Binnenlandsch Nieuws.
Z. M. heeft benoemd tot burgemeester der gemeente
Buitenlandsch Nieuws.
lijk onderwijs doortrokken wenschten van den geest der kerk
leer, die zij hadden aangenomen. Wij bekooren tot. de eerst-
bedoelden,_ omdat wij in art. 23 der wet van 185 7 een
waarborg kregen, die we op kerkelijk gebied tegenover
oligarchie niet konden hopentenzij men behoorde tot de
Roomsch Katholieke kerk.
De vrijheid van het bijzonder onderwqs heeft geleid tot
de stichting van Christelijke scholenmeest zooal niet uit
sluitend door henvoor wie die vrijheid hoofdzakelijk door
de liberalen werd geëischt. Zij die aan hunne kerkleer trouw
gehecht blijvenwillen geen vertrouwen schenken aan het
openbaar onderwijs, dat onder den invloed staat der heer
schappij van moderne begrippen. Maar die vrijheid moet de
liberaal eerbiedigen en het is illiberaal, 't is trouweloos,
't is strijdig met alle begrippen van eerlijkheidals recht
streeks of zijdelingsmiddellijk of onmiddellijkop het ge
not dier vrijheid inbreuk wordt gemaakt.
wij hebben binnen Leiden zien verryzen schoolgebouwen
en scholendie veel geld hebben gekost en waarvoor onze
Roomsch Katholieke en x»nze orthodoxe Hervormde stadge-
nooten hunne beurzen hebben geopendom der wille van
de vrijheid des gewetensgelijk zij dat deden voor hunne
kerkgebouwen en voor al de kosten van hunnen eeredienst.
Gaat het op en is het verdedigbaar, dat nu in hunne
beurzen wordt getast in het belang van onsdie de voor
keur geven aan de openbare lagere schoolomdat wij zelve
voor de godsdienstige opvoeding onzer kinderen willen zor
gen, waarvoor zij ook persoonlijk verantwoordelijk zijn? Is
het niet reeds veel, dat zij door de wet zijn belast met een
deel der kosten van het openbaar onderwqs voor hendie
onvermogend zijn, uit het oogpunt van algemeen belang en
van liefdadigheidmoeten zij behalve het schoolgeld voor
hunne eigen kinderen ook nog iets bijdragen voor de onzen
Dat heeft de grondwetgever en de schoolwet nooit bedoeld
en dat mag ook geen waar liberaaldie recht aan allen
wil doen wedervaren willen of gedoogen Voor den schijn
zelfs moet men zich mijden en daarom is het een dure en
heilige plicht van elk oprecht en trouwhartig liberaaldat
hij protesteert tegen elke inbreuk op de constitutioneele rech
ten, wanneer de uitbreiding van het kiesrecht wordt genoemd
/veene begunstiging van den kleinen man" of het recht der
vrqheid des gewetens wordt gekrenkt door het bijzonder
onderwqs te fnuiken en te laten overheerschen onder den
invloed van het openbaar onderwijs; - of den strijd uit
lokt tusschen moderne en orthodoxe begrippen op maatschap
pelijk gebied in de zaak van het onderwijs. Er is thans zeer
gegronde vrees, dat het openbaar onderwijs wordt een par
ty zaak maar gelukkig, dat de ouders in art. 23 der wet
op het lager onderwijs en in art. 2 der wet op het mid
delbaar onderwijs een wapen hebben om in dien strijd als
een achterlaadgeweer dienst te doen.
//Ingezetenen van Leidenburgers van NederlandLaat
u niet op de mouw spelden dat het bijzonder onderwijs niet zou
kunnen concurreeren met de openbare scholenwant gij
hebt de kennis, die gij bezit, niet anders verkregen dan
door de bijzondere school, en in den Haag is bijna geen
openbare school voor meer uitgebreid lager onderwijs, 't zijn
meest allen bijzondere scholen van f 70, f 80, f 120 en
f 150 schoolgeld 'sjaars. Maar dat verhindert ons niet, om
ernstig het gebruik van de openbare lagere school aan te
radenwaardoor de onbillijkheid wordt weggenomendie er
nog heerscht. Wij willen door overtuiging die openbare school
bevolkenmaar niet door de ouders te plaatsen tusschen
hun beurs en hun geweten. Wij begeeren niets meer dan
dat die ouders toezien op en zorgen voor het godsdienstig
onderwijs en die taak niet overlaten aan den onderwijzer.
Wij wenschen zulks, omdat op het gebied der openbare school
het ouderlijk gezag wordt erkend en geëerbiedigd, maar,
ook nooit zullen wij dulden, dat er een smet wordt gewor
pen op de byzondere school, op de bijzondere schoolonder
wijzers, op de ouders, die daaraan de voorkeur geven, om
dat ook wij wat we weten aan de bijzondere school te dan
ken hebben en omdat het openbaar onderwijs geene oneerlijke
middelen behoeft om zich aanbevelenswaardig te maken.
Wonseradael L. Britzei; voorts aan B. J. van Assenop
verzoek, eervol ontslag verleend als notaris te Jorwerd, ge
meente Baarderadeelen benoemd tot notaris binnen het
arrondissement Leeuwarden, ter standplaats Jorwerd gemeente
Baarderadeel, J. C. van Assen, cand.-not. aldaar, een en
ander ip te gaan met 1 Februari a. s.; terwijl de heer Mr.
J. W. Gefkenproc.-gen. in Suriname, laatstelijk tevens
voorzitter der bij Zr. Ms. besluit ontbonden commissie tot
hervatting en voleindiging van al wat tot voorbereiding der
invoering van de nieuwe wetgeving daar te lande noodig
was, benoemd is tot kommandeur der orde van den Neder-
landschen Leeuw.
Naar wij vernemen zal door het Fransche opera-ge
zelschap van 's-Gravenhage op Vrijdag den 15den Februari
aanstaande in den Leidschen Schouwburg eene voorstelling
worden gegeven.
Op verscheidene plaatsen in het noorden des lands
zijn bergen van sneeuw ter hoogte van 20 a 25 voet. Di
ligences en postkarren zijn hier en daar vast blijven zitten. Te
Berkel bij Delft was de sneeuw Woensdag zoo hoog, dat
een rijtuig en paard er uitgegraven moesten worden. Bij Breda
was een kind onder de sneeuw bedolvenmaar het werd
gered door het blaffen en krabben van een honddie de
plaats aanwees waar het kind lag. - Een Utrechtsch pre
dikant heeft zich ernstig bezeerd bij het wegruimen van
sneeuw.
Er is reeds drijfijs op de rivier de Maas bij Hedel.
De schipbrug aldaar is Zaterdag morgen weggenomen.
Te Hengelo bij Zutfen is ook de veepest uitgebroken
waarschijnlijk door het bezoeken van den stal door vreemde
kooplieden in de vorige week.
Een niet dikwijls voorkomend luchtverschijnsel is in
den avond van den 14den dezer in den Alblasserwaard
waargenomen. Bijna dien geheelen avond toch vertoonde
zich om de maan een zoogenaamd wiel of rad. Tusschen 8
en 9 uren nam dit rad de kleuren aan van den regenboog
aan de noordzijde gekroond met een staand kruis van mat-
witte kleur; terwijl op den löden dezer, op het midden
van den dag tusschen 11 en 12 uren een zeldzaam schoone
bijzonten oosten van de zon staandegezien werd.
Op 1°. Januari 186 7 waren er 85 candidaten tot
den Heiligen dienst bij de Nederduitsche Hervormde kerk
waaronder 16 als hulppredikers en 4 in andere openbare
betrekkingen waren geplaatst.
-Ten behoeve van de Evangelische Luthersche diaconie
te Amsterdam is bij Ds. C. Kirbert ontvangen eene gift van
twee bankbiljetten, ieder van f 1000.
Door de Synodale Commissie van het Evangelisch
Luthersch kerkgenootschap is Ds. A. J. K. Meyer, eervol
ontslagen predikant bij de vereenigde Protestantsche ge
meente op Curasao, op zijn verzoek, weder beroepbaar ge
steld bij de Evangelisch Luthersche gemeente in ons va
derland.
Beroepen bij de Christelijk Afgescheiden Gerefor
meerde gemeenten te Enter Ds. W. P. de Jonge te Meeu
wen; - en te Hattem Ds. W. Diemer te Alphen a/d. Rijn.
Aangenomen het beroep naar West-Kapelle door Ds.
J, I. Crebars te Pingjum en naar Lutkewierum door den can-
didaat J. H. Leemhuis.
- De Thermometer van Fahrenheit leek en de alhier Zater
dag des namiddags te 5 uren 26°, des avonds te 8 uren 26°,
te 10 uren 24°. Zondag morgen te 5 uren 27°, te 8 uren
27°, 's middags te 12 uren 29°, 's namiddags te 4 uren 27°,
te 5 uren 26°, te 8 uren 24°, te 10 uren 22°. Maandag
morgen te 5 uren 23°, te 8 uren 24°, 's middags te 12
uren 2 6°, te 4 uren 23.
De Pruisische Kamer van afgevaaraigden heeft het
wetsontwerp betreffende het hypotheekstelsel aangenomen. De
afgevaardigde Lasker heeft een voorstel ingediendstrekkende
om de beperkingen van den wettelijken rentevoet voor be
leeningen op vast goed op te heffenals een middel tot
het gemakkelijker verkrygbaar stellen van kapitaal voor
grondbezitters. De regeering vereenigde zich met dit voorstel
en verklaarde pogingen bij het Heerenhuis te zullen doen