Verkiezing voor één lid van den
Gemeenteraad
i\°. 918. Woensdag 18 February. A0. 1^63.
v»*1'"'
f.EIIISCII lAGBLAD.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.96, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Num
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën1-6 regels 0.75
Iedere regel meer 12$ Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen vaD
genootschappen 6 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 5 m.; 12 u. 68 m.; 6 u. 9 m. en 9 u, 19 m.; naar
Haarlem en Amsterdam te 8 n. 51 m.; 1 u. 3 m.; 4 u. 53 m. en 9 u. 14 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 6 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden dagelijks uitgezonderd de Zondag 2 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat's morgens te 8 u.; 'smiddags te 12 u., 's namiddags te 8 u.
45 m. 'savonds te 8 u. 15 m. Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9 en 26; nog over Marseille 16 van elke maand, alsdan op het adres te plaatsen: Met de Fransche Pakketboot.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopend van 8 uur 's m. tot 9 uur 'sav. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8 uur 's ra. tot 9 u. 30 m. av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeester, dagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks vau 10—4 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente-Architect is te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12 1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 8 1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van '«Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
II.
't Is niet zoo moeijelijk een proef te nemenwelken in
vloed de verhooging van den census op de kiesbevoegdheid
zou uitoefenen ten aanzien van de personen die daardoor
van de medestemming werden uitgesloten want de lijsten der
kiesgerechtigden worden openbaar gemaakt door aanplakking
en zijn bovendien ter plaatselijke secretarie voor een ieder ter
inzage nedergelegd. Men moet daarbij niet vergetendat in
den toestand van 1849 of 1850 ten aanzien van de aansla
gen in 's Rijks directe belastingen geen verandering is geko
men de heffing der grondbelastingder personele belasting
en van het patentrecht is nog dezelfde; in het bedrag en in
de grondslagen heeft geen wijziging plaats gehad. Maar elke
wijziging in het rijks belastingstelsel moet daarop invloed
hebben en toch schijnt men er niet aantedenken dat, wanneer
de aanhangige plannen tot herziening der personele belasting
en ter uitbreiding van het patentrecht tot een belasting op
de inkomsten worden aangenomen en in werking tredende
census voor het kiesrecht evenzeer een herziening behoeft.
Meer dan tien jaren zijn verloopen sedert het nieuwe kies
stelsel is ingevoerd en het is nuttig een overzicht te nemen
van den loop, dien de verkiezingen voor leden van den ge
meenteraad in die jaren heeft gehad; zulk een statistiek kan
tot verschillende gevolgtrekkingen aanleiding geven. Letten we
eerst op de gewone verkiezingendie plaats hadden om te
voorzien in de bij periodieke aftreding openvallende raads-
plaatsen en vervolgens op de buitengewone verkiezingendie
noodig waren tot aanvulling van door overlijden of ontslag
ontstane^ vacatures. Wij nemen daartoe het aantal kiezers die
konden opkomen en dat van hen die stembriefjes inleverden
terwijl we daarbij voegen het minimum der stemmen waarmede
de gekozenen zijn benoemd.
Gewone Verkiezingen.
jaren.
Kiezers.
Stembriefjes
stemmen.
1853
1417
959
538
1855
1447
831
529
1857
1435
605
317
1859
1409
483
249
1861
1405
449
265
Buitengewone Verkiezingen.
jaren.
Kiezers.
Stembriefjes,
Stemm.
13 September
1853
1417
911
457
25 Januarij
1854
1417
694
377
4 Maart
1856
1441
689
367
28 December
1858
1411
580
305
31 Mei
1859
1409
390
196
19 November
1861
1405
444
254
3 December
1861
1405
481
246
12 Maart
1862
1405
535
334
Hoogst opmerkelijk
is de afneming
van het aantal kiezers
voor leden van den Gemeenteraad en van dat der ingeleverde
stembriefjes, vooral bij de gewone verkiezingen die voor de
periodieke aftredingen plaats hadden. Niet minder loopt in
het oog de vermindering van het aantal kiesbevoegden. Uit
die statistiek blijkt, dat zelfs verkiezingen hebben plaats ge
had waarbij de benoemde slechts een meer dan de helft van
het getal der geldige uitgebrachte stemmen verkreeg.
En toch werkten tot die verkiezingen drie kiesvereenigingen
mede, die in staatkundige richting zooveel verschillen, dat elk
kiezer gelegenheid kon vinden om zich aantesluitenten einde
een werkzaam deel aan het werk der verkiezingen te nemen,
't Is evenwel bekend, dat slechts een betrekkelijk zeer geiing
aantal zich tot dat einde vereenigdenzoodat wel gezegd
kan worden dat de kiesvereenigingen kwijnen. Waaraan dat is
toeteschrijven willen we trachten nader uittevorschen.
