N°. 356. Donderdag 25 April. A0. 1861. Een uur ln de Kerkeraadskamer van de Pieterskerk. IV. 't Behoeft niet gezegd te worden, dat de diaconierekening door netheid en duidelijkheid uitmunt, terwijl de nieuwe vorm boven de vroegere het onderzoek gemakkelijk maakt en in •taat «teltom ook in den korten tijd daarvoor gesteld zich een meer dan vlugtig overzigt te verschaffenwaarom de belang stellende gemeenteleden niet van de inzage zullen worden af geschrikt, wanneer zij een volgend jaar van hun recht ge bruik maken. Ën dat is hoog gewenscht en raadzaamwant niet alleen buiten, maar ook binnen Leiden heerscht nog veel dwaling ten aanzien van het aldaar bestaande pauperisme en die dwaling kreeg in den laatsten tijd voedsel door de open baarmaking van bijzonderheden in de officiële Leidsche Cou rant, waaruit wordt opgemaakt, dat er in het vrije Neder land en ofschoon het er niet bepaald is bijgevoegdin de fabriekstad Leiden op de jeugdige bevolking der mingegoe- den een slavenjuk ligt, dat haar vvelligt zwaarder knelt dan het •lavenkroost over den Oceaan. Men meent dan ook in het steeds verarmende Leiden de grootste ellende te zullen ont moeten //wanneer de fabriekjongen zelden krijgt een stuk rog gebrood, meestal een waterachtigen aardappel voor het mid dageten en twee halfgare meelkoeken van een halve cent het stuk voor zijn ontbijt en avondeten." Buiten Leiden hoort men veel van de armoededie aldaar geleden wordt, en van de aanzienlijke som, die voor de armenbedeeling aldaar wordt uitgegeven, 't Is dus van groot belang de bijzonderheden te kennen der diaconierekening van een kerkgenootschap, waar toe drie vierden der geheele bevolking behoortterwijl niet uit het oog raag worden verlorendat te Leiden geen burgerlijk armbestuur bestaat, maar de kerkelijke armenzorg zich alles aantrekt. 't Werd ons niet verboden, om uit de rekening eenige aan- teekening te maken van cijfers, die meer dan praatjes en be schouwingen den waren toestand uitdrukken. Over 1860 beliepen de kosten van bedeeling aan brood 6465.91^, aan brandstoffen (terwijl er, in plaats van één, gedurende dat jaar 8 turfdeelingen hebben plaats gehad) 2518.45, aan kleeding/872.99, aan geld 1708,62^, aan soep 2313,25, te zaraen 13879,28, waarbij moet worden gevoegd een som van 150,50 voor begrafe- nisko3ten enz. 757,54 voor gemeentebelastingenmaar daar entegen afgetrokken 1682,69 voor teruggave der armbakkerij en 118,90 voor verkochte soepkaarten, zoodat de bedeeling der armen van de 24000 zielen tellende Nederd. Herv. gem. te Leiden in 1860 heeft gekost f 12985,68, - behalve de ge wone kosten van beheer, der diaconieschool en van het godsdienstig onderwijs, die bestaan uit de posten 680.40 schrijfbeh. vuur en licht enz. en f 1299 jaarwedden van be ambten, 3132,28 diaconieschool, en 400 voor godsdienstig onderwijs. - Wij zouden wel in staat zijn op gelijke wijze en in dezelfde bijzonderheden cijfers te geven van hetgeen elder» voor bedeeling in aanzienlijke hervormde gemeenten wordt be taald j - maar we meenen ons daarvan ontslagen te mogen achten, omdat iedereen in de gelegenheid is vergelijkingen te maken en alsdan zeer in het oog zal springen, dat in 1845 de bedeeling voor de hervormden beliep f 41463.70^ en voor 1846? werd geraamd op ƒ34200. - Zulke cijfers, nog niet op de gunstigste wijze tegenover elkander gesteld, zijn een wel sprekend bewijs van de groote verbeteringen, die de armen zorg heeft ondergaanwant hoe zwart het tafereel van den toestand der fabriekarbeiders is gekleurd, gelooven we toch nietdat men voorbeelden aantreft van onvoldane behoeften waar de nood zulks eischte. - Verbazend blijft evenwel het verschil en ongelooflijk de aanzienlijke bezuinigingen, die in de bedeeling der Herv. armen zijn gebragt; maar van daar dan ook, dat er grond is voor den twijfel, of niet de bijzondere armenzorg voor een groot deel de kerkelijke armenzorg ver vangt? Dat zou een betreurenswaardig bewijs zijn van onker kelijkheid en aan een verderfelijke gewoonte voedsel geven om onoordeelkundig liefdadigheid uitteoefenen. De kerkelijke liefdadigheid is in onze schatting de meest doeltreffende, ook de meest redelijke armenzorg, omdat zij stoffelijken en zedelijken bijstand tegelijk verleentgp.snnw^oor den laatsten den eersten overbodig maakt. IVnijzo^ndere-lfp dadigheid kan niet zoo doeltreffend werkeiy, omdat -zij. dögé^ LEIDSCH DAGBLAD. Deze Courant verschijnt eiken dag, be halve Zon- en Feestdagen, en kost voor Leiden 1.95, en franco per post 2.80 in de drie maanden. De prijs der Advertentiën is voor eiken regel Zes Cents, behalve 35 Cents zegel recht, voor elke plaatsing. Afzonderlijke Noraraers Vijf Cents. Spoortreinen van Leiden naar Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 6 m.; 12 u. 58 m.; 6 u. 3 m.; 9 u. 13 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 47 m.; 1 u. 3 m.; 4 u. 47 m.; 7 u. 57 m. Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u.de overige werkdagen 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden Maandag 's middags 2£ u. Overige dagen 3 u. Postbueligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat:'smorgens te7 u. 55 m., 'smiddagste 12 u.,'snamiddags te 3 u.45 m., 'savonds te 8 u. 10 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 6 en 22; over Marseille9 en 25 van elke maand, Rijks-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 27 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8— 9£ uur. Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur. Commissie van Fabricage, Dingsdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 10—2 uur. -Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 's morgens van 9—10 uur. Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 8—1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Accijnsen dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woeusdag en Donderdag van 9—8 uur; van Zegel, Registratie dagelijks van 8—4, van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1861 | | pagina 1