. W. Donderdag morgen te 5 uren 54°, Z. W., te 8 uren 59°,
's middags te 12 uren 63°, 's namiddags te 4 uren 60°, Z. W.
Pettiseï*. Over het bezetten van Rastadt door Pruisische
troepen zijn tusschen de regeering en Prankrijk verklarin
gen gewisseld. Pruisen beweert dat het daartoe recht heeft,
doch zal voorloopig van dit recht geen gebruik maken.
