BINNENLAND.
BUITENLAND.
Met belangstelling zien wij de debatten te gemoet. Welke
houding de kamer zal aannemen tegenover bet kabinet Ri-
casoli, wij zullen het weldra weten. Zal het Romeinsche
vraagstuk niet weder aan de orde gesteld worden? Maar
de miuister, die verklaard heeft nooit de aanspraak op Rome
als hoofdstad te zullen laten varen, moet ook gezegd heb
ben //wij zijn niet voornemens naar Rome te trekken,
wij zullen Rome tot ons laten komen, en in afwachting
daarvan het vraagstuk vooreerst laten rusten."
Over de Luxemburgsche quaestie niets nieuws. De min.
Tornaco is wederom naar den Haag ontboden en de on
derhandelingen worden voortgezet.
LEIDEN, 3 April.
G-isteren beeft, zooals wij vroeger aankondigden, Mr.
G-. M. van der Linden zijn pleidooi voorgedragen voor de
geïntimeerden in zake de procedurebetreffende het beheer
van de kerkelijke goederen en fondsentoebehoorende aan
de Ned. Herv. gemeente alhier.
De rechtsvraag is eigenlijk: kan de kerkeraad of een
handvol leden der gemeente bevoegd zijn, in een sedert
1809 bestaanden toestand verandering te maken?
Is het reglement van 7 Januari 1816zijn de provinciale
reglementen van 1819 en 20, is het gezag van de algemeene
synode geldig, te Leiden even als voor het geheeleRijk?
Zij zijn verbindend voor al de gemeenten zegt de jurispru-
deïitie. Het gezond verstand bevestigt dat, of alles valt
uit een.
Pleiter zou ook van zijne zijde alles vermijden wat de
bestaande spanning zou kunnen vermeerderen. Het ware
wenschelijk geweest dat de welwillende zachtzinnige
toon, die de pleidooien van den tegenpleiter had geken
merkt, steeds in Leiden bij deze zaak had geheerscht.
Maar wat is daar gebeurd Men is zoover gegaan dat
men de oude leden in gedrukte stukken heeft beschuldigd
van verduistering van effecten, waaraan zich zouden heb
ben schuldig gemaakt Yan Alphen, Yan Limburg Stirum
en Buyskes, die overleden zijn.
De aanleiding van het geschil ligt in 1846toen de heer
Rodel Nyenhuis van zijn kerkelijk recht gebruik maakte,
tegen het beroep van een predikant, naar zijn inzien niet
zuiver in de leer, wat hem gerekend is tot doodzonde. Be
zwaar tegen diens benoeming als lid der gemeente-commis
sie, om zijn orthodoxie. De kerkeraad kon niet zien, dat
een orthodox man ook kon letten op het lekken van goten en
het witten van kerkenen weigerde op grond van die on
verdraagzaamheid de benoeming te doen erkennen door de
gemeente. De kerkeraad wilde vervolgens verandering van
het reglement, de gemeente-commissie was niet van die
meening. Scheuring en spanning in de gemeente.
De kerkeraad heeft een verslag uitgegeven met een motto
Laat ons najagen wat tot vrede en stichting dient," waarop
beter pastte Matth. 23 vs. 3. In de hoogste mate revolu-
tionnair was zijn gedrag. Men handelde als in de Eransche
revolutie. Zoo heeft men te Leiden gehandeld, zie de pro
clamatie aan de burgers.
Pleiter verdedigt de interventie. De commissie wilde tee
kenen van leven geven. Alles komt neder op de vraag:
of de eischeresse een wettig bestaan heeft Zoo neendan
is de eisch niet ontvankelijk. Zij moet bewijzen: 1°. de
wettigheid van het reglement, 2°. de wettigheid der be
voegdheid. De oude gemeente-commissie heeft een erkend
bestaan; de nieuwe moet het hare bewijzen.
Pleiter geeft een schets van het collecteeren en het be-
heeren bij de zoogenaamde oude of doode en de nieuwe
of levende commissie. Het Ned. Herv. kerkgenootschap is
onderworpen aan het Synodaal reglement van 1816het
is zonder dat statuut ondenkbaar en bestaat niet. De ker
keraad ontstaat niet uit de gemeente, maar heeft zijn
wortel in het reglement 1816. Dat reglement is de grond
wet der Ned. Herv. kerk. Men mag de denkbeelden van
de laatste tien jaren niet toepassen op hetgeen er in 1816
plaats greep. Yolgens art. 92 zijn de prov. reglementen
door den koning vastgesteld. Art. 1 der prov. reglementen
heeft tot beginsel algemeene organisatie van de kerkelijke
bezittingen der gemeenten en dus voor Leiden verbindend.
Leiden heeft dat reglement aangenomen, want krachtens
dat reglement is behoud van het bestaande gevraagd
en verkregen. Het reglement van 1809 is voor Leiden
speciaal gedeelte van het kerkelijk recht.
Pleiter beantwoordt de tegenpartij. 1°. als er zijn ver
bindende reglementen kan de kerkelijke gemeente geen
autonomie bezitten. 2°. het burg. wetb., als het te pas
komt verwijst naar de instellingen. 3°. het gemeentefonds
is geen eigendom van de gemeente. 4°. de stoffelijke be
langen zijn altijd afzonderlijk beheerd van de geestelijke
belangen, het reglement van 1809 heeft gegolden als gel
dig en de gemeente-commissie evenzoo. De gemeente had
rechtens geen autonomie. Napoleon heeft evenmin autono
mie gewettigd. Bestaat er autonomie, dan is zij vervallen
door de organisatie van 1816 en 1819. 5°. de verordenin
gen, de rechtspraak, het gevoelen van hooger besturen
zijn in tegenspraak met de autonomie, 6°. het synodaal
reglement van 1851 en de koninklijke reserves bekrachti
gen de afscheiding van stoffelijk en geestelijk beheer. 7°.
als de kerkeraad verkeerdheden ontdekt in de administra
tie moet hij daarvan kennis geven bij het klassikaal be
stuur, dat dit aanbrengt bij het prov. kerkbestuur, 't
welk zich in verband stelt met het prov. collegie.
Pleiter gaat over tot de beschouwing van het reglement
van 1861: a. de benoeming van vijf leden eener commissie;
b. de stemming over het reglement; c. de protesten der
gemeenteleden; d. 42 hebben gestemd voor de verkiezing
van notabelene. de kerkeraad heeft geen bevoegdheid te
bepalen wie stemgerechtigd is. Ten slotte betoogd pleiter
dat de commissie niet kan opkomen voor de gemeente en
resumeert de punten van zijn pleitrede.
De voortzetting der pleidooien is bepaald op Maandag
8 April, 's voormiddags te 11 uren.
Tot adjunct-brandmeester aan de stads-spuit N°. 8 al
hier is benoemd voor den tijd van 3 jaren de heer Hen
drik de Yos, in plaats van den heer J. H. Carlier.
Z. K. H. de piffns van Oranje is bij de plechtige
opening der Parijsche tentoonstelling tegenwoordig geweest,
na in het keizerlijk paviljoen den keizer en de keizerin te
hebben opgewacht, 's Avonds heeft Z. K. H. een groot
diné op de Tuilerieën bijgewoond.
Donderdag zal in den Schouwburg te 's-Hage //Don
Pasquale" en //la Belle Hélène" worden opgevoerd.
Gisteren had te Utrecht de plechtige uitreiking-
plaats van het vaandel, door eenige aanzienlijke jongeda
mes voor het studenten-vrijwilliger-korps vervaardigd. Te
twee uren marcheerden de scherpschutters in uniform van
de Botermarkt naar het gebouw van Kunsten en Weten
schappen, waar zij werden opgewacht door de dames do
natrices, den commissaris des konings en andere autori
teiten, benevens door den staf en de officieren der schut
terij. Na verschillende vaderlandslieende toespraken werd
het vaandel overgereikt en verliet het korps onder luide
toejuichingen de zaal, om door de stad eene promenade
te maken. Des avonds is aan de dames eene serenade ge
bracht.
Wij vernemen uit Zutfen, dat zich aldaar een vrij
willig artilleriekorps heeft gevormd.
Te Utrecht zijn aangekomen en naar 's rijks vee
artsenijschool overgebracht zes Bretagner-koeien en één
stier.
Te H a r 1 in g e n heeft Maandag-avond een zware brand
gewoed. De oliefabriek van den heer Harmens is geheel een
prooi der vlammen geworden.
Ongeveer 1200 werklieden werken ijverig door, om
den dam in de Ooster-Schelde te voltooien. Het pakwerk
is over de geheele breedte van het zoogenaamde Diep reeds
zoo goed als gelegd.
Eenige jachtliefhebbers uit Arnhem hebben in het
Yierholterbosch bij Apeldoorn 4 herten geschoten.
Bij Zr. Ms. besluit is aan Mr. W. J. C. Putman Cramer, op zijn
daartoe gedaan verzoek, ontslag verleend als rechter-plaatsv. in de arr.-
rechtb. en als notaris te Zutfen en aan Mr. J. G. van der Scbaaff als
auditeur bij den schuttersraad der dienstd. schutterij te Doesborgh, ter
wijl als zoodanig benoemd is R. A. W. baron van Heeckeren, post.-dir.
aldaar. Z. M. heeft benoemd tot 2den luit.-kwartiermeester: bij het
lste reg. inf. den serg. A. M. Brandenburgvan het 5de reg.; bij het
2de reg. inf. den serg. J. H. Bakker, van het 4de reg.; bij het 3de reg.
inf. den fourrier L. A. Vink, van het 7de reg.; bij het 4de reg. inf.
den serg. F. E. E. Klapp, van het 2de reg.; bij het 5de reg. inf. den
serg. J. A. Kroef, van het 6de reg.; bij het 6de reg. inf. den serg.
N. H. Mispelblom van Altena, van het korps, en den serg.-titulair J.
Warnsinck, van het 5de reg.; bij het 8ste reg. inf. den serg. C. L. D.
Mounier, van het lste reg. vest.-art., en den serg.-titul. J. L. Neder-
burghvan het 3de reg. vest.-art.; in zijnen rang overgeplaatst, bij het
reg. grenadiers en jagers, den 2den luit.-kwartierm, H. A. J. Kuyper,
van het 5de reg. infanterie.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Dinsdag des na
middags te 5 nren 47°, Wind: N. W., des avonds te 8 uren 45°, N. W.,
te 10 uren 38°. Woensdag morgen te 5 uren 43°, N. W., te 8 uren
46°, 's middags te 12 uren 50°, N. W., 's namiddags te 4 uren
48°, N. W.
Zwitserland. Heinrich Zwingli, de laatste afstam
meling van den hervormer, is onlangs te Zurich overle-
