N°. 1028. Dingsdag SO Junij. A0, i liet belang der gazrerbruikers en der belastingschuldigen. III. Uit de openbaar gemaakte rapporten is gebleken, dat men te Leiden op weg was, om een doeltreffende bestemming te geven aan de overwinsten. De gemeentekas droeg bij, wat zij vroeger betaalde voor een straatverlichting met olie en zij verkreeg daarvoor meer en beter licht. Wat de gemeente van haar kapitaal had losgemaaktom een eigeD gazfabriek te stichten, zou zij uit de overwinsten terug krijgen, en inmid dels zooveel renten vooraf genietenals van de losgemaakte kapitalen was getrokken. Zij betaalde jaarlijks ƒ18000 voorde straatverlichting, en kreeg 11,000 rente van de tot de stichting te gelde gemaakte inschrijvingen op het Grootboek der Na tionale rentegevende schuld. Zoo is het gegaan gedurende de eerste jaren van haar bestaan 1849, 1850 en 1851. De over winsten werden belegd en het laatste jaar besteed tot aflossing van een geldleeniDg, aangegaan tot het vergrooten der kazerne aan de Morschpoort. Zóó moest op de begrooting voor 1853 alreeds verschijnen een minder bedrag dan 11000, wegens plaats gehad hebbende aflossing, die rentegevend was belegd en misschien had kunnen dalen tot 10,500. Bij de ontwor pen begrooting voor 1853, - opgemaakt nadat de heer Har- tevelt ten gevolge van de verwerping van zijn plan tot een radicale herziening van het plaatselijk belastingstelsel, zijn be trekking als Wethouder had nedergelegd en het beheer der geldmiddelen in andere handen was overgegaan- toen werd voor het eerst voorgesteld de overwinst als gewone bate of inkomst uittetrekken en alzoo te doen stekken in mindering van de som die door belastingen moest worden gedekt. Die weg, een maal ingeslagen, moest er toe leiden, dat het uitzigt op be legging of kapitalisering der overwinst werd benomen en het it uit de openbaar gemaakte verslagen der Gemeenteraadszit tingen gebleken, dat dit beginsel door den toenmaligen Ge meenteraad bijna eenparig werd goedgekeurd. Slechts het raadslid Mr. N. Olivier stemde daartegen, en hij had gelijk, 't Was maar jammer dat hij zijn beginsel niet weer dadelijk in toe passing trachtte te brengen, toen hij in 1855 de taak op zich nam om in het collegie van dagelijks bestuur zich te belasten met het toezigt op en de leiding van het beheer der geldmid delen. 't Was immers te beproeven, of het niet mogelijk was het verkeerde pad te verlaten en den weg te bewandelen, die thans iedereen voor de beste houdt, namelijkom de overwinst te besteden tot wederinkoop der vroeger verkochte gemeente bezittingen. Wat door ons herinnerd en opgemerkt wordt, is niet anders dan de slotsom van het onderzoek der openbare ge maakte en algemeen verkrijgbaar gestelde stukken maar daarom eischt ook een onpartijdig oordeel rondborstig te verklaren, dat een maatregel in 1857 genomen de zaak nog heeft verer gerd en in plaats van de proefneming tot terugkeer naar een betere regeling, een voorstel werd gedaan, dat tot besluit ge worden is, waardoor de belastingschuldigen nog meer en op een bedekte wijze werden gebaat en het belang der gazver- bruikers geheel uit het oog verloren. Het hoofddoel toch der stichting van een eigene gazfabriek was de openbare straatverlichting en om het particulier gazverbruik tot veel minder prijs te verkrijgen dan de gebruikelijke olie verlichting. Uit dien hoofde werd er ook gerekend op het ge bruik van gaz door particulieren zonder 't welk de stichting van zulk een fabriek geen rekening zou hebben gemaakt of kunnen maken. Dat verloor de regering niet uit het oog, toen zij bepaalde dat de gemeentekas de ƒ18,000, die zij jaarlijks besteed had voor de straatverlichting ook zou blijven betalen voor de nieuwe gazverlichtingen aan de particulieren het gaz reeds dadelijk stelde op den prijsdie elders daarvoor werd betaald. De winst der fabriek kwam ten voordeele van de in gezetenen der gemeente, wier kapitaal daarvoor in de waag schaal werd gesteld, ofschoon de kans aanvankelijk zeer goed stond. Wat nu met die overwinst is verrigt, behoeft niet te worden herhaald; maar toen men in 1858 weder ging herzien LE1DSC Dexe Courant verschijnt eiken dag, be halve Zon- en Feestdagen, en kost voor Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80 in de drie maanden. Afzonderlijke Nom- mers Vijf Cents. Prijs dor Advertentiën 1-6 regels 0.75. Iedere regel meer 12} Ots. Geboorte-, hu welijks- eu doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90. Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts. Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schie lam en Rotterdam te 8 u. 41 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 17 m.j 3 u. 49 m<; 6 u. 9 m.; 9 u. 19 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 25 m.j naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 20 m.; 11 u. 69 m.; 2 u. 54 m.; 4 u. 54 m.; 9 u. 14 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 5 m. Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochteuds 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks uitgezonderd de Zondag 3 u. Postbusiigtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 7 u. 45 m. en te 11 n. 10 m., 's namiddags te 3 u. 45 m. 'savonds te 8 10 m. Oo§t-Iodisohe Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. RijUs-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7} uur 's m. tot 9 u. 30 m. av. Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandagen Donderdag te 11 uur. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van 11—l uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente- Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag vau 's morgens 12 1 uur. Kantoor der Plaatselijke Accijusen, dagelijks van 8 1 uur en vau 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 's Rijks Direote Belastingen, Maandag, Diugsdag, Woensdag en Donderdag vau 92 nur. van Zegel, Registratie dagelijks vau 84; van de Hypotheken en bet Kadaster, van 94 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1863 | | pagina 1