Jhr. de Geer voor Bijz. Gerechtshof
Vrijspraak voor N. A. (ongerius
Waarheen met de Middenstand?
11 Mei
Moederdag-
bloemendag
Vijf gouden jubilarissen bij T. D.
VRIJDAG 9 MEI 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Op 13 Mei 1940 vertrok jhr. D. J.
de Geer, toenmaals voorzitter van de
ministerraad, met de overige minis
ters uit Nederland naar Londen om
aldaar een Nederlands regeringscen
trum te vormen voor de voortzetting
van de oorlog tegen Duitsland. Op 3
September 1940 trad jhr. de Geer af
als minister en als voorzitter van de
ministerraad. Hij kreeg van de minis
ter van koloniën van het nieuwe ka
binet de opdracht zich naar Neder
lands Indië te begeven, teneinde daar
een studie te maken van de toestand
in samenhang met de situatie van het
rijk in Europa, zoals deze zich on
der invloed der oorlogsomstandighe
den ontwikkelde. Op 5 November
vertrok jhr. de Geer voor de uitvoe
ring van de regeringsopdracht naar
Portugal, nadat hij te kennen had
gegeven langs deze weg naar Neder-
lands-Indië te zullen reizen.
In strijd met zijn instructies heeft:
jhr. de Geer zich in het begin van
Februari 1941 vanuit Portugal, via
Berlijn naar Nederland begeven. In
April 1942 publiceerde hij een bro
chure, getiteld „Synthese in de oor
log", waarin hij aandrong op overleg
met Duitsland en beëindiging van de
oorlog der geallieerde mogendheden
tegen dat land.
Vandaag is voor het Bijz. Gerechts
hof te Amsterdam een proces tegen
jhr. de Geer begonnen. Hem wordt
ten laste gelegd, dat hij zich door
destijds de Nederlandse bodem te be
treden, begeven heeft in de macht van
de vijand en daardoor bij de bevol
king van het bezette gebied de indruk
moest wekken, dat hij als gewezen
minister-president geen heil meer
zag in de voortzetting van de strijd
en daarmede de vastbeslotenheid van
het Nederlandse volk de oorlog voort
te zetten, aan het wankelen dreigde
te brengen.
Ten aanzien van- de brochure wordt
jhr. de Geer ten laste gelegd, dat hij
door het publiceren van dit door de
Duitsers goedgekeurde boekje (de
vrije meningsuiting was toen streng
aan banden gelegd) een gedachte pro
pageerde, die lijnrecht in strijd was
met de ideologische grondslagen,
waarop de Nederlandse staat be
rustte.
Er was begrijpelijk veel belangstel
ling voor deze zitting, welke om 10
uur vanmorgen aanving. Er werd
aanvankelijk in de gangen gefluis
terd, dat jhr. de Geer waarschijnlijk
verstek zou laten gaan, doch op de
gestelde tijd kwam jhr. de Geer bin
nen en ging rustig zitten op de voor
hem gereserveerde stoel.
Als getuigen werden Otto Bene, tij
dens de bezetting gevolmachtigde van
het Duitse ministerie van buitenland
se zaken te Den Haag en T. Goede-
waagen, dir.-gen. van het onderwijs
tijdens de bezetting, de zaal binnen
geleid.
v Als- eerste getuige treedt de oud-
hoofdcommfssaris van politie te Am
sterdam, J. L. Posthuma, voor het ge-
tuigenhekje. Hij verklaart, dat hij in
het vooronderzoek 54 getuigen ge
hoord heeft in Frankrijk, Engeland,
België en Nederland. Ook Seyss In-
quart en von Ribbentrop hebben bij
dit vooronderzoek verklaringen afge
legd.
Oud-burgemeester
Voute gevangen
genomen
Nieuwe behandeling van zijn
zaak op 6 Juni a.s.
E. J. Voute, oud-burgemeester van
Amsterdam, tegen wie de procureur-
fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam, mr. 'N. J. G. Sikkel,
twee weken geleden een gevangenis
straf eiste van 6 jaar, maar die sinds
5 October van verleden jaar op vrije
voeten is geweest, is vanmorgen op
last van het Hof ter terechtzitting
gevangen genomen en overgebracht
naar het huis van bewaring.
Het Hof, dat bij monide van pre
sident prof. J. A. van Hamel heden
morgen senterjtie zou wijzen, heeft
het onderzoek nog niet volledig ge
acht en gelastte vanmorgen, dat het
zal worden hervat. Op 6 Juni a.s. des
morgens te 9.30 uur zal de heer
Voute opnieuw voor het Bijzonder
Hof terecht staan, waarbij de procu
reur-fiscaal nieuwe getuigen naar
voren zal brengen, die naar -gehoopt
wordt licht zullen kunnen wei-pen
op de houding van verdachte als bur
gemeester, hoofd der politie en/of
regeringscommissaris ten aanzien var.
het deelnemen der polite-ambtenaren
aan de Jodenvervolging en de raz
zia's voor de arbeidsinzet en ten
aanzien van een tiental agenten van
de Amsterdamse politie, die bij de
Duitse Sicherheitspolizei werden ge
detacheerd onder Voüte's bewind.
Voorts achtte het Hof meer klaarheid
noodzakelijk in de kwestie van de
eed van trouw, die de heer Voute
althans volgens een brief van Rost
van Tonningen zou hebben afge
legd.
„Gelet op de ernstige bezwaren,
die tegen verdachte zijn gerezen",
aldus besloot president Van Hamel,
„beveelt het Hof de gevangenne
ming van verdachte ten einde hem
de mogelijkheid tot vluchten en die
tot verduistering van bewijsstukken
te ontnemen en gelast dat hijzal
worden ingesloten in het huis van
bewaring".
De zitting werd daarop gesloten.
Uiterlyk rustig wandelde de heer
Voute naast een parketwacht de
zaal uit.
15 JAAR VOOR J. HOLLANDER.
Het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam heeft uitspraak gedaan in de
zaak tegen J. Hollander uit Amers
foort, tegen wien de procureur-gene
raal, die Hollander bij de behandeling
van de zaak „een tweeden Blokzijl"
had_ genoemd, de doodstraf eiste.
Hollander is thans veroordeeld tot
15 jaar met aftrek.
Vervolgens verschijnt als getuige
J. G. van Sillem, tijdens de oorlog
Nederlands gezant in Portugal.
President: „Was de komst van jhr.
de Geer naar Portugal u bekend?
Wist u van te voren, dat hij in Portu
gal zou komen op weg naar Indië?"
Getuige: „Dat was mij van te vo
ren aangekondigd".
Pree.: „Verkeerde u in de mening,
dat hij naar Indië zou doorreizen,
teen hij u in Lissabon bezocht?"
Get.: „Inderdaad. Toen het aan de
ambassade bekend werd, dat hij van
plan was naar Nederland te reizen,
heeft mijn plaatsvervanger, de heer
van Pallandt, hem dit ontraden. Kort
vóór hij naar Nederland vertrok, wa
ren wij bij hem in het hotel te gast.
Er werd toen niet over zijn reis naar
Nederland gesproken en ook niet
over Indië. Wij kregen de indruk, dat
jhr. de Geer zich verzoend had met
de gedachte niet naar Nederland te
gaan".
Pres.; „Waarom werd niet gespro
ken over de missie naar Indië?"
Get.: „U moet mij goed begrijpen.
Wij meenden allen, dat jhr. de Geer
te oud was voor een verantwoorde
lijke zending in Indië en dachten, dat
het eigenlijk meer een opdracht was
om hem bezigheden te verschaffen".
De getuige vertelde, dat op 3 Fe
bruari 1941 jhr. de Geer bij hem
kwam en hem mededeelde, dat hij na
rijp beraad toch besloten had naar
Nederland terug te gaan. Hij ver
langde er naar zich bij de overige le
den van zijn gezin te voegen. De heer
van Sillem heeft de oud-min;ster toen
gewezen op de omstandigheid, dat
zijn terugkomst in Nederland de
geestkracht van het Nederlandse volk
nadelig zou beïnvloeden. Immers
,men zou het in Nederland kunnen
opvatten als een soort vlucht, een
bewijs van gebrek aan vertrouwen
in de kracht van de geallieerden.
De president vroeg getuige vervol
gens of verdachte tijdens zijn verblijf
in Portugal contact heeft gehad met
de Duitse gezant aldaar.
De heer van Sillem moest dit ont
kennend beantwoorden, doch voegde
er aan toe, dat aangenomen moet
worden, dat zulk een contact er wel
geweest is, omdat verdachte een
Duits visum nodig had om naar Ne
derland te reizen.
„Ik vermoedde enigszins", zo ver
volgde getuige, „dat jhr. de Geer niet
naar Indië zou gaan. 't Was toch geen
serieuze opdracht. Ik dacht eigen
lijk, dat hij in Portugal zou blijven".
-Uitvoerig liet het Hof zich door de
heer van Sillem voorlichten over het
vertrek van jhr. de Geer uit Portugal.
Op de vraag van de militaire raads
heer, gen.-rnaj. A. R. v. d. Bant of
verdachte bij aankomst in Portugal
nog het plan had naar Indië te gaan.
antwoordde deze bevestigend-
De getuige mr. B. Ph. van Harinx-
ma thoe Slooten, Nederlands ambas
sadeur in Brussel, die inmiddels ge
arriveerd was, verklaarde, dat hij
in Lissabon met verdachte gespro
ken heeft. Hij kreeg daar de indruk,
dat jhr. de Geer overtuigd was, dat
Duitsland de oorlog zou winnen.
Get. zeide, dat jhr. de Geer, spre
kende over zijn reis naar Nederland,
gezegd had. ,,Ik ben geen minister
meer en heb de vrijheid als privé
burger te gaan waarheen ik wil".
Dit heeft verdachte ook aan an
deren gezegd. Uit de voorgelezen ge
tuigenverklaringen blijkt dit steeds
weer.
Oud-minister prof. dr. P. S. Ger-
brandy, thans voorzitter van de
raad van Rechtsherstel, is de vol
gende getuige.
Over het ontslag van jhr. de Geer
als minister-president vertelt prof.
Gerbrandy, dat dit niet geheel vrij
willig is geschied. Hij wenst zich
echter niei uit te laten over de re
denen, die tot dit ontslag aanleiding
hebben 'gegeven.
Pres.: ,,In Augustus 1940 vroeg
jhr. de Geer, toen hij nog minister
president was, verlof om een vacan-
tiereis naar Zwitserland te maken.
Hoe vond u dit verzoek? Bevreemdde
u dat?"
Prof. Gerbrandy, die na elke vraag
van de president lang aarzelt en de
indruk maakt, dat hij niet gaarne
de itnerne dingen uit de diploma
tieke sfeer in het openbaar behan
deld ziet, antwoordt: „Ja, Ndit be
vreemdde mij". Er. dan vervolgde
hij, op aandringen van de president:
„De plaats van de minister-president
was natuurlijk bij de regering".
Pres.: „Is het plan gerezen jhr. de
Geer naar Indië te zenden, Kunt u
daar iets van zeggen?"
Get.: „Het leek ons een onprettige
situatie, dat een ambteloos oud-mi
nister in Engeland vertoefde, zonder
speciale taak. Wij meenden, dat het
wenselijk was hem bezig te houden
en besloten hem met een opdracht
naar Indië te zenden."
Pres.: „Toen verdachte naar Indië
vertrok, lag het in de bedoeling van
de Nederlandse regering de oorlog
door te zetten tot het bittere einde.
Is dat zo?
Get.: „Absoluut. Jhr. de Geer was
een andere mening toegedaan. Kort
voor zijn aftreden zeide hy op een
ipinisterraadvcrgadering, dat hij
geen eerste minister kon blijven als
ik doorging het aan te sturen op het'
doorzetten van de oorlog".
(Wordt vervolgd).
„Geen collaborateur, doch illegaal werker"!
De N.V. Jan Jongerius te Jutphaas
bij Utrecht had in de oorlog een
slechte naam: Duitse auto's reden af
en aan, tientallen officieren zwerm
den de hele dag in en om de fabriek
en het was alom bekend, dat Jonge
rius ijverig voor de „Wehrmacht"
werkte.
De directeur werd als een der
grootste collaborateurs beschouwd en
dat men meende, dat, wanneer
iemand een strenge straf verdiende,
het wel N. A. Jongerius was, die in
1942 zijn broer Jan was opgevolgd.
Slechts aan enkelen was bekend,
dat „ome Ko" zoals hij in de
vriendenkring werd genoemd de
hele oorlog door een belangrijke rol
heeft gespeeld in de Utrechtse illega
liteit.
Enige leidende figuren uit de
Utrechtse illegaliteit verklaarden, dat
verdachte reeds in 1940 contact had
gekregen met een aantal mensen, die
toen reeds» het verzet voorbereidden.
Uit dit groepje mensen is later de
kern gegroeid van de illegale bewe
ging in Utrecht en tot deze kern be
hoorde ook N. A. J„ die in de ille
gale beweging bekend stond als „Ome
Ko" .In 1941 echter, toen verdachte
aangezocht werd het directeurschap
van de firma op zich te nemen, had
deze zich tot zijn meerdefen in de
illegale beweging gewend en ge
vraagd of hij deze benoeming wel zou
aannemen. Hem werd aangeraden,
deze functie te aanvaarden met het
doel de verzetsactie in de fabriek op
te bouwen en zoveel mogelijk de le
veranties aan de Duitsers te sabote
ren. En volgens de getuigen is ver
dachte in deze opzet ten volle ge
slaagd. De fabriek werd opslagplaats
voor wapens en zenders, die aan de
illegale beweging toebehoorden. Uit
het personeel werd een K. P.-groep
gevormd, die zijn orders van Ome
Ko ontving; Ome Ko stelde wagens
LEIDEN
STADSDIENSTEN UITGEBREID.
Met ingang van Maandag heeft de
N.Z.H.T.M. haar stadsdiensten uitge
breid. Reed er tot nu toe in de avond
uren een 20-minutendienst op Tuin
Stadwijk thans heeft men gedurende
de gehele dag met dit stadsdeel een
10-minutendienst. I>e eerste tram
vertrekt op werkdagen van Tuin
Stadwijk reeds om 6.35 en dan om
6.55 uür en vervolgens om de 10 mi
nuten tot 23.25 uur. Daarna zijn de
vertrektijden vastgesteld' op 23.39,
0.09 en 0.39 uur.
RESIDENTIE-ORKEST.
3e concert van de Beethoven-cyclus.
De 4e Symphonie, die wij gister
avond hoorden schijnt weinig diri
genten aan te trekken. De reden is
mogelijk deze: mooi als zij is, vraagt
een dirigent toch graag naar een
episch-dramatisch gegeven, zoekt
naar contrasten en grotere effecten.
De 4e bezit noch het een, noch het
an'der. Even denkt men aan een diep
zinnig werk, maar al gauw valt het
„Allegro vicace" in en 't is als loopt
ei een zachte wind door een bewolkte
hemel en is alles zonnegoud. Met
zwier en jeugdige vitaliteit, met iets
van vage ernst heeft Schuurman de
en zijn K. P.-groep beschikbaar om
gevangenen uit het kamp Amersfoort
te bevrijden: met medeweten van
Ome Ko bevonden zich in 'n bunker
op het terrein van de fabriek een
vervalsingscentrale en geheime druk
kerij, kortom, Ome Ko was een be
langrijke figuur in de illegale wéreld,
aldus de getuigen.
De procureur-fiscaal, mr. J. P. Bak
hoven, vond het ten laste belegde
tegen N. A. J. niet bewezen en vroeg
vrijspraak; tegen M. A. J. eiste mr.
Bakhoven 4 jaar gevangenisstraf met
ontzetting uit de kiesrechten en het
recht tot het bekleden van een lei
dende functie in het handelsbedrijf
en het bedrijf tot vervaardiging van
onderdelen van motoren voor de tijd
van tien jaar. Uitspraak in deze zaak
op 21 Mei.
symphonie gedirigeerd, en 't orkest
was een en al toewijding en men kon
zich de luchten van de laatste Mei
dagen voorstellen. Dan speelde de
jenge Engelse pianiste Moura Lim-
pany het 4e pianoconcert in „g gr. t."
Zij gaf een voorname, stijlvolle, mis
schien wat romantische vertolking v.
't prachtige werk. Haar voordracht
is hoogst muzikaal, de^, techniek tot
in de perfectie verzorgd; de aanslag
welluidend en draagkrachtig; het pe-
daalspel voortreffelijk. De prestatie
werd bewonderd en de soliste kreeg
een langdurige ovatie. Terecht wer
den dirigent en het orkest in de hul
de betfokken. De 8e Symphonie is
mild en eenvoudig van aard zelfs
ietwat humoristisch, 't Is of Beetho
ven vertelt van levensblijheden. Hoe
is 't mogelijk, dat de meester, be
zocht door zijn onbeschrijflijk lijden,
nog zoo'n overschateren'd werk heeft
kunnen schrijven. Begeestert!, door
de virtuose leiding, kon men genieten
van fijn doorvoelde dynamische tin
telingen van kleur en klank, van
dartele rhythmen en schertsend ge
toeter van hoorns en fagotten. Het
niet talrijke gehoor werd geboeid
door het temperamentvol musiceeren
van het ensemble, waaraan Schuur
man zulk een sterke en voortreffe
lijk muzikale leiding gaf. Warm hul
debetoon was zijn deel, en dat van
orkest. J. Kortmann.
„Kunst en Ontspanning". Het
bestuur van K. O. verzoekt ons
plaatsing van het volgende: In ver
band met de Kathe Kollwitz-tentoon-
stelling, welke deze maand in de La
kenhal gehouden wordt, zal ir. T.
Lohr uit Haarlem een lezing mei
lichtbeelden houden over lev^n en
werk van Kathe Kollwitz. Deze le
zing, die plaats zal vinden op 13 Mei
a.s. om 8 uur in de Lakenhal, wordt
georganiseerd in samenwerking met
de Stichting Leidse Volksuniversi
teit en is dus toegankelijk zowel voor
leden van K. O. als van de V. U.»
oD vertoon van hun lidmaatschaps
kaart.
R.K. Zangver. „Pulchri Studio".
De gezellige avond voer leden, oud-
leden en hen, die met de vereni
ging kennis willen maken, zal worden
gehouden a.s. Dinsdag 13 Mei in „den
Burcht".
ISTERAVOND kwam de R.K. Mid! denstandsvereniging afd. Leiden in
een der zalen van café „Royal" in vergadering bijeen. De voorzitter,
de heer F. de Hosson, zeide in zijn openingswoord het te betreuren, dat
er zo weinig leden aanwezig waren. Spr. moest echter zijn verontschuldi
gingen aanbieden voor het late verzenden van de convocaties, wat wel
een der oorzaken zal zijn van de geringe opkomst.
en als dat dan maar geschiedt op ba
sis van de christelijke beginselen,
dan ligt het godsdienstige element
daarin opgesloten.
Ten slotte over de geringe opkomst
sprekend, zeide Rector Bernefeld, dat
we dit maar moesten aanvaarden, hoe
jammer het ook is. Het voornaamste
is echter, dat er steeds een kern
blijft, die voor de belangen van de
middenstand op de bres staat. Zij zul
len door hun ijver en enthousiasme
zeker op den duur'de anderen trek
ken-
Nadat de voorzitter alle sprekers
beantwoord hadi en zeide ondanks al
les toch door te werken en te begin
nen aan een nieuw win terprogram
ma en tevens de aanwezigfe leden
verzocht had bij de hier niet aanwe
zige leden aan te dringen om de
enquêteformuileren alsnog in te zen
den, werd de vergadering met de chr.
groet gesloten.
Uit bovenstaande blijkt wel duide
lijk hoe treurig het gesteld is met de
R.K. Middenstandsvereniging in Lei
den. De middenstanders zien het be
lang van een machtige organisatie
niet in of denken de problemen ai-
leen te kunnen oplossen. De positie
Naar een uniforme
winkelsluiting
Na behandeling van de ingekomen
stukken ging men over tot het be
langrijkste punt van de vergade
ring: het bestuursbesluit om bij B. en
W. een gemeente-verordening te ver
krijgen, regelend de winkelsluiting
voor alle winkelbedrijven op Maan
dagochtend of Maandagmiddag.
De voorzitter constateerde, dat er
momenteel een chatoische toestand
heerst wat betreft het sluiten van
winkels. De bediendenorganisatie is
reeds doende om hiervoor een uni
forme regeling te verkrijgen. Het ge
volg van deze verwarde toestand is,
dat vele mensen van buiten in Den
Haag hun inkopen gaan doen, omdat
zij in Leiden vaak voor gesloten win
keldeuren komen.
Een regeling hiervoor bleek ech
ter niet eenvoudig. Al spoedig ont
stond hierover een levendig debat,
waarin de kwestie van verschillende
zijden belicht wend1 en waardoor men
tot de ontdekking kwam, dat er nog
andere factoren, die men tot nu toe
over het hoofd had gezien, een rol
zouden spelen.. Zo was het b.v. voor
de levensmiddelenbedrijven onmo
gelijk om 's Maandagsmorgens te
sluiten, omdat het publiek na Zater
dagmiddag niets meer heeft kunnen
kopen en dus 's Maandagsmorgens
zijn inkopen wil *doen. Voor de ande
re bedrijven vooral de textielbran
che, was het idee om 's Mandagsmid
dags te sluiten niet erg aanlokkelijk,
omdat juist 's middags het meest
verkocht wordt.
Bovendien bleek, dat verschillen
de branches reedis een eigen sluitings
middag hadden, b.v. de boekhandel
en de kappersbedrijven.
De voorzitter deelde mede, dat er
reeds contact gezocht was met ver
schillende andere midenstandsorga-
nisaties, die ook het belang inzagen
van een definitieve regeling.
Ten slotte werd het bestuur man
daat verleend deze kwestie nogmaals
met de andere organisaties, ook de
bediendenorganisaties, te bespreken
en voorlopig aan te sturen op slui
ting van alle bedrijven op Maandag
ochtend, uitgezonderd de levsnsmid-
delenbedrijven, welke dan op Maan
dagmiddag zouden moeten sluiten.
Weinig interesse voor
eigen zaak
Daarna werd het enquêteformulier
in behandeling genomen. Het bestuur
heeft n.l. aan alle leden een vragen
lijst toegezonden met het verzoek de
vragen te beantwoorden en dezen per
omgaande in te leveren. Het resul
taat was, dat van de ruim 400 for
mulieren er slechts 12 teruggekomen
zijn. Achtereenvolgens liet de voor
zitter de verschillende vragen de re
vue passeren. Vooral bij de eerste
-vraag: bent u overtuigd van het be
lang ener Middenstandsvereniging,
stond spr. lang stil. Naar de op
komst in de vergadering van deze
winter te oordelen, moet deze vraag
beslist ontkennend beantwoord wor
den. Van de ruim 200 leden verschij
nen er gemiddeld maar 30 op een bij
eenkomst. Met grote toewijding
heeft een speciale commissie het win-
terprogramima voorbereid; kosten
noch moeiten zijn er voor gespaard
en wat is het resultaat? Een pracn-
tige passie herdenking b.v., waaraan
heel veel werk was geweest, werd
bezocht door ong. 20 leden met hun
huisgenoten! Ten slotte moest de
voorzitter zichzelf werkelijk afvra
gen waarom werkt het bestuur nog
langer, waarom nog meer kostbare
tijd verloren laten gaan? Of heeft de
middenstand van Leiden geen voor
lichting meer nodig en is hij in staat
zelf dte moeilijke problemen, en die
zijn er legio, op te lossen? Waren er
soms fouten in het winterprogramma
of mankeerde er iets aan het bestuur?
Spr. weet het niet, maar hoopt, dat
de vergadering nu eens vrijuit zal
spreken.
De conclusie van de rij sprekers
die hierop inging was wel, dat de
voorzitter na een half jaar voorzit
terschap de zaak niet direct hopeloos
mocht vinden. Alle verenigingen
gaan manie aan het gebrek aan be
langstelling, maar dat is nog geen
reden om het op te geven. Het leven
is vol teleurstellingen en daar is dit
er een van. „Rekent de uitslag niet,
maar telt het doel alleen".
De moderator, Rector Bernefeld,
noemde als een der voornaamste oor
zaken het wantrouwen dat er heerst,
ook bij het bestuur, t.o.v. het hoofd
bestuur. De problemen waarvoor de
middenstand zich na de oorlog ge
plaatst ziet, zijn zo groot en ingewik
keld, dat de gewone midenstanders er
niet meer uit kunnen komen. De
ambtelyke rompslomp die thans het
bedrijfleven stagneert is zó verwar
rend, dat het absoluut noodzakelijk
is, dat alleen die mensen, die ter za
ke volkomen kundig zijn, hierin een
uitweg kunnen vinden Da.arvoor is
het hoofdbestuur thans absoluut
noodzakelijk en moeten de verschil
lende kwesties, die voor de oorlog
door de middenstanders persoonlyk
of door de afdelingsbesturen bij de
betrokken instanties aanhangig ge
maakt werden, thans door het hoofd
bestuur geregeld worden, waardoor
de kans op enig succes groter is.
Dat bij de beantwoording der vragen
bleek, dat de godsdienstige onderwer
pen niet op de eerste plaats in de be
langstelling der leden stonden, vond
spr. niet zo heel erg. Ten slotte is
het doel van een middenstandsvereni-
ging toch het behartigen van de eco
nomische belangen van haar leden
van de midenstanders wordt van alle
zijden bedreigd. De coöperaties, die
momenteel een grote reclame-cam
pagne voeren (en met succes!), de
grote warenhuizen, de talloze rege
ringsmaatregelen, de ambtenarij, de
prijzen controle :djn slechts enkele
van de vele gevaren, die thans het
voortbestaan van de middenstand be
dreigen.
Daarom, katholieke middenstanders
van Leiden, sluit u aan wanneer u
dit nog niet gedaan mocht hebben
en weest actieve ledien van uw
standsorganisatie. Dit is de enige mo
gelijkheid om uw bestaan in de toe
komst te verzekeren!
Burgemeester reikt
Koninklijke
onderscheidingen uit
Gisteren was het 70 jaar geleden,
dat de C.V. Tieleman en Dros te
dezer stedp met de fabricatie van
haar producten begon. Werd dit ju
bileum enkele weken geleden met
een feestavond in de Stadsgehoor
zaal herdacht, ook gisteren was er
alle aanleiding om nog even bij dit
feit stil te staan, temeer daar de di
rectie deze dag vyf jubilarissen in
haar midden had, die allen meer
dan 50 jaar hun beste krachten aan
het bedrijf hebben gegeven en daar
voor nu uit handen van de burge
meester jhr mr. F. H. van Kinschot,
een koninklijke onderscheiding ont
vingen.
Te midden van het gehele perso
neel en de directie, waarbij zich ook
de president-commissaris, de heer
G. Hennus, had gevoegd, zijn deze
vijf veteranen, de heren J. Zaal
berg, H. F. van Riet, J. Brugman,
S. van Wijk en mej. A. M. Bour
geois, gistermiddag hartelijk gehul
digd. Onder de verdere aanwezigen
merkten wij o.m. op de gemeente
secretaris, mr. J. Bool en de wet
houder van Fabricage, de heer A. J.
Jongeleen.
Nadat de jubilarissen, die door
hun echtgenoten vergezeld waren,
de „feestzaal" waren binnengeleid,
nam de burgemeester het woord, die
allereerst de directie complimen
teerde met dit 70-jarig bestaan,
waarbij hij er o.m. op wees, dat de
firma op voortreffelijke wijze heeft
medegewerkt om de naam van Lei
den als fabriekscentrum hoog te
houden. Vervolgens wenste spr. de
jubilarissen met hun gouden jubi
leum geluk, waarbij hij in het licht
stelde, dat hun langdurig dienstver
band wijst op de goede verstand
houding, welke in het bedrijf wordt
gevonden. Spr. achtte 'het een eis
van deze tijd, dat het personeel in
al zijn geledingen medewerkt aan
de groei en de bloei van het bedrijf.
De burgemeester deelde hierop
mede, dat het H.M. de Koningin
had behaagd om aan de jubila
rissen de aan de orde van Oranje-
Nassau verbonden eremedaille, in
brons toe te kennen, waarna hy
tot de uitreiking van dit ere
metaal overging.
Nadat nog het Wilhelmus was
gezongen, wenste de heer H. H. Tie-
BONKAARTEN AFHALEN.
Morgen bonkaarten afhalen voor
die gezinnen waarvan het hoofd een
stamkaartnummer heeft van 53001
t.m. 56000.
Meenemen: alle stamkaarten (zon
der inlegvel), de nog niet aangewe
zen periodestroken van de bonkaar
ten 705, het aanvraagformulier voor
de brandstoffen en het restant van ide
brandstoffenkaart T 606 met de bon
72 B.V.
„Den Burcht" is geopend van 8.45
tot 11 uur.
De procureur-fiscaal bij het Bij
zonder Gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft de beslissing in de zaak tegen
A. en W. v. d. Heijkten te Leiden ge
nomen op 14 April 1947 ingetrokken
en betrokkenen thans uitsluitend' een
geldboete opglegd ad 2.500 te vol
doen voor 1 Juni 1947.
De eerstvolgende vergadering
van de gemeenteraad zal gehouden
worden op 2 Juni.
Oranje-Groen. Voor Zondag a.s.
weer een druk programma voor
VVOG. De benjamins spelen tegen
Lisser-Boys Zaterdagmiddag a.s. om
4 uur aan het Zwarte pad. Na een
overwinning is het nog maar één stap
en de benjamins zijn kampioen.
Zondag spelen de Jun. (A) tegen
Roodenburg (A), aanvang 10 uur. De
Jun. (B) om half 12 tegen Rooden
burg (B).
Het eerste elftal speelt tegen MMO
I om 2 uur. Uit werd deze wedstrijd
gewonnen met 63.
Uit gaat O.-Groen II naar WS 7;
als deze wedstrijd gewonnen wordt
dan kunnen de reserves zich net
handhaven in de bovenste regionen,
dus jullie weten er alles van: winnen.
leman als oudste directeur de zo
juist begiftigden geluk met hun ho
ge onderscheiding, in aansluiting
waarop ook de heer P. J. Boom,
voorzitter van het Jubileumfonds,
nog een woord van gelukwens sprak
en aan elk der jubilarissen een ge
schenk aanbood.
„ONDER ééN DAK".
De toneelvereniging „Tot Ieders
Genoegen" gaf gisteravond in de
schouwburg, een opvoering van „On
der één dak" van de auteur Jan Fa-
bricius.
Een boerenzon trouwt tegen de wil
van zijn vader in met een meisje uit
de stad. Dit geeft aanleiding tot een
familie-vete, die zich zelfs zover uit
strekt, dat de vader op de begrafenis
van zijn vrouw zijn schoondochter
de toegang tot het sterfhuis weigert.
Het gaat in dit stuk vooral om de
uitbeelding van de sterk uiteenlo
pende karakters, die de vader om
ringen en zijn houding ten opzichte
van zijn schoondochter beinvloeden.
Er worden daarom zware eisen aan
de spelers gesteld, temeer daar dit
stuk reeds meer dan dertig jaar ge
leden werd geschreven en verschil
lende toestanden, die er in gehekeld
worden min of meer veroudert!' zijn.
De toneelvereniging „Tot Ieders
Genoegen", die op het laatste nipper
tje nog enkele invallers had moeten
aanwijzen voor belangrijke rollen,
is er niet helemaal in geslaagd van
dit stuk een vlotte opvoering te ge
ven. Ongetwijfeld hebben de spelers
zich met toewijding aan hun taak
gegeven, gezien de vlotte tekstken
nis, maar de mimiek liet te wensen
over, terwijl het zich verplaatsen op
het toneel soms wat houterig ging.
Hierdoor verloor het spel aan span
ning en verslapte op bepaalde ogen
blikken de aandacht van het publiek.
Het verdient dus aanbeveling bij
het instudeeren van een volgend
stuk speciaal daarop te letten.
De heeren J. Bodenstaff (vader)
en H. Verwer (de smid) konden ons
het meest bekoren, terwijl aankle
ding en kapwerk eveneens een woord
van lof verdienen. Al bij al zijn wij
er van overtuigd, dat „Tot Ieiers
Genoegen" toch haar naam eer heeft
aangedaan en aan veel mensen een
prettige avond heeft bezorgd.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd voor het candidaatsexa-
men rechtsgeleerdheid: de heren: E.
E. C. M- van Nispen tot Sevenaer te
Arnhem, P. C. Avis te Leiden, D. J.
H. Kruseman te Scheveningen.
LAATSTE BERICHTEN
AMERIKAANSE BELANGEN IN DE
REPUBLIEK INDONESIA.
Officieel wordt medegedeeld: De
zer dagen heeft de Amerikaanse am
bassade in Den Haag het volgende
monldieling aan het ministerie van
buitenlandse zaken ter kennis ge
bracht:
„Gedurende de maand, die verlo
pen is sedert de ondertekening van
de overeenkomst van Linggadjati
heeft de regering der Verenigde Sta
ten uitgezien naar een aankondiging,
dat de voorziening in het accoord, die
betrekking heeft op het herstel van
Amerikaanse rechten en eigendom
men binnen het republikeinse ge
bied, van kracht~zou zijn geworden.
De Amerik. regering acht onverwijl
de maatregelen tot het bereiken van
overeenstemming inzake de econo
mische en financiële aangelegenhe
den als ook de uitvoering van arti
kel 14 noodzakelijk, niet alleen als
wettelijke verplichting, rnaar ook als
voorwaarde voor de rehabilitatie van
de economie van Nederlands-Indië.
De Amerikaanse regering dringt
derhalve bij «de gemengde commjssie,
verantwoordelijk voor dé uitvoering
van de economische en financiële
clausules van het accoord van Ling
gadjati aan op effectieve en prompte
maatregelen".
Aan de chef van dc directie Verre
Oosten van het ministerie van bui
tenlandse zaken te Batavia is op
dracht gegeven het bovenstaande ter
kennis te brengen van de regering
der Republiek Indonesia.
