Buitenlandsch Nieuws.
Uit een geschiedenis der Tentoonstellingen van volks
vlijt in Nederland, door Ds. Sarpkati, ontleenen wij de vol
gende bijzonderheden, Leiden betreffende:
Op de eerste Nationale Tentoonstelling in April 1808 te
Utrecht gehoudenwas ingezonden een proeve van het tot
kemelshaar gesponnen haar van een Angora-Bok, bewerkt
door den heer Jan ven Heukelom fabrikeur te Leidenvoorts
lakens en karsay van de HH. J. Bronkhuyze en C°. en van
Krantz en Nolet, lakens en kasemieren van de Leidsche La
kenhal en Dekens, Calmukken, Vlaggedoek," Duffels, Voer-
vries en tapijt en karpetgoed door Commissarissen van de
Baaihal, alsmede gekeperd flanel, witte baai, bruin karsay,
gemengde serges, broekenstreeptBont-Finentijnwolle hand
schoenen en wolle sokkendoor de hoofd-commissie voor de
Armen-Inrigting te Leiden. Die armenfabriek was opgerigt
April 1807. Zij hield 300 tot 400 personen bezig en wonnen
aanzienlijke sommen, welke wel eens van f 900 tot f 1000
's weeks beliepen. Behalve koehaar- en katoenspinnerij beston
den de werkzaamheden in het weven van sokken, kousen,
wollen handschoenen, linnen, bonten, karsaaijen, serges,
baaijen flanellenenz.
In het rapport van 28 Junij 1808 door den Min. van Binnenl.
Zaken aan Koning Lodewijk ingediendwordt de deugdzaamheid,
de fraaiheid, de voortreffelijkheid der Leidsche Lakens beschouwd
als reeds van vroegeren tijd af algemeen bekend. De ingezonden
stukken bevestigenja vermeerderen den ouden en welgeves-
tigden roem dezer fabrieken en leveren zoovele bewijzen op,
dat nog tegenwoordig aldaar Lakens worden gemaakt, welke
gerust de vergelijking met de beste, zoo inlandsche als vreemde
lakens kunnen doorstaan, zoodat ook toen nog die fabrieken
de roem van het Hollandsch fabriekwezen uitmaakten. Aan
de Leidsche Lakenhal werd den gouden eereprijs toegewezen
en aan de commissarissen ter hand gesteld, ten einde als
een vereerend gedenkteeken van beloonde volksvlijt bij des-
zelfs archieven te worden gedeponeerd.
Hoezeer dan ook en met regt Leiden als de hoofdzetel der
Lakenfabrieken is aantemerkenzoo zijn er intusschen in de
andere gedeelten van het Bijk onderscheidene plaatsen, waar
deze tak van volksvlijt in een zeer bloeijende staat is, zooals
te Utrecht, te Tilburg en te Amsterdam."
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Woensdag
des namiddags te 5 uur 47°, des avonds te 8 uur 46°,
te 10 uur 43°. Vrijdag morgen te 5 uur 44°, te 8
uur 46°, te 12 uur 48°, 's namiddags te 2 uur 48°, te 4
uur 47°.
Uit een officieuze mededeeling van de Pruissische rege
ring blijktdat de Pruissische oorlogskorvet Amazone als
oefeningsvaartuig voor adelborsten en scheepsjongens den 30
Oetober 11. van Dantzig naar de kust van Portugal vertrokken
den 1 November te Heïsingor was aangekomen en den vol
genden dag met gunstigen wind noordwaarts gezeild. Sedert
dien tijd was daarvan geen berigt ontvangen totdat na vele
vruchteloos gedane navragen de Pruissische consul te Amster
dam heeft berigtdat volgens mededeeling van den viceconsul
te Plerlag in de gemeente Monteradeel een kleine aan een
stok bevestigde met een overtrek bekleede vlag met het op-
schrif Amazone was aangespoeld en gebleken de Koninklijke
Pruissische standaard te zijn. Daar die standaard onder in het
schip wordt bewaard, denkt men aan een volslagen vergaan
van het schip met man en muis. De verslagenheid is groot,
daar behalve de kommandant en drie luitenants; zich 23 adel
borsten en een aanzienlijke bemanning aan boord bevond.
Het onverwachts overlijden van den hofleverancier H.
Gerson te Berlijnheeft aldaar algemeene deelneming ver
wekt, want ofschoon slechts een eenvoudig burger, had hij
hij zich nogtans voor Berlijn zeer verdienstelijk gemaakt,
naardien hij de eerste was die aan den handel in manufactu
ren en modewaren een zoo groote vlugt verschafte dat zijn
zaak. met soortgelijke te Parijs en te Londen op gelijke lijn
kon worden gesteld. Op den krooningsdag ontving hij dan
ook, na door den Koning en de Koningin naar Koningsber
gen ontboden te zijn, de orde van den Rooden Adelaar,
4 de klasse.
Te Pesth heeft 10-jarige knaap zijn vader om het leven
gebragt. De aanleidende oorzaak tot deze gruweldaad is onbekend.
Volgens een berigt uit Keulen heeft de lieer Wollschla-
ger Maandag 11. aldaar zijn kunstenaarsloopbaan geslotenter
gelegenheid waarvan zijn personeel hem dien avond toen de
laatste voorstelling gegeven werd, een laauwerkrans en afscheids
gedicht heeft aangeboden.
In Savoye scheen onder de bevolking zekere ontevre
denheid te heerschen over de lastenwelke men sedert de
inlijving in het Fransche Keizerrijk te dragen heeft en die
belangrijk meer moeten zijn dan men vroeger opbragt. De
Begering heeft het voornemen aan die bezwaren tegemoet te
komen en, aantevangen met het jaar 1862, zullen de belas
tingen 200,000 fr. minder bedragen, dan van hen onder
Piemont werd ingevorderd.
Uit Stockholm wordt berigtdat de Koning onverwachts
naar Christiania is vertrokken. Wel is waar de grondwet vor
dert dat de Koning eenmaal 'sjaars Noorwegen moet bezoe
ken, maar het plotselinge der reis trekt niettemin zeer de
aandacht, zoodat men algemeen van oordeel is dat buitenge
woon dringende redenen de aanleiding tot dit bezoek zijn ia
een jaargetijde als het tegenwoordige.
Maandag begaf zich een deputatie uit Brusselsche koop
lieden naar den Minister van Financienden heer Frère Orban
om zich over de dagelijksche plagerijen te beklagen waaraan zij
door de ambtenaren der douane zijn blootgesteld. De Minister
verzocht de deputatie die grieven in een uitgewerkt rapport
te ontwikkelen na de ontvangst waarvan hij onverwijld een
onderzoek naar de gegrondheid er van in zal stellen.
Naar men verneemt zal de speelbank te Baden-Baden
met het volgend jaar worden opgeheven.
Te Plymouth zou heden Donderdag een feestmaal plaats
hebben ter eere van den bevelhebber der stoomboot Trent,
wegens zijn kloekmoedig gedrag bij gelegenheid van het ar
resteren der HH. Mason en Slidellen te Boston was men,
blijkens de laatste berigten uit Amerika, voornemens den lieer
Wilkes, bevelhebber van den San Jacinto, op gelijke wijze
eere te brengen.
Zondag 11. is te Londen in alle kerken en bedehuizen
afgekondigd dat heden Donderdag 12 Dec., wanneer de depeche
der Britsche regering bij haar gezant te Washington moet
aangekomen zijn, een godsdienstige bijeenkomst van de Chris
tenen uit alle kerkgenootschappen in Exeterhall zal worden
gehouden om van de Voorzienigheid het behoud des vredes af-
tesmeeken. - De Eerw. heer Spurgeon hield een indrukwekkende
predikatie over Matth. V9en paste die op do tijdsomstandig
heden toeterwijl hij het recht van Engeland om een toevlugtsoord
te zijn voor ieder, die in zijn eigen vaderland aan vervolging
was blootgesteld, ten sterkste handhaafde, drong hij aan op
toegeeflijkheid voor een groot Land, dat zoo naauw aau En
geland verknocht is.
In den avond van 11. Zaturdag heeft te Birmingham een
vervaarlijke ontploffing plaats gegrepen bij een chemist, waar
door twee personen levensgevaarlijk gebrand, het huis zelf na
genoeg vernield en de naburige perceelen zwaar beschadigd
werden. De oorzaak is niet met zekerheid bekend; alleen weet
men, dat een knaap met kaarslicht in den kelder was gegaau
waar verscheiden vaten napthaolie en andere ontvlambare stoffen
lagendoch of dezedan wel ontsnapt gas de uitbarsting
hebben te weeg gebragt, is nog niet gebleken.
De heeren Cobden en Brigt kochten voor drie jaar met
eenige vrienden de Dyliffe-mijnen. Zij betaalden daarvoor
24,000 p. st. en besteedde nog ongeveer 10,000 p. st. aan de
ontginning. Nu geven die mijnen tegenwoordig elke maand
meer dan 200 ton looderts, d. i. naar men berekent een zui
vere opbrengt van 1000 p. st. per maand, of 35 pCt. winst.
De hoeveelheid zal echter spoedig nog grooter worden.
De correspondent uit Washington schrijft aan The
New-York Herald, dat de regering der Noordelijke Staten
het volgende jaar ongeveer 2640 millioen (Ned.) gulden zal
behoeven. Het zal echter noodig zijn dit enorme cijfer onder
voorbehoud aan te nemen, daar het gezag van het genoemde
dagblad juist niet bijzonder voldoende heeten kan.
