N°. 1148. Maandag 16 November. A®. 1863.
Nederland en Oranje.
1813 en 1863.
't Ia met Natiën als met huisgezinnen en personen de
verlossing uit den nood wordt geschat naar de ellende, waarin
zij verkeerden, en de dankbaarheid is te inniger en te vu
riger, naarmate de overtuiging dieper ligt en levendiger is
van de zegeningen, die uit de verlossing voortvloeijen. Het
feest der herdenking van Neêrlands vijftigjarig onafhankelijk
bestaan, de blijde herinnering van het tijdstip der afschud
ding van het Fransche jukde uiting van het Nationaal gevoel
bij de gedachte aan de omwenteling, die in November 1813
plaats vonden aan hetgeen zij te weeg bragtalles moet
zijn steun en veerkracht vinden in de onpartijdige voorstel
ling van de feiten, die zoo gedenkwaardig zijn en tot blijde
en dankbare feestviering uitlokken en aansporen. Zij wijzen
ons op ellende, verlossing en dankbaarheid.
't Was een bangen tijddie onze vaderen en velen onzer
landgenootendie nog in wezen zijn, beleefden. De Ver-
eenigde Nederlanden waren ingelijfd in het Fransche Keizer
rijk en hadden een zelfstandig volksbestaan verlorenterwijl
de regeringsvorm was veranderd en de Vorst uit het Huis
van Oranje, de laatste Stadhouder, in een vreemd land
een schuilplaats zoeken moest, 'l Zegt reeds veel, de inlij
ving bij een vreemde Natiewaardoor vreemde zeden en ge
woonten de eigenaardigheid der Hollandsche Natie moesten
verzwelgen, 't Zegt meer de rechten en vrijheden des Volks
te zien prijs geven. Voor Nederlanders van de 19de eeuw
beteekent het een ondragelijk juk van jammer en ellende,
te leven onder de regering van een Keizer, te staan onder
diens landvoogdende banden te zien verscheurendie se
dert eeuwen Nederland en Oranje aan elkander snoerden.
Het moge in onzen tijd dwaasheid genoemd worden zich te
hechten aan historie, traditie of autoriteit; in de conscientien
blijven nog leven de feiten, die de historieschrijver heeft
bewaard, die we in der jeugd van onze vaderen hebben
gehoord die door het gezag der waarheid nog de teederste
snaren van ons hart in beweging brengen.
De vaderlandsche geschiedschrijvers verschillen niet in de
voorstelling van den ellendigen toestand, waarin de Hol
landsche Natie verkeerde. Vereeniging met Frankrijk was de
voortzetting en voltooijing van hetgeen sedert vijftien jaren
geschied was, de schijn naar zelfstandigheid verdween, waar
van', nadat men de Franschen had ingeroepen het wezen niet
bestond. Er was merkbare verzwaring van leed; geheele ver
nietiging van den Staat; rechtstreeksche onderwerping aan
vreemde magtonmiddelijke heerschappij van den mandie
de halve wereld gehoorzamen en sidderen deed. De waar
borgen van afzonderlijk volksbestaan werden ontnomenver-
fransching zooveel mogelijk voorbereid en bevorderd. Stren
ger nog werd cle afsluiting van bijkans elke bron van wel
vaart en bestaan. De laatste levensteekenen van den handel
werden als verraderlijk heulen met den vijand beschouwd;
de vaderlandsche zeden verguisd, het Land aan stelselmatige
uitplundering overgeleverd; een aanmerkelijk deel der Natie
tot den bedelstaf gebragt; de kinderen aan der ouderen
liefde ontruktom naar vreemde gewesten en bloedige slag
velden te worden gesleurd. Aller goed ea leven was in de
hand van den Geweldenaar; en deze gaf geen uitzigt dan
op een vrede van Europabewijs en zegel van het voltooyen
der algemeene slavernij, rampzaliger te achten dan alle ramp
zaligheid van den krijg.
Gewis de woorden van een vaderlandsch zanger waren
wel op dien toestand van ellende toepasselijk, als hij met
het oog op Neêrlands heilzon van vroegere dagen weeklaagt;
Helaasdat licht is uitgeflonkerd
Verdoofd in hopeloozen nacht.
Helaas! hoe is het goud verdonkerd,
En Neêrlands eer ten val gebracht
Europa heeft uw roem vergeten
Uw grootheid is in 't stof versmeten,
Uw zwaard verroest, verstomd uw lied!
Nog moge 't kroostmet ijdel pralen
Uw daden en uw deugd verhalen
't Begrijpt der vaadren grootheid niet.
De Natie voelde haar keten prangen "V
Onwetend welke last haar drukt; f V-*
Zij jaagde met onbestemd verlangen
En waande zich haast aan 't 1 eedj(bnirukfvO
Ach! ijdele waan! Ziet nieuwe p la gap
Door eigen dwaasheid optedagen
leidsWdagblad.
Oexe Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95, en franco per post 2.80
in de drie maaudeo. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs dor Advertentiëu 1-6 regels 0.7S.
Iedere regel meer 12} Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigteu van 1-4 regels/0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen vau
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 CU.
Spoortreinen ran Leiden naar 'sGravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 4 m.; 12 u. 54 m.; 3 u. 69 m.; 6 u, 9 m.;
9 u. 8 m.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 46 m.; 11 n. 43 m.; 3 u. 5 m.; 4 u. 52 m.; 9 u. 3 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; vaa
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks uitgezonderd de Zondag 2 u. 's namiddags.
Postbusiigtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nienwstraat: 's morgens te 8 u. en te 11 u., *s namiddags te 3 u. 45 m.
'savonds te 8 u. en op de Zondagen alleen ten 11 u. en 3 u. 45 m. 's namiddags. Oo*t-Indi«ohe Landpoit. Over Southampton,
1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopend van 8 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorvreg-Telegraaf dagelijks van 8 tiur's m. tot 10 u. 30 m, av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandagen Donderdag te 11 uur.
Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vaa
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente-Architect is U
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12 1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijusen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van '«Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 9—1
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en bet Kadaster, van 94 uur.
i
v I.