Buitenlandsch Nieuws. uitlokte*. :tJit die mededeelingen bleek, dat niettegenstaande dë regering zich reeds sedert een reeks van jaren aan het j onderwijs der inlandsche bevolking heeft laten gelegen lig gen hare berooeijingen nog weinig omvattend zijn geweest zoodat ook de verkregen resultaten zeer gering zijn te noe men. Tot staving hiervan wees men o. a. op de jongste op gaven van den staat van het schoolwezen, waaruit blijkt, dat op het einde van 1862 op geheel Java, welks inheem- sche bevolking in het begin van dat jaar ruim 12,800,000 zielen bedroeg, niet meer dan 45 van gouvernementswege opgerigte scholen voor inlanders bestondendat is slechts één school op 285,000 zielen; een verhouding die gelijk staat met slechts 12 scholen in geheel Nederland. Blijkens bedoeld verslag waren die 45 scholen, allen te zamen ge nomen, bevolkt met 1993 leerlingen, dat is slechts ééu leerling op ruim 6400 zielen, een maatstaf naar welke de gezamenlijke scholen in Nederland, indien hier die verhou ding bestond, bevolkt zouden zijn met nog geen 530 scho lieren. De officieele verslagen doen ook nog andere opmer kelijke bijzonderheden kennen. Zoo blijkt hetdat in de re- sidentiën Bantam BataviaBuitenzorg SoerakartaDjok- djokarta en Probolingote zamen bevolkt met ruim 2,700,000 inlanders, in het geheel geen gouvernementsscholen voor het lager onderwijs der inheemsche bevolking bestaan. Indien deze verhouding ook in Nederland Noord-Brabant en Lim burg niet medegerekendbestond, zou er geen enkele school gevonden worden. Maar bovendiengaat men na de even ledigheden van scholen en scholieren in de verschillende residentiëudan blijkt het, dat nergens op Java meer dan één scholier komt op 20 00 zielen, en dat in de meest be volkte residentiën die evenredigheid nog veel ougunstiger is, zoodat bijv. in Soerabaija slechts één scholier komt op ruim 22,000 zielen in Samarang één op 23,000 en in Cheribon zelfs één op 36,000 zielen. Deze verhoudingen worden nog sprekender, wanneer men zich voorstelt gemeenten als Delft Haarlem en Leidenieder slechts tellende één scholier. Maandag nacht is te Nijmegen de walmuur bij het in gezakte gedeelte met groot geraas naar beneden gestort. Het vestingwerk vertoont aldaar thans een treurig tafereel van verval. Zondag middag is de goederentrein van Rotterdam op Utrecht bij Harmeien uit het spoor geraakt; de conduc teur heeft een kneuzing bekomen, welke later gebleken is van weinig beteekenis te zijn. Maandag is de treinte 5 uur 5 5 min. uit Arnhem vertrekkende, te Veenendaal tegen den goederentrein uit Utrecht gestooten. Er hebben daarbij geen ongelukken plaats gehad. De reizigers zijn per extra- trein naar hunne bestemming vervoerd. Maandag zijn te Utrecht ter markt aangebragt 969 paarden. Er waren vele zeer goede paarden aangevoerddie door Fransche kooplieden zeer gezocht warenin mindere soorten en werkpaarden was de handel zeer traag en on belangrijk. De heer E. Gregoircomponist en muzikale geschied schrijver te Wyneghem bij Antwerpen is voornemens een geschiedenis te schrijven van het klokkenspel, waartoe hij in verschillende landen bouwstoffen verzamelt, ook in Ne derland. Te Losdorp is beroepen Ds. S. H. Buitendijkpred. te Harderwijk. Opmerkelijk en misschien voor velen reeds voldoende is het volgend#, dat aan het einde der brochure van den heer H. Zaalberg over het beheer der gemeente-commissie van het Nederduitsch Hervormd kerkgenootschap wordt ge vonden. De heer Z. erkennendedat hij niet zelden van de waarheid was afgedwaald, voegt er bij //mijns ondanks" (bl. 65). Hij geeft den heer S. toe, dat zijn pogen verme tel was in zekeren zin om slechts door zulke schrale bron nen als de zijne warengeholpenzich een voorstelling van het gevoerd beheer te vormen en zich aan een beoor deeling daarvan te wagen. Hij was wel niet beducht, dat hij zich omtrent rle hoofdzaak bedriegen zou, maar moest toch vreezen dat hij, zooals dan ook gebeurd is, meermalen den rechten weg missen zou. Het licht, door den heer S. verstrekt, heeft hem doen zien, dat hij veel voor waar en waarschijnlijk had gehouden wat het inderdaad niet was maar niet minder heeft het hem bewezendat hij in den grond der zaak het recht aan zijne zijde had. Die opgaven hebben mede gediend, om op hechtere grondslagen, dan hem zulks vroeger mogelyk was, het betoog te doen rusten dat het beheer niet in elk opzigt gevoerd werd als behoorde en dat beheer zelf reeds genoegzame reden zou hebben op geleverd om verbetering van het Reglement te verlangen. Door den gouv.-gen. van Nederl.-Indië is benoemd tot contr. 3de kl. Mr. J. van Kaathoven. De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Dings- dag des namiddags te 5 uur 3 8°, des avonds te 8 uur 3 8°, te 10 uur 88°. Woensdag morgen te 5 uur 37°, te 8 uur 36c, 's middags te 12 uur 43°, 's namiddags te 4 uur 39°. In de jongst gehouden zitting der Neder-Rijnsche Maatschappij tot bevordering van Natuur- en Heelkunde te Bonn, is o. a. door een der leden, den heer A. Krantz, een uitvoerig rapport ingebragt, betreffende een meteoreliet, gevallen in Oostelijk Siberie, die een zwaarte had van 18 kilo (IJ pud Russisch gewigt). Oorspronkelijk had deze meteoreliet een lengte van 2 8 duim bij 17 d. breedte en 11 d. dikte op sommige plaatsen. Het stuk had den vorm van een wig en liep aan het dunne uiteinde zeer scherp toe. Van dit hoogst merkwaardige natuurproduct wordt het grootste gedeelte gevonden in het museum van natuurlijke historie te Petersburg; het overige is in handen gesteld van bekwame scheikundigenenz. Naar men berigt, heeft de regerende Koning van Beijeren den beroemden scheikundige Liebig zijn hartelijken dank toegebragt voor het door hem genomen besluit, om Munchen niet te verlaten. De heer Liebig had namelijk kor ten tijd geleden de uitnoodiging ontvangen om een leerstoel te Berlijn te bekleeden. Tegelijk met den brief van dank betuiging heeft de Koning hem benoemd tot groot-kom- mandeur der Michael-orde. De Keizer van Oostenrijk heeft tot hofkleermaker be noemd de heer Robert Krackdie in 185 5 door Keizer Napoleon werd begiftigd met de orde van het Legioen van Eer en niet lang daarna door Keizer Franz Joseph met de orde van het Gouden Kruis vau verdienstenterwijl hij nog andere vreemde decoratien ontving bij tentoonstellingen voor zijn ingezonden voorwerpenterwijl hij zich ook door fraaije compositien heeft onderscheiden. Bijna alle predikanten te Koningsbergen en in de gansche provinciën, ten getale van 5 23 hebben een protest onderteekend tegen het vrijzinnige leerstelsel van Dr. Schen kel directeur van het Evangelisch Seminarie te Karlsruhe. - Te Stockholm is de Oostenrijksche consul Bodell ge failleerd met een passief van 250,000 Zweeds, daaldersj omtrent het actief wordt niets gemeld. Te Triëst failleerde dezer dagen het huis Wessely en Flesch; het actief zal waarschijnlijk ongeveer 5 0,000 florynen bedragen, terwijl het cijfer van het passief daarentegen met naauwkeurigheid bekend is, namelijk ruim een half millioen. De kolonel von Mengden die te Pultusk in garni zoen lag met een regement Russische huzarenmaakte de opmerking, dat in een naburig dorp het aaDtal sterfgeval len bijzonder groot was, hoewel er geen epidemie heerschte. In weinige dagen tijds werden er vijftien lijken begraven en toch was de gezondheidstoestand uitnemend. Een onder officier van het regement vernam toevallig de oorzaak van de plotselinge sterfgevallen en deelde die aan den kolonel mede. Deze begaf zich naar het kerkhof toen er weder een begrafenis plaats had en op het oogenblik dat men de kist in de groeve liet zinkenbeval hij dat men zou ophouden en haar zou openen. De geestelyke verzette zich tegen het geen hij heiligschennis noemde, maar de kolonel hield vol en gaf aan zijn huzaren last de kist te openen, en nu be vond men dat zij gevuld was met geweren. Ook de andere vijftien kisten werden thans opgegraven en bij opening bleek het, dat zij allen op dezelfde wyze waren gevuld. De gees telijke is in hechtenis genomen. De Levant Herald bevat het verhaal van een hevi- gen brand, die den 20sten February te Konstantinopel heeft plaats gehad. De vlam brak des nachts het eerst uit in het klooster van St. Benedictus, in Galata, en verspreidde zich van daar met een buitengewone snelheid langs de houten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1865 | | pagina 2