N°. 2138. Donderdag 31 Januari. A0.1^6f.
Liiberaal of conservatief of de waarheid?
In de laatste dagen is een strijd gevoerd over de betee-
kenis, die de meerdere opbrengst van 's Rijks middelen over
de twaalf maanden van 186 6 dan die over hetzelfde tijd
vak van 1865 heeft, en bij de beoordeeling daarvan meent
mendat het noodig en nuttig is zich op een verschillend
staatkundig standpunt te plaatsen. Hoe gelukkig, dat men
in onze jeugd en jongelingsleeftijd bij het onderwijs in het
cijferen noch in de rekenboeken noch in het mondeling on
derricht van onze onderwijzers, daarvan iets wist, hoe de
cijfers veranderen kunnen en moeten, naarmate staatkundige
richtingen daarmede in verband worden gebracht, of liever,
wanneer men zich van liberale of conservatieve ministeriën
daarbij als factoren bedient.
Op het gevaar af van voor liberaal of voor conservatief
te worden gehoudenals wij ons ook wagen aan een oor
deel over de zaak in geschilachten wij het toch noo
dig iets bij te dragen tot beslechting van het bedoeld
geschil. We meenen ons nu gelijk steeds te moeten onthou
den van dien ijver zonder verstand, die zich ook openbaart
in de uitoefening van de kunst de groupper les chiffres.
Maar als we derhalve de bloote waarheid zonder arg of list
onder het oog onzer lezers brengendan kan het niet an
ders, of die waarheid moet kwetsen en zij zal strekken om
de twistenden te verzoenen. Verzoenen? neen, want als partij
geest het oog heeft beneveld is er voor verzoening wei
nig kans.
Wij stellen de feiten voorop.
De minister Betz heeft, om de afschaffing der plaatselijke
accijnzen te doen gelukken, bewerkt, dat aan de gemeenten
zat worden afgestaan 4/5 van de opbrengst der Rijks per.
soneele belasting met de Rijks-opcentendie derhalve door
het Rijk worden ingevorderd, maar aan de gemeenten uit
gekeerd. Bovendien stond het Rijk af de 21 Rijks-opeen-
ten op de hoofdsom der grondbelasting op de gebouwde
eigendommen, ten einde de gemeenten in plaats daarvan,
behalve de L5 opcenten, die zij reeds mochten heffen, nog
25 en dus 40 gemeente-opeen ten te kunnen heffen. Tot ver
goeding van het verlies, dat 's Rijks schatkist daardoor zou
lijdenwerd de Rijks-accijns op het gedistilleerd verhoogd
en die op de suiker op eene meer productieve wijze gere
geld. Wat behoort dus behalve de overige middelen onder
de opbrengst van 1866 te worden begrepen, om te kun
nen berekenen, welke opbrengst voor 1866 met die van
1865 in vergelijking gebracht, als de uitkomst van den
nieuwen algemeenen maatregel moet worden aangemerkt?
Voor 1865 de opbrengst van hetgeen in dat jaar was in
gevorderd.
Voor 186 6 de hoofdsom der grondbelasting op de ge
bouwde eigendommen, zonder de Rijks-opcenten en wat zeer
natuurlijk is ook zonder de gemeente-opcenten; vervolgens
het 1/5 der Rijks-personeele belasting met de Ryks-opcen-
ten dat van de uitgekeerde som aan de gemeenten over
bleef eindelijk de accijns op het gedistilleerd en de suiker
accijns volgens den nieuwen maatstaf,
En als men dan van de totale opbrengst der middelen
over 1866 aftrekt het 4/5 der personeele belasting aan de
gemeenten uitgekeerd, dan krijgt men een cijfer van op
brengst, dat alleen in aanmerking komt bij eene vergelij
king met de opbrengst van 1865.
In dit opzicht heeft dus het Dagblad van Zuid-Holland
en 's-Gravenhage volkomen gelijk en zijn bestrijder ongelijk.
Van de ruim 4 millioendie men als meerdere opbrengst
berekenen wil, gaat derhalve de som af, die aan de ge
meenten werden uitgekeerd en meer dan 3 millioen bedraagt.
Nu is het waar, dat de opbrengst der belastingen, wan
neer zij het verbruik betreffenen dat zijn zoowel de perso
neele en de patentbelastingen als de accijnzen en de zegel
registratie en successie-rechten enz., afhankelijk is van hon
derd omstandigheden, die onafhankelijk zijn van den wil van
den belastingheffer't zij dit is een liberaal of eeü conser
vatief, zoodat het ons altijd hoogst gewaagd voorkomt daar
uit gevolgtrekkingen te maken ten voordeele of ten nadeele
van eene staatkundige richting.
Maar dit is zeker, dat de raming der middelen het be
wijs of liever het vermoeden kan opleveren dat men zich heeft
misrekend. Het doet derhalve meer af, dat men de opbrengst
van 1866 vergelijkt met de raming en in dit geval bovenal
of de opbrengst van den verhoogden accijns op het gedistil -
leerd en van den nieuwen suiker-accijns meer of minder is
dan de daarvoor geraamde sommenzoodat de tegemoetko
ming van het verlies werkelijk is zooals men heeft bere
kend, En wanneer nu bijv. het gedistilleerd f 897000 meer
imiscii nti.itnii
Deze Courant verschijnt eiken dagbe
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën, 1-6 regels /0.76
Iedere regel meer 12^ Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberichten van 1-4regelsƒ0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's-Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam: te 7 u. 55 m.; 10 u. 1 m.; 12 ju. 41 m.; 3 u. 37 m.;
6 u. 6 m.; 9 n. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 n. 45 m.; 9 n.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 4 u., de overige dagen5 u.; van Amsterdam Beerebijt) naar
Leiden, dagelijks n./m. te 2 u. Des Zondags buiten dienst.
Postbusliohtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat's morg. te 7 u. 50 m. en te 10 u.50 m.; 's namidd. te 3 u. 35 m.;
's avonds te 7 n. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 's namiddags. - Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton
l en 17over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Iodisohe den 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijks-Telegraaf, Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8 u. 's ra. tot 10 u. 30 m. 's av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uren.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. - BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren. - President der Commissie
van Fabricage des Zaterdags van 11-1 uren. - Bureau der Plaatselijke Secretarie U open dagelijks van 10-4 uren.- Thesaurie, alle werkdagen, behalve
Zaterdag, van 9-2 uren; Zaterdag van 9-12 uren. - De Gemeente- Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 's morgens 12-1 uren.
Kantoor der la- ea Uitgaande Hechten eo Aooijnzen dagelijks van 9luren en van 33 uren; vaa's-Rijks Directe Belas
tingen, Maandag, Diusdag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de
Hypotheken en het Kadastrr, van 94 uren.
