N-. 751.
Woensdag 6 Augustus.
A°. 1862.
Volksvoeding en Arbeidsloon.
LEIDSCH DAGBLAD.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nora-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën: 1-6 regels ƒ0.75
Iedere regel meer 12Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Botterdam te 8 u.36m.; 10 u. 17 m.; 1 |u. 16 m.j 3 u. 47 m.; 6 u. 9 m.;
9 u. 24 m. Maar Haar'em en Amsterdam te 8 u. 51 m.; 10 n. 20 m.; 12 n. 4 ra.; 2 u. 55 m.; 4 u. 53 m.; 9 u. 29 m. en op ds
Zondagen 's avonds 10 u. 40 m. uit 's Hage naar Leiden en 11 u. 30 ra. terug naar 's Hage.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijtj naar Leiden Maandag's middags 2{. u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 3 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 7 u. 40 m.; 'smiddags te 11 u. 15 m., 's namiddags
te 3 u. 45 m. 'savonds te 8 u. 40 m. Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton, I en 17; over Triëst, 7 en 23over Marseille,
9 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraal. Werkdagen van 912 eu van 27 uur. Zondag van 89 en van 25 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van
's m. 89 u. 30 m. av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
111 uur. Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 10 1 uur. - Thesauriedagelijks van 102 uur. De Gemeente- Architect is te
spreken te zijnen huize op den Ouden Siugel, 'smorgens van 910 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijnsen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur eu van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
I.
Ofschoon men over het algemeen nog te weinig waarde
hecht aan de wetenschap der statistiekzoo is het toch waar,
dat statistieke cijfers een welsprekende eigenschap bezitten.
Is er mogelijkheid toestanden en omstandigheden te brengen
onder getallen, men kan, zonder de kunst te verstaan de cij
fers eigendunkelijk en willekeurig te rangschikken tot een
voorgenomen doeltoch door eenvoudige en onfeilbare bere
keningen tot een uitkomst geraken die, ofschoon verrassend
de blijken van een onomstootelijke waarheid bezit. Zoo
is het mogelijk uit de opbrengst der belastingen juiste gevolg
trekkingen te maken tot een bepaling der hoeveelheid van het
verbruik, gelijk men reeds lang uit den aanslag van een be
lastingschuldige in de directe belastingen een schatting van
bevoegdheid ontleent, of om deel te nemen aan de Volksver
tegenwoordiging of om het kiesrecht uitteoefenen.
Het Leidsch gemeenteverslag over het jaar 1861 bevat in
bijlage N°, II een staat der werkelijke opbrengst van de
plaatselijke accijnsen met de verbruikte hoeveelheden der be
laste voorwerpen in dat jaar. Het bedrag der belasting naar
een bepaalde hoeveelheid bekend zijnde, is het mogelijk uit
de opbrengst te besluiten tot de verbruikte hoeveelheden en
daarvan de waarde of koopprijs berekenende, verkrijgt men
langs een eenvoudigen weg het bedrag der som, die in dit
jaar en zoo ook over elk ander jaar uaar dezelfde handleiding
wederkeert.
Er zijn gedurende 1861 verbruikt 357,393 pond versch
vleeschwaarvan de belasting tegen 6 cents het pond be
draagt 21443,60 en tegen een gemiddelde marktprijs van
60 cents het ned. pond blijkt, dat in 1861 binnen Leiden
is besteed aan rund-en kalfsvleesch voor een som van 214,436
behalve hetgeen besteed wordt aan spekvarkens- en scha-
penvleesch. - Er is betaald aan accijns op het gedistilleerd
73264,40, vertegenwoordigende een verbruik van 370022
kannen jenever tot een sterkte van 100 pCt., maar aangezien
Je jenever zooals zij verbruikt wordt hoogstens 86 pCt. sterk
is, verkrijgt men een hoeveelheid van 430,000 kannen, die
door slijters en tappers zijn verkocht. Een kan jenever kost
70 cents; wanneer die kan in borrels wordt uitgesleten, zal
de tapper daarvoor meer krijgen en misschien de sterkte graad
nog eenigermate verminderen. Wij falen dus zeker niet in de
berekening, wanneer wij aannemen, dat stellig meer dan
280,000 aan jenever jaarlijks binnen Leiden en misschien nog
een aanzienlijk bedrag buiten Leiden wordt verteerd. - Er zijn
binnen Leiden gedurende 1861 veraccijnsd 2062,749 ponden
ongebuild tarwemeel en 1412,771 ponden ongebuild roggemeel
waarvan de koopprijs wel zeer afwisselend is, maar die hoe
veelheden herleid tot brood verkrijgt men zeker een uitgaaf
van niet minder dan 750,000.
Die uitkomsten nugegrond op een matige berekening, ge
ven stof tot hoogstgewigtige gevolgtrekkingenwant zij ver
gunnen ons een dieperen blik in den bestaanden toestand en
leveren daardoor weder voedsel aan het vermoeden, dat de
aanzienlijke som geld, die jaarlijks verteerd wordt, door een
betere verdeeling tot nuttiger einden kon worden besteed. De
som, die aan jenever wordt verkwist, zou aan vleesch besteed
meer stoffelijk en zedelijk voordeel geven kunnen.
In de Nederlandsche Industrieel van Zondag 5 Augustus
1862 leest men het volgende:
"Te Leiden heeft een der grootste fabriekanten onlangs een
honderdtal werklieden moeten heenzenden, omdat zij physiek
onbekwaam waren geworden voor het werk, meerendeels tea
gevolge van sleehte voeding.
"De stadsarchitect aldaar had onlangs bij het gemeentebe
stuur sjouwerlieden aangevraagd tegen een weekloon van ƒ4,27.
Een der Wethouders maakte de aanmerking, dat er in Leiden
wel menschen te bekomen waren tegen 2,50. De rekenthg'wërd*
gemaakt dat van 4,27 weekloon moest betaald vybrden: voor i
woning ƒ0,60, ziekenbus ƒ0,20, kleeren 0,60j'vuur'en licht
t 'i Z.
