LEIDSCH DAGBLAD.
r
N°. 79.
Maandag 4 Junij
A0. 1860.
-
Het Dagblad kost in de 3 maanden 1.95. Afzonderlijke Nommers 3 Cents.
h Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 9 u. 42 m.; 12 u. 7 m.; 3 u. 4 m,;
6 u. 9 m.; 9 u. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 26 m.; 10 u. 58 m.; 12 u. 59 m.; 4 u. 58 m.; 9 u. 28 m.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, aan de Katoenfahriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 ure 30 min.,
'smiddags te 12 ure, 'snamiddags te 3 ure 45 min., 'savonds te 8 ure 30 min.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en Wethouders
Jlaandag en Donderdag 11 ure. Commissie van FabricageDingsdag 12 ure. Burgemeesterdagelijks te
20 ure. Bureau der Blaatselijlce Secretarie is open dagelijks van 10—4 are. Zon- en Feestdagen uitgezon-
|erd. Thesauriedagelijks van 102 ure. Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den
inden Singel, Wijk Y, N°. 328, 'smorgens van 910 ure.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 81 ure en van 30 ure.
Kantoor van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92 ure.
Kantoor van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van het Kadaster en de Hypothekenvan 94 ure.
De aanstaande verkiezing van een lid voor
f ide Tweede Kamer der Staten-Generaal.
II.
De geschiedenis der verkiezingendie sedert
de invoering van het nieuwe kiesstelsel voor leden
yan de Tweede Kamer der Staten-Generaal plaats
iaddenlevert meer dan dén blijk op van de wispel
turigheid der kiesbevoegden. Wij drukken daarop
luist zeer, omdat de deugdelijkheid van het stel
sel niet mag worden beoordeeld naar de onre
gelmatige opkomst tot de stembus. Integendeel
mag men wel de gevolgtrekking makendat er
'geene vastheid van beginselen heerscht, en dat de
|jver, waarmede de inlevering der stembriefjes plaats
leeft, afhangt van de meerdere of mindere
van hartstogtelijkheiddie er bij in het
el komt. Uit de officiële verslagen der Ge-
eente ontleenen wij de volgende bijzonderheden,
lie eenigermate er toe kunnen leidenom een
'ordeel te vellen over den openbaren geest, die
et de trouwe vervulling van dien staatsburgerlijken
ligt dringt en drijft.
L) 1851 waren 948 kiezers bevoegd tot de
euze van leden der Tweede Kamer, maar had
;eene verkiezing plaats.
In 1852 kwamen van de 983 kiezers 444
ip en met 761 van de 1083 geldige stemmen
erd Jhr. Mr. D. T. Gevers van Endegeest tot
lid der tweede kamer verkozen.
In 1853 werden door 864 van dc 986 kies
bevoegden stembriefjes ingeleverd en van de 2198
geldige stembriefjes uit het kiesdistrict Leiden
waren op Jhr. Gevers van Endegeest 1385 en
op Baron Taets van Amerongen 1349 stemmen
uitgebragt.
In 1854 leverden 661 van de 1017 kiezers uit
Leiden hunne stembriefjes in en werd Baron
laets van Amerongen met 1034 van de 1621
geldige stemmen herkozen.
In 1866 had meer dan ééne verkiezing plaats
Jhr. Mr. D, T. Gevers van Endegeest werd op
nieuw verkozen met 833 van de 1151 geldige
stemmen; uit Leiden waren van de 1021
kiezers slechts 431 opgekomen. Den 15 Julij
van dat jaar kwamen 704, den 29 Julij bij de
herstemming 754 en den 22 Augustus bij eene
nieuwe stemming 758 van de 1021 kiezers op
met dien uitslag dat ten laatste van de 2031
stemmen uit het geheele kiesdistrict Mr. G. Groen
va>v Prinsterer met 1126 tot lid der tweede ka
mer werd verkozen.
In 1857 werd in diens plaats met 909 van
de 1560 stemmen verkozen Mr. B. J. Schim-
melpenninck, terwijl uit Leiden van de 1002 kie
zers bij de eerste stemming 575 en bij de her
stemming 606 stembriefjes waren ingeleverd.
In 1858 verkreeg de Baron Taets van Ame
rongen van de 1085 geldige stemmen 571ter
wijl uit Leiden van de 981 kiezers slechts 486
waren opgekomen.
Deze bijzonderheden bewijzen, dat de belang
stelling in de uitoefening van het kiesregt zich
zeer ongelijk betoont en datom tot lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal te worden
verkozen, dan eens 571, maar ook dan weder
1385 stemmen worden vereischt. Is dat nu een
afdoend bewijs tegfen de deugdelijkheid van het
kiesstelsel, of wel een doorslaand blijk van de
wispelturigheid der kiezersdie zich nu eens door
hartstogtelijkheid en opgewondenheid, dan we
der door koelheidtraagheid of onverschilligheid
openbaart? De gewigtigste, ja de heiligste za
ken kunnen tot twist en verdeeldheid aanleiding
geven en de beste middelen worden misbruikt
gelijk de edelste gaven den bezitter ten verderve
kunnen verstrekken,
Het bestaande kiesstelsel heeft, na eene proeve
van tien jaren, voor den opmerkzamen en onpar-
tijdigen waarnemer geen enkelen grond tot be-
