Binnenlandsch Nieuws.
len in het hart, die we nu in volksboeken meer bepaald
vindt ontwikkeld en beschreven. Hoe zijn onze vergrootin
gen ontstaan en onze trekvaarten en jaagpaden aangelegd?
Waarom zijn de Stads Heerlijkheden aangekocht en onze hal
len wallen grachtendroogramen waterwerken volmo
lens, enz. aangelegd? In 1823 was er nog een uitgestrekt
heid van ruim 26 bunders aan onbebouwde pleinen over.
Wel was het noodzakelijk, om, wanneer de Regeering gron
den had moeten aankoopenook die aan de gegadigden
te verkoopenzoodat door mededinging ook gronden tegen
30 gulden de vierkante roede of f 18,000 het morgen zyn
verkocht; maar dat was redelijk en billijk. Uit de groote
geldsommenwelke de Regeering besteden konblijkt ge
noegzaam dat het welvaren niet verminderde. //Van 1660
tot 1672 had de Stad Leiden haar hoogste toppunt van
welvaart bereikt. Nimmer had zij op een zoo talrijke bevol
king kunnen roemende finantiën waren beter dan ooit te
voren; de neringen bloeiden op alle gedeelten der Stad,
de publieke werken waren soms zelf met weelde verbeterd;
vele voorname gebouwen gesteld en was daardoor het aan
zien tot een hoogte gestegen die moeilijk verder kon uit
gebreid worden."
Zulke vruchten geeft een oordeelkundig vrygevig regee-
ringstelsel, dat niet uitsluitend en bovenal het geldelijk be
heer kenmerkt door het beginsel toe te passen: //hebben is
hebben en krijgen is de kunst," maar dat ook daarin met
verstand en beleid op de voordeelen letdie de ingezetenen
behoeven boven de gemeentekas.
En nu de toepassing, 't Was zuiver philanthropic, toen de
Gemeenteraad den Vestwal aan de Mare-poort kosteloos in
gebruik gaf voor een sociëteit van fabriekarbeiderswaardoor
het plantsoen uilsluitend voor dat deel der ingezetenen en
niet voor den openbaren dienst werd bestemd en de kosten van
onderhoud en verfraaiing niet meer ten laste der gemeente
kwamen. Is geen philanthropie als een broodfabriek wordt
gesticht of een vleeschwinkel-vereenigingof een waagge
bouw of een marktplaats, 't Zou protectionisme zijnals de
Gemeenteraad den grond aan de broodfabriek duurder ver
kocht als aan andere bouwlustigen omdat 60 a 70 brood
bakkers door de concurrentie zouden schade lijden maar even
zeer protectionisme, als die grond op gunstiger voorwaarden
werd afgestaan ten behoeve eener naamlooze maatschappij
die handel drijft en op winsten rekent.
De Gemeenteraad kan en zal vrijgeviger moeten zynals
de gemeente open grond bezit, waarvan de bebouwing tot
voordeel en sieraad zou Btrekkenzoo als die aan de voor
malige Witte- en Koe-poorten. Is men daarin bekrompen, dan
blijven die gronden ledig liggen en strekken tot bewijs
dat de bouwlust niet bestaat of geen aanmoediging vindt
binnen Leiden.
Z. M. heeft tot schoolopziener in het eerste school
district van Gelderland benoemd J. C. Vethake, te Arnhem.
In den Koninklyken Franschen Schouwburg te 's-Hage
zal Donderdag avond worden ten tooneele gevoerd de opera
comique le Capitaine Henriot en Zaterdag avond de opera
l'Africaine.
Een dragonder van het Haagsche 2de regiment, als
hulp-maréchaussée te Sliedrecht, tot wering van den invoer
van zieke runderengestationeerdgeraakte aldaar in lief
desbetrekkingen met een oudste dochter van een burger
familie, die de plaats van de overleden huismoeder met zorg
vervulde. De verkeering met den zoon van Mars belette haar
hare plichten zoo nauwkeurig te vervullenals zij zulks vroe
ger had gedaan. De huishouding de brood* en beschuitbak
kerij iu een woord alles ging achteruit. Haar vader en broeder
daarover wrevelig geworden zijnde rieden haar aan den dra
gonder te laten varen. In stede dit, ging zij op gepasseer-
den oudejaarsavond met haren vrijer uit, en bezocht met
hem een huishetwelk in geen goeden faam bij de burgers
staat.
Dit kwam ter oore van haren broederen prikkelde zyn
eergevoel. Ten gevolge van oudejaarsavond was hij ook eenigs-
zins opgewondenen in dien toestand besloot hij door een
vechtpartij een einde aan de bewuste verkeering te maken.
Hij wachtte den dragonder op en bracht hem met een mes
een wonde in den rug toe.
Deswege door de justitie vervolgd werd genoemde broe
der door de rechtbank te Gorkum schuldig verklaard aan
het moedwillig en met voorbedachten rade toebrengen van
kwetsuren, die noch ziekte noch beletsel om binnen 20 da
gen te werkenten gevolge hadden en veroordeeld tot 3
maanden cellulaire gevangenisstraf.
Tegen dit vonnis is de officier bij genoemde rechtbank
gekomen in hooger beroepomdat de rechtbank verzachtende
omstandigheden had aangenomendie niet bestonden en zich
niet vereenigd had met zijn requisitor, hetwelk strekte tot
oplegging van cellulaire gevangenisstraf van een jaar.
Dit appèl werd Dinsdag voor het Prov. Hof in Zuid-Hol
land behandeld, het O. M. bij monde van adv.-gen. Terp
stra requireerde toewijzing van het ingesteld appèl, terwijl
Mr. Vlielander Hein, verschillende gronden uiteenzette, waar
om hij concludeerde dat het hof het vonnis a quo in alle
deele zoude bevestigen. Uitspraak over 8 dagen.
Door het bestuur der brood- en meelfabriek te 's-Hage,
is heden Woensdag aanbesteed: het bouwen van een stoom-
meelfabriek met graanpakhuizenmachinekamer, ketelhuis,
stoomschoorsteenkolenloodsenz. Daarvoor waren tien in
schrijvingsbiljetten ingekomen. De minste inschrijver was de
heer Reijer van der Vlugt, voor de som van f 79,900.
De Deensche schrijver Chr. Andersen is Zondag in
de residentie aangekomen en heeft in het hotel de Oude
Doelen zijn intrek genomen. Maandag avond heeft de heer ba
ron van Wassenaer Catwijck een soiree ter zijner eere gegeven.
Zondag nacht heeft men te Dordrecht, vermoedelijk
door middel van valsche sleutels, inbraak gedaan aan de
fabriek (waar tevens het kantoor is) van de heeren J. Schot
man en Comp., likeurstokers en azijnfabrikantenop de
Nieuwe-haven aldaar. Na de lessenaars opengebroken te heb
benheeft men de voorhanden zijnde gelden, welke echter
een zeer geringe som bedroegen, medegenomen. De dieven
zijn nog niet ontdekt.
Beroepen tot predikant bij de Hervormde gemeente te
Koudekerke (Zeeland) Dr. A. W. Bronsveldpred. te Op-
bemert en Zeunewynen.
Bij de opening der stembriefjes ter verkiezing van twee
leden voor den Gemeenteraad zijn van 65 9 witte briefjes
22 van onwaarde verklaard en van de 63 7 geldige stem
men 406 uitgebracht op den heer J. van Heukelom Jr.,
140 op den heer J. Kros en 46 op den heer A. Tieleman enz.,
zoodat eerstgemelde is benoemd in plaats van wijlen Mr.
D. Tieboel Siegenbeek, die in 1871 moest aftreden; voorts
zijn van de 663 blauwe briefjes 9 van onwaarde verklaard
en van de 6 54 geldige stemmen 35 8 uitgebracht op den
heer Mr. C. Cock, 269 op den heer Mr. S. Vissering, 10
op den heer J. Kros en 3 op den heer J. van Heukelom enz.,
zoodat eerstgenoemde verkozen is in plaats van wijlen den
heer S. I. le Poole, die in 1867 moest aftreden.
Heden Woensdag aanvaardde Dr. J. A. Boogaard het
buitengewoon hoogleeraarambt bij de geneeskundige facul
teit der Leidsche Hoogeschool in het groot auditorium van
het gebouw der Academie, met een redevoering over: //de
Auatomisch-Physiologische richting in de hedendaagsche ge
neeskunde, uit de geschiedenis verklaard en gerechtvaardigd."
Reeds meermalen waren we in de aangename gele
genheid op de toenemende belangstelling te wijzen, die de
Volksvoorlezingen ondervinden van de zijde van hen voor
wie ze in de eerste plaats bestemd zyn. Nu ook de aan
zienlijkste ingezetenen in onze stad hunne ingenomenheid
daarmede op de oudubbelzinnigste wijze aan den dag leg
gen kan 't niemand bevreemden dat wezij het ook met
een enkel woord, melding maken eener buitengewone bij
eenkomst 11. Dinsdag avond plaats gehad. - De heer J. Knep-
pelhout, wiens belangstelling in al wat schoon en goed is
van algemeene bekendheid is, had, in overleg met de Com
missie, dien avond bestemd om de bezoekers, de vooral in
Engeland zooveel opgang makende //Dissolving Views," ge-
