/V
-
N°. 925.
Donderdag 26 Februarij.
A°. 1868.
Verkiezing voor één lid van den
Gemeenteraad
III.
De Leidsche kiesvereenigingen zijn haar ontstaan verschul
digd aan de herziening onzer Staatsinstellingen en - niemand
zal het kunnen ontkennen, - zij waren oorspronkelijk scherp
afgeteekend als vertegenwoordigende een thorbeckiaansche en
een anti-thorbeckiaansche richting, zich mitsdien geheel be
wegende op Staatkundig gebied, naar vaste beginselen, gelijk
't behoort. Een anti-revolutionaire kiesvereeniging kwam eerst
later tot standtoen de Aprilbeweging in de staatkundige be
ginselen een kerkelijk element bracht. Sedert dien tijd kregen
de drie kiesvereenigingen een kerkelijke tint en lieten zich
gevoegelijk onderscheiden in een protestantsch kerkelijk libe
rale of staatkundig conservatieve, in een oud-gereformeerde,
orthodoxe of anti-revolutionaire en in een liberale kiesvereeni
ging waaraan de katholieken zich sloten en uit dien hoofde
de roomsche of thorbeckiaansche werd genoemd. Dat verschil
lend karakter had ook invloed op de aanbevelingen van kan
didaten voor het lidmaatschap van den Gemeenteraad ofschoon
naar onze overtuiging toch de staatkundige beginselen even
als de godsdienstige gezindheid weinig in aanmerking ko
men moestenwaar het de behartiging der plaatselijke be
langen gold. Uit die aanbevelingendie van tijd tot tijd wor
den gedaanis het toch duidelijk en onmiskenbaar gebleken
dat kerkelijke rechtzinnigheid of anti-revolutionaire beginselen
niet altijd konden worden toegekend aan de kandidaten die wer
den gesteld en wel anti-liberale begrippen steeds tot vereisch-
ten werden gesteld voor kandidaten der conservatieve kiesver
eeniging. Hoogst opmerkelijk en tot staving van ons beweren
is toch het feit, dat niet zelden kandidaten door al de kies
vereenigingen werden aanbevolenja menigmaal kandidaten
het eene jaar door deze, het andere door gene kiesvereeniging
werden gesteldzonder dat er voldoende bewijzen konden
worden geleverd, dat zij nu het eene, dan weder het andere,
steeds van elkander verschillend programma hadden aangeno
men of onderteekend.
Maar waaraan is dan de kwijning der kiesvereenigingen
toeteschryvenP Misschien wel daaraan, dat de kiezers in dwa
ling geraakten, of er wel bij het stellen van kandidaten op
vereischten werd geletdie waarborg gaven voor een goede
keuze en niet veeleer de partijgeest op kerkelijk gebied een
onzaligen invloed had. Hoe het ook zijin den laatsten tijd
verminderde de belangstelling in de verkiezingen en was het
een klein deel, een vast personeel, dat de stembus naderdeals
er van verkiezing voor leden van den Gemeenteraad sprake was.
De schuld ligt niet aan de kieswetmaar aan de kiez ers
die zich onthielden van deelneming aan de voorbereiden de
werkzaamheden der kiesvereenigingen en door een trouwe
opkomst de taak der kiesvereenigingen met gewenschten uitslag
hadden kunnen ondersteunen en heerschende misbruiken uit
den weg ruimen. Met opzet hebben wij dezer dagen met meer
dere uitvoerigheid opgenomen de verslagen van de Rotter-
damsche kiesvereenigingen. Wat daar geschiedt is de aanwen
ding van een eerlijk middel, om een goed doel te bereiken.
Wanneer alle kiezers worden toegelateniedereen vrijheid heeft
zijn kandidaat optegeven en onbelemmerd mag zeggen, wat
hij tot diens aanbeveling nuttig en noodig acht, op een be-
soheiden wijze oordeelende over alles, behalve het huisselijk
levenwat geëerbiedigd wordtwaarom zou dan een kiesver
eeniging, die den uitslag der stemming van de aanbevolen kan
didaten openbaar maakt, geen goede, eerlijke voor de plaat
selijke belangen heilzame keuze kunnen in de hand werken
Er is nog iets. Het gering aantal kiezers, die leden van een
der bestaande kiesvereenigingen zijn, moest er toe leiden, dat
er nog meer vereenigingen ontstaan. De laatste verkiezing voor
een lid der Tweede Kamer heeft het onomstootelijk bewijs
geleverd, dat dit kon geschieden, toen op eenmaal onverwachts
uit de stembus een aanmerkelijk getal stemmen voortkwam
op een kandidaat, die niet openlijk was aanbevolen.
J
LEIDSCH DAGBLAD
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95en franco per post f 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën1-6 regels 0.75
Iedere regel meer 12j- Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 85 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 n. 5 m.; 12 u. 58 m.; 6 u. 9 m. en 9 u. 19 m.; naar
Haarlem en Amsterdam te 8 u. 51 m.; 1 u. 8 m.; 4 u. 53 m. en 9 u. 14 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden dagelijks uitgezonderd de Zondag 2 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat's morgens te 8 u.; 's middags te 12 u., 's namiddags te 3 u.
45 m. 'savonds te 8 u. 15 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9 en 25; nog over Marseille 16 van elke maand, alsdan op het adres te plaatsen: Met de Fransche Pakketboot.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopend van 8 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8 uur 's ra. tot 9 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad, op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uor.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesauriedagelijks van 102 uur. - De Gemeente- Architect is te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 121 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aooijnsen, dagelijks van 8 1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Direote Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.