Buitenlandsch Nieuws.
De vrijheid der gemeevtebesturen om al dan niet schoolgeld
te heffenwensch ik niet te belemmeren maar wordt hulp
van den Staat verzochtdan acht ik het noodig bovenstaande
beginselen toetepassen." Daar er nu onder de te behandelen
aanvragen zijnwaar geen schoolgeld wordt gehevenzoo
zal het'oordeel der vergadering daarover en het praeadvies
van heeren Gedep. Staten zelf uitmaken of ook op dit punt
het gevoelen des Ministers door de Provinciale Staten wordt
gedeeld.
Volgens het Dingsdag aaD de Provinciale Staten van
Zuid-Holland overgelegd verslag der provincie over 1863
bedroeg de bevolking van Zuid-Holland den 31sten Decem
ber van dat jaar 661,885 zielen (313,824 mannen en
338,061 vrouwen), zijnde dus bij vergelijking met 1862
vermeerderd met 9197 zielen, en sedert de jongste 1 Ojarige
volkstellingof gedurende een tijdvak van 4 jarenmet
9197 zielen.
Op het einde des jaars telde men in Zuid-Holland 533
lagere scholen (338 voor het gewoon lager onderwijs en
195 voor het meer uitgebreid). Van het gezamenlijk getal
waren 319 openbare, 14 gesubsidieerde en 200 niet gesub
sidieerde bijzondere.
Bij al de lagere scholen te zaïnen had men 45 2 hoofd-on
derwijzers677 hulp-onderwjjzers653 mannelijke kweeke-
lingen, 76 hoofd-onderwijzeressen152 hulp-onderwijzeressen
en 89 vrouwelijke kweekelingen.
Den 15den Januarij 1863 telde men het volgende getal
leerlingen op de dagscholen
Jongens. Meisjes. Totaal.
Openbare scholen 30,244. 25,766. 56,010.
Gesubs. bijz. n 202. 273. 475.
Niet gesubs. bijz.9,920. 8,963. 18,883.
Totaal 40,366. 35,002. 75,368.
Zoo men weet, zyn die cijfers in den zomertijd minder,
vooral op het platte landdaar de kinderen aldaar reeds
tot den arbeid gebezigd worden.
Kosteloos ontvingen op 15 Januarij in 't geheel van ge
melde leerlingen 21,329 jongens en 18,916 meisjes, totaal
40,245.
Onder de 5 810 ingeschreven jongelingen voor de nationale
militie waren er 456, die lezen noch schrijven konden.
Wat aangaat de waardering van het bijzonder onder
wijs, ook in betrekking tot het openbare, daaromtrent be
staat in de verschillende districten groot verschil van ge
voelen. Onder de bijzondere scholen verdienen echter die
voor meisjes, zoo ten aanzien der hoedanigheid als der hoe
veelheid van het hulppersoneelde voorkeur.
In 't algemeen zijn de bijzondere scholen boven de open
bare te stellen alwaar het meer uitgebreid lager onderwijs
verder wordt uitgestrekt dan wel altijd op de openbare van
de gemeenten te eischen is. In 1863 kwamen verscheidene
bijzondere scholen in godsdienstige rigting tot stand.
- In de Dingsdag gehouden zitting van den Gemeente
raad van 's Gravenhage is met algemeene stemmen aangeno
men het praeadvies van Burgemeester en Wethouders op de
aanvrage om beschikbaarstelling van grond tot plaatsing van
een gedenknaald op de zeeduinen te Scheveningeu.
Bij het te Utrecht plaats gehad hebbend examen voor
kweekeling aan 's Rijks kweekschool voor militaire genees
kundigen zijn 3 van de 49 adspiranten afgewezenterwijl
slechts 32 plaatsen open zijn.
Na voldoend examen te Utrecht te hebben afgelegd zijn
aan Z. M. ter benoeming voor militairen apotheker voor de
Oost-Indië, voorgedragen de HH. van Harreveld en Erkelens.
Maandag had te Nijmegen, onder het voorzitterschap
van den heer H. van Reijn Cz. te 's Gravenhagen de 14de
algemeene vergadering der Broederschap van Kandidaat-No
tarissen in Nederland plaats, die door een aanzienlijk ge
tal leden werd bijgewoond. Uit het door den voorzitter na
mens het hoofdbestuur uitgebragt verslag bleekdat het ge
tal leden in het afgeloopen jaar zeer was toegenomen en
het door de Broederschap uitgegeven Tijdschrift Regt en
Wetthans zeer geregeld het licht zag. De aftredende le
den van het hoofdbestuur, de hh. H. W. Arentsen te Utrecht,
Mr. P. G. Bijstra te Rotterdam en C. van Wieringen te
Mijdrecht, werden als zoodanig herkozen, terwijl de heer
J. M. E. Dercksen te Leiden tot redacteur van bovenver
meld Tijdschrift is herbenoemd.
De ambtenaren der plaatselijke belastingen te Rotter
dam hebben dezer dagen een aanhaling gedaan van twee
frauduleus ingevoerd wordende ankers jenever, waarvan het
vaatwerk van af het bonsgat tot aan de onderzijde met een
goed digtgemaakte pijp of buis voorzien was, die gevuld
was met bier, terwijl de vaten zeiven jenever inhielden.
-De kolossale stellaadjete Zutphenloopende van het
rechterhoofd der spoorwegbrug tot den tweeden pijler in de
rivier, nadert hare voltooijing. Het is, om zoo te zeggen,
een reusachtige houten brug op zich zelve, op stevig hei
werk rustende. Alles kan uit elkander worden genomen en
het geheel vormt een kunstgevaarte, dat den bouwmeester
tot eer verstrekt. Naar men verneemt heeft hetzelfde water-
stijgerwerk gediend bij den bovenbouw van de groote ijze
ren brug te Coblenz.
Het concept-reglement op de verkiezing van kerkeraads-
leden is in de vergadering van de klassis Meppel met groote
meerderheid van stemmen aangenomenzoo ook het plan
van quotisatie en het concept reglement op de kosten der
hervormde kerk.
Zondag morgen heeft, bij de godsdienstoefening in
de Doopsgezinde kerk te Veendain, Ds. A. Winkler Prins
bekend gemaakt, dat hij na rijp beraad als vertegenwoordi
ger voor het hoofdkiesdistrict Winschoten bij de Statcn-Gene-
raal heeft bedankt.
- Zondag 11. heeft Ds. H. de Veer met een toepasse
lijke rede afscheid genomen als predikant van de Nederduitsch
Hervormde gemeente te Delft.
Na den afloop der verkiezingen is het voor ieder kie
zer, tot welke rigting of partij hij behoort, van groot nut
den open brief te lezen welke door Dr. R. Fruin aan Mr.
G. Groen van Prinsterer is geschreven en bij den uitgever
van dit blad uitgekomen. Ook van het staatkundig gebied
is het zedelijk beginsel en het gebruik van zedelijke mid
delen niet aftescheiden. De brief, ofschoon tot den heer Groen
van Prinsterer gerigt, is van algemeene toepassing, opdat
ieder zich afvrage en aan zijn eigen geweten het antwoord
geveof hij bij de laatste verkiezingen politieke moraliteit
heeft betracht.
Wij vernemen dat onder de ingezetenen ter teekening
een adres aan den Gemeenteraad rondgaatter ondersteu
ning van het plan tot bebouwing en aanleg van het plein
der Ruïne. De teekening, die het hoofddenkbeeld van het
plan aanschouwelijk voorsteltis wel dienstig om de belang
stelling in dat plan optewekken en de verwezentlijking daar
van te begeeren. Na al hetgeen reeds over dat plan geschre
ven isstellen wij ons voor het ook eerstdaags te toetsen
aan het algemeen belang der ingezetenen en aan de bevoegd
heid van den Gemeenteraad, op een wijze, die getuigt van
ons onpartijdig oordeel en van onze geneigdheid om wat
waarlijk goed en nuttig is te ondersteunenmaar ook de
zaken te stellen in het ware licht.
De heer van Loongeëmploijeerd bij den ingenieur
van den waterstaat te Buitenzorgdie daar ter plaatse de
functien van organist en koster waarnamisbij brief van
den kerkmeester-ouderling Mr. F. Th. Pahuduit die be
trekkingen ontslagen. Als reden van dat ontslag geeft men
opdat de heer van Loon verdacht wordt aan de redactiën
der Bataviasche bladen inlichtingen omtrent den stand der
zaken in Buitenzorg te hebben verschaft. Het is niet on
aardig dat de kerk zich tot strafrechter over staatkundige
misdrijven stelt. In afwachting van een ander organist, zal
de adsistent-resident zijn muziekale talenten ter opluistering
der godsdienstoefening verleenen.
Door de uitgevers van het Bataviaasch Handelsblad
is publiek gemaakt, dat de geheele redactie van hetzelve
met 1 Julij zou overgaan op den beer Mr. H. A. des Amorie
van der Hoeven.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Dings
dag des namiddags te 5 uur 59°, des avonds te 8 uur 54°,
te 10 uur 52°. Woensdag morgen te 5 uur 53°, te 8 uur
56°, 's middags te 12 uur 61c, 's namiddags te 4 uur 58°.
In de Darmstadsche Tweede Kamer heeft een der le
den het voorstel gedaan tot invoering van algeheele vrij
heid van drukpers en tot afschaffing van het zegel op de
