DAGBLAD.
No. 66. Vrijdag '18 Mei. A0. 1860.
Het Dagblad kost in de 3 maanden 1.95. Afzonderlijke Hommers 3 Cents.
Spoortreinen van Leiden naar 's GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam te 9 u. 42 m.; 12 u. 7 m.; 3 u. 4 m.;
.6 u. 9 m.; 9 u. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 20 m.; 10 u. 58 m.; 12 u. 59 m.; 4 a. 58 m.; 9 u 28 m.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, aan dc Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'amorgens te 7 ure 30 min.,
'smiddags te 12 ure, 'snamiddags te 3 ure 45 min., 'savonds te 8 ure 30 min.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en Wethouders
Maandag en Donderdag 11 ure. Commissie van FabricageDingsdag 12 ure. Burgemeesterdagelijks te
10 ure. Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 ure. Zon- en Feestdagen uitgezon
derd. Thesauriedagelijks van 102 ure. Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den
Oudeu Singel, Wijk V, N°. 328, 'smorgens van 910 ure
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van S 1 ure en van 3G ure.
Kantoor van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92 ure.
Kantoor van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van het Kadaster en de Hypothekenvan 94 ure.
Openbaar lager onderwijs.
VI.
Bij de berekening der kosten voor het open-
lar lager onderwijs moeten we twee zaken op
sn voorgrond stellendie niet uit het oog ver
leren mogen worden. De hoofdonderwijzers wer
den zoo karig bezoldigddat zijten einde in
een behoorlijk onderhoud van hun gezin te kun-
aen voorzien naar den standdien zij moeten
Werengedrongen worden door bijzonder huis-
Iffldenvijs te verdienenwat aan die bezoldiging
oitbrak. Een ander punt betreft het personeel
fltr hulponderwijzers en kweekeüngendat in den
Ifctsten tijd meer bekwame personen teltomdat
de bezoldiging iets beter dan vroeger is. Op
het openbaar lager onderwijs hier ter stede heeft
tong een nadeeligen invloed uitgeoefend de magt
van het clericaal gezag. Jaren lang bestond het per
soneel van hulponderwijzers veelal uit adspirant-
catachiseermeestersdie meestal op gevorderden
leeftijd andere betrekkingen verlieten en aanvin
gen tegen een sober loon zich in de pedagogie
W oefenen, om later die op het gebied der gods
dienst voorttezetten. Meestal waren de hoofdon
derwijzers der openbare lagere scholen ook
godsdienstonderwijzers. In den laatsten tijd is
laarin eene gunstige verandering gekomen
naar met dat gevolg, dat het getal scholen is
rerminderd, om te bezuinigen; want de feiten
Merspreken het beweren, dat er geen behoefte
isn vier scholen bestond, 't Kan dus niet het
atnst bevreemding wekkendat met het plan
Wt door ons is aan de hand gegevende uit
toren zeer zullen toenemen. Wij begrijpen, dat
iften hoofdonderwijzer eenebezoldiging van ƒ1600
hjaars toekomt en het inkomen van hulponder-
rijzers van 250 tot 600 's jaars moet klim-
Wn. In ons plan ligt evenzeer, dat eene strenge
afscheiding plaats vinde tusschen scholenwaar
kosteloos onderwijs wordt genoten, en die, waar
voor eenir/ schoolgeld wordt betaald. Evenzeer
is dat een grief tegen heigeen bestaat, 't nelk eene
regeling aanduidtdie op eene onoordeelkundige
beschouwing rust van het hoofdkarakter der la
gere volksklasse, dat niet, al is het berispelijk,
zoo gemakkelijk te verbeteren of te veranderen
valt.
De plaatselijke begrooting is belast met eene
uitgaaf van f 6700 voor jaarwedden der hoofd
en hulponderwijzers, mitsgaders voor toelagen
ten behoeve van kweekelingenen met 1600
voor wachtgeld van twee hoofdonderwijzers. Al
klom die som van f 8300 tot het dubbel of
16000 dan nog zou dit voor den geldelij-
ken toestand der gemeente geen bezwaar ople
veren; want tot welk beter einde zou de jaar-
lijkscbe besparing op het bedrag der subsidiën
voor de armen en de beschikbaar komende som,
die voor het onderhoud der militaire gebouwen
werd besteed, kunnen worden bestemd? Maar nu
reeds wordt de opbrengst van schoolgelden op
f 1500 geraamd en die inkomsten zijn voor de
toekomst verzekerd tot een bedragdat misschien
tot bestrijding, zeker tot eene belangrijke tege
moetkoming voor de kosten der nieuwe scholen
zal verstrekken. De hoofdonderwijzers, houders
van bijzondere scholenvinden daarin nu een
voldoend middel van bestaan. Bij de heffing
van een door ons voorgesteld schoolgeld en de
voordeelendie een wel ingerigt openbaar lager
school onderwijs oplevert, is er geen gevaar, dat
de inkomsten onvoldoende zullen zijnom de
kosten der scholen te bestrijden. Enwat men
ook daartegen moge inbrengen wij blijven be
weren en zullen dat bij gelegenheid ook trachten
te stavenin Leiden bestaan voldoende hulp
bronnen om van de ingezetenen te kunnen hef
fen wat voor de plaatselijke behoeftenzelfs op
