Buitenlandsch Nieuws.
in een zaakrlie sinds eeuwen in geschil was. Het betrof
de vraag, ten wiens laste het onderhoud komt van de dui
nen langs het grootste gedeelte der kust van Holland. Ged.
Staten van Noord-Holland hadden laatstelijk dit onderhoud
bevolen aan Rgnland. De rechtbank beslisste Dingsdag over
eenkomstig de conclusie van het O. M. ten voordeele van
Noord-Holland en wees het verzet van Rijnland af, met
veroordeeling in de kosten.
Weinige weken geleden hield Ds. Soetbrood Piccardt
van Goes te 's Hage en te Rotterdam een lezing over het
tooneel en de tooneelspelersin verband met de daarvoor ge
stelde eischen en den smaak van het publiek. Hij beweerde,
clatj£//bet tooneel een schouwplaats moet wezen ter veredeling
van^het schoone en goedetot vorming van verstand en hart
en tot leiding van den goeden smaakzoodat het tooneel
alsdan voor velen meer zal zijn dan de kerk die niet altijd
opbouwt."
Wie zal ontkennen dat het tooneelminnend publiek sedert
een reeks van jaren langzamerhand is gebragt tot een wan
smaak door het opvoeren van zoogenaamde spectakelstukken
die de zinnen streelenmaar het hart niet treffen? Het
nieuw opgetreden bestuur van den Sohouwburg schijnt daar
van overtuigd te zijnwrant sedert de opening van de
nieuwgebouwde zaal toont het in de keuze van de too-
neelstukken die opgevoerd wordeneen betere richting te
volgen en de trouwe opkomst der toeschouwers strekt wel
om die richting te steunen. De tweede voorstelling, Don
derdag avond gegevenwerd door een welbezette zaal op
alle rangen opgeluisterd.
De geschiedenis van Judith, in het boek van dien naam
onder de apocryphe geschriften beschreven, werd voor het
tooneel bewerkt en het tooneelgezelschap van de HH. Roo-
bolTjasink en Peters van Amsterdam hebben door een
loffelijke opvoering de waarde van dat stuk doen kennen.
Mevr. Kleine-Gartmandie de hoofdrol vervulde, werd bij
haar optreden met toejuichingen verwelkomd. Haar treffend
spel, hare waardige houdiDg en veel beteekenende gelaats
uitdrukkingen hare bezadigde en toch krachtige stem alles
getuigde van haar uitnemend talent, dat zelf een vergelij
king met het spel van de beroemde Rachel voor die dit
zagen ten hare voordeele deed uitkomen. Is het voordragen
van dichtregelen of verzen op het tooneel altijd moegelijk,
omdat een zangerigen toon daarmede vaak gepaard gaat,
Mevr. Keine weet dat bezwaar te ontwijkenzij weet de
uitspraak der woorden met haar spel in verband te brengen.
In het derde tafereel was haar spel niet beneden, hetgeen
men van Ristori verwacht. Zoo ook toonde de heer Velt-
man als Ilolofernes, dat hij het woest karakter begreep en
in zijn bezweringen deed hij het hart beven en met schrik en
afgrijzen vervullen. Hoe wreed ook in zijn spelhet geheele
derde tafereelwaarin hij optradmaakte indruk. Zijn be
geerte om Judith te bezitten, de drift die hem bezielde bij
het aanschouwen harer schoonheid, zij werden treffend uitge
drukt. Niet minder waardig hield de heer Roobol het karakter
van Eliachim vol, hoe dreigend ook Holofernes tegen dezen
Opperpriester opstond; de vloek over Judith uitgesproken
was krachtig en meesterlijk. En wat nu het overige perso
neel betreft, de rol van Arzaële de slavin door Mevr. Coe-
nen van Ollefen werd naar eisch vervuld en gaf geen de
minste stof tot gelach, toen zij zich vol spijt en gram
schap op bevel van Holofernes verwijderde; - de rol van
Rafasdoor den heer Vos vervuld, teekende de stoutmoe
digheid van den afvalligen Hebreërop wiens gelaat te le
zen stond, wat in zijn ziel omging.
De mise en scène was onberispelijk en de costumen vooral
die van Judith en Holofernes, goed gekozen.
En nu een enkel woord over het blijspel Dom en Ge
leerd, dat daarop volgde. Het heeft de verdiensten, dat het
fatsoenlijk is, vrij van de dubbelzinnige uitdrukkingen, die
de vaudevilles uit het Fransch zoo zeer kenmerken. De in
trige is aardig en toch eenvoudig. Mevr. von der Finck komt
allen lof toe voor het aardige en naïve spel, waarmede zij
de beide broeders wist te verschalken de HH. Kistemaker
en Wijnstok werkten daartoe mede, maar de heer Vos komt
hulde toe, want zijn spel muntte uit en zijn kleeding was
gepast.
Ten slotte. De directeuren smaakten de zelfvoldoening dat
door herhaald terugroepen de toeschouwers de keuze van
het tooneelstuk en het spel van hun gezelschap op hoogen
prijs stelden en zij vinden daarin een aanmoedigingom uit
hun repertoire steeds een keuze te doen in de aangeduide
richting, waardoor het ware en verhevene doel van het
schouwtooneel zal bevorderd worden. Als goede stukken ge-
geven en naar eisch uitgevoerd worden komt het tooneel
minnend publiek getrouwer en talrijker opterwijl ook daar
door de zorgen en moeiten van het gverig en welwillend
bestuur worden beloond en bekroond.
Op den 15den September jl. brak in de kampong
Groot Sumbawa een brand uit, die weldra de geheele kam
pong, uit circa 2500 huizen bestaande, den kraton van den
sultan en van de rijksgrootenin den asch legde. Al de goe
deren der inwoners, de pas geoogste paddie, al het pluim
gedierte het geheele ameublement des sultans werd in den
ongelooflijk korten tijd van minder dan 2 uren een prooi
der vlammen. Men heeft niets kunnen redden. De hitte was
zóó grootdat twee metalen stukken geschut van den sultan
letterlijk gesmolten zijn. Men schrijft deze ramp toe aan een
inlander, die in een ijlende koorts amok maakte, en zijn
woning in brand stak. Aan verlies van menschenlevens heeft
men den dood te betreuren van twee blinde vrouwendie
zich niet spoedig genoeg konden redden.
Op uitnoodiging van heeren Curatoren van het gym
nasium Willem III zullen de heeren P. J. Maier en Mr. J.
van Gennep, respectivelijk ten gerieve van eenige scholieren
dier inrigting, een cursus houden over enkele natuurkundige- en
staatswetenschappen. Men mag hierbij niet onvermeld laten,
dat deze heeren dit geheel belangloos zullen doen. Het schgnt
in het plan te liggen het gymnasium tot eene hoogere bur
gerschool te verheffen.
Bij vonnis van den Raad van Justitie is de heer R,
Bruining, vrijgesproken van de hem ten laste gelegde over
treding van art. 26 van het drukpers-reglement, hoofdza
kelijk op gronddat de geïncrimineerde aankondiging niet
valt in de termen van dat artikel.
In den namiddag van den 19den en 20sten October
ontstonden er branden in de oude stad Batavia en wel de
eerste in de onmiddellijke nabijheid eener arakstokerg de
tweede in de nabijheid van het kruidmagazijn. Door spoedig
en doelmatig aangebragte hulp mogt het gelukken den eer
sten brand tot eenige bamboezen huisjes te bepalen. De
tweede brak uit in een mestvaalt. Het ware te wenschen
dat in de nabijheid van kruidmagazijnen geen ligt ontvlam
bare stoffen als stroo en ander verdroogd gebladerte wier-
den opgehoopt. De politie moge daarop voortaan toezigt hou-
nen. Ook de brandspuiten en het toebehooren daarvan mogten
wel eens naauwkeurig worden nagezien. Het personeel scheen
zich ditmaal niet buitengemeen te haasten.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Vrij
dag des namiddags te 5 uur 42°, des avonds te 8 uur 40°,
te 10 uur 40°. Zaturdag morgen te 5 uur 36°, te 8 uur
36°, 's middags te 1 2 uur 36°, 's namiddags te 4 uur 35°.
De Hertog de Mouchy heeft te kennen gegevendat
hij geen gebruik zal maken van het hem en zijn aanstaande
echtgenootePrinses Anna Murat gedaan aanbod, om de
wittebroodsweken op het kasteel van Fontainebleau te gaan
doorbrengen daar hij zijn eigen landgoed zal betrekken.
De gravin de Montijo, de moeder der Keizerin, breidt
voortdurend hare bezittingen in Frankrijk uit. Gelijk men
weet, bezit zij reeds een fraai hotel hier ter stede. Thans
heeft de gravin, naar men verneemt, landgoederen voor 1.}
millioen frs. aangekocht in de nabijheid van Reuilly (De
partement van de Indre). Daar zal zg hare zomer-residentie
vestigen.
'Te Pargs is plotseling overleden de heer Didierchef
der boekhandelaars-firma, van dien naam.
De Gazette du Midi bevat een schrijven uit Jeruza
lem van 13 November, waarin berigt wordt dat de cholera
binnen den tijd van een maand de bevolking heeft gedeci
meerd. De Joden, ten getale van zes tot zeven duizend,
werden het eerst aangetast. Daar er hier geen politie bestaat
werd men de uitbreiding der ziekte eerst gewaar, toen zij
in menigte de vlugt. namen en in de nabijheid gelegen dor
pen eene schuilplaats zochten,