LEIDSCH D ili BL AD.
N°. 65.
Woensdag 16 Mei.
A®. 1860.
Het Dagblad kost in de 3 maanden 1.95. Afzonderlijke Nommers 3 Cents.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhngc, Delft, Schiedam en Rotterdam te 9 n. 42m.;12 n. 7 m.; 3 u. 4 m.;
C n. 9 m.; 9 u. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 26 m.; 10 u. 58 m.; 12 u. 59 m.; 4 n. 58 m.; 9 u. 28 m.
Postbus] igtingen aan de Lakenhal, aan de Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorgens te 7 ure 30 min.,
'smiddags te 12 ure, 'snamiddags te 3 ure 45 min., 'savonds te 8 ure 30 min.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en Wethouders
Maandag en Donderdag 11 ure. Commissie van FabricageDingsdag 12 ure. Burgemeesterdagelijks te
10 ure. Bureau der Flaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 nre. Zon- en Feestdagen uitgezon
derd. Thesaurie, dagelijks van 102 ure. De Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den
Ouden Singel, Wijk V, N°. 328, 'smorgens van 910 ure.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 81 ure en van 36 ure.
Kantoor van 'sRijlcs Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92 ure.
Kantoor van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van bet Kadaster en de Hypothekenvan 94 ure.
Uit hoofde van den feestdag zal Donderdag
avond dit blad niet worden uitgegeven.
De Spoorwegmotiën.
I.
Hoe we over eene parlementaire interpellatie
met betrekking tot het verleenen van concessien
tot den aanleg van spoorwegen denkenwerd
door ons te gelegener tijd blootgelegd. De uit
komst heeft evenwel niet aan onze verwachting
beantwoord, ofschoon ze klaarblijkelijk in een
liberalen geest is uitgevallen. Zijn we dan voor
standers van monopoliën? In geenen deele
willen we ontrouw zijn aan onze beginselen
maar 't is wel meer gebeurddat we met onze
geestverwanten op verschillend gebied niet over
eenstemden, waar het de toepassing van die be
ginselen gold. Niet altijd gaat het op, dat begin
selen onvoorwaardelijk de gewenschte toepassing
kunnen vinden. Zij zouden dat altijdbijaldien
men een wel toebereiden akker aantrof, waarin
zij dadelijk wortel konden schieten. Ofschoon
het spreekwoord wel eens ten onregte wordt
aangehaald, toch blijft het waar, dat er soms
aanleiding gegeven werd, om te zeggen: «vivent
les principes, perisse le monde!"
De spoorwegaanhechting of verbinding is er,
gelijk meer aanhechtingen in onze dagenhet
bewijs van, dat men soms onhandig en onoor
deelkundig beginselen kan doordrijven. Vrijheid
in alleswie zal het niet hartelijk voor zich
wenscheneen ander gunnen Maar we weten
dat niet iedereen die vrijheidvoor een gezon
den en normalen toestand onmisbaar, verdragen
kanvan wege den kranken of abnormalen toe
stand der maatschappij. En daarom is in zoo
veel gevallen een staatsgezag noodigdat beslist,
wat iedereen van zijne vrijheid moet opofferen.
Er is geen enkele burgerlijke of staatswetdie
daarvan niet het karakter draagt. De wet op de
onteigening ten algemeenen nutte staat aan het
hoofd van de rij onzer staatswetten, die meer of
min, soms grooten inbreuk maken op, onze bur
gerlijke vrijheiddewijl men een gedeelte
daarvan moet; ten offer brengen aan het alge
meen belang.
Openbare mededinging is een voornaam be
standdeel der burgerlijke vrijheid en een onmis
baar vereischte voor de bevordering van alge-
meene volkswelvaart. Maar overdreven geleidt
zij veeltijds, gelijk alles wat te sterk gespannen
wordt, tot verlies ook van hetgeen men het
voorregt had te genieten omdat er zooveel ont
brak aan de deugdelijkheid der middelen die ter
hand genomen werden.
Behoeven we voorbeelden aantehalendie de
nadeelige gevolgen van eene onbesuisde mededin
ging staven? Keeren we liever tot de spoorweg
kwestie terug.
Men heeft gewezen [op diligence- en stoom
bootdiensten die geene uitsluitende concessien
kunnen verkrijgen. En toch eischt de open
bare orde zoowel als het algemeen belangdat
geene dienst gelijktijdig en op dezelfde lijn met
eene andere wordt vergund. En nu betreft die
dienstgewoonlijkhet bevaren van denzelfden[stroom
of het berijden van denzelfden wegdie immers
niet toelaat|, dat er een onbepaald getal van ge
bruik maken, ofschoon toch al, wat voor de
publieke dienst is bestemd, ook ten gebruike
van iedereen dienstig moet zijn. Bij den aanleg
van spoortreinen is het eerste vereischtedat er een
spoorweg bestaat, en daartoe moet ieder bijzonder
eigenaar een deel van zijn eigendom afstaan
vrijwillig of gedwongen. Is het van zoo weinig
belang daaraan de hand te slaanzoodat ieder,
die zich aanmeldt, aanspraak kan maken op
een vrijbrief, om zich het verlangde deel toe