3)e CeicLe Sou/fcant Het Nederl. Gezag in Indonesië De Veiligheidsraad en de Balkan Ministers Beel en Jonkman over hun indrukken De toestand in het Ruhrgebied Incident in haven van Sibolga DINSDAG 13 MEI 1947 Bureaux: Papengracht 32, Giro 103003. Telef.: Administratie, Advertenties 20826, Redactie 20015, Directie, drukkerij en abonnementen 20935. Directeur: C. M. VAN HAMERS VELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11086 Abonnementsprijs f 0.26 per week, f 1.10 per maand, 3.25 per kwartaal. Franco per post f 4. Advertenties: 15 cent per m.m. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Bij contract belangrijk^ korting. Telefoontjes: 30 woorden f 1.50. Les uit de tragedie- De Geer EEN zeer lezenswaardige, interes sante beschouwing over „de tragedie-De Geer" besluit mr. A. v. Dal in de „Maasbode" van gister avond: „Een jaar voorwaardelijke ge vangenisstraf, vierduizend gul des boete en ontzetting uit bei de kiesrechten en het recht om ambten te bekleden voor den tijd van vijf jaren, was de eis, die mr. Bakhoven tegen de grij ze minister van Staat requireer- de, erbij voegend, dat de formu lering van deze eis het moeilijk ste deel zijner taak had uitge maakt. Daar zullen er zijn in den lan- i de, wie deze eis licht voor komt, omdat hij lichamelijk geen leed toebrengt, daar zullen er meer zijn, die de zwaarte,van de eis beseffen, omdat zij zich kun nen inleven in het geestelijk leed, dat hij moet veroorzaken aan een grijsaard wiens leven steeds onkreukbaar was en die onder invloed van een verwar rende oorlog tot ontsporing kwam. Als de tragiek dier ontspo ring de tragiek van een karak- l terfout is, die al te dikwijls in een langdurige carrière als 'n karakterkracht is toegejuicht, dan mogen wij hopen, dat deze tra giek beperkt wordt tot het strikt noodzakelijke". Op de laatste zinsnede willen wij de aandacht vestigen, omdat daarin, in enkele woorden, wordt geconsta teerd een feit, dat men inder daad „al te dikwijls" in de samenle ving kan waarnemen niet alléén in de tragedie-De Geer! Het is een feit, waaruit we een, naar onze me ning, hoogst nuttige lering kunnen trekken Mr. v. Dal spreekt over een „ka rakterfout, die al te dikwijls in een langdurige carrière als 'n karakter kracht is toegejuicht?" Wélke karakterfout dat is? Een koppige vasthoudendheid aan eigen" mening, een ontoegankelijik- hëid voor overtuiging door anderer redenering: eigenwijsheid. En wordt deze karakterfout niet maar „al te dikwijls" geprezen als karakter krachtde karakterkracht van een „kerel" een krach tmensch, een krachtfiguur, een persoonlijkheid, van wie men weet, wat men er aan heef?Vaak pas eerst, als die krachtfiguren klaarblijkelijk „tot ontsporing" komen, gaat men er kennen. dat die karakterkracht eigenlijk een karakterfout moest worden genoemd. En dan slaat de publieke opinie ineens over van verheerlijking in verguizing! Zo gaat het dikwijls in de eigen lijke politiek maar ook in de „poli tiek" van het dagelijkse leven! Terugkerend naar de tragedie-De Geer, moeten wij constateren, dat de heer De Geer is blijven vasthouden aan de mening, die hij in 1940 had genoemd, n.l. dat men met Duits land tot een compromis moest zien te komen. Hij stond daarin niet al leen: het grootste deel van het Ne derlandse kabinet koesterde ideeën in deze richting en ook in de En gelse regering waren er stemmen, die hiervoor pleitten! Het verschil tusschen De Geer en die andere po litici is geweest, dat de laatsten zich tot een andere mening hebben laten leiden, terwijl De Geer die eenmaal door hem gevormde me ning consequent is blijven aanhan gen,ondanks alles. En dat is gewor den de oorzaak van zijn ontsporing uit de rechte lijn, die een juist in zicht in het vaderlands belang voor schreef: De Geer had zich eerlijk een mening gevormd, maar hij heeft de ze mening niet weten te herzien, terwijl de feiten hem steeds dui delijker -an zijn dwaling hadden moeten overtuigen. Uit deze tragedie-De Geer kunnen wij een hoogst nuttige lering trek ken voor onze beoordeling van ka rakterkracht, die eigenlijk karakter fout moest heten! GEHEIM-KAMERHEER VAN Z. H. DEN PAUS. Mgr. Filbry en Mgr. Henning. Het heeft Z. H. den Paus behaagd te benoemen tot Geheim-Kamerheer de Hoogeerw. Heer Mgr. F. B. J. M. Filbry, Plebaan van de Kathedrale Kerk „St. Bavo" te Haarlem en Proost van het Hoogwaardig Kapittel, en de Hoogeerw. Heer Mgr. C. J. Hen ning, Regent van het Klein-Seminarie „Hageveld" te Heemstede. MGR. DR. KNEBEL BIJ MGR. HUIBERS. De Hongaarsche bisschop Z.H.Exc. Mgr. dr. Knobel Miklós, die op het oogenblik namens het Hongaarse episcopaat in ons land vertoeft, is bij Z.H.Exc. Mgr. J. P. Huibers in parti culiere audiëntie ontvangen. Mgr. Knebel heeft bij de Haarlemse bis schop volledig begrip ontmoet voor de moeilijke omstandigheden, waarin de Hongaarse kinderen verkeren. Hij kreeg dan ook de toestemming opnieuw een actie voor het Hongaar se kind te ondernemen, waarbij hem volledige steun werd toegezegd, al- de „T;jd". DEZE WEEK WEER EEN EI. In de bonnenlijst, die Woensdag a.s. wordt bekend gemaakt, zal weer een bon voor een ei worden opgeno men. Deze bonaanwijzing zal voor alle leeftijdsgroepen gelden. De aankomst van de Nederlandse minister-president, dr. L. J. M. Beel en de minister van Overzeese Gebiedsdelen, mr. J. A. Jonkman te Batavia. Minister Beel en minister Jonkman worden door Nederlandse en Indone sische autoriteiten op het vliegveld Kemajoran begroet. In de bijeenkomst van de Veilig heidsraad heeft de Sow jet-Unie gis- teren getracht de activiteit van de grenspatrouilles der Bal.kancommis- sie te doen beperken. Deze „grens patrouilles" heeft de Balkancommis- sie achter gelaten om de grens te be waken. Enige afgevaardigden verklaarden, dat zij het voorstel van de Sow jet- Unie wensten te bestuderen. Er is ver der gediscussieerd over de vraag, of leden van de Balkancommissie te Ge- nève naar New York moeten komen. De Sowjet-Unie was tegen dit voor stel gekant. De vergadering besloot, dat leiders van delegaties of hun plaatsvervan gers naar New York moet komen om rapport uit te brengen. Over h,et Sow- jet-Russische voorstel om de activi teit der grenspatrouille te beperken Naar het Italiaanse persbureau An sa meldt, zijn twee Griekse schepen met Amerikaanse tanks, pantserwa gens, vrachtauto's en ander legerma- teriaal aan boord, van Livorno naar Griekenland vertrokken. WORDT COMMUISTISCHE PARTIJ IN GIEKENLAND VERBODEN? Donderdag 15 Mei zal in het Griek se parlement een motie in discussie worden gebracht, ingediend door een en twintig leden, die de communisti sche partij in Griekenland verboden willen zien. DE ADVOCATUUR IS TOCH VOORDELIGER. De Amerikaanse plaatsvervangen de minister van buitenlandse zaken, Daan Acheson, is afgetreden. Acheson, die 55 jaar is-, kwam b« het ministerie van buitenlandse za ken in 1941, toen Cordell Huil minis ter was. Door zijn werk gedurende de oorlog, heeft hij de reputatie van een bekwaam bestuursambtenaar ge kregen. In Augustus 1945 werd Acheson onder-minister van buitenlandse za ken. De laatste tijd heeft hij grote ac tiviteit ontplooid in het belang van Truman's plan tot hulpverlening aan Griekenland en Turkije. Zijn aftreden werd reeds lang ver wacht. De reden hiervoor is van fi nanciële aard. Acheson verwacht als advocaat meer te kunnen verdienen dan als onder-minister. werd nog geen besluit genomen. De vergadering is tot Vrijdagmorgen 11.30 uur verdaagd. Het Nederlandse Gezag in Indone sië, gedragen door de Nederlands-In dische regering, zal tot 1 Januari ge leidelijk worden vervangen door dat van de voor die datum te vestigen Nederlands-Indonesische Unie, de eveneens voor die datum te formeren Verenigde Staten van Indonesië en de deelstaten van deze federatie t.w. de Republiek, Borneo en de Grote Oost. Van deze laatste beide staten is de I Grote Oost rjeeds geformeerd. Op de I Conferentie van Denpasar werd in overleg tussen de Nederlands-Indi sche Regering, vertegenwoordigd door den Luit.-Gouverneur-Generaal, en de afgevaardigden der onderschei dene gebiedsdelen tot de stichting van een „Oost-Indonesische staat" beslo ten. Zeer tegen de wens van het me rendeel der afgevaardigden op de Conferentie werd door de Neder lands-Indische Regering een voorbe houd gemaakt t.a.v. Nieuw-Guinea. Deze laatste wenste voor dit gebieds deel de mogelijkheid van een bijzon dere status open te houden en Nieuw Guinea in te delen hetzij bij de Ver enigde Staten, hetzij bij de Unie of ook bij Nederland. Aansluiting bij de staat Oost-Indo- nesië leek minder raadzaam gezien de grote kapitaalinvestaties. die de exploratie en exploitatie van dit nog onontgonnen gebied zouden vorderen. een last, die men niet op de schou ders van de jonge Oost-Indonesische staat wilde leggen. Een definitieve beslissing over de status van Nieuw Guinea is intussen nog niet getroffen. Wat de vorming van een Midden Indonesische staat (Borneo) betreft, deze heeft tot nu toe niet kunnen plaatsvinden wegens de Republikein se stromingen in Oost- en Zuid-Oost Borneo, die een belemmering vormen voor een regelmatig verloop der ver kiezingen. Men verwacht dat deze stromingen na de ondertekening van Linggadja- ti hun non-coöperatieve houding zul len opgeven, zodat de te Pontianak geprojecteerde Conferentie doorgang zal kunnen vinden. Wat tenslotte de Republiek betreft, het is nog geens zins vaststaand dat zij het territoir van Java en Sumatra blijvend zal omvatten. Het is zeer de vraag of de Atjehers, de Batakkers e.a. volken van Sumatra een te Djogja zetelende regering op de duur zullen erkennen. Niet alleen echter op Sumatra maar ook in West-Java vindt de gedachte van afscheiding van de Republiek in brede kringen aanhang. Dat de te Linggadjati ontworpen in deling van het gebied van Neder- lands-Indië in drie staten zonder meer zijn beslag zal krijgen is dan ook minstens twijfelachtig. Na hun terugkeer te Batavia hebben de ministers Beel en Jonkman te genover Aneta verklaard, dat zij zeer verheugd zijn met de onder tekening van het statuut voor West- Borneo. Zij omschreven deze gebeurtenis als een mijlpaal in de wordingsge schiedenis van de Verenigde Staten van Indonesia. In West-Borneo is, aldus de ministers, opnieuw de reële mogelijkheid gebleken om op basis van wederzijds vertrouwen een hechte samenwerking van in dit ge bied zelfs zeer onderscheiden bevol kingsgroepen op democratische wij ze toestand te brengen. Dit weder zijds vertrouwen zal niet alleen in West-Borneo, maar ook in de ove rige delen van Indonesia de juiste grondslag zijn van een voorspoedige toekomst voor de Verenigde Staten van Indonesië, in unie-verband sa menwerkend met Nederland. De mi nisters veklaarden verder, dat zij ten zeerste onder de indruk waren SCHACHT KRIJGT ACHT JAAR. Een Duits zuiveringshof te Stutt gart heeft heden dr. Hjalmar Schacht, Hitiers financiële adviseur, veroor deeld tot acht jaar werkkamp, in gaande op de datum van zijn eerste arrestatie. Dit betekent dat hij reeds twee jaar van zijn straftijd heeft uit gezeten. DE VOEDSELTOESTAND IN DUITSLAND Lord Pakenham, de verantwoorde lijke minister voor de Britse zóne, heeft gisteren te Duesseldorf drie uur lang geconfereerd met Hans Luebke, minister van voedselvoorziening van Noord-Rijnland-Westfalen. Na de con ferentie begaf Lord Pakenham zich onmiddellijk naar Londen. In de voedselpolitiek van het Ruhr gebied schijnt weinig verbetering te komen, daar millioenen arbeiders gisteren hun vierde week in zijn ge gaan met een levensmiddelenrant soen, waarvan de calorische waarde minder dan de helft van het officiële aantal van 1550 per dag ie. De sociaal democratische meerderheid van de gemeenteraad van Wuppertal heeft gedreigd haar functie neer te leggen, indien de voedselpositie niet verbe tert. Waarnemers wijzen er op, dat de communistische fracties van ge meenteraden in het gehele Ruhr-ge- bied waarschijnlijk eveneens iets der gelijks zullen doen, nadat Donder dag a.s. een grote partijbijeenkomst zal zijn gehouden. Tweeduizend employé's van de ge meente Wuppertal, een stad met tex tielindustrie ten Oosten van Duessel dorf,hebben verklaard, dat zij geen geregelde voorziening met water, gas en electriciteit meer kunnen waar borgen, daar ongeveer dertig procent der employé's ziek is door gebrek aan voedsel. De in de laatste week in Wupper tal uitgereikte rantsoenen hadden slechts een waarde van 65 calorieën per dag, terwijl op het ogenblik, bij een lichte verbetering, niet meer dan 850 calorieën gegarandeerd kon wor den. Generaal Lucius Clay, de Ameri kaanse militaire gouverneur in Duitsland, en generaal sir Brian Ro bertson, de plaatsvervangend militair commandant voor de Britse zone heb ben te zamen een telegram over de voedselsituatie in Duitsland naar Washington gezonden. EIGEN DAJAKSTAAT? Naar Oevaang Oeray, hoofd van net kantoor voor Dajakse aangelegen heden te Pontianak, verklaarde, be staat de mogelijkheid, dat de Dajaks zullen verzoeken een afzonderlijke staat te vormen. OevaangOeray ,heeft gisteren het statuut voor West-Borneo, waarbij dit tot autonoom gebied wordt gemaakt, mede-ondertekend. Hij zeide, dat, in dien de Dajakse belangen niet ge heel tot hun recht zouden komen, hij zich bij zijn volksgenoten in Sera- wak en Britsch Noord-Borneo op de hoogte zou stellen van het standpunt ten aanzien van een afzonderlijke staat onder de Nederlandse of de Britse kroon. Oevaang Ooeray was er van overtuigd, dat het voor de Da jaks noodzakelijk was nauw te blij ven samenwerken met Groot Brittan- nië of Nederland. AARDBEVING IN ZUID-ITALIë. Volgens een bericht van het Ro meinse dagblad „II Massagero" uit Catanzaro zijn bij een hevige aard beving, die van Zondagmorgen af ge durende 24 uur met 12 schokken Zuid-Italië geteisterd heeft, 3 perso nen gedood, 47 gewond en 1.029 ge zinnen dakloos geworden. De mate riële schade wordt op 665 millioen lire geschat. van de hun bereide ontvangst, wel ke meer dan als symptoom is te be schouwen van de waardering van West-Borneo voor de plaats, die het thans in het koninkrijk der Neder landen heeft ontvangen en straks in de Nederland-Indonesische Unie zal innemen. De ministers wezen er ten slotte nog op, dat het contact met talrijke te Pontianak aanwezige vooraanstaande figuren uit vele de len van de Archipel in belangrijke mate heeft bijgedragen tot de oriën tatie, die een der doeleinden van hun reis uitmaakt. Aneta verneemt, dat het in de be doeling ligt, dat de ministers Beel en Jonkman, nog deze week, waar schijnlijk Donderdag of Vrijdag, naar Makassar vertrekken. MR. VAN MAARSEVEEN: „ER ZIJ RECHT VOOR ALLEN". „Wij moeten de oorzaken wegne men waardoor grote groepen en en kelingen zich verongelijkt kunnen achten. Er moet recht worden gedaan in de eerste plaats jegens de ex-ver zetstrijders en hun nagelaten be trekkingen. De gevallenen verdie nen eeuwig roemrijk te blijven voortleven onder ons volk". Aldus sprak minister Van Maarseveen op de Erebegraafplaats te Overveen tij dens de Zaterdagmiddag gehouden herdenkingsbijeenkomst van de Ne derlandse gevangenen uit de bezet tingstijd. OP DE REDE VAN SIBOLGA heeft de Nederlandse torpedojager Banc- kert tot tweemaal toe moeten antwoorden op een levendig mitrail- leurvuur van de wal. Beide malen werd het vuur van de aanvallers na een actie, die een uur duurde, tot zwijgen gebracht. De marinevoorlich tingsdienst deelt mee, dat in de stad een vrij grote brand is waargenomen. Men vreest, dat het aantal slachtoffers en de schade niet onaanzienlijk zullen blijken. Ned. torpedojager moet vuur openen Het eerste incident ontstond, toen een republikeins marinevaartuig geen gehoor gaf aan een driemaal herhaald bevel tot stoppen. Op dat ogenblik was de Banckert bezig het motor schip Nan Mei te onderzoeken. Nadat het republikeinse vaartuig zyn weg vervolgde, loste de Banckert een waarschuwingsschot, dat vanaf de wal met een levendig vuur werd be antwoord. De Nederlandse torpedo jager schoot terug en eerst na gerui me tijd kon de actie worden gestaakt. Later werd de Banckert wederom, thans zonder enige aanleiding, van de wal af beschoten en opnieuw moest dit vuur tot zwijgen worden gebracht. Het 800 ton metende Britse m.s. „Nan Mei" heeft te Sibolga 50 ton rubber van een onbekende eigenaar geladen. Het schip was in het bezit van de vereiste vaarvergunning. Een gedeelte van de bemanning, onder wie zich Britse onderdanen bevon den, is door de Indonesische autoritei ten belet aan boord terug te keren. TWEE BRITSE POLITIEAGENTEN TE JERUZALEM GEDOOD. Op een der drukste kruispunten in Jeruzalem hebben onbekend gebleven Joodse verzetslieden gisteren twee leden der Britse politie neergeschoten. Het eerste slachtoffer overleed on middellijk, terwijl het tweede in de loop van de avond is gestorven. De militaire commandant van Je ruzalem, brigade-generaal Bedford Roberts, was juist van plan geweest gisteren per radio bekend te maken, dat de veiligheidsmaatregelen te Je ruzalem gedeeltelijk opgeheven kon- den worden. Thans is dit echter uit gesteld. SOVJET-BELANGSTELLING VOOR ABESSYNIë. Volgens een correspondent van de „Daily Telegraph" te Addis-Abeba toont de Sowjet-Unie opmerkelijk veel belangstelling voor Abessynië. „Een propaganda-actie is begonnen en de Sowjetdelegatie te Addis Abe ba heeft een herhaaldelijk wisselende staf, die naar verluid talrijker is dan die van enige andere diplomatieke missie. Deze actie lijkt echter snel op touw te zijn gezet als- vlagvertoon van de Sowjet-Unie zonder dat er reke ning wordt gehouden met plaatselijk protest. Een andere opmerkelijke re clame voor de Sowjet-Unie is de ves tiging van een nieuw ziekenhuis te Addis-Abeba. Waarnemers geloven, dat de belangstelling van de Sowjet- Unie voor Abessynië allereerst poli tiek is en dat mogelijkerwijs het plan bestaat alhier een basis te vestigen voor het uitbreiden van de invloed der Sowjet-Unie in geheel Oost-Afri- ka", aldus de correspondent. Zeeslang In zomerse dagen, wanneer het nieuws schaars is. placht vroeger de zee-slang op te duiken. Een slim beest, die zeeslang, en niet voor één gaatje te vangen. Nu eens dook het gedierte op uit de blauwe golven van een der Ocea nen, dan weer stoeide het in het stille maar ondoorgrondelijke water van Loch Ness. waar het eerbiedwaardige oude dames aan het schrikken bracht. De oorlog was een slechte tijd voor zee slangen. Misschien hebben zij zich bij gebrek aan belangstel ling in de pers onledig gehouden met happen naar gezonken duik boten of knikkeren met drijven de mijnen. In elk geval schijnt de slimme zeeslang ingezien te heb ben, dat hij met dat vinnige ra dar-goedje op moet passen en schijnt hij de wijk te hebben ge nomen naar de bergen, natuurlijk naar de ontoegankelijkste aller bergen, de Mount Everest in de Himalaya. W lezen namelijk, dat een der meest bekende Britse bergbe klimmers. Eric Shipton, bij zijn onderzoekingen op de hellingen van de Mount Everest in de sneeuw sporen gevonden heeft van een onbekend monster. Streekbewoners verklaarden, dat zij het monster gezien hebben; het was niet minder dan vier me ter hoog. Shipton vertrekt thans voor een expeditie naar de Hi malaya om het raadsel van dat onbekende monster op te lossen. Wij voorspellen echter, dat het hem niet gelukken zal, want dat is duidelijk het is de oude zeeslang, die zich vermomu heeft en langs allerlei kronkelwegen probeert om zijn rol in de inter nationale pers opnieuw te spe len, En de zeeslang zal een raad sel blijven, zolang er zomerse da gen zullen zijn met gebrek aan copy. GROOT VLIEGFEEST OP YPENBURG. Dat voor de ontwikkeling van het vliegwezen een algemene belang stelling bestaat behoeven wij hier niet nader uiteen te zetten. Aan deze buitengewone .belangstelling heeft Frits Diepen gehoor gegeven door het organiseren van een groot vlieg- festijn dat gehouden zal worden op a.s. Vrijdag, Zaterdag en Zondag. Het y]iegveld Ypeuburg zal op die dagen duizenden toeschouwers trek ken naar de demonstraties. Dadelijk na de opening door H.K.H, Prinses Juliana zullen een zwerm vlaggen van alle schakeringen ontplooid wor den. Dan zullen ook alle deelnemen de toestellen een parade houden. Onderwijl zullen ongeveer 30 Engel se toestellen arriveren _en landen waarna een zeer aantrekkelijk pro gramma zal worden uitgevoerd. Hieraan zullen ook de toestellen deelnemen van de rijksluchtvaart school waarvan de om hun vlieg- ervaring reeds bekende instructeurs een ballonnenjacht houden. Het glanspunt van de demonstraties zal wel zijn het opstijgen van de S 9 met madame Bellu die op behoor lijke hoogte gekomen uit het vlieg tuig zal stappen en per parachute op het terrein zal dalen. Wij kuryien nog vele interessante punten uit het rijk gevarieerde programma naar vo ren brengen doch moeten ons be perken. Alleen willen wij er met na druk op wijzen dat de feesten op Ypenburg alles zullen overtreffen wat tot nu toe door de vliegsport is vertoond. Voor onze vliegenthousias ten is dit een schitterende gelegen heid om van nabij kennis te maken met de zich steeds vervolmakende vliegtechniek. <2m kcwieltje... Kardinaal Vaughan, Aartsbisschop van Westminster, zette eens de vol gende voornemens ter eigen verbete ring op schrift: „Mijn onderhorigen aanmoedigen door woorden en teke nen van goedkeuring. Beleefd zijn is: genoegen doen. Het is een bewijs van liefde, genoegen te doen, het is mijn plicht, om liefde op deze bepaalde manier te bewijzen. Ik moet die strakheid en stroefheid in de och tend te boven komen, die van de maag en het lichaam komt. Ik moet elke dag veel akten van vriendelijk heid doen en er voortdurend op terug komen". (J. G. Snead-Cox: Life of Cardinal Vaughan, II 453). Een kijkje op een der stands van de grote Hamat Missie-tentoonstelling, welke in het Kurhaus te Scheveningen gehouden wordt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1