773.
Maandag 1 September.
A". 1862.
Een ernstig woordje.
LEIDSCH DAGBLAD.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.96en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
aiers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën 1-6 regels 0.75.
tedere regel meer 12}. Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 17 ra.; 1 u. 16 m.; 3 u. 47 m.;6ti.9m.;
9 u. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 31 m.; 10 u. 20 m.; 12 u. 4 m.; 2 11. 55 m.; 4 u. 53 m.; 9 u. 29 m. en op de
Zondagen 's avonds 10 u. 40 m. uit 's Hage naar Leiden en 11 u. 30 m. terug naar 's Hage.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden Maandag's middags u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 3 u.
Postbusligtingeo aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 u. 40 m.; 's middags te 11 u. 15 m'suamiddags
t# 3 u. 45 m. 'savonds te 8 u. 40 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag vau 89 en van 2—5 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van
;s ra. 89 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vau
111 nur. Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 10—4 uur. - Thesaurie, dagelijks van 10—2 uur. - De Gemeente-Architect is te
spreken te zijnen hnize op deu Ouden Singel, 's morgens van 910 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijnsen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 9—1 unr en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 8—4, van de Hypotheken en het Kadaster, van 9 4 uur.
(Ingezonden).
Het is een treurig verschijnsel, dat, terwijl wij ons vaak
200 aangenaam gestemd gevoelen te midden der redelooze
natuur, een scherpe en snijdende wanklank ons treft, zoodra
wij ons te midden der menschen bevinden of een blik slaan
op ons eigen bestaan. Hoort de menschen spreken en ziet ze
handelenoveral disharmonie en strijd en spotternij.
-^Gezondheid is de grootste schat om vergenoegd televen."
Zoo leert het kind reeds stamelen aan den schoot zijner moe
der en hoort ge de volwassenen zij hebben altijd den mond
vol van lof op de gezondheid. -vGezondheid dat is het woord
waarmede wij elkaar het laatste vaarwel toeroepen en gezond
heid, de wensch waarmede wij elkaar een glaasje toedrinken,
vaak dan wanneer wij bijeen zijn om door onmatigheid onze
gezondheid te bederven - Des morgens buigt men de knie
om God te danken dat men weder in gezondheid mogt ontwa
ken en bidt om dien dag in gezondheid te mogen doorbren
gen en des avonds dan dankt men weder; wanneer men de
menschen zoo hoort spreken dan zou men denken dat zij
waarlijk alles voor hunne gezondheid zouden over hebben,
dat zij zich elke opoffering zouden getroosten om dien schat
te verwerven en te behouden. Maar ziet ze nu handelen. Ik
wil thans niet spreken over die menigte dieet-zondenaan
welke wij ons dagelijks schuldig makenik heb het oog op
ééne zonde, door welke allen lijden en wier gevolgen hierom
ook zoo heel treurig kunnen zijn.
Herinnert ge u den tijd nog, toen de cholera woedde of
de koortsen zoo veler krachten ondermijndenalgemeene ram
pen onder wier gevolgen nog zoo velen gebukt gaan. Men
zou meenende menschen zouden alles doen om dergelijke
rampen voor het vervolg aftewenden; maar wat deed men?
Men ging naar de kerk, men bad om genezing; men bad
en - deed niets!... De mannen der natuur zeiden: die ziek
ten zij zijn uwe eigene schuldhet is omdat gij handelt tegen
de wetten der natuur, en die laten zich niet straffeloos schen
den Maar hiervan wil men niet hooren. De een zag daariu
het werk van het toevalwaarvan wij lijdelijk het einde moe
ten afwachtende ander zag daarin kastijdingengekomen
over het volk om zijn ongerechtigheid het is wel zoo maar
weet ge wat de ongerechtigheid van het volk was? het was
dezedat zij den wil van God niet deden toen zij tegen die
natuurwetten handelden, want die wetten zijn de uitdrukking
van Gods wil.
Men zegt, God laat zich niet bespotten! het is wel, maar
gij zijt het die God bespot, wanneer gij daar bidt om ge
zondheid en geen vinger beweegtniet een enkelen lust bedwingt,
niet een enkelen gulden wilt uitgeven, om dien gezondheids
toestand te bevorderenin waarheidhet is ergerlijke spot
ternij, indien gij bij zulk een gedrag den zegen des hemels
durft afbidden.
Of zou men meenen dat zulk een vermaning overbodig zou
zijn? De mannen der natuur zeggen: wilt ge gezond zijn,
zorg dan in de eerste plaats voor zuivere lucht en veisch>
water, waar deze ontbreken daar zijn de vruchtbare bronnen
van ziekte en ellende; en begeef u nu langs de grachten
onzer stad, overal komt u een stank te gemoet, zoo onaan
genaam en walgelijk, dat gij ze instinctmatig ontvlugt, omdat
de natuur u hierdoor waarschuwt dat uwe gezondheid in ge
vaar is. Maar wat is er dan aan te doen Achiets wat voor
u niets vreemds is, geef slechts wat geld. Gij geeft immers
zoo veel uit voor schoone kleeding, prachtig huisraad, keur
van spijs voor genoegen en uitspanning, maar wat hebt ge
toch eigenlijk aan dat alles, indien ge de gezondheid mist?
Het ontbreekt tegenwoordig niet aan mannendie wel mid
delen zullen weten aantewijzen om het water weder stroomend
en helder en hierdoor de lucht gezond te makenhelpt gij
hen slechts aan geld, en dit moet ge willen, indien .irét u ten
minsten eenigzins ernst is met uwen lof op de gezondheid.
Maar het kost veel geld, zegt gij. Welnu, het geldt ook iets
