N°. 1849. Maandag 26 Februari. 18^f Brood- en vleesclifaforiefeen. LLIIISCII DAGBLAD. Deze Courant verschijnt eiken dag, be halve Zon- en Feestdagenen kost voor Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80 in de drie maanden. Afzonderlijke Nora- mers Vijf Cents. Prijs der Advertentiën, 1-6 regels/0.75. Iedere regel meer 12f Cts. Geboorte-, hu welijks- en doodberichten van 1-4 regelsƒ0.90. Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts Spoortreinen van Leiden naar 's Graveuhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 1 m.; 12 u. 41 m.; 3 n. 37 m.; 6 u. 6 m. 9 u. 5 m. naar Huar.em en Amsterdam te 8 u. 43 in.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 iu.; 9 u. Stoomboot van Leiden ^Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 4 u., de overige dagen5 u.; van Amsterdam Beerebijt) naar Leiden, 's namiddags te 2 uren Des Zondags buiten dienst. Postbuslichtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Mieuwstraat's morg. te 7 u. 45 m. en te 10 u 50 m.;'s uamidd. te 8 n. 35 m. 'savonds te 7 n. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 'snamiddags. Oo»t-Iudisohe Landpost. Over Southampton, t en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Indisohe den 14 en voorlaatsten van elke maand. Rijlts-Telegraaf, Dagelijks geopend van 8 uren 's m. tot 9 uren 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks vaD 7 u. 's m. tot 10 u. 30 m. tv. Zittingen ran het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op oubepaaldetijden. - Burgtmeeeter en Wethoudert, Maandag en Donderdag 'e 11 nut Commune van Fabricage, Woensdag te 12 uren. - BurgemeeiterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren. - Preeident der Committie an Fabricage des Zaterdags var il 1 uren. - Bureau der Plaateelijke Secretarie is open dagelijks van 10t uren. - l'heeaurie, dagelijks van 102 uien.- De Gemeente-Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12 1 u-en. Kantoor der Plaatselijke Aooijusen, dagelijks van 82 aren en van 4——7 uien der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen dagelijks van 9—1 uien en van 36 uien; ran 's Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag au Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de Hypotheken en het Kadaster van 9uren {Op verzoek overgenomen uit de Arnhemsche Courant Men zou bijna geneigd zijn te vragen: is het noodig het nut te betoogen dat vereenigingen tot verschaffing van deugdelijk vleesch en deugdelijk brood tegen een redelijken prijs Het schijnt dat dit inderdaad nog noodig is, en er steeds nog menschen gevonden worden die meenen dat de klan- teu in de wereld zijn om den bakker en den slager een be staan te verzekerenen niet omgekeerddat de bakker en de slager in de wereld zijn om de klanten te gerieven. Dat welgestelde burgers uit menschlievendheid vleesch en brood van mindere hoedanigheid betalen met een prijs, waarvoor zij vleesch en brood van de beste soort moesten hebben dat zij //met hunne eigene centen den bakker en den slager rijk ma ken die hun slecht en onsmakelijk voedsel bezorgen- dit is hunne particuliere zaakwaarvan zij aan niemand rekenschap verschuldigd zijn. Zij zijn de vrijwillige dupes hunner goed hartigheid of van hunne naïve opvatting der dingen. Doch wel zijn zij verantwoording schuldig die beter begrijpende en beter wetende, door hunne onthouding en hunne tegen werking het tot stand komen van dergelijke inrichtingen ver hinderen en daardoor ook die klassen van voedsel van goede hoedanigheid en redelijken prijs versteken, die slechts zooveel hebbendat zij met moeite kunnen rondkomenen voor wie elke cent, op brood en vleesch uitgespaard, één cent is, welke zij nu voor andere noodige levensbehoeften besteden kunnen. Het beginsel, waarop dergelijke inrichtingen tot het ver schaffen van goed en goedkoop (althans betrekkelijk goed koop) brood en vleesch rustenis zeer eenvoudig. Het is het beginselwaarop elke groote onderneming van nijver heid rust. De vereeniging beschikt over grooter kapitaal en grooter crediet dan waarover een particulier bakker of sla ger in den regel beschikken kan. De vereeniging koopt dus hare grondstof op de voordeeligste wyze: in het groot en uit de eerste hand; zy voorziet zich dan wanneer, en daar waar haar dit het voordeeligst is. Daardoor kan zij ook een goed product waarborgen eo de pryzen der laagste markt. Is het waar wat men tegen dergelijke ondernemingen wel eens hoort opperen dat zijna door de kracht van hun kapitaal de mededinging der kleine en particuliere bedrijven gedood te hebben eindigen met monopoliseerende lichamen te zijn, aan wier willekeurige prijsbepalingen het publiek dan weerloos is overgeleverd Oppervlakkig en alleen theoretisch geredeneerdzou in derdaad dit gevaar te vreezen zijn. Doch de ondervinding logenstraft het en de practyk toont aan, dat het een inge beeld gevaar is. Groote vereenigingen van nijverheid, van handel enz. roepen wel eene bijzondere soort van mededin ging tegen de industriëele- en handels-inrichtingen van bij zondere personen in het leven doch zij vernietigen die niet. De individuëele bedrijvigheid blijft niet enkel bestaan, maar bloeit zelfs dikwijls naast die der machtigste vereenigingen en lichamen. En zelfs al gebeurde wat niet waarschijnlijk is dat gebeuren zal, al ging allengs de bedrijvigheid uit de handen der privaatpersonen geheel over in die van vereeni gingen en vennootschappenhet gevreesde gevaar zou zich toch niet vertoonen. Die groote vereenigingen en vennoot schappen bestaan op gelijke voorwaarden eu gehoorzamen aan dezelfde natuurlijke regels als de bedrijvigheid der particu lieren. Ook zij moeten met elkander dingen om de klan dizie van het puWftjk. Wanneer een broodfabriek of een groote slachterij - en voor deze industrieën bestaat geen an dere wet dan voor elke andere industrie - zoo dwaas ware hare prijzen willekeurig te verhoogen zou zij spqedig, door het verloopen harer klandizie, failliet zijn. Een van drie zou toch waarschijnlijk gebeurenóf het publiek zou zich gaan voorzien bij een broodfabriek of slachterij in den om trek, óf er zou zich een concurreerende vennootschap vor men misschien wel een agentschap van een reeds elders bestaande - óf, eindelijk, de particulieren zouden hun ei-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1866 | | pagina 1