Ff0. 1931.
Dinsdag 5 Juni.
A0.
(Verkiezing voor twee leden van de Tweede Hamer
der Ütatcn-tücneraal In het kiesdistrict
Leiden.
ff
LE1DSCH DAGBLAD.
Deze Courant verschijnt eiken dagbe
halve Zon- en Feestdagenen kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nora-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën, 1-6 regelsƒ0.75;
Iedere regel meer 12Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberichten van l-4regelsƒ0.90.
Tedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts
Spoortreinen van Leiden naar 's-Gravenhage, Delft, Schiedam'en Rotterdam: te 8 u. 38 m.; 10 u. 15 m.; 1 u. 24 m.; 3 u. 42 m.;
6 u. 16 m„- 9 u. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 34 m.; 10 u. 12 m.; 11 u. 54 m.; 3 u. 1 m.; 4 u. 45 m.; 9 u. Op
Zon- en Feestdagen van 's-Gravenhage naar Leiden: te 10 u. 25 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 3 u., de overige dagen5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar
Leiden, Maandag n./m. 2 u. 30 m. de overige dagen te 3 uren. Des Zondags buiten dienst.
Postbuslioh tingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorg. te 7 u. 45 m. en te Hu.; 'suamidd. te 3 u. 35 m.
savonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 's namiddags. Oost-Indische Landpost. Over Southampton,
1 en 17 over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Indische den 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijks-Telegraaf, Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren 's av. Spoorweg-ïelegraaf dagelijks van 7 u. 's m. tot 10 u. 45 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraadop onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uien,
Cosimissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. -Burgemeester, Dinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren. - P resident der Commissie
es» Fabricage des Zaterdags van 111 uren. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dazehjks van 104 uren. - Thesaurie, dagelijks van 102
oren .-De Gemeente-Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 's morgens 121 uren.
Kantoor der In- en Uitgaande Rechten en Accijnzen dagelijks van 9luren en van 36 uren; van's-Rijks Directe Belas
tingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de
Hypotheken en het Kadaster van 94 uren.
II.
De uitkom3t der verkiezingen in dit district hebben in
de laatste jaren zonneklaar bewezendat de meerderheid der
óezersook al was het aantal buitengewoon groot, dat zich
naar de stembus begaf, geen caudidaat verkoos, die tot de
Ttorbeckiaansche partij geacht werd te behooren of door haar
ffas aanbevolen. De verkiezing, die in 1864 plaats had nadat
de samenstelling van het kiesdistrict door afneming en bij -
Toeging van gemeenten weder voor de derde maal was ver
anderd, leverde daarvan nog een onwedersprekelijk bewijs,
daar de candidaat der kiesvereeniging //Grondwet en Ko
ning" niet meer dan 663 stemmen verkreeg, tegenover de
1003, die voor het benoemd lid Mr. R. J. Schimmelpen-
ninck waren uitgebracht. Wanneer wij nu letten op de schro
melijke verwarring en betreurenswaardige verdeeldheiddie
ach in de laatste maanden openbaarden bij de constitutio-
neele partij en de spraakverwarring nu niet meer heerscht
tusschen liberaal en conservatief alleen maar zelfs op het
nmp der liberalen verdeeldheid woont, omdat een strijd
0ver personen daarin meer en meer openbaar wordt, dan is
et nog minder kans voor de verkiezing van candidaten door
iberale kiesvereenigingen aanbevolen.
En toch is er mogelijkheid voor de zegepraal, ais de liberale
"lezers zich aaneen sluiten om hun candidaat in het voor
echt van een herstemming te doen deelen. Wanneer de anti-
evolutionaire kiezers even scherp staan tegenover de con
servatieve als beiden tegenover de liberaleis er groote
waarschijnlijkheiddat die verdeeldheid uitloopt op een ber
ing, die de kans voor den candidaat der laatstbedoel-
en doet rijzenonder deze voorwaarde evenweldat de
katholieke kiezers hun de behulpzame handen bieden. In
^2 waren de stemmen aldus verdeeld: de candidaat der
c°iiservatieve partij verkreeg 346 die der anti-revolutionaire
die der liberale 184 en die der Catholieke 218 stemmen.
Bij de herstemming over de beide eerstbedoelden behaalde de
candidaat der conservatieve partij de overwinning. Wat den
uitslag zou geweest zijn bijaldien de candidaat der liberale
partij door de stem der Catholieke kiezers in de herstem
ming was gekomen, is niet twijfelachtig: - de beide an
dere partijen hadden zich vereenigd en de uitkomst was
hoogst waarschijnlijk dezelfde geweest.
De toestand is veranderd. De schoolwets-agitatie der anti
revolutionaire partij schijnt ook te heerschen onder de con
servatieve partij en voor een deel onder de Catholieken
maar wij hebben reden om te twijfelen of dit schibboleth
niet veeleer verdeeldheid dan aansluiting zal ten gevolge
hebben, omdat zoo dien twijfel niet bestond, de candidatuur
door den heer Groen van Prinsterer in ons district niet zou
zijn aangenomen. Juist daardoor wordt de kans van den can
didaat der liberale partij grooteromdat er onder de kie
zers van alle partijen zoo velen zijn die de openbare school
niet godsdienstloos noemen, dewijl er geen godsdienstig on
derwijs op gegeven wordt en die de vrijheid van het onder
wijs juist in gevaar achtenwanneer in onzen tijd het be
ginsel van gezindheidsscholenbij de grenzenlooze verwarring
die er heerscht, in zijne onberekenbare gevolgen algemeen
werd toegepast. Art. 23 der wet van 185 7 behelst een
verboddat zoowel voor de byzondere als voor de openbare
school het recht der ouders moet handhaven en die hand
having is beter verzekerd op staatkundig gebied dan op het
kerkelijke. De vrijheid van het onderwijs heeft alleen dan
waarde, wanneer de rechten der burgers of der ouders on-
aangerand blijven en verzekerd zijn. Is de meerderheid dei-
kiezers in het district Leiden op de hoogte, om het prac-
tisch nut van het schibboleth te begrijpen, wij erkennen
gaarne onze botheid en bekrompenheid.
En nu daarin juist ligt het bezwaar, om den stand der
partijen te kennen. Men wist vroeger te onderscheiden de
Thorbeckianen van de anti-Thorbeckianenmaar thans is het
misschien mogelijkdat bij de optreding van een behoudend
Bewind de tijdelijke verdeeldheid onder de liberalen ver-