Binneniandsch Nieuws.
Buitenlandsch Nieuws.
echter ineen, zoo als elke machine, die bij een slecht on- j
derhoud eu een voortdurend gebruik, bij de minste averij
in elkander valt. Gewoon als hij is, zich met minder dan
het noodige te behelpen, is hij moeijelijk te bewegen, om
zijn krachten aantewenden, ten einde het zich iets beter voor
de toekomst te maken. De ondervinding heeft dit menig
vuldig genoeg geleerd en de herhaalde pogingen van sommige
welgezinde fabriekanten zijn afgestuit op de onkunde en den
onwil van den werkman, die het volhouden belemmerden.
Goedkoope en betere levensmiddelen, door de fabriekanten
hun verschaft, namen ze noode aan; de wegen tot spaar
zaamheid, hen geopend, betraden ze schoorvoetenden kwamen
gedurig op hun eigendomsrecht terugom opteëischen wat
hun wettig deel was, doch dat in hunne hand, tot minder
goede doeleinden aangewend, als sneeuw voor de zon weg
smolt. De vrouwenvooral zijdie van jongs af aan het
fabrieksleven gewoon waren, zijn slechte huismoeders. Het
huwelijk is meestal door de zedewet geboden, niet door den
band der liefde geknoopt; vandaar echtelijke onverschilligheid,
gemis van voldoende zorg voor man en kinderengebrek
aan orde, reinheid eu spaarzaamheid. Zedeloosheid, in den
verboden omgang der seksen zigtbaar, is bij de vele wegen
der verleiding te Leiden aanwezig, niet zoo treffend als in
andere fabriekplaatsen het geval is.
Ziedaar, in algemeene trekken den toestand der tegen
woordige bevolking van de Leidsche wolfabrieken ge
schetst. Die de talrijke genoemde en ongenoemde oorzaken
met ernst wil overwegen enbeter dan wij waren in de
gelegenheid is ze nategaanzal het duidelijk worden, waarin
dat contrast tusschen een bloeijende industrie en een kwij
nende arbeidende bevolking gelegen is. Hij zal teveus be
grijpen dat het voor ons ennaar wij vertrouwenook
voor anderen moeijelijk is voorshands afdoende middelen
aantegevendie met eenigen grond' zullen doen hopendaarin
verbetering te brengen. Nogtans die middelen zijn den be
langhebbenden - den fabriekanten althans genoegzaam be
kend het zal nu maar de vraag wezenwelke de beste weg
is ze met de meeste vrucht aantewenden. Dien weg te vin
den en hem met vasten voet te betreden is het groote vraag
stuk van onzen tijd, dat in de praktijk in allen deele zijn
oplossing heeft verkregen. Er naar te streven zal evenwel
noodzakelijk en wenschelijk blijven. En dat streven zij ons
aller leus en niet het minst voor een fabriekstad als Leiden
is, die op zulk een ouden roem mag bogen en later zoo
zeer in verval is geraakt. Maar de herleefde bloei van de
fabrieken geeft ons hoopdat de welvaart van hare bevol
king zich ook niet lang meer zal laten wachten."
Z. M. heeft benoemd tot notaris te Dalfsen N. Cno-
pius, kand.-not. te Zwollerkerspel en te Oldenzaal H. W. C. J.
baron van Wijnbergen kand.-not. te Maastricht.
Bij Zr. Ms. besluit is de officier van gezondheid der
2ke kl. bij de zeemagt, Dr. B. Carstenop zijn verzoek,
met den laatsten April jl. eervol uit de zeedienst ontslagen
onder toekenning van den rang van officier van gezondheid
der 1ste klasse.
Z. M. heeft aan den heer J. H. Anttung, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend uit zijn betrekking van ont
vanger der in- en uitg. rechten te Goirle en aan den heer
J. F. Obbes, mede op zijn verzoek, eervol ontslag uitzijn
betrekking van ontvanger der dir. bel. en acc. te Ten Boer,
behoudens aanspraak op pensioen.
Z. M. heeft de heeren Mr. R. J. C. Metelerkamp
lid van Gedeputeerde Staten van Zuidholland, Mr. J. A.
Vaillant, dijkgraaf van SchielandJ. Drost Az., hoogheem
raad van Schielanden de hoofdingenieur van den water
staat in het 10de district benoemd tot leden der commissie
belast met het beheer en toezigt over de droogmaking der
zoogenaamde kleine plassen in Schieland. - Men mag alzoo
eerlang het begin van dit zoo hoogstbelangrijk werk te ge-
moet zien.
Aan de leden van de Tweede Kamer is rondgedeeld
een adres van de vereenigde vergadering van dijkgraaf en
hoogheemraden en hoofdingelanden van Delflandwaarin die
vergadering verzoekt, n dat door het Rijk en de provincie
jaarlijks ieder een derde deel van de tot het onderhoud en
de uitbreiding van de werken tot zeeoeververdediging van
Delfland benoodigde kosten worden bijgedragenom daar
door den tegenwoordigen onbillqken toestand te beëindigen
de grieven van de requestranten opteheffen en den op het
hoogheemraadschap van Delfland drukkenden en zoo reques
tranten vermeepen hiervoor volledig te hebben aangetoond
onrechtvaardigen last, eenigermate te verligten."
Het feest ter herinnering aan Middelburgs verlossing
van de Fransehe overheersching is Zaturdag, door fraai we
der begunstigd, in de beste orde afgeloopen. De stad had
een recht vrolijk aanzien uit alle huizen zag men de natio
nale vlag en oranjewimpel wappereDterwijl de feestelijke
stemming der geheele bevolking hoog was opgevoerd. Aan
Z. M. den Koning is bij telegram kennis gegeven dat Mid
delburg feest vierde.
Men meldt uit Utrecht dd. 2 dezer: De studenten
der juridische, litterarische en med.-philosophische facultei
ten zijn opgeroepen tot het houden eener vergadering op mor
gen en overmorgen ten einde te delibereren over het inzen
den van een verzoek tot afschaffing der graden bij de ver
schillende akademische examina.
Te Amsterdam overleed Vrijdag avond Ds. J. M. L.
Roll, rustend predikant bij de Evangelische Luthersche ge
meente aldaar, in den ouderdom van 78 jaren. De door hem
bewerkte //Uren aan de Godsdienst gewijd," maakte hem
bekend en geëerd door het gansche land.
Beroepen tot predikant bij de Hervormde gemeente te
Hardenberg Ds. A. Meerdink te Scheveningen.
Toezegging van beroep tot hulpprediker te Dordrecht
gegeven aan den heer W. J. Ramaker, kandidaat bij het
provinciaal kerkbestuur van Overijssel.
Door het korps officieren der dienstdoende schutterij
alhier is Maandag aan den majoor de Timmerman aangebo
den een album, als blijk van achting en erkentelijkheid ter
gelegenheid dat ZEgestr., naar aanleiding van een door het
korps officieren aan Z. M. den Koning ingediend adresheeft
besloten, om het bevel over het bataillon te blijven voeren
en zijn verzoek ter bekoming van een eervol ontslag voor-
loopig intetrekken.
Het album is prachtig, in blaauw fluweelen band versierd
met een toepasselijke trofee in zwaar zilver en relief, en be
vat de 28 portretten van al de officieren. Het werk doet
den vervaardigers alle eer aan: de HH. Hoffmeister, onze
stadgenoot, van Kempen te Voorschoten en den boekbinder
Rinck te 's Hage verdienen daarvoor hoogen lof.
Wij verblijden ons over dat blijk van erkentelijkheid, dat
een doorslaand bewijs is van den goeden geest, die onder het
korps officieren heerscht en zich ten opzigte van hun chef
op zulk een luisterrijke wijze openbaart. Wij behoeven niet
te herhalen, wat wij vroeger ten aanzien van den ijver en
de geschiktheid van den majoor de Timmerman hebben ge
zegd, toen wij zijn besluit mededeelden; maar als de min
deren jegens hun meerdere zich zoo gedragenzooveel ach
ting en toegenegenheid betoonendan kan men wel beslui
ten over de mate der verdiensten van den chef. Als mindere
ambtenaren zich niet gunstig kunnen uitlaten over de beje
gening van hunne superieuren, dan is altijd de waardigheid
van den meerdere twijfelachtig. Omgekeerd is het ook waar,
als een meerdere prijsstelt op de achtiDg zijner onderhoori-
gen en zich om hunnent wil opofferingen getroost, dan wordt
daardoor de inferieur eenigermate opgeheven. Vooral in dit
geval, waar geen de minste eerzucht of eigenbelang de drijf
veer kan zijn van eerbewijs en welwillendheidkrijgt het al
bum nog hooger waarde dan de uiterlijke versieringen.
De thermometer van Fahrenheit teekende alhier Maan
dag des namiddags te 5 uur 50°, des avonds te 8 uur 48°,
te 10 uur 46°. Dingsdag morgen te 5 uur 45°, te 8 uur
47°, 's middags te 12 uur 47c, 's namiddags te 4 uur 48°.
Binnen een paar dagen wordt de Kroonprins van Pruis-
seu uit Sleeswijk terugverwacht. Na het ontruimen van Frie-
dericia en het bezetten dier stad, is de oorlog aldaar ge
ëindigd.
Op den Ssten dezer zal in het stadhouderschap Inn-
spruck met groote plegtigheid te Bregenz worden ingewijd
de nieuw gebouwde Protestantsche kerk. De heer Franz, su-