Buitenlandse!) iNieuws.
bijeengegaarden de grondslagen voor een eeuwigdurende
vrede voor duizende geslachten gevestigd. Zijn wensch is,
dat al zijné onderdanen onbegrensde welvaart genieten.
Francken was een uitstekend geleerde van het groote Ne-
derlandsche Rijk. Hij was bekwaam en uitstekend in talen
ten en deugden. Van jongs af kende hij de zaken van zijn
eigen land- hij was vlijtig en studeerde naarstig. Op zijn
18de jaar werd hij door onzen Koning gekozen om naar China
te gaan, ten einde de zeden en gewoonten te doorgronden,
de maatschappelijke regelen zich eigen te maken en de taal
te bestudeeren. Aldus bestudeerde hij de poëtische en pro
zaïsche werken van Confucius en Mencius. Na verloop van
4 jaren verstond hij ze niet alleen oppervlakkigmaar had
de afgetrokkene strekking er van doorgrond.
Op bevel Zijner Majesteit werd hij als tolk te Soerabaya
aangesteld. Toen hij pas aangekomen was zagen wy dat
zyn voorkomen statig en ernstig wasen dat hij noch in
vloed en gezag bejoeg noch zich met iedereen afgaf. - In
zijnen omgang was hij fatsoenlijk en beleefd. Hij was zacht
moedig, braaf, vriendelijk, matig en toegeeflijk, en daar
door won hy de liefde der menschen. Hij onderscheidde
duidelijk de boozen van de braven en scheidde de goeden
van de dwazen. - Hij kende ook het onderscheid tusschen
Confucianisme en Buddhisme, en den chaos van recht en
onrecht.
Terwijl hij de edelen verhief, trad hij de verachtelijken
met voeten. Daarom waren wijChineezen verheugd en eer
biedigden hem; terwijl wij hem deugdzaam noemden. Nadat
hij drie maanden te Soerabaya geweest was, waren de dwa
zen onder de Chineezen bescheiden en de besluiteloozen wa
ren energische geworden. De boozen hadden geene gelegen
heid om hunne streken aan te wendenen van dien dag
aan kropen zij in hunne schulpen verscholen zij zichter
wijl de braven zich meer en meer beijverden naarmate zij
geprezen werdenen van dien dag aan ook in wijsheid en
verlichtheid groeiden. Deze geheele ommekeer had Franckens
deugd bewerkt. Gedurende den tijddat hq in betrekking
wa9, heeft hij de bevelen zijns vorsten geene oneer aange
daan. Zijne geleerdheid deed het rijk van zijnen roem weer
galmen
Dat is menschelijke wijsheid -
En wie ben ik? dat hij mij liefhad! Wij kenden elkan
ders harten. Dagelijks sprak ik met hem over studie en we
tenschappen, en redeneerde met hem over het juiste en on
juiste, om tot een juiste kennis der waarheid te geraken,
en het beleid der regeering te vatten. Zij die Franckens
gedachten kendennoemden ze bewonderenswaardig en uit
stekenden allen wisten dat hij bijzonder knap was. Onder
hen die zijne gedachten kenden was ik. Die mij ter wereld
brachten, waren mijne ouders; doch die mij kende was hij.
Ja! in het ééne jaar dat ik met hem omging, wa9 ik in
tiem met hem geworden als ware ik tien jaren met hem
geweest. Als ik hem één dag niet zag scheen het mij lan
ger toe dan drie herfsten. Wordt vervolgd
De Thermometer van Fahrenheit leekende alhier Donder
dag de9 namiddags te 6 uren 5 8°, des avonds te 8 uren 5 6
te 10 uren 64°. Vrijdag morgen te 5 uren 5 2°, te 8 uren
57°, 's middags te 12 uren 64c, 's namiddags te 4 uren 61°.
Volgens de tot nu toe gepubliceerde lijsten der ver
liezen welke het Pruisische leger in den oorlog heeft gele
den blijkt dat 247 2 personen gesneuveld, 53 5 1 zwaar ge
wond, 8 886 licht gewond en 25 5 9 vermist zijn; in het
geheel tot nu toe 19,26 8 personen.
Op grond van de ondervinding in den jongsten krijg
opgedaan, zullen voortaan eenige onder-officieren van het
Pruisische leger onderricht ontvangen in de behandeling van
locomotieven, enz. opdat zij des gevorderd als machinisten,
stokers of conducteurs werkzaam kunnen zijn en het leger
onafhankelijk worde van personendie men in 's vijands
land niet altijd volkomen kan vertrouwen.
De //Diritto" meldt, dat de Oostenrijkers de geweren
door de Garibaldianen op het slagveld achtergelaten voor
oudijzer sloopen. Mocht dit nu ook al zoo erg niet zijn dan
is het toch een feit dat men in den laatsteu tijd er toe
overging om de Garibaldianen beternamelijk met Enfield-
geweren te wapenen. Hierbij komt nu nog de reeds vroe
ger officieel geconstateerde oneerlijkheid van individuen, b. v.
van leveranciers voor het leger. Thans wordt weder melding
gemaakt van de strenge bestraffing eener firma uit Napels,
die aangenomen had aan de regeering groote hoeveelheden
scheepsbeschuit te leveren en deze met schadelijke zelfstan
digheden had vermengd.
Uit Görlitz wordt het volgende gemeld Toen de Ko
ning hier Zaterdag aankwam zouden eenige jonge jufvrou
wen hem en den Kroonprins verwelkomen. Zij reikten de
Vorsten een lauwerkrans toe. Ook graaf Von Bismarck, die
den Koning vergezelde, deelde in dit eerbetoon. //Lieve
juffer!" zeide de graaf, toen een der meisjes met den krans
tot hem kwam, //ik verdien deze onderscheiding niet; ik
heb niet mede gevochten en heb dus ook geen deel aan de
overwinning." Het dametje geraakte daardoor aanvankelijk
van haar stuk, maar redde zich eensklaps door te zeggen.-
//Uwe Excellentie heeft toch deu oorlog begonnen." Von
Bismarck lachtte en nam den krans aan.
Uit een rapport in Engeland opgemaakt door den heer
Radcliffe betreffende een aan hem opgedragen onderzoek naar
de tegenwoordige verspreiding der cholera in Europawer
den de volgende bijzonderheden ontleend
In de streken van Bombay, in Persië en in Zuid-Arabië
heerschte de cholera, toen te Jeddo in het begin van Maart
1865 twee schepen aankwamen, met pelgrims naar Mekka,
grootendeels Javanen. In dienzelfden tijd bracht een En-
gelsche stoomboot 1500 terugkeerende pelgrims naar Suez,
waarvan vele in de laatste dagen van Mei met den spoortrein
naar Alexandrië vertrokken, alwaar op 2 Juni de cholera
uitbrak, die zich verspreidde over bijna geheel Egypte tot
Abyssinië toe. Op 1 Augustus werd het eerste cholera-geval
te Damascus plaats en zoo kwam de ziekte in de havens
aan de Middellandsche Zee, van Marseille naar Parijs. Op
3 November 186 5 werd uit Londen naar Havre de ziekte
naar New-York overgebracht. In het begin van October
openbaarde zij zich te Altenburg in Saksen onder personen
die uit Odessa kwamen. Den geheelen winter heeft zy ge-
heerscht in Saksen en op de grenzen van Beieren van waar
zij dezen zomer zich verder westelijk heeft verspreid over
Rijn-Pruisen België en Nederland.
Deze feiten geven voedsel aan het gevoelen dat de cholera
zich verspreidt, door de verplaatsing van personen uit een
aangetaste streek naar een gezonde.
In het oostelijk deel van Londenwaar de cholera
het hevigst woedtmaakt men de opmerking dat de Joden
buurten bijzonder weiuig te lijden hebbenin twee straten
door Joden bewoond hebben slechts 4 of 5 gevallen zich
voorgedaan. Men wil weten, dat ook in 1849 de sterfte
per duizend onder de Joodsche bevolking aan de cholera tot
die onder de overige inwoners van Londen in verhouding
stond als van 1 tot 12.
In een der op 23 Juli in Hyde-Park te Londen ge
houden bijeenkomsten is besloten, een deputatie van zes per
sonen aan Koningin Victoria af te vaardigen, ten einde haar
te verzoeken graaf Derby en zijn mede-Ministers te ontslaan
en andere Ministers te benoemen, //die een beter denkbeeld
hebben betreffende de waarde van het leven van Hr. M9,
onderdanen en omtrent hetgeen zij aan hunne eigen booge
betrekking verschuldigd zijn." Zaterdag avond heeft de heer
de Gruytherde voorzitter der bijeenkomst, bekend gemaakt,
dat het hem nog niet was mogen gelukken verlof voor de
deputatie te bekomenom hare opwachting bij de Koningin
te maken. Men had hem tot tweemalen toe naar den Minis
ter van Binnenl. Zaken verwezen, en op zijn derde verzoek,
waarin hij had doen uitkomen, dat het onzinnig was, den
Minister van Binnenl. Zaken bij deputatie tot het vragen
van zijn eigen ontslag aan te sporen, had hij nog geen ant
woord ontvangen.
By de Engelsche admiraliteit en het departement van I
oorlog is een plan ingediend tot de constructie van draaiende
gepantserde fortenals een middel van kustverdediging-
Door de //Army and Navy Gazette" wordt een proefonder
vindelijk onderzoek van dit ontwerp ten krachtigste aanbe
volen. Tot de voordeelenwaardoor deze constructie zi^
onderscheidtbehoort inzonderheid de gemakkelijke bewe
ging. De torens van de Royal Sovereign, die elk 130 ton
wegenkunnen namelijk zonder veel moeite door drie m811
