N°. 1111.
Zaturdag 3 October.
f I
A°| 1863.
3 October 1574 en 17 November 1813.
V.
LEIDSCH
Dcce Courant rerachijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voer
Leiden ƒ1.95, en frauco per post ƒ2.80
in de drie maauden. Afzonderlijke Nora-
raer» Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën: 1-6 regels ƒ0.76.
Iedere regel meer 12J Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regelsƒ0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen va*
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 85 CU.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenh^ge, Delft, Schiedam en Botterdam te 8 u. 41 m.; 10 n. 17 m.; 1 u. 17 m.; 8 49 sa.;
9 n. 9 m.; 9 u. 19 m e* op Zon- en Feestdagen 11 u. 25 m.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 36 os.; 10 n. 20 m.;
11 n. 59 m.; 2 u. 54 m.; 4 u. 54 m.; 9 u. 14 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; vu
Arasterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks uitgezonderd de Zondag S u. Stoomboot van Leiden naar Alphen en Bodegraven. (Ligplaats
ütrechtsche Veer). Maandag, Dingsdag en Woensdag 's morgens 9}. u.; Vrijdag en Zaturdag 's middags 12£ u.; Donderdag 6j u. van Alp ben naar
Gouda, in correspondentie met de stoomboot Volharding, die te 5 u. van Leiden vertrekt; voorts eiken werkdag '«namiddags te 5J- u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek eu op de Nieuwstraat's morgens te 7 u. 45 m. en te 11 u. 10 ra., namiddags te u.
45 m. 'savonds te 8 u. 10 ra. Oost-Indische Laadpost. Over Southampton, l en 17; over Triest, 7 en 22; over Marseille,
9, 16 en 25 vau elke maand.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopeud van 7 uur 's ra. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Tolagraaf dagelijks van 7J- uur's ra. tot 9 u. 30 ra. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouder*Maandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fairicage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie tan Fahricage des Zaturdag» vaa
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 10—4 uur. - Thesauriedagelijks van 10—2 uur. - Be Gemeente-Architect is t«
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 's morgens 12 1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijusen, dagelijks van 8—1 uur en van 3—6 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Aeeijnten
dagelijks van 9—1 uur en van 8—6 uur; van Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2
aur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
De geschiedenis, die geeu voorwerp van ijdele nieuws
gierigheid mag zijn, is nuttig, dewijl zij in de ervaring der
voorgeslachten een treffend onderrigt ge.eft. De Vaderlandsche
historie is het verhaal van de wordingde ontwikkeling en het
leven van het Nederlandsche volk, hetwelk door afkomst,
taal, godsdienst en zeden een eigen aanzien bezit. - Reeds
onder den ouden dag was men daarvan overtuigdeen Is-
raëlietisch dichter roept het ons toe: nO mijn Volk! neem
mijne leer ter ooren; neigt ulieder oor tot de redenen mijns
monds. Ik zal mijnen mond open doen met spreukenik
zal verborgenheden overvloediglijk uitstortenvan ouds her
die wij gehoord hebben en wetenen onze vaders ons ver
teld hebben. Wij zullen het niet verbergen voor hunne kin
deren voor het navolgende geslachtvertellende de loffelijk-
heden des Heeren en Zijne sterkheid en Zijne wonderen,
die Hij gedaan heeft. Opdat het navolgende geslacht die
weten zoude kinderen die geboren zouden wórden en zou
den opstaan en vertellen ze hunnen kinderenen dat zij
hunne hoop op God zouden stellen en Gods daden niet
vergetenmaar Zijne geboden bewaren."
Er bestaat een treffende overeenkomst tusschen de histo
rische feiten van de dagen van 3 October 1574 en 17
November 1813. Door het lot van Leiden zou het lot van
Holland worden beslist. Nadat voor deze gewigtige stad,
over de in een zee herschapen veldenverlossing opgedaagd
was, werd spoedig de vredesonderhandeling te Breda be
gonnen. Zonderlinge ommekeerDe tegenstand van twee
bijna ten onder gebragte Gewesten breidt zich over het
gansche Land uit. Alle Nederlanders zijn meer dan ooit
afkeerig van vreemden invloed; bijna allen wenschen beper
king van het vorstelijk gezag. Algemeene gewetensvrijheid
kon alleen worden gevestigd door de zelfstandigheid van
Holland en Zeeland te behouden en uit deze Gewestenin
zeker opzigt aanvallenderwijsop de overige te werken;
hiertoe heeft de Prins van Oranje zich van zijn invloed en
van de hem opgedragen waardigheden bediend. Bij de twij
felachtige en weldra vijandige stemming van adel en gees
telijkheid, was hij genoodzaakt kracht te zoeken in het Volk.
En in November 18.13? Nederland gaf door zelfbevrjj-
ding het beslissend antwoord op de vraag: tot welken prjjs,
onder - welke voorwaarden zou het afgefolterd Nederland
worden bevrijd? De Volkstem, negentien jaren door mede
burgers of vreemde wapeneu gesmoordwas tevens onder
en door de verdrukking tot eenstemmigheid gevormd; de
verscheidenheid van begrippen en inzigtenvan vooroordee-
len en driftenverzwolgen in de eenzelvigheid der vader
landsche wenschenafzwering van Napoleonverdrijving der
Pranschenherstel van vrijheid en onafhankelijk bestaan
terugroeping van een geslacht, waarvan de onmisbaarheid
nu evenzeer door de geschiedenis der volksellende als te
voren door die der volksgrootheid gestaafd was. Want hare
vaderlanders met van Hoogendorp aan het hoofd behoefden
om eendragtigen opstand te bewerkenslechts de banier te
ontplooijen waaronder men in vroegere dagen aan het zege
vieren over Frankrijk ën aan het vernederen ook van trot-
sche geweldenaren gewend was. Het geklank van Oranje
hoven was niet de kreet eener partymaar de ontboeze
ming der Natie; de vaderlandsche leus waarvan, bij het
terugroepen van een onvergetelijk Stamhuis, te gelijk een
dankbaar herdenken en een blijmoedig uitzigt openbaar werd.
Met de woorden van een gevierd vaderlandsch historie
schrijver wijzen wij op de treffende overeenkomst van begin
selenfeiten en uitkomsten. Staatkundige en burgerlijke vrij
heid langs den weg van een wettelijken opstand is het snoer
dat beide gebeurtenissen vereenigtwaaraan het plan van
een dubbele feestviering zijn grond en zijn waarde ontleent.
Staatkundige en burgerlijke vrijheid, d. i. gewetensvrij
heid het legaat door onze vaderen nagelatenverkregen
ten prijze van ellende, kruis, juk en bloed. En de feesttoon
zal hoog klinken bij die het waardeert, losgemaakt te zijn
van de banden der slavernij waarin het geweten gekneld
lag. De feesttoon zal algemeen zijn als de Natie of de bur
gerij van het bezit dier vrijheid zichzelf rekenschap geveu
kan en het oog uiet gesloten houdt voor de bedehuizen
die gesticht werden sedert het tijdstip, wat van gewetens
dwang verloste, door wie en aan wie ook opgelegd. Maar
onder het feestgedruisch en het feestelijk vertoon zalkan.