Buitenlandsch Nieuws.
leiding van verfstoffen. De schade is aanzienlijk en werkelijk
is die brand een ramp voor Leiden, omdat bijna 1000
werklieden aan die fabriek verbonden zijn en in de laatste
wekenniettegenstaande groote opofferingen van de algemeen
geachte fabriekantenten gevolge van de heerschende strem
ming in den katoenhandel, steeds toch nog 10 uren daags werk
en een ruim loon hadden. Bij den naderenden winter is de toe
stand alles behalve gunstig en is het geen wonder, dat men
daaromtrent bezorgd wordt. Misschien zal nu het oog van
menigeenja van zoovelen geopend wordendie geen gezigt
en geen hart hadden voor het belangdat alle ingezetenen
hebben bij de Nijverheid in het algemeen maar vooral bij
die aanzienlijke tak van industrie in het bijzonder. Welligt
zal menigeen tot het besef en verder tot de erkentenis komen
dat zulke fabriekinstellingen leven en voordeelen verspreiden
door alle aderen van het zedelijk ligchaam, dat wij burgerij
noemen. Zoo zal die ramp, hoe droevig ook, gelijk elke ramp
een heilzaam gevolg hebben onder de nadeelen die zij be
rokkent. 't Was of er alreeds onder de zaamgevloeide menigte
iets van zulk een besef gevoeld werdwant geen wanorde heerschte
en langs de grachtendie het tooneel van den brand om
ringden, waren van allerlei rang en stand geschaard, maar
vol van verbazing over bet schouwspel, dat zich ter bezigti-
ging aanbood. Brandspuitgasten, schutters, mititairen en po
litiebeambten met hun hoofden bleven ijverig werkzaam en
waakzaamterwijl de Burgemeester en de Wethouders door
onderscheiden middelen dien geest aanvuurden, en levendig
hielden. Gelukkig dat geen menschenleven is te betreuren en
hartelijk wensshen we de achtingswaardige famiiien van Wen
sen en Driessendat de deelneming harer stadgenooten en
de ijverige hulp der autoriteiten haar eenige vergoeding geve
voor den angst en het verliesdat zij ledenen Hijdie alle
dingen bestuurt, ook die ramp later in zegening doe ver-
keeren.
Op verzoek van ooggetuigen belangelooze en onpartij
dige mannendeelen wij mede dat door de leden der oude
Gemeente-commissie van het Nederd, Herv. Kerkgenootschap
en bijzonder door Prof. Kutgers en Dr. Beima onder hun
beleid en zelfs met persoonlijke hulp doeltreffende middelen
zijn aangewend om de Oosterkerk, die zoo digt bij den brand
lagte beveiligen. Het leggen en nathouden van brandzeilen
door middel van de spuit, waartoe zij ook zelf hun krachten
leenden en van de nabijgelegen grachten hulp inriepen heeft
doel getroffen. En ofschoon de hevige wind voor dat gebouw
minder zorg baarde, toch was men niet veilig genoeg, om
onbezorgd en werkeloos te blijvendaar ook bij den brand
in de fabriek de vlammen zich soms naar tegenovergestelde
streek wenddeneen niet buitengewoon verschijnsel bij he
vige luchtstroomingen.
Maar als er sprake moet zijnom aan bijzondere personen
welverdienden lof toetekennen, dan mogen niet vergeten worden
de HH. Jacoh van Leeuwen, Ads. Verhoog en J. P. Biet-
bergendie waar de nood zulks vereischte niet aarzelden vóór
te gaan en overal te zijn waar moed getoond moest worden
in het verleenen van hulp. De pijpgast van de stadsspuit No.
6naam onbekend verdient eveneens onderscheiding.
Te 's Gravenhage heeft men op verschillende plaatsen
den brand van Leiden opgemerkt, den Burgemeester dier stad be
ijverde zich derwaarts te begeven. De spuit van het reg. grenadiers
en jagers was spoedig in beweging om zoo mogelijk hulp te
verleenen bij de gissing dat de brand in de rigting van Lei
den of Wassenaar was uitgebroken.
Men verneemtdat het besluit van den Gemeente
raad om zich te onttrekken aan de uitvoering van de over
eenkomst met het Kijk aangegaan tot het bouwen of vergroo-
ten van het stedelijk ziekenhuis, ten dienste van het genees
kundig onderwijs aan de Hoogeschoolzeer euvel is opgeno
men en een ernstige bestrijding heeft ontmoet van de zijde
eener commissie uit het collegie van HH. Curatoren der Hoo
geschool.
Z. De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Vrijdag
des namiddags te 5 uur 48°, des-avonds te 8 uur 47°,
te 10 uur 46°. Zaturdag morgen te 5 uur 46°, te 8
uur 48°, te 12 uur 49°, 's namiddags te 2 uur 49°, te 4
»ur 45°,
Het officieel dagblad van Napels zegt, dat de prefect
en de syndicus zich naar den nieuwen krater begeven hebben
die zich plotseling heeft geopend. Tot middernacht toe ver
keerde men te Torre dell Greco in groote vreesuit hoofde
van de hevigheid en uitgestrektheid der uitbarsting. Na mid
dernacht werd de uitbarsting minder. De lava stroomde in de rig
ting van Torre dell' Annunciata, een weinig bewoonde streek;
maar Woensdag morgen had door den voornaamsten krater een
nieuwe uitbarsting plaats. De ongelukken die nog gebeuren
kunnen zijn onmogelijk te voorzien. De lava, die uit den
hoofdkrater stroomtzal welligt het dorp Torre dell Greco spa
ren, maar de grond zal ten eenen male gescheurd blijven.
Zes duizend inwoners zijn naar elders verhuisden ongeveer
zesduizend acht honderd vijf en twintig herwaarts gevlugt.
De directeur van het observatorium heeft een verslag over
de uitbarsting van den Vesivius ingediend. Den 7 dezer kon
digden de naalden van den toestel Lamont door een stoornis
aan en den volgenden dag werd door den electro-magnetischen
toestel eene onophoudelijke trilling aan den grondmet schok
ken van aardbeving gepaard, aangeduid. Den 8 dezer, ten
vier ure, opende zich eene breede kloof op de lava van 1794,
op den afstand van eenige kilometers boven Torre dell Greco
Deze kloof wierp eerst rook en aschvervolgens brokken la
va en eindelijk smeltende lava uitdie den heuvel verwoestte
en verscheiden huizen medesleepte. Des morgens van den 9
dezer begonnen nieuwe inwendige monden rookasch en
steenen met een vervaarlijk gedruisch uit te werpenen was
dit ook met den hooger liggenden krater het geval.
Volgens mededeelingen uit Praag ondervindt men bij
de promotien aan de universiteit telkens moeijelijkhedende
wijl elke doctorandus van Duitsche nationaliteit zijn theses in
de moedertaal wil verdedigen en niet in de Boheemsche of
Latijnsche taal. Voorloopig is bepaald dat minstens een theses
in het Duitsch mag verdedigd worden, totdat de Hooge Be
gering hieromtrent een beslissing zal hebben genomen.
Een bejaard onder-officier bij het corps mineurs, in
garnizoen te Keulen, wenschte daar in het huwelijk te treden,
maar daar hij geen uittreksel uit de registers van de burger
lijke stand kon overleggen, waaruit zijn geboortetijd bleek,
was hij verpligt een acte van bekendheid te laten opmaken,
ten einde te bewijzendat hij was de zoon van een militair, die
onder Fredrik den grooten gediend en in den zevenjarigen oorlog
in de veldslag bij Kunnersdorf het leven verloren had. Ten
einde zich de noodige getuigen te verschaffenbegaf de
oude snorrebaard zich naar de kazerne en riep de aldaar aan
wezigen recruten toe: //Zeven man vóór! hangt je wapenen om
en volgt ons naar het vredegerecht waar ge voor mij getuigen
moet.'' De zeven jonge Bijnlanders gehoorzaamden aan het bevel
en legden de gevorderde getuigenis af.
Het bestuur van het Engelsche genootschap van Vrien
den des Vredes heeft zich dezer dagen schriftelijk tot de be
sturen van alle Christelijke kerkgenootschappen in het Ver-
eenigd Koningrijk gewend met verzoek, om ieder bij zijn ge-
loofsgenooten in Noord-Amerika hun invloed ten gunste van
de zaak des vredes aantewenden. Het genootschap ziet in bet
onlangs gebeurde geenszins reden voor een vredebreuk tus-
schen twee christelijke natiën, maar koestert de hoop, dat een
zoo zware ramp en groot schandaalgelijk het zich uitdrukt,
door de werking van het Christelijke beginsel op de publieke
opinie zal kunnen verhoed worden.
Het stadhuis te Leeds werd laatstleden maandag door
tijdige ontdekking van het dreigend gevaar, voor vernieling
bewaard. Dat gebouw ontvangt zijn gazverlichting door mid
del van twee ter wederzijde geplaatste zeer groote gazometers.
Op genoemden dag nu, des avonds te zes ure, zag een der
inspecteurs het gaz hoog boven den gazometer aan den kant
waar de cellen der geeangenen zijn opbranden, en ontdekte
bij nader onderzoek dat zes der pijpen die het gaz opwaarts
voeren reeds in gloeijenden en smeltenden staat verkeerden.
Terstond werden de noodige maatregelen tot afwending van
verder gevaar genomen, dat vermoedelijk door eene gazont-
enapping ontstaan was.
