N°. 986. Zaturdag 9 Mei. A°. 1863.
Wetteiyke regeling van den arbeid
van kinderen.
Waarin bestaat die slavernij waaraan hulp moet verleend
worden Zal de novelle van Cremer, de bede voor fabrieks
kinderen het voetstuk moeten wordenwaarop een wet of
een plaatselijke verordening wordt gebouwd? Wij gelooven dat
het werk van bloote fantaisie en een eenigzins verhitte of sterk
aangezette verbeelding niet in de plaats mag treden voor een
memorie van toelichtingdie naar waarheid de kwaal teekent
en de keuze der middelen rechtvaardigt. Juist daarom blijven
wij meer waarde hechten aan een plaatselijke verordening dan
aan eene wet, omdat plaatselijke omstandigheden en plaatse
lijke behoeften zoo zeer verschillen, dat 't geen voor de eene
gemeente hoogst wenschelijk zou zijn voor de andere hoogst
schadelijk kon wezen.
Met zeer veel belangstelling acht gevende op hetgeen open
baar is gemaakt aangaande den toestand binnen Leiden en in
het Gooi, was het ons niet twijfelachtig, of daar tegenover
niet een zeer groot aantal gemeenten in ons Vaderland zouden
bestaanwaar men zulke toestanden zelfs in het geheel niet
zóó aantreft, en voor wie dus een algemeene wet onnoodig,
ja zelfs in sommige opzigten hoogst schadelijk zou kunnen
worden geacht. Of zal men enkel en alleen het oog slaan op
plaatsen, waar groote fabrieken gevestigd zijn en den arbeid
van kinderen in zulke fabrieken alleen aan een wettelijke re
geling onderwerpen? In het midden latende de bezwaren, om
wel te onderscheiden tusschen fabrieken en andere werkplaat
sen van eenige uitgebreidheidwaarin kinderen werkzaam zijn
om een billijke grens te stellen tusschen groote en kleine fa
brieken enz., moeten we er toch ernstig op drukken, dat er
tallooze beroepen en bedrijven worden gevonden in de maat
schappijwaarin kinderen, jongens en meisjes van 10 tot 12
jaren gebezigd wordendie dezelfde behandeling ondervinden
waarover men ten aanzien der fabriekskinderen klaagt. Boven-
J dien ziet men maar al te zeer voorbij dat de klagten over den
toestand eigenlijk zijn klagten ten aanzien der behandeling van
die kinderenen ten slotte nederkomen op ernstige grieven
tegen de hoofden van de groote industrieele etablissementen,
die in de maatschappij een niet onbeduidende plaats innemen
en toch in de eerste plaats het in de hand hebben om voor
een behoorlijke behandeling van hunne werklieden de vereischte
zorg te dragenniet het minst voor de kinderen die zij in
hunne fabrieken behoevenom de kinderdiensten tegen kin
dertoon. Hoogst bevreemdend komt het ons dus voor, dat uit
den boezem der fabriekanten zelve wordt aangedrongen op een
wettelijke regeling van den arbeid van kinderen in fabrieken,
omdat zij het toch in hunne magt hebben dien arbeid zóó te
regelenals het meest strookt met het belang dier kindéren
of met hetgeen de menschelijkheidde zedelijkheid en de zorg
voor de openbare gezondheid voorschrijven. Waartoe een wet
met bedreiging van straf op de overtreding van hare voor
schriften wanneer men wat te regelen of in acht te nemen
is, zich zelf voorschrijven en met naauwgezetheid betrachten
kan? Waartoe zulk een voor de fabriekanten min of meer
onteerend middel j waartoe zich blootgesteld aan de openbaar
making van feiten die dwangmaatregelen vorderen wanneer
het doel langs een meer betamelijken weg door redelijke en
zedelijke middelen kan worden bereikt.
Bedriegen we ons niet, dan wordt bij de beoordeeling van
het lot en den toestand der fabriekskinderen te weinig gelet
op de hoofdoorzaak van het kwaad, den zedelijken toestand
der huisgezinnen, 't Is niet moeijelijk daarin stof te vinden
tot een sterk gekleurd en zeer schitterend tafereel en de fan
taisie van den novellenschrijver behoeft er weinig aan toete-
voegenwanneer hij een arbeidersgezin in eene fabriekstad
binnentreedt en den afzigtelijken toestand naar waarheid voor
stelt. Zóó zijn er en misschien velen te vinden, in allerlei
standen, wanneer men er slechts op let, dat het verschil in de
vormen toch het wezen niet geheel kan overschaduwen. Ver-
LCIIISCII Illliltl UI.
Dcse Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.96, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën1-6 regels f 0.75.
iedere regel meer 12j Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90.
iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 41 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 17 m.; 3 u. 49 ux-;
6 u. 9 m.; 9 u. 19 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 25 m.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 20 m.;
11 u. 69 m.; 2 u. 54 m.; 4 u. 54 m.; 9 u. 14 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 5 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelyks uitgezonderd de Zondag 3 u.
Postbusligtingeo aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 u. 45 m. en te 11 u. 10 m., 's namiddags te 8 u.
45 m. 'savonds te 8 u. 10 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9, 16 en 25 van elke maand.
Rijlcs-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7j uur's m. tot 9 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur.- President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vau
111 uur. - Bureauder Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 10— 4 uur. - Thesaurie, dagelijks van 10—2 uur.- De Gemeente-Architect'ui*
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12—1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijusen, dagelijks van 8—1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
(Slot.)