N°. 824.
Woensdag 29 October
A". 1862.
-7
LEIDSCH DAGBLAD
Oeze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Norn-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiëu 1-6 regels ƒ0.75.
Iedere regel meer 12J- Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 5 m.; 12 u. 58 m.; 6 u. 9 m. en 9 u. 19 m.; naar
Haarlem en Amsterdam te 8 u. 51 m.; 1 u. 3 m.; 4 u. 53 m. en 9 u. 14 ra.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Arasterdam (Beerebijt) naar Leiden dagelijks uitgezonderd de Zondag 2 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 8 u.; 'smiddags te 12 u., 's namiddags te 3 u.
45 ra. 'savonds te 8 u. 15 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9 en 25 van elke maand.
RijUs-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 89 en van 25 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van
's ui. 89 ii. 30 m. av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeester, dagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks vau 104 uur. - Thesauriedagelijks van 102 uur. - Be Gemeente- Architect is te
spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 'smorgens van 910 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 8 1 uur en vau 3 6 uur; der In- en Uitgaande Recbten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 8-4, van de Hypotheken en bet Kadaster, van 94 uur.
Volksbijeenkomsten
I.
Het Leidsch departement der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen heeft sedert eenige jaren gedurende de wintermaan
den gelegenheid gegeven tot het houden en bijwonen van
Volksvoorlezingen. Onderwerpen van verschillenden aard wer
den verhandeld naar de keuze en bekwaamheid der sprekers
en een meer of min talrijk gehoor maakte daarvan gere
geld gebruik. Geen wonder, dat nu en dan de vraag oprees:
of die voorlezingen steeds in een gewenschte verhouding ston
den met het doel, zoo men zich al een heldere voorstelling
kon geven van het doel, en niet het minst, of zij ingerigt
waren naar de vatbaarheid en de behoeften van het gehoor,
dat zich aldaar geregeld liet vinden? En toch daarop kwam
het hoofdzakelijk aan, dat men zichzelf rekenschap kon ge
ven van het doeldat men beoogde en zich daarbijwat niet
het minst belangrijke was, eenig begrip kon vormen van dat
gedeelte des volks, waarvoor zulke voorlezingen eigenlijk
bestemd waren. Wat wil men toch en waarheen? Altijd van
de veronderstelling uitgaandedat men spreekt tot verstandi-
gen die kunnen vatten en beoordeelen wat zij hoorenble
ven toch de meerdere of mindere verstandsontwikkeling zoo
wel als de verschillende behoeften der hoorders niet buiten
aanmerking. Men schijnt daarover ernstig te hebben nage
dacht en de eerste gelegenheiddie zich onlangs opende
bij den aanvang eener nieuwe reeks van Volksvoorlezingen
deed duidelijk blijkendat er zich een overtuiging had ge
vestigd bij hendie zich belast hebben met de gewigtige
taak van zorg en leiding van dit zoo belangrijk middel
der Leidsche afdeeling, om tot Nut van 't Algemeen werk
zaam te zijn en niets daartoe onbeproefd te latendat na
melijk de Volksvoorlezingen meer het karakter moesten be
zitten van gezellige Volksbijeenkomsten waar het nuttige met
het aangename van pas werd zamengemengd. Als wij dus aan
het hoofd stelden het woord: //Volksbijeenkomsten,'1 dachten
we aan die beteekenis en niet aan de in het buitenland meer
bekende meetings of bijeenkomstenwaar het volk zich ver-
eenigt, om staatkundige of godsdienstige, handels- of indus-
trieele belangen te bespreken en zich meer of min door harts-
togtelijke en opgewondene besluiten kenmerken.
Maar die Volksbijeenkomsten, waartoe het Leidsch depar
tement oproept en in de gelegenheid stelt, moeten toch eenig
belang op het oog hebben Gewis; het belang van het individu,
opdat zelfstandigheid zich meer en meer vertoone in denken
spreken en handelenhet belaDg van het huisgezinopdat er
meer orde, zedelijkheid en daardoor welvaart heersche; het
belang van elk en van allenbijzondere en algemeene be
langen zamenvloeijende; 't geen ontstaatals van zelf, wanneer
eerst maar de emancipatie van het individu en het geluk
van het huisgezin bevorderd worden. Bedriegen we ons niet,
dan is dit het doeldat men beoogteen verheven een edel
een allerheilzaamst, maar ook een onbeschrijfelijk gewigtig
doel! En het raiddel ligt voor de hand; - ja, wat meer toe
nadering tusschen die wat weten en die weinig of niets we
ten, - die wat ervaring hebben en die leiding of terechtwijzing
behoeven, enz. En daartoe is noodig vertouwen en wat ver
trouwelijkheid, zoodat men met elkander bekend wordt, vriend
schap aanknoopt, met een altijd zeer betamelijk gevoel, dat
er afstand bestaan moet tusschen die wat weet en die weinig
weet, die wat in de maatschappij beteekent en die hulp
en voorlichting behoeft. Verschil van stand is ook door een
wijze Voorzienigheid gewild, 't geen immers voor een groot
deel van aanleg en ontwikkeling, vlijt en gedrag afhangt.
En nu gelooven we, dat er op die Volksbijeenkomsten wel
gevonden worden die wat aan anderen mededeelen willen uit
den schat hunner kennis en ervaring; maar niet allen, inte
gendeel veel te weinig, die er wat kunnen profiteren. Daarom
dringen wij er ernstig op aan dat velen uit de ambgclits-,
handwerks- of fabriekstanden daarheen gaan om
ren of, geeft het pas, iets te vertellen, wat?^at zullen we
'V.