N°. 159.
Woensdag 5 September. A°. 1860.
Leiden en het Haarlemmermeer.
LEIDSCH DAGBLAD
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95 en franco per post 2.80
in de drie maanden.
De prijs der Advertentiën is voor eiken
regel Zes Cents, behalve 35 Cents zegel
recht, voor elke plaatsing. Afzonderlijke
Nommers Vijf Cents.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 9 u. 42 m.; 12 u. 7 m.; 3 u. 4 m.; 6 u. 9 m.; 9 n. 24 m. Naar
Haarlem en Amsterdam te 8 u. 26 m.; 10 u. 58 m.; 12 n. 59 m.; 4 u. 58 m.; 9 u. 28 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige werkdagen 4 u. 30 min.; van Amsterdam (Bee-
rebijt) naar Leiden 's middags 2 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, aan de Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 ure 30 min., 'smiddags te 12 ure, 'snamid
dags te 3 ure 45 min., 'savonds te 8 ure 30 min.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op [onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 ure. -
Comnnssie van Fabricage, Dingsdag te 12 ure. - Burgemeester, dagelijks te 10 ure. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104
ure. - Thesauriedagelijks van 102 ure. Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 's morgens van 910 ure.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 8—1 ure en van 36 ure.
Kantoor der In- en Uitgaande Rechten en Accijnsendagelijks van 91 ure en van 36 ure.
Kantoor van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92 ure.
Kantoor van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van het Kadaster en de Hypotheken, van 94 ure.
I.
Er was een tijddat over bijna niets anders gesproken werd
in de verschillende kringen binnen Leidendan over het kost
baar eigendom, dat de stad in het Haarlemmermeer bezat, en
over de aanzienlijke voordeelen, die de onteigening van die be
zitting ten gevolge van het plan tot droogmaking aan de ge
meentekas zou opleveren. En ofschoon de berekening van die
voordeelen het karakter droeg van overdrijving en de gronden,
waarop de rechten van Leiden werden gebouwdwel wat breed
werden uitgemetentoch is het niet te ontkennendat het
Haarlemmermeer aan en voor Leiden van de vroegste tijden
af voordeelen aanbooddie zich niet enkel tot den opbrengst
der visscherij bepaalden en niet zoo gemakkelijk onder cijfers
kunnen worden gebragt.
Sedert dien tijd zijn er jaren verloopen, waarin het geschil
over de rechten van Leiden op het Haarlemmermeer van
weerszijde is onderzocht en aan de beslissing van den Neder-
landschen rechter onderworpen; met dat gevolg, dat alle ei
gendomsrechten zijn onbewezen verklaard en alleen de aan
spraak is erkend op eene vergoeding voor het gemis van het
vischrecht in het Haarlemmermeer, waarvoor de som van ƒ15000
is aangeboden. De Gemeenteraad heeft besloten dat aan
bod aan te nemen, maar aan den Minister van Binnenlandsche
Zaken in bedenking te geven, of, bij verschil tusschen par
tijen omtrent het bedrag eener schadevergoedingde billijk
heid en het recht niet medebrengen dat de beslissing aan derden
worde opgedragenzoodat van de zijde van den Staat even
als van de zijde der gemeente Leiden twee deskundigen wor
den benoemd, die bij meerderheid het bedrag der schadever
goeding zullen bepalen of, ingeval van staking der stemmen,
zich een vijfden deskundige zullen toevoegen, ten einde tot
een beslissing te geraken. Door dit besluit- zoo we ons
niet bedriegen het eerste, dat in het openbaar genomen is, -
valt die zaak onder bet bereik van het openbaar oordeel en, hoewel
nu het recht onherroepelijk beslist is, mag er toch wel sprake
zijn van redenen van billijkheid, 't Is een onderwerp van open
baar plaatselijk belang, dat ieder ingezeten geldt, en 't is
noodig en nuttig, dat de publieke gee9t. op dat punt
weder worde gewekt en opgewakkerd, die ingeslapen geraakt
schijnt, opdat de maatregel der Regering, in het belang der
gemeente weder in het werk gesteld, steun verkrijge in de
levendige belangetelling der ingezetenen. Het belang van Lei
den moet meer op den voorgrond komen nu het vertrouwen op
hare rechten haar is ontvallen.
Welke grondslagen hebben tot maatstaf gestrekt der berekening
van het bedrag der schadevergoeding, dat op 15000 is bepaald?
Die vraag mag wel eens ter sprake komen. Waarom niet het
tiende deel? Waarom niet het tien- of honderdvoud van het
bedrag? Is de bepaling daarvan overgelaten aan het uitvoerend
gezag of is het wetgevend gezag daarmede gemoeid - In elk
geval is eene nadere toelichting onvermijdelijk. De wet op de
onteigening ten algemeenen nutte behelst voorschriften en
bepalingendie welligt tot regelmaat moeten strekken bij de ver
goeding der schade, die Leiden door de. droogmaking van het
Haarlemmermeer heeft geleden,-en de aanspraak daarop is niet
geheel ontkend, maar, zoo wij ons niet bedriegen, erkend, al
werd het recht van eigendom op den grond betwist en in
rechten onbewezen geacht.
Die 15000 kwamen voor in eene vroegere acte van dading-
die wel ontworpen, maar niet gesloten is, en ook daarop geldt
de regeldat zij moet worden beoordeeld naar hare dagteeke-
ning. Er is over die acte veel te zeggendat niet oorbaar of
dienstig is; - maar er blijft nog wel wat over, dat strekken
kanom die acte in het rechte licht te plaatsen, 't Zou niet
goed zijn een en ander opterakelen, dat tot de geschiedenis
behoort en tot personen in betrekking staatdie reeds het
tooneel dezer wereld hebben verlaten, 't Is evenwel pligtmatig
en betamelijk, datgene aantevoeren en optemerkenwat ten ge
volge moet hebbendat aan Leiden worde uitgekeerd, wat haar
billijk toekomt.
Wij willen aan de beschouwing van die belangrijke zaak in
ons blad, - orgaan tot bevordering van plaatselijke belangen
en plaatselijke welvaart - een paar artikelen wijden.
Alles toch wat het algemeene welzijn betreft, i^^voorÏTefene
{y c
