K
i\°. 1309.
Zaturdag 28 Mei.
864.
Fantaisie en Werkelijkheid.
I.
Het Humoristisch Album heeft een herinneringsmedaille in
het leven geroepen, aan de jaren 1853 en 1864 gewijd. Daar
het juist 11 jaar geleden is, dat in Nederland de Aprilbewe
ging plaats had en het cijfer Elf in vele gevallen een recht
eigenaardige beteekenis heeft, is de uitgever tot dat denkbeeld
gekomen en bood zijn abonnementen kosteloos een afdruk dier
medaille aan. Aan de eene zijde stelt zij voor de Onvrijzin
nigheid die de fakkel der kennis uitbluscht en geloofshaat
bedrog en theologie met dweepzucht besproeit, dood en ver
derf, dwang en bloed, censuur en heerendienst en nog veel
meer op hare paden voert. Aan de keerzijde vinden we de
weldaden van het Liberalisme, de godsdienst, die de fakkel
der kennis opheft, vrij onderzoek aanbrengt, kunst, weten
schap en liefde, vrije drukpers, beschaving, verlichting, ver
edeling, directe belasting enz. door haar geest bestraalt of doet
te voorschijn komen op haar weg. 't Is immers de godsdienst
die het vrouwenbeeld op die schoone keerzijde voorstelt?
Ziedaar het verschil tusschen April 1853 eD April 1864!
Volkomen juist en naar het leven geteekend Zou het soms
zijn Waarheid en Verdichting, Fantaisie en Werkelijkheid?
Opdat we met vasten tred onverhinderd kunnen voortgaan
op de baan van Vooruitgang en niet wanen, dat wij het ai
reede gegrepen hebbenis het goeddat wij stilstaan aan de
elfde tijdpaal van de invoering eener bisschoppelijke hiërar
chie en het oog achterwaarts en rondom ons wendenom
te weten, waar we zijn, van waar we komen en waarheen
we gaan? 't Zal uit den loop onzer beschouwingen blijken,
of we behooren tot de liberalen in den landetot een goed
of tot een gevaarlijk soort!
In de laatste elf jaren vooral heeft het woord liberaal een
rijke beteekenis gekregen; want iedereen wil liberaal genoemd
worden. Op dat punt schijnt ons toe een babyionische spraak
verwarring te heerscheneen uitdrukking begrijpelijk voor
allen die bekend zijn met de geschiedenis van het Oude Ver-
boud. 't Is vooral moeijelijk te vatten, hoe men op het
eene deel vau het maatschappelijk gebied zich vertoont als
liberaalterwijl men op een ander deel den schijn heeft van
het tegenovergestelde. Die aan den weg timmert, moet aan
stoot lijden; die dat dagelijks doet geraakt er aan gewoon
en verkrijgt des te meer zelfstandigheid van beginselenoor-
deel en wil. De laatste elf jaren waren bijzonder dienstig
i om bij iedereen een eigen gemoedelijke overtuiging te wek
ken en te vestigen. Die liberaal iseerbiedigt ieders over
tuiging maar mag toch niet ophouden die te bestrijden
wanneer hij daarvan verschilt Niemand is erdie niet ge
looft op gezag en die het meest ijveren tegen autoriteitsge
loof openbaren vaak hunDe zucht, om gezag te verkrijgen en
invloed uitteoefenen.
Wij zullen ia de gebeurtenissen van April 1853 en van
de daarop gevolgde jaren een en ander opmerken en aan
stippen dat in'verband staat met de herinneringsmedaille
van het Humoristisch Album, 't Ziju feiten en feiten alleen
die ons bezig houdenmet helder licht omstraald en met
een onbevangen en onpartijdig oog bekeken. Niemand zal er
zich aan ergerenwanneer fantaisie en werkelijkheid daaruit
in haar verschillend gewaad te voorschijn treden. Onze blik
zal niet verder reiken dan .wat iedereen kan waarnemen en
bevattendie de gebeurtenissen heeft beleefdmet belang
stelling gadegeslagen en in zijn geheugen bewaard.
Binnenlandse!] Nieuws.
- Z. M. heeft benoemd tot rechter in de arr.-rechtbank
te Leeuwarden Mr. J. C. Bergsma, rechter in de arr.-recht
bank te Heerenveen en tot notaris te Urmond, W. J. H.
Canoykand.-not. te Venlo.
Bij het corps mariniers in Oost-Indië is overgeplaatst
de kap. G. A. F. Chomel, thans in garnizoen aan den Helder.
Door burgemeester en wethouders van Delft zijn aan
den Gemeenteraad aldaar aanbevolen voor de betrekking van
leeraars en directeur der hoogere burgerschool, in de vak
ken, omschreven sub. litt. a tot en met f van art. 17 der
wet, de heeren Dr. F. G. Groneman Tbs. Knottebelt, phil.
nat. kand. en A. Brester Jr., phil. nat. kand.; tot leeraars
in de vakken, vermeld sub. litt. i tot en met 0, de heeren
H. de Veer, litt. hum. kand., M. J. A. Masthoff en l)r. B.
Kostertot leeraars 111 het handteekenen de heeren P. Tetar
van Elven en P. A. Haaxmanterwijl uit bovengemelde
leeraars tot directeur wordt aanbevolen de heer H. de Veer.
Voor de nog ontbrekende leeraars zal nader een aanbeveling
worden ingediend.
LEIDSCH DAGBLAD.
Jlj.
Deie Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën 1-6 regels 0.75.
Iedere regel meer 12}. Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels fO.90.
tedere regel meer 1 5 Cts. Bekeuduiakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts,
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenbage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 38 m.; 10 n. 15 m.; l u. 14 m.; 3 n. 46 m.;
6 u, 6 m. 9 u. 5 m. naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 34 m.; 10 n. 12 ra.; 11 u. 54 ra.; 2 u. 61 m.; 4 u. 49 m.; 9 u. Op Zon
en Feestdagen van 's Gravenhage naar Leiden 10 u. 52 m. 's avonds.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagen, uitgezonderd de Zondag, 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, Maandag 2}- u., de overige dagen, uitgezonderd de Zondag, 3 u. 's namiddags.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Mieuwstraat: 's morgens te 7 u. 45 m. en te .11 u., 's namiddags te 3 u. 40 m.
'savonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen ten 11 u. en 3 u. 40 m. 'snamiddags. - Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton,
1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. West-Indische den 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijki-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7 uur 's ra. tot 10 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie wan Fabricage des Zaturdags van
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is opeu dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente- Architeet is te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgeus 12 1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijuseu, dagelijks van 31 uur en van 36 uur; der Ia- en Uitgaande Rechten en Acoijnian
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Direote Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 9
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van S4; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.