Buiteijiandscli Nieuw».
ren. Zij gaf ev<nwel i og een pleats aan het welgeschreven
stuk van den heer A. Ising, waarvan wij de volgende merk
waardige beschouwinger overnemen:
Wij beleven in Nederland een tijd van crisis op godsdien
stig wijsgeerig, zedelijk gebied, en ieder die denkt, wordt
genoopt in die crisis party te kiezen.
Terwijl wij ons nog zeer goed den tijd kunnen herinne
rendat de zoogenaamde vrij zinnige" christenen met den
goddelijken Jezus tegenover de orthodoxen met den Chris
tus-God stondenhebben wij velen der eersten in zooge
naamde modernen zien veranderen. De modernen nu verwer
pen de goddelijkheid van Jezus. Maar sommige modernen
zijn verder gegaan en verwerpen //met" den Zoon ook den Va
der. Zij sluiten zich aan bij de philosofen die den persoon
lijken God ontkennen die een 9oort van spinosistische we
reldbeschouwing aannemen en God zien in alle stof, waaruit
alle geest zich openbaart.
De philcsofen bewerendat hun stelsel alle godsdienst
kan vervangen. //Geef ons achttien eeuwen", roepen zij uit,
ii en gij zult zien hoever wij de wereld brengen
Binnen de eenvoudigste grenzen teruggedrongen komt
hun stelsel hierop neder: de mersch moet zijn plicht ver
vullen en deugzaam zijn, omdat dit ligt in zijn natuur,
omdat hij, wanneer hij zijn plicht niet deed, ook ziet zou
beantwoorden aan zijn bestemming. En, voegen zij er bij,
't is veel schooner deugdzaam te zijn om de deugd zelve,
en dus uit plichtbesef, dan uit zucht om een God welge
vallig en hier namaals gelukkig te zijn.
Mijn eerste grief tegen dit stelsel is, dat het, zedelijk
heid stellende in de plaats ran godsdienst, ontkent de in
geschapen zucht van den mensch om zich een God te deu
ken, om aan iets buiten zich dankbaar te zijn voor geluk,
op iets buiten zich te steunen bij ougeluk.
Mijn Iwteede grief is, dat ik het voor onmogelijk houd
om bij het volk de vaste overtuiging te doen wortelen dat
hij, die zijn plicht doet, er altoos het beste aan toe is,
omdat naar den uiterlijken schijn - en daaraan blijft het
volk immers hangen - de deugdzame lang niet altoos het
gelukkigst lijkt.
Mijn derde grief is, dat, wanneer men aan iedtr individu
wil overlatenom zonder vrees voor straf of hoop op be
looning, in elk geval waarin de burgerlijke rechter niet kan
betrokken wordenzij plicht te doenmen zou moeten be
ginnen met den prikkel van hartstocht of behoefte zoo te
verstompen als die slechts bij enkele individuen onder be
paalde omstandigheden het geval kan wezen.
En dan vraag ik ten slotte, of het stelsel, dat men
deugdzaam moet zijn om der deugd wille, begrijpelijker is
dan het stelsel dat men deugdzaam moet zijn om Gods wil?
Is deugd, plicht of hoe men het noemen wil, niet even
goed een abstract idee als God? - Gebruikt men niet
den eenen naam voor den andere, stelt men niet het eene
ideaal in plaats van het andere? - Ik gelouf het wel."
De Thermometer van Fahrenheit leekeude alhier Donder
dag des namiddags te 5 uien 48°, des avonds te 8 uren 5 0°,
te 10 uren 50°. Vrijdag morg<-u te 5 uren 48', te 8 uren
47°, 's middags te 12 uren 52c, 's namiddags te 4 uren 46°.
De trichinen-ziekte onder de varkens begint niet alleen
in Duitscliland bij dc deskundigen en autoriteiten bezorgd
heid te wekken maar ook in België waar reeds maatrege
len genomen zijn volgens de ^voorschriften van gezondheids-
commissiën. Het varkensvleesch wordt aan een nauwkeurig
onderzoek der experts onderworpen voor dat het tot con-
sumtie wordt afgeleverd. Het is intusschen opmerkelijk, dat
er aldaar zich nog geen wel geconstateerd ziektegeval beeft
voorgedaan.
Zondag 11. overleed te Weenen de hoogbejaarde gravin
Zichy Ferrais, de grootmoeder van Prins Metternich. Tijdens
het congres in 1815 aldaar werd gehouden, wa9 haar huis
de verzamelplaats van Keizers en Koningen. Zij was beroemd
door hare schoonheid en geestrijken omgang; van haar zeide
de maarschalk Marmont in zijn Mémoires r/9es propos n'é-
taient pas toujours dictés par la bienveillance."
Te Staude is een zekere Lorenz Hala9z overleden die
den ouderdom van 120 jaren bereikte. 3 8 jaren lang diende
hij als soldaat, en bleef daarna 60 jaren in een en dezelfde
heerendienst. Tot vóór 2 jaren bezocht hij wekelijks twee
malen de op een uur afstands gelegen kerk. Op zijn 90ste
jaar trad hij voor de derde maal in het huwelijk; de uit
dezen echt geboren zoon is thans onder-officier bij het re-
gement huzaren.
De uit Dublin ontvangen berichten luiden steeds meer
zorgwekkend; men vreest voor een algemeenen opstand der
Fenians, zoodra zij slechts het wachtwoord van den ontsnap
ten leider Stephens vernemen. Het zou dus niet. onwaar
schijnlijk wezen indien men eerstdaags vernam dat een groot
deel van Ierland, zoo niet het geheele eiland onder de ex-
ceptioneele wet wierd gesteld.
Terwyl het Evangelisch verbond zich zoo bjjzouder
heeft beijverd voor de belangen der Nestorianen in Perzië,
blijkt het, dat Sir Mosts Montefiore te gelijker tijd zich even
ijverig onledig heeft gehouden in het belang der Israëlieten
aldaar te landemet het gevolg dat alsnu van den Brit-
schen gezant aldaar een dépêche bij het Departement van
Buitenlandsche Zaken is ingekomen, meldende dat de Schah
van Perzië de gewenschte toezeggiugen heeft verleend tot op
heffing der Israëlieten uit den staat van verdrukking, waarin
zij aldaar tot nu toe verkeerden.
In de vorige week verloor John Maddocks, pachter
te Withby in Cheshireten gevolge der ziekte 7 runde
ren. Zaterdag 11. werden er nog vijf in zijn stal aangetast.
Daar hij nu opzag tegen de slachting, en niet dadelijk kon
besluiten wat hrj er ineê zou aanvangenliet hij ze voor-
loopig ter afzondering in zijn boomgaard brengen, en be
proefde of zij daar water wilden drinken. Dit gelukte niet,
maar een oogenblik later terugkomende, zag hij ze allen
drinkeu uit een breede met water gevulue sleuf, die vroe
ger gediend had lot het blusschen van kalk. Kort daarna
bemerkte hij kenteeken van beterschap en Dinsdag verklaarde
de veearts Home, van Little Sutton, dat zij buiten gevaar
waren. De veearts, even ab de eigenaar, verrast over die
spoedige en onverwachte herstelling, heeft van het bedoelde
water een paar tlesschen naar huis genomenom het aan
een scheikundig onderzoek te onderwerpen.
De //Temps" deelt een proces mede van erfgenamen te
gen de bedienden van een bótel te Napels, aan wien door
een Franschman welke zich in dat hotel van het leven be
roofd had bij testament eenige legaten waren vermaakt. Bij
de behandeling van dat proces zijn over dien zelfmoord cu-
rieuse bijzonderheden aan het licht gekomen. Het blad ver
haalt die als volgt:
//Zekere heer Couvreux had twee idees fixes: vrees voor
zijn vrouw en zonder lijden te sterven. De eerste had hem
doen besluiten zich van kant te makende tweede om dat
door middel der guillotine te doen.
Hjj las alles wat op de guillotine-straf betrekking had,
o. a. over het onderzoek of het hoofd van een geguilloti
neerde noch ziet en gevoelt, en uit alles mag men opma
ken, dat hij de overtuiging kreeg dat die wijze van sterven
zeer zacht moe3t zijn.
//In dat denkbeeld richtte hij een prachtige guillotine op
in de deurdie zijn salon van zijn slaapkamer scheidde. Het
voornaamste van zijn vinding bestond in een beweegbare
bijl, op wier steel 60 kilo gewicht drukte. Hij beproefde
zyn werktuig op verschillende dieren. Men herinnerde zich
dat hij dikwijls katten en gevogelte mede naar zijn kamer
had genomen die men nimmer had teruggezien.
//Toen hij overtuigd was van de uitmuntende werking
drapeerde hij zijn machine. Aan beide kanten hing hij tus-
schen de deur roode gordijnen opdie sierlijk waren opge
bonden. Tusschen de gordijnen zette hij onder de bijl een
stevige tafel met trappenen bedekte die met een zwart
kleed. Een zacht wit kussen werd door bem aan het einde
der tafel gelegd, ter plaatse waar het hoofd na den val van
de bijl zou liggen.
//Nadat dit all es geheel in orde was, speelde hij tegen
half 10 's avonds op zijn piano een door hem gecomponeerde
hymne van de H. Maagd. Hij was in het wit gekleed. Daarna
beklom hij de trappen van zijn klein schavot, legde zich op
den rug, zoodat hij het moordwerktuig op zijn hals kon zien
vallen. Hij maakte daarop het touw, dat de bijl opgeheven
hieldlosde by 1 viel en onmiddelijk was het hoofd van
het lichaam gescheiden. Het hoofd bleef byna op dezelfde
