N°. 19f>4.
Maandag 2 Juli.
A°- 186«Q
W aterver versching.
U
D8CH
Deze Courant verschijnt eiken dagbe
halve Zon- en Feestdagenen kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën, 1-6 regels 0.76.
Iedere regel mrer 12^ Cts. Geboorte-, hu
welijks-en doodberichten van l-4regels^.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 36 Cts.
spoortreinen van Leiden naar 's-Graveuhage, Deltt, Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 38 ui.; 10 u. 15 in.; L u 21 u.. 3 .i. 42 .u.;
6 u. 16 m.; 9 u. 6 m.; naar Haarlem en Amsterdam; te 8 34 m.; 10 u. 12 m.; 11 u. 54 ra.; 3 u. 1 ra.; 4 u. 45 ra.; 9 u. Op
Zon- en Feestdagen van 's-Gravenhage naar Leiden: te 10 u. 25 m.
Stoomboot van ijenieu iLlgpiaats Haven) naar Amsterdam, vlaandag ochtend 3 u., de overige dagen 5 u.; vau Amsterdam lieerebijt) naar
Leiden, Maandag n./m. 2 u. 30 m. de overige dagen te 3 uren. Des Zondags buiten dienst.
Pottbusliohtingen aan de Lakenhal, Katoeufabriek en op üe Nieuwstraat; 's morg. te 7 u. 45 m. en te 11 u.; snauiidd. ie 3 u. 35 ra.
avonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m.'snaraiddags. Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton
l en 17 over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Indische den 14 en voorlaatstee van elke maand.
Rijks-Telegraaf, Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren 's av. Spoorweg-Tele^raaf dagelijks vau 7 o. 'sm. tot 10 u.45uo.av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad o\> onbepaalde tijden. - Burgemeester en ffethoudersMaandag en Douderdagte 11 uien
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. -Burgemeester, Dinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uien. - President der Commissie
ven Fabricage des Zaterdags van il1 uien. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dait-iijks vau 10-» uren. - ikesaurie, dagelijks vau 102
aien.-Dtf Gemeente-Architect is te 9preken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12 1 uren.
Kantoor der In- en Uitgaande tieohteu eu Acoijnz^n dagelijks van 9luren en vau 36 uren; van's-Rijks Directe Belas
tingen, Maandag, Diasdag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de
Hypotheken en het Kadaster, van 94 uren.
De publieke zaak moet publiek besproken worden. Waar
het belang van allen in het spel komt, moet al wie roeping
gevoelt, tot de tribune toegelaten en gehoord worden: //du
choc des opinions jaillit la vérité".
De waterververschiug is voorzeker een publieke zaakeen
zaak waarbij het belang van allen betrokken is. Niet alleen
toch dat de zuivere of onzuivere atmospheer door allen wordt
ingeademdmaar de maatregelen die men nemen zal
om in den besproken toestand verbetering te brengen
voeren met zicbwellicht belangrijke uitgaven, die elk in
gezetene naar zijne mate zal moeten helpen dekken. Iedereen
zal zijne guldens of penningen, direct of indirect in de lade
van den gemeente-ontvanger moeten brengen; al wie lust
heeft, heeft ook het recht //een duit in 't zakje te leggen."
Wanneer men eens stelde: //de stank uit vuile grachten
opstijgende, is hoogst onaangenaam, maar niet doodelijk
dan zou het eerste gedeelte dier stelling ongetwijfeld met
algemeene stemmen worden aangenomen. Het tweede ge
deelte zou lang verdedigd kunnen worden. Tenzij de statis
tiek met cijfers staafde, dat langs de stinkende grachten
(det Rapenburg enz.) voortdurend, en vooral bij de heer-
schende epidemie, meer meiischen sterven dan elders, zou
non misschien tot de conclusie komen, dat kwade dampen,
aanhoudend ingeademdop den langen weg doodend wer
ken en onder zulke omstandigheden een gewoon menschen-
leven aan 't einde een dag of wat te kort zou komen.
Als een der schoone resultaten van de statistiek mag men
noemen de wetenschap, dat de gemiddelde duur van den
menschelijken leeftijd tegenwoordig weer toeneemt. Elke po-
gmg om dien duur te verlengen verdient toejuiching, en
overal waar het publiek gezag genezend of preventief han
delend optreedt, moet het ondersteuning vinden. Uit dit
oogpunt moet men ook de verschillende plannen tot water
ververschiug beschouwen. Het beste, het radicaalste dier plan-
sen, moet, na rijp overleg worden aangegrepen en toegepast.
Versch, frisch water is een levensgenot; ieder ingezetene ziet
Het welgevallen op een reine gracht; maar meer wordt dit
gewaardeerd door hen die er langs wonen en 't allermeest
door hendie het water voor hun huis moeten gebruiken
tot het wasschen van lichaam en k leed eren en vaak tot be
reiding van spijzen. Meent men het beoogde doel te berei
ken door het dempen van grachten dan moet .men niet
beginnen met die, voor welker verdwijnen liet eeuigst houd
bare argument het streven naar verandering zou zijn. Het
dempen van een groot deel vau het Rapenburg bijv., zou
om meer dan eene reden afkeuring verdienen. Het Rapen
burg verkeert maar enkele dagen van het jaar - en dan
nog in geringe mate in ongunstigeu toestand. Een groot
deel van de bewoners verblijven in dien tijd in Gelderland
of elders; want zelden zal het voorkomen, dat het water
zóó vroeg als dit jaar onrein is. In de overige jaargetij
den is bet Rapenburg met zijn gracht een sieraad van Lei
den. Wilde men nu meer ten gelieve dan ten gerieve van enkele
belanghebbenden en om die enkele dagen ongunstigeu toe-
staud, de gemeente bezwaren met een aanzienlijke uitgaaf,
dan zou men zeer slecht het publiek belang behartigen. Moet
er gedempt wordendan eerst naar de achtergrachten en
binnenvestgrachtenwaar het water bijna het geheele jaar
door onzuiver is, waar de bewoners bijna aan den wal wo
nen, en waar zuiver water niet alleen levensgenot, maar
levensbehoefte is.
Er is nog eene reden waarom het dempen van een deel
van het Rapenburg geen aanprijzing verdient. Hoewel de
ijverige pogingen van het Collegie van Rijnland, om Lei
den bij de waterververschiug te helpen, worden tegenge
werkt door de omstandigheid, dat elke wateringelke sloot
haar deel ontvangt van het ingelaten water, alvorens Lei
den te bereiken zoo kan men zich toch door de wieling aan de
Naakte Sluis overtuigen, dat de laatst genomen maatrege
len van Rijnland meer baat hadden dan algemeen is op
gemerkt en erkend. Men kan zien aan de trekking van den
stroom, dat het water, aan den Leidschendam ingelaten,
de Vliet wel af wil en voor een groot deel ook afloopt;
maar aan de Naakte Sluis gekomenstaan er drie wegen
open om de stad in te vloeien (vroeger 4). Vooreerst de
naaste weg naar de geopende sluizen te Katwijk: den Sin
gel af, ten tweede door den Vliet en ten derde door de
Cellebroersgracht naar het Rapenburg. Van de eerste hoe
veelheid water heeft Leiden geen nut; de tweede eu derde
aanvoer moeten haar batenen zouden haar ook batenin
dien de verschillende riolen van de Leidsche Lakenfabriek
