E1DS01I DAGBLAD.
K 119. Vrijdag 20 Julij. A°. 1800.
Het Dagblad kost in de 3 maanden 1.95. Afzonderlijke Hommers 3 Cents.
oortreinen van Leiden naar 's GravenhageDelft, Schiedam eu Rotterdam te 9 n. 42 in.; 12 u. 7 m.; 3 u. 4 m.;
9 m.; 9 n. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 26 m.; 10 u. 58 m.; 12 u. 59 m.; 4 u. 58 m.; 9 u. 28 m.
istbusligtingen aan de Lakenhal, aan de Katoenfahriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 ure 30 min.,
dags to 12 ure, 'snamiddags te 3 ure 45 min.; 'savonds tc 8 ure 30 min.
ttingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. li organ ces ter en Wethouders,
dag en Donderdag 11 ure. Commissie van Fabricage, Dingsdag 12 ure. Burgemeesterdagelijks te
re. Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 ure. Zon- en feestdagen uitgezon-
Thesauriedagelijks van 102 ure. - Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den
n Singel, Wijk V, N°. 328, 'stnorgene van 910 ure.
rntoor der Plaatselijke Acoijnsen, dagelijks vau 8 1 ure en van 36 ure.
intoor van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2 ure.
rntoor van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van het Kadaster en de Hypotheken van 94 ure.
Phrlanthropia.
I.
welluidend woord, een aangename klank
en onkollandsch woord, maar dat, gelijk
elen van dien aardhet Nederlandscbe bur
cht verkregen heeft, 't Strekt evenwel niet
er en lof van onze moedertaal, die om
i rijkdom beroemd isen het gebruik van
len en uitdrukkingen van vreemde afkomst
dus eene oorzaak of een bijzonder doel
in. Zou het niet zijnomeen vreemd
1 gebruikende, dat dus ook minder alge-
verstaanbaar, of meer rekbaar is, minder
streeks uittedrukkenwat waarheid is en
in het onzekere te laten wat men bedoelt? -
nkt fraai liberaal te zijn en beter dan vrijzinnig
ijgevig, - en toch die zich liberaal noemtbe-
vrijgevig te zijn vrij te denken vrijmoedig
zijn gevoelen uittekomen en dat van anderen
mver te eerbiedigendat hij hun recht, om
gevoelen te hebben en te uiten, erkent,
omdat er nu zijn geweest, die van vrij-
gelijkheid en broederschap hebben gedroomd
lie droomen hebben trachten te verwezent-
i, - omdat er nu liberalen warendie de
eid gebruikten tot een oorzaak van losbau-
eidwaarvan zij grootelijks verschilt, is de
innigheid of het liberalisme geltomen in een
len reukzoodat men nu de onderscheiding
't van volbloed en gematigd liberaal, waar-
het verschil ligt in den klank, maar nog
1 niemand juist is bepaald. Zoo is bet ook
de woorden conservatief eu reactionair
odox en exclusief, waarvan de beteekenis
Dtelijks afhangt van de zaak, waarop ze be
king hebben of van de personen die ze ge-
iken. Een liberaal op protestantsob gebied wordt
verloop van tijd orthodox en op staatkundig
gebied conservatief, zoodra hij niet is pursang
of volbloed - maar in het laat9te geval is hij
ook beveiligd voor exclusivisme en reactie. Zoo
betwist men aan een waar Koomsch Catholiek
de vrijheid om zich liberaal te noemen en be
weert men dat het Protestantsch orthodoxisme
rechtstreeks tot het papisme leidt. Die opeen
stapeling van onhollandsche woorden, om be
grepen te worden door die er bij uitnemend
heid van gebruik maken, verpligt ons, om in
zuiver hollandsch onze meening te zeggendat.
het gebruik van vreemde woorden uit de er
varing blijkt een middel te zijn, om eeD schoonen
glimp te geven aan eene twijfelachtige zaak.
Zeg dat een liberaal is een mandie voor zich
zelf niet meer vrijheid vraagt dan hij aan een
ander gunt; - dat een orthodox niet meer of min
der is dan die eerlijk en trouw blijft aan het
geen hij oprecht belijdt; - dat hij, die tot eene
exclusieve richting behoort, gaarne elke afwij
kende lichting nevens zich vertegenwoordigd
ziet eu wars is van hulde te brengen aan bet.
stelsel van uitsluiting; - houdt hem, die zich
conservatief noemt, voor een dom bewonderaar
van hetgeen oud of wel verouderd i9 - en gij
zult spoedig gewaar wordendat men zich even
gaarne van die vreemde versieringen ontdoet.
Deze gedachten en opmerkingen ontstonden
bij ons, toen we dachten aan philantropie, -
en we dachten aan philantropie toen we ken
nis gemaakt hadden met Max Havelaar" en we
zochten naar eene juiste vertaling van dat
woorddie we vonden in eene aanspraak over de
philantropie der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen, in 1856 gehouden door een man die
als hij even getrouw is aanals liberaal in zijne
beginselen, wel als autoriteit op het gebied dee
maatschappelijken levens mag worden geëerd. Nu
weten wedat philantropie is werkdadjgé' men-
schenliefdeen bijgevolg een phüantbroop
