N°. 499. Donderdag 10 October. A0. 1861.
Absolutisme of Revolutie.
De Grondwet verzekert aan alle kerkgenootschappen volko
men vrijheid en wat hun godsdienst en de uitoefening daar
van in hun eigen boezem betreft, mogen zij vrijelijk regelen.
Art. V der Wet tot regeling van het toezigt op de onder
scheidene kerkgenootschappen eischt evenwel, dat nieuw te
maken bepalingen voor of bij het in werking brengen aan
den Koning worden medegedeeld. Art. 7 der Wet tot rege
ling van het armbestuur schrijft die mededeeling voor ten
aanzien van reglementen of wijzigingen in de verordeningen
voor kerkelijke armbesturen of diaconiën. De nieuwe Gemeente
commissie of liever het volgens een geheel ander beginsel in-
gerigt zedelijk ligchaam, dat belast wordt met het beheer der
kerkelijke fondsen van de Leidsche Herv. gemeentemoet bij
de Regering bekend zijnom de bevoegdheid te bezitten
bij art. 1691 van het burgerlijk wetboek aan zedelijke ligcha-
men toegekend, tot het aangaan van burgerlijke handelingen.
Tot zulke handelingen wordt in menig geval de medewerking
van het Staatsgezag vereischt en deze wordt niet verleend
tenzij die bepalingen door den Koning zijn goedgekeurd. Dat
bestuur is soms ook in andere opzigten van de hulp van het
Staatsgezag afhankelijk, wanneer het tot handhaving van zijn
rechten en tot bescherming van zijn eigendommen moet werkzaam
zijn, b. v. in al wat zijn bemoeijingen betreft met de bijzondere be
graafplaatsen der gemeente, de heffing en invordering van hoofde
lijke omslagen enz. Tot dat alles en wat niet bijzonder behoeft te
worden aangeduid, moeten aan het Staatsgezag worden medegedeeld
de wijzigingen die de bestaande reglementen ondergaan - vooral
het nieuw Leidsche reglement- dat naast het provinciaal regle
ment op het beheer der kerkelijke fondsen van de Hervormde
gemeenten wordt geplaatst, -ja eigenlijk zich boven alles plaatst,
Prof. S. weet zeer goed, dat de Regering het Leidsch regle
ment niet kan of mag goedkeuren zonder tevens de bestaande
provinciale reglementen afteschaffen en den band lostemaken,
die het Staatstoezigt nog aan de Kerk verbindt. - De Alge-
meene Synode had zich de wettelijke regeling van het kerkelijk
beheer der gemeentefondsen bij art. 65 van het algemeen re
glement voorbehouden. Bij Koninklijk besluit van 23 Maart
1852, dat ter bekrachtiging van het algemeen reglement
strektewerd die bevoegdheid niet erkend. Later is in de
Tweede Kamer der Staten-Generaal aangedrongen op een vol
ledige afscheiding van Kerk en Staat op dit punt, maar de
Minister voor de Hervormde Eeredienst zag daarin bezwaar,
zoolang niet de gemeente haar eigen vertegenwoordigers koos
en art. 23 van het algemeen reglement in werking was. Wat
nog meer zegt, de Algemeene Synode van 1861 heeft uitdruk
kelijk verklaard en openbaar als haar gevoelen doen kennen,
dat het Staatstoezigt voortdurend wordt gewenschten één der
vijf ledendie het nieuwe Leidsche reglement hebben ontwor
pen maakte niet alleen deel uit van de Algemeene Synode
maar is, naar men berigt, zelfs belast door den Minister met
het ontwerpen van een nieuw reglement op het beheer der
kerkelijke fondsen van de Hervormde gemeenten in Nederland.
De Leidsche kerkeraad stelt zich boven de Staatswetten en
boven de kerkelijke reglementen door de invoering van een
reglement, dat beginselen bevat, strijdig met den bestaanden
kerkrechterlijken en staatsrecbterlijken toestand.
Prof. S. zal wel moeten erkennen dat, aangenomen met hem
dat het reglement van 1809 nimmer aan den Koning is mede
gedeeld- het nu onder de werking van onze grondwet tyd
wordt, dat de voet en de wijze, waarop binnen Leiden de
goederen der Nederduitsch Hervormde gemeente worden be
heerd, bij de Hooge Regeling bekend zijn. Dat brengen het al
gemeen belang, zoowel als de openbare orde mede, en de
Leidsche kerkeraad mag wel, na zooveel wat plaats vond dat
tegen hem pleithet voorbeeld geven van gehoorzaamheid aan
en eerbied voor het Staatsgezag. De Leidsche kerkeraad is Diet
verantwoord, wanneer hij handelt op raad van Prof. S.; dien
raad, ter goeder trouw en in eenvoudigheid gegeven zou de
Kerkeraad niet volgen indien hij niet bij zijn beginselen sym
pathie voDd. - De gemeente heeft herhaaldelijk getoonddat
zij met die comedie zich niet wilde inlaten, 't Is immers-Hl
te dwaas om te veronderstellen, dat, wanneer het de wettélijke
LEIDSCH DAGBLAD.
Prijs der Advertentiën1-6 regels 0.75.
Iedere regel meer 12£ Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 9 u. 42 m.; 12 u. 5 m.; 3 u. 9 m.; 6 u. 9 m.; 9 u. 9 m. Naar
Haarlem en Amsterdam te 8 u. 26 m.; 10 u. 58 m.; 1 u. 8 m.; 4 u. 58 m.; 9 u. 13 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige werkdagen 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt)
naar Leiden dagelijks 's middags 2 u. uitgezonderd de Zondagen.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op deNieuwstraat:'smorgens te7 u. 30 m., 'smiddagste 12 u.,'snamiddags te 3 u.45 m,.
'savonds te 8 u. 15 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 cn 17; over Triëst, 7 en 23over Marseille9 en 25 van elke maand,
Rijks-Telegraaf.Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 27 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van sra. 7 u. 30 m.10 u. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Dingsdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104
uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den Ouden Singel's morgens van 910 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsea
dagelijks van 9—1 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uar. van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
(Slot).
