De rechtbank had dus eerst moeten onderzoekenof er een
onzedelijke omgang van de adressante met den predikant
▼an Rijn bestond, en, zoo ja, of daarvan door openbare
handelingen bleek.
Het is een bekende zaak, dat de laster gemakkelijk ver
spreid wordt en steeds heftiger en boozer zich doet hooren.
Wie daarop iemand wilde veroordeelenzou het grootste on
recht begaan. Van wien de laster, die de adressante en den
predikant van Rijn vervolgt, is uitgegaan, is voor haar
geen geheim. Maar zoowel de adressante als de heer van
Rijn hebben daarop altijd het «hony soit qui mal y pense"
toegepast, en er zich ver boven verheven gevoeld. Het zoude
trouwens niet moeijelijk vallen een aantal getuigen te brengen,
die door dien laster zich nimmer hebben laten misleiden en die
zich aan den omgang van de adressante met den predikant van
Rijn nimmer hebben geërgerd.
Doch het geheele punt kan en moet hier verder buiten
eenige rekening worden gelaten, daar het blijkbaar rust op
een onjuiste opvatting der wet. De Nederlandsche wetgever
kent aan het openbaar gerucht, al ware het nog zoo algemeen
geen bewijskracht toe: art. 1903 B. W.
ad Ilum. Het komt hier dus aan op den aard der betrek
king, welke tusschen de adressante en den predikant van Rijn
heeft bestaan.
Die betrekking is ontstaan door de ongeveinsde hoogach
ting, die adressante hem om zijns werks wille toedraagt. Zij
dagteekent niet - gelijk wordt voorgewend - sedert het
overlijden van den veelgeliefden echtgenoot der adressante,
maar reeds nagenoeg van de komst van den predikant van
Rijn te Zwolle, ruim 5 jaren geleden. Reeds tijdens het le
ven van adressante's echtgenoot waren de predikant van
Rijn en zijn echtgenoote huisvrienden van de adressante en
haren echtgenoot; èn toen in Junij 1859 adressante's echt
genoot ernstig ziek werd, bezocht de predikant, zeer naar
den wensch des overledenenhem dagelijks twee of drie
maal. Het was op zijn uitdrukkelijk verlangen, dat de pre
dikant den ganschen nacht, waarin hij gestorven is, aan zijn
sponde vertoefde. Stervende beval hij de adressante aan den
predikant aan hem stak hij kort voor zyn dood het laatst
de hand tot afscheid toe.
Wat de predikant van Rijn in die weken voor de adres
sante en haren dierbaren echtgenoot geweest is, kan adres
sante hem nimmermeer vergelden. Dat is dan ook toen door
den heer N. Pruimers, schoonvader der adressante, zeiven
erkend in een brief, die nog wel in het bezit van den pre
dikant zijn zal.
De adressante behoeft hier niet uitteweiden over de om
standigheden die hebheu medegewerkt om haar van liever
lede meer van haren schoonvader, den heer Pruimers, te
vervreemden en aan den voor haar zieleleven gezegenden
en geheiligden omgang met den predikant van Rijn en zijn
gezin te verbinden. Het zij genoeg, dat de adressante voor
God en haar geweten kan verklarendat haar omgang met
den predikant van Rijn altijd eerbaar en Godvreezend ge
weest is, als van een geestelijk kind met zijnen vader in
Christus.
Hoe meer de adressante zich intusschen vervreemd ge
voelde van den heer Pruimers, terwijl zij behoefte had aan
leiding en raad, ook in sommige maatschappelijke aangele
genheden en vooral in de opvoeding van haar eenig dier
baar kindlag het in den aard der zaakdat zij haren
vriend, den predikant, in wien zij een onbepaald vertrouwen
stelde, en in wiens gezin zij zich geheel als te huis gevoelde,
raadpleegde cn te hulp riep. Hij leidde vaak hare huisselijke
godsdienstoefening; hij stelde haar in staat een Zondag
school te openen hij was haar raadsman bij armenbezoek
maar tevens wist hij op ongedwongen toon, met vaderlijke
toegenegenheid, zich met het dochtertje der adressante be
zig te houden het kind met onschuldige scherts te verma
ken en ook daardoor de levensvreugde van de adressante
en van haar kind te verhoogen."
Vervolg en slot morgen).
Te Freeburg is den 29sten December 11. na een lang
durig lijden overleden onze voormalige stadgenoot Dr. S.
Miiller, gepensioneerd lid der natuurkundige commissie op
het eiland Java.
Wij vernemen, dat bet terrein, gelegen over Zeerust
te Scheveningen is aangekocht door den heer Goldsmit c. s.
met het voornemen óm aldaar stalling en remise te laten
bouwenbeuevens een hotel van den eersten rangalles in
verband met de aanteleggen railroute. Wanneer dit berigt
bevestigd wordt, dan schijnt het almede zoo veel besproken
plan der railroute, eindelijk toch eens een begin van uit
voering te gemoet te zullen gaan.
Uit de derde lijst der ingekomen bijdragen ter op-
rigting van een nationaal gedenkteeken voor November 1813
blijkt, dat ontvangen is uit de Gemeente Rijnsburg f 7,30
Valkenburg f 16,10, Noordwijkerhout f 20, Leiderdorp 84
en Hazerswoude ƒ95.
Zondag in den loop van den avond werd brand ont
dekt in het Waalsche weeshuis te 's Hage die weldra bleek
te zijn ontstaan in het vertrek bewoond door de ruim 83-
j irige weduwe Postbrand, geb. Wolff, die zich reeds te bed
bevond. De directeur trachtte haar nog te redden, maar zij
is spoedig overleden. Geen brandwonden bekomen hebbende
schijnt zij te zijn gestikt. Spoedig waren daar ter plaatse de
opperbrandmeester en diens adjunct, de heeren H. H. van
Gogh en J. Schroot. De aanwezige brandspuiten hebben geen
water behoeven te geven.
Maandag nacht was de rivier de Waal vol drijfijs.
De gierpont bij Arnhem is weggenomen. De nachtpost op
Utrecht kon niet overkomen.
Te Rotterdam is de vaart voor zeilschepen geheel op
gehouden en voor stoombooten zoodanig belemmerd, dat zij
slechts met de grootste moeite zich een weg kunnen banen.
De rivier de Maas heeft zich voor Delftshaven reeds
vastgezet, zoodat alle scheepvaart gestremd is. Op de Drent-
sche hoofdvaart is ook wegens de vorst de scheepvaart ge
heel gestaakt.
Te Eede werd Zaturdag morgen te 6 uur, aan den
Zijdelingen- of Graaf Jansdijk, die daar de grensscheiding
uitmaakt, in een sloot, met den elleboog boven water, het
lijk gevonden van B. M., een welgesteld landbouwer, ge
huwd en vader van 3 kinderen. Het misbruik van sterken
drank, in genoemde grensgemeente vrij algemeen op Zon- en
feestdagenschijnt de oorzaak geweest te zijn vau dit treu
rig voorval.
Uitslag der Verloting van Kunstwerken van de Kunst-
kronijk gehouden in het openbaar te 'a Graven hage, in het
Venduhuis der Notarissen, op Dingsdag den 5den Januarij
1864, ten overstaan van den Notaris C. J. van de Watering.
NJ. 1492. J. Greven te Utrecht, Aurora 1864. 78.
D. van Franckenhuijzen te MontfoortJ. J. L. ten KateDe
Middelaar Gods. 1093. W. Overdeiinden te Eiikhuizen, P.
F. van Wijngaerdt, Een schalksch Damesfiguurtje. 1631.
J. Schoonman te ZutphenJ. J. L. ten Kate, De Middelaar
Gods. 1550. A. van der Veen Oomkens te Wageningen,
C. K. Leickert, Schilderij, Een Strandgezigt. 453. C. J. vau
Leeuwen Cz. te Woerden, Holland Jaarboekje 1858-1863.
1619. J. Schoonman te ZutpbenEversenSchilderijEen
Wmtergezigt. -325. S. E. van Nooten te Schoonhoven,
Aurora 1864. 1321. L. J. Verhoeven te 'sHage, E.
Verveer, Schilderij, De Rijles. 1107. F. Kleeuwens en
Zoon te Goes, Geen Nederland zonder OraDje. 17 77.
Jac. Hazenberg te Leiden, Een Inktkoker. 1416. F. A.
Kramps te Hoorn, Geen Nederland zonder Oranje. 106.
H. C. A. Thieme te Nijmegen, SteuerwaldKunstpraatje. -
2034. P. M. Bazendijk te Rotterdam, Een Bloementafel
tje. 1600. J. Schoonman te Zutphen, J. Kneppelbout,
Geschriften.—. 1235. J. van Bentum en Zn. te Gouda, Aurora
1864. 2020. B. L. van Dam te Kampen J. J. L. ten Kate
De Middelaar Gods. 1730. J. J. A. de Charro te 's Hage,
Geen Nederland zonder Oranje. 5 72. F. H. Brinkman te
Amsterdam, Hetzelfde. 2106. W. L. Okhuyzen te Amers
foort, Hetzelfde. 771. Joh. Roem te Alkmaar, J. G. Smits,
Schilderij, Een Dorpsgezigt. 1693. D. J. Wilterdink te
Deventer, Steuerwald, Een kunstpraatje. 442. P. Hui-
singh te Winschoten, Hetzelfde. 955. A. van Wassenaar te
DelfshavenAurora 1864. 1851. B. Eisendrath te Am-
sterdam, Een Penanttafeltje. 1185. J. van Bentum en
Zn. te Gouda, J. J. L. ten Kate, De Middelaar Gods. -
1242. J. van Bentum en Zn. te GoudaJ. G. SmitsSchil
derij, Een Dorpsgezigt. 518. C. E. Chivat te Zierikzee
A. van der Hoop, Gedichten. 668. Ipenbuur en van
Seldam te Amsterdam, Arentine H. Arendsen, Schilderij,
Een Bloemstuk. 1471. J. van Egmond Jr. te Arnhem