N°. 2166.
Maandag
A°. 1867.,
4 Maart.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 7 n. 55 m.; 10 u. 1 m.; 12 u. 41 m.; 3 u. 37 m.;
6 u. 6 m.; 9 u. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 m.; 9 u.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 4 u., de overige dagen, 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar
Leiden, dagelijks n/m. te 2 u. Des Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de {Nieuwstraat: 's morg. te 7 u. 50 m. en te 10 u. 50 m.; 's namidd. te 3 u.
35 m.; '9 avonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 's namiddags. Oost-Indische Landpost. Over
Southampton, 1 en 17; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. West-Indische den 144en en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf. Dagelijks geopend van 8 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf dagelijks van 8 u. 'sm. tot 10 u. 30 m. '9av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donder
dag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren.
President der Commissie van Fabricage des Zaterdags van 111 uren. Bureau der Plaatselijke Secretarie, open dagelijks van 104 uren.
Thesaurie, alle werkdagen, behalve Zaterdag, van 9—2 uren; Zaterdag van 912 uren. De Gemeente-architect is te spreken op het Raad
huis, eiken werkdag 's morgens van 121 uren.
Kantoor der In- en Uitgaande Rechten en Accijnzen dagelijks van 9—1 uren en van 4—6 uren; van 'sRijks
Directe Belastingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2 uren; van Zegel en Registratie dagelijks van 84
urenvan de Hypotheken en het Kadaster van 9—4 uren.
Onze politieke toestand.
III.
Is de Tweede Kamer in hare rechten verkort of zijn er
nog altijd overvloedige blijken, dat de strijd tot bemees-
tering van het bewind niet is opgegeven Uit de stem
ming over ieder hoofdstuk der begrooting zal het open
baar wordenin hoeverre het doel der ontbinding is bereikt
en de eendrachtige samenwerking der grondwettige mach
ten beter is verzekerd. Maar waarop zal de stemming uit-
loopen? "Wij houden het er voordat juist de verschillende
listen en lagen, die aan het ministerie werden gelegd, er
toe zullen leiden, dat weder eene aaneengesloten meerder
heid zich moet vormen, om een bewind te ondersteunen
dat in onzen tegenwoordigen toestand bij de verwarring,
die er onder de staatkundige partijen heerscht, hoogst
moeilijk zou kunnen worden vervangen. De heer Keuche-
nius heeft eene karakterschets van de liberale partij gege
ven waaruit blijktdat hij daaronder telt de partijdie
men ten onrechte den naam geeft van conservatief, maar
werkelijk niets anders is dan liberaal in eene anti-Thor-
beckiaansche richting. Zulk eene richting kwam in Maart
1866 aan het roer, want 't was een liberaal, op koloniaal
gebied anti-Thorbeckiaanschministerie. In hoever de heer
Keuchenius tot die of tot de anti-revolutionnaire partij be
hoort is ons en wellicht velen met ons nog niet duidelijk ge
worden maar zooveel is zekersedert de optreding van
het tegenwoordig bewind heeft er toenadering plaats ge
had tusschen de Thorbeckianen en Puttianen, en als wij
dat aanschouwen zeggen wij met een oud schrijver: //Ons
walgt van sooveel lafs." Onuitwischbaar blijft de indruk,
die de scheuring in het ministerie-Thorbecke met de daar
mede gepaarde gebeurtenissen in Maart 1866 heeft gemaakt
op het gemoed van hem, die aan de zuiverheid van staat
kundige beginselen en de eerlijkheid der toepassing ge
loofde. En als men nu weder elkander de hand reikt,
om een nieuw bewinddat in zijn optreden het bewijs gaf
van de machteloosheid der oude Thorbeckiaansche partij
te vormen, te bestooken, dan is er uit zulk eene be-
ginsellooze verbroedering, die slechts uit eerzucht en
eigenbaat is ontstaanniets goedsmaar veel kwaads voor
koning en vaderland te wachten. De dagen, die wij be
leven, geven daarvan op nieuw treffende bewijzen. Ts er
eene kalme en rustigeeene grondige en onpartijdige behan
deling van dien gewichtigen toestand van 's rijks geldmid
delen op te merken? Als ter loops werd daaraan de aan
dacht gewijd en dan nog, om persoonlijkheden op den
voorgrond te stellen en partijvergoding te beproeven.Wat
heeft de Nederlandsche natie te maken met dat gekra
keel dat veeleer in de pause en in de koffiekamer dan in
de openbare zitting tehuis behoortMen twist over de
grenzen, die er liggen tusschen de rechten der grondwet
tige machtenterwijl men al twistende geen grenzen in
acht neemt. Wat willen de volksvertegenwoordigers nog
meer dan acht dagen achtereen zich te kunnen verlustigen
in het oprakelen en opsommen van grievendie ze tot per
soonlijke zelfverdediging dienstig achten?
Zóó is onze politieke toestand bedorvenomdat de vrijzin
nigheid en vrijgevigheid, waarvan onze staatkundige instellin
gen de blijken dragen in de handen van eer-, heersch- en zelf-
zuchtigen tot overheersching en despotisme te kunnen leiden.
Dat er van 1848 tot 1867 zooveel ministeriën aan het bewind
zijn geweest, niettegenstaande de liberale beginselen bij de
natie ingang en steun vondenis wel een bewijs dat er een
kwaad schuilt in den boezem der volksvertegenwoordiging.
Is er ooit sprake van terugkeer tot vroegere toestanden? Wil
men wat bestaat afbreken Geen schijn of schaduw. Het
regeeren onmogelijk maken, om zelf weer aan het bewind
te komen, dat kost de natie jaarlijks eene aanzienlijke som
voor pensioenen en daarbij veel onrust en verdrietdewijl
het tweespalt en partijschap baart.
Hoevelen zijn er, die met den heer Van Nispen van Se-
venaereen bij alle partijen zeer geacht en geëerd lid der
Tweede Kamer, instemmende, zeggen: //ik was steeds een
oprecht voorstander van onze grondwettige instellingen en
deed dit meermalen blijken; maar de voortdurende wisselingen
van ministeriën en het bestormen van ministerieele zetels
hebben 's lands belangen benadeeld en de eerbied voor de
volksvertegenwoordiging doen verminderen."
En wat ons betreft, die met den heer Thorbecke toch
ook kunnen zeggenoud soldaat (geen oud-soldaat) te zijn
voor de rechten der volksvertegenwoordiging in den ne-
derigen kringwaarin wij ons bewegenen met de wape
nen die ons ten dienste stondenwij erkennen gaarne daar
voor meer gestreden te hebben dan voor de rechten der
kroon en van ministeriën. Maar toch zijn wij niet blind
of onverschillig gebleven omtrent het onberekenbare be
lang dat de natie heeft, dat de grondwettige machten
binnen de grenzen blijven harer grondwettige bevoegdheid.
En nu hadden wij gewenschtdat Mr. Thorbeckede oude
soldaatop zijn post was geweest bij de beraadslagingen
over de motie-Keuchenius en zijn advies, dat hij nu eerst
LEIDSCH
DAGBLAD
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer 0.12^.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90"; iedere regel meer f 0.15.
