BIJVOEGSEL TOT HET LEIDSCH DAGBLAD.
Zaturdag 3 Maart 1860.
Indien deze schikking al niet iedereen vol
deed, zij heeft ten minste het voordeel, van de
beginselen ongeschonden te laten, de onrust te
bedarenen het verheft Piemont tot een Ko
ningrijk van meer dan negen millioen zielen.
Tegenover deze hervorming van Noord-Italië,
welke aan cenen magtigen Staat al de overgan
gen van de Alpen in handen geeft, was het,
ten behoeve van de veiligheid onzer grenzen
mijn pügt, voor Frankrijk den voet der bergen
terug te verlangen.
Deze terugeisching van een weinig uitgestrekt
grondgebied heeft niets verontrustends voor
Europa en is niet in tegenspraak met de oube-
langzuchtige staatkunde, welke Ik meermalen
verklaard heb te willen volgen.
Frankrijk toch wil niet overgaan tot die ver-
Igrooting van grondgebied, hoe gering ook op
zich zelf, noch door onderhandsche kunstgre
pen maar door de quaestie openhartig aan het
oordeel der groote Mogendheden te onderwer
pen. Deze zullen, zonder twijfel, in hare regt-
vaardigheid, gelijk Frankrijk het ongetwijfeld
',tegenover ieder van haar in dergelijke omstan
digheid zou doenoordeelendat deze be
langrijke wijziging van grondgebied ons het
regt geeft op een waarborg, welke als door de
natuur zelve is aangewezen.
Ik kan niet met stilzwijgen de zorg voorbij
gaan welke een deel der Katholyke wereld ver
vult. Toegevende aan de ondoordachte indruk
ken van het oogenblik, heeft men hartstogtelijke
noodkreten aangeheven. Het verledene, dat een
waarborg voor de toekomst moest opleverenis
zoodanig miskend, de bewezene diensten zijn
zoo geheel vergetendat Ik wel eene innige
overtuiging en een algeheel vertrouwen in het
gezond oordeel van het publiek behoefde, om,
te midden van al die pogingen om eene alge-
meene agitatie in het leven te roepen, de
kalmte te bewaren, welke alleen in staat is, de
I zaak tot een goed einde te brengen.
De feiten spraken intusschen van zelve luide.
3edert elf jaren houd ik te Home alleen het
gezag van den H. Vader staande, zonder een
enkelen dag opgehouden te hebbenhet gehei
ligd karakter van het hoofd onzer Godsdienst
- 'i Hem te eerbiedigen. Van eene andere zijde
zijn de bevolkingen van de Romagnaeensklaps
aan zich zeiven overgelatenvan zelve mede-
gesleept geworden en hebben zij getracht, in
den oorlog gemeene zaak met ons te maken.
Moest Ik haar bij den vrede vergeten en haar
op nieuw voor een onbepaalden tijd aan de kan
sen der vreemde bezetting overgeven? Mijne
pogingen hebben gestrekt, haar met haren Sou-
verein te verzoenenen daarin niet geslaagd
zijnde, heb Ik getracht, ten minste in de in
opstand zijnde provinciën, het beginsel van het
wereldlijk gezag des Pausen te beschermen.
Gij ziet, naar hetgeen voorafgaat, dat zoo
alles nog niet aan een einde is, men evenwel
eene aanstaande oplossing mag hopen. De tijd
schijnt dus gekomenom een einde te maken
aan reeds te lang geduurd hebbende moeijelijk-
heden, en de middelen op te sporen, om met
gerustheid in Frankrijk een nieuw tijdperk van
vrede te doen aanbreken. Bereids is het leger
met 150,000 man verminderd, en, zonder den
oorlog met China, de bezettiug van Borne en
Lombardye, zou die vermindering nog aanzien
lijker geweest zijn.
Mijn gouvernement zal U onverwijld een ge
heel der maatregelen aanbiedenwelke ten doel
hebbende productie te bevorderendoor het
goedkooper verkrijgbaar stellen der meeste be-
noodigdhedenhet welzijn der arbeidende klasse
te bevorderen en onze handels-betrekkingen te
vermenigvuldigen. De eerste stap, op dien weg
af te leggenwasom het tijdstip te bepalen
voor de opheffing dier onoverkomelijke hinder
nissen, welke onder den naam van prohibitiën,
vele vreemde voortbrengselen van onze markten
verwijderende, de andere natiën tot eene voor
ons droevige reciprociteit dwongen.
Eene nog moeijelijker zaak stond ons echter
in den weg, de weiuige geneigdheid namelijk
tot een handelsverdrag met Engeland. Ik heb
dan ook vastberaden de verantwoordelijkheid van
dien grooten maatregel op mij genomen. Het
voordeel daarvan voor de beide landen kan bij
het minste nadenken blijven. Beiden zouden on
getwijfeld binnen eenige jaren in hun eigen be
lang het initiatief der voorgestelde maatregelen
genomen hebbendoch daar er alsdan geene
gelijktijdige verlaging van tariven zoude bestaan,
zou het van weerszijden zonder onmiddellijke
compensatie zijn geschied. Door het tractaat is
dus slechts het tijdstip der heilzame wijzigingen
bevorderd, en aan onvermijdelijke hervormingen
wederzijds het karakter gegeven van concessiën,
bestemd om het verbond van twee groote vol
ken te versterken.
Opdat dit verdrag de meest gunstige gevolgen
moge hebben, roep Ik uwe meest krachtige mede
werking in, tot aanneming der wetten, welke de
toepassing daarvan gemakkelijker moeten maken.
Ik vestig vooral uwe aandacht op de middelen
van gemeenschap, wier ontwikkeling ons alleen
in staat kan stellen, met de buitenlandsche nij
verheid te wedijveren. Daar de oogenblikken van
overgang echter steeds moeijelijk zijn, en het