Cijfers over corruptie en smokkelgevallen Valsche Van Meegeren'sin omloop Vervalschte margarinebonnen op groote schaal vervaardigd I Op korte golf Washington g Square i ooooooó WOENSDAG 23 APRIL 1947 ua LB1D5CHE COURANT PAGINA 2 Weinig corruptie van ambtenaren rvE heer Joekes (P.v.d.A.) heeft gis terenmiddag in de Tweede Kamer een interpellatie gehouden naar aanleiding van de fraude en andere knoeierijen op het gebied van de voortbrenging en verdeeling, zoo mede van den in- en uitvoer van voor Nederlandsche volk belangrijke zaken, waaraan het dringend behoefte heeft. Spr. verklaart den indruk te hebben, dat het kwaad van fraude, smokkelhandel en andere vormen van ontduiking een ontstellenden omvang heeft aangenomen. Z.i. staat men hier voor een groot probleem. Ten aanzien van 'een aantal arti kelen bestaat schaarschte. Hij stelde ten slotte de volgende vragen: dergelijke misbruiken krachtiger te gen te kunr.en gaan en de controle op de voorschriften met betrekking tot de voortbrenging en verdeeling, zoomede tot den in- en uitvoer te verscherpen? 6. Heeft tusschen de verschillen de met de controle op de naleving van de an vraag 5 bedoelde voor schriften belaste diensten en politie- organen zoodanige samenwerking plaats, dat de vaststelling, zoomede de opsporing en aanhouding van overtreders zoo doeltreffend moge lijk geschiedt? 7. Hebben zich sinds 1 Januari 1946 gevallen van fraude en corrup tie voorgedaan van personeel van de in vraag 6 bedoelde diensten en organen, zoo ja in welken omvang, en welke maatregelen heeft de re geering daartegen genomen buiten die, vermeld in de bijlage tot het schrijven van den minister van Jus titie dd. 1 April j.l. aan den voor zitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal? 8. Achten de ministers het niet geboden om eenerzijds van het per soneel nauwgezetheid en onkreuk baarheid bij de dienstuitvoering te eischen en anderzijds zooveel mo gelijk zorg te dragen voor een be vredigende rechtspositie van be doeld personeel? Is met dezen laatsten eisch over een te brengen, dat een belangrijk deel van het personeel der in vraag 6 bedoelde diensten, o.m. het ge- heele personeel van den centralen contró1edienst, met uitzondering van den directeur, niettegenstaande ve len van hen reeds verscheidene jaren in dienst zijn, nog steeds op arbeidscontract werkzaam is? 9. Achten de ministers van Eco nomische Zaken, van Landbouw, Visscherii en Voedselvoorziening en van Justitie de organisatie van de tuchtrechtspraak inzake prijzen en voedselvoorziening en van de econo mische rechtspraak doeltreffend en voor zoover zulks niet het geval mocht zijn, op welke wijze stellen zij zich voor daarin verbetering te brengen? 10. Zijn de ministers niet van oordeel, dat het besef van den ernst van economische delicten, blijkens de ervaringen op dit gebied in den jongsten tijd, bij velen onvoldoende is doorgedrongen en dat streng op treden van de zijde van de met het toezicht en de berechting belaste organen noodzakelijk is? De minister van Economische Za ken de heer Huysmans beantwoordt daarna de tot hem gerichte vragen. Hij merkt vooraf op, dat iedere on regelmatigheid in sterke mate prik kelend op de massa werkt. Distribu tie en prijsbeheersching zou hij willen verdedigen door het stellen van het alternatief: hoe zou het met de goederenvoorziening gesteld zijn, als het ambtelijk apparaat niet be stond. Vraag 2 behandelend merkt spr. op, dat het niet verantwoord is kwa litatief te schatten. Wel kan hij me- dedeelen, dat in 1946 346 processen verbaal opgemaakt zijn wegens ver koop van hout en andere materialen zonder vergunning. Dit betrof 13.400 kub. meter. De voorraden verzwe gen hout bedroegen 4.000 k. meter. Wat de turf betreft deelt spr. mede, dat 401.000 eenheden sinds 1 Jan. 1946 in strijd met de distri butievoorschriften zijn afgeleverd op een productie van 900 millioen eenheden. Ten aanzien van de steenkolen wijst de minister op de moeilijk heden der controle bij vervoer en opslag. In den barren wintertijd zijn door sommige bedrijven kolen in strijd met de distributiev oor schrif ten aan het personeel verstrekt. Omtrent de grondstoffenvoorzie- ning van textiel- en confectiefabrie ken kan spr. thans nog geen cyfers mededeelen. Waarschijnlijk zijn er textielproducten in groote hoeveel heden verdwenen. Het is uiterst moeilijk in de tex tielindustrie vast te stellen aan de hand van het gereede product, wat de hoeveelheid grondstoffen ge- 64000 koeien kwamen niet in het abattoir 1. Kan de minister van Landbouw, Visscherij en Voedselvoorziening mededeelen, of, en zoo ja in welken omvang bij benadering, sinds 1 Ja nuari 1946 op onrechtmatige wijze zijn verkregen of verhandeld pro ducten van land- en "tuinbouw in ruimen zin, daaronder begrepen vee, varkens, vleesch, eieren, vetten en bloembollen, zoowel binnenlands als in verkeer met het buitenland? 2. Kan de minister van Economi sche Zaken mededeelen of, en zoo ja in welken omvang bij benadering, sinds 1 Januari 1946 in strijd met de geldende voorschriften heeft plaats gehad: a. verwerving van hout en andere materialen. b. verhandeling van steenkolen en turf, verwerving van grond stoffen door 'textielfabrieken en van textielproducten door confectie fabrieken. d aflevering van textielproducten door textiel- en confectiefabrieken, dan wel door den handel, e. vervaardiging van distributie" bescheiden, in het bijzonder van textiel bonnen? 3. Acht de minister van Econo mische Zaken het niet principieel onjuist en voor een goeden gang van zaken ongewenscht, dat in de directie van een rijksbureau, belast met de toewijzing van grondstoffen, personen zitting hebben, die tevens bestuurslid of secretaris ziin van de bedrijfsgroep of van een vakgroep of ondervakgroep, in den tak van bedrijf, waarvoor deze grondstoffen bestemd zijn? 4. Kan de minister van Financiën mededeelen, of, en zoo ja in welken omvang bij benadering, sinds 1 Ja nuari 1946 frauduleuze in- en uit voer van deviezen heeft plaats ge lhad, zoomede onrechtmatige ver werving van deviezen in het bui tenland o.a. door. middel van val- sche facturen? 5. Kunnen de in de voorgaande vragen genoemde ministers mede deelen of zij, naar aanleiding van de in den laatsten tijd noenbaar ge maakte gevallen van fraude, maat regelen hebben 'getroffen, dan wel voornemensT.zijn te treffen, teneinde RADIO VOOR DONDERDAG HILVERSUM I. 301 M. 7.00 Nieuws. 7.30 Orkest. 8.00 Nieuws. 8.18 Morgenklanken. 9.15 Concert. 10.00 Voordracht. 1015 Gram.muziek. 10.50 Reportage P. v. d, A. .12.15 Gram.platen. 12.30 Orgel spel. 13.00 Nieuws 13.15 Orkest. 13.50 Koor. 14.40 Carmen, een verkorte uit voering van deze opera. 16.00 Kamer orkest. 16.40 Voor de jeugd. 17.10 Gram.muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Zang en gitaar. 18 30 Strijdkrachten. 19.00 Lezing. 19.15 Tenor en klavier. 20.00 Nieuws. 20.20 Orkest. 20.50 Het eerste congres van de P. v. d. A. 21.45 Amateurs zetten hun beste beentje voor. 22-15 Johan Jong, or gel. 22.30 Tango-orkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Gram.muziek. HI VERS UM II, 415 M. 7.00 Nieuws. 7.30 Morgengebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Pluk den dag. 9.05 Och tendconcert. 9.50 Gram.platen. 10.00 Leger des Heilskwartier. 10.15 Mor gendienst; 10.45 Strijkorkest. 11.00 Op ziekenbezoek. 12.03 Klavierreci tal. 12.30 Orkest. 13 00 Nieuws. 13.15 Orkest, vervolg. 14.00 Stafmuziek korps van de Amsterdamsche politie. 14.40 Voor de vrouw. 15.00 Vroolijke klanken. 15.30 Hobo-recital. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Trio. 17-15 Orkest. 18.00 Sextet. 18.45 Reisprogramma van de N.C.R.V. 19.00 Nieuws. 19.15 Hoe staat het in Indië? 20.00 Nieuws. 20.05 Ontspanning na inspanning. 21.30 Gram.platen. 22.00 Nieuws..22.30 Koor. 22.45 Avondeverdenking, 23.00 Klavier en fluit. 23.30 Orkest. weest is. Overigens merkt hy op, dat een verlies van enkele procen ten reeds een groote hoeveelheid uitmaakt. Er verdwijnt textiel en dat is gezien den textielnood al vol doende reden voor een uitgebreide en strenge controle. Een moeilijk heid. is de verstrekking aan het per soneel. Cijfers zijn moeilijk te ver strekken, maar aangenomen kan worden, dat de normale distributie er ernstig door in gevaar kan wor den gebracht. Wat vraag 3 aangaat verklaart de minister, dat in bedoelde rijksbu- reaux geen directeuren benoemd dienen te worden, die bestuurslid of secretaris van een bedrijfs- of vakgroep zijn. Er moet wel eens van worden afgeweken op diverse gron den. In verband met vraag 5 deelt spr. o.m. mede, dat het aantal processen- verbaal van den centralen dienst economische controle tengevolge van nieuwe maatregelen vereenvou digd is Van de samenwerking waarvan sprake is in de zesde vraag heeft -pr. de beste verwachtingen. In antwoord op vraag 7 geeft spr. te kennen, dat zich slechts eenige evallen van fraude hebben voorge daan. Het eerste deel van vraag 8 wordt bevestigend beantwoord. De rege ling zooals in het tweede deel be doeld acht de minister verantwoord. De negerde vraag beantwoordt de heer Huysmans in bevestigenden zin, evenals de laatste vraag. De minister van Landbouw, Vis scherij en Voedselvoorziening, de heer Mansholt, merkt op, dat ook ten aanzien van wat onrechtmatig verhandeld is slechts cijfers bij be nadering gegeven kunnen worden, omdat "men nooit een juist cijfer he°ft van de productie. De productie van melk per koe is 9% ]?<?er dan voor den oorlog, th5ns n.l. 3500 L. tegen 3175 voorheen. In menscheüjke consumptie is 2640 L. Ér koe gebracht. In het eerste halfjaar 1946 werden )0 miHioen eieren geproduceerd. Er werd een aanslag opeelegd van 93 millioen Er werden 94 miFioen geleverd. Het tweede halfjaar moesten alle eieren worden gele verd; dat is niet geschied. Voor '1947 is de vemlichting op^egd 85 eieren ner kip te leveren. Thans worden 18 Yn millioen eieren per week ge leverd. Van de 400.000 stuks vee zijn er per jaar 64000 dieren verdwenem Er zijn strenge maatregelen genomen nm het smokkelen raar België tegen te gaan. Er zijn 177 smokkelaars opgepakt. Ten aanzien van de aflevering van varkens deelt de minister mede, dat van 1 Jan. tot 23 Febr. 1947 van de 495.000 'varkens er 82.000 iji den zwarten handel verdwenen zijn. Wat den bloembollensmokkel be treft merkt minister Mansholt op, dat hier schromelijk overdreven is. Wat men over corruptie leest wordt vaak zeer overdreven. Bij sprekers dienst zijn drie geval len voorgekomen. De minister concludeert, dat er nog te veel van de productie op on rechtmatige wijze verdwijnt, doch door de reorganisatie der maatrege len daartegen is er verbetering te bespeuren. De minister van Financiën, de heer Lieftinck, verklaart, dat het bij den frauduleuzen in- en uitvoer van de viezen gaat over enkele honderden millioenen guldens. Op zeven willekeurige teldagen in de tweede helft van Augustus 1946 gingen over de zuidgrens in uit gaande richting 33.321 personen, van wie 3000 een deviezen in- en uit voervergunning hadden en de rest zonder een cent op zak was. Voor niet ingezetenen waren deze cijfers resp. 10.000 en 1000. Dan heeft men nog de briefpost en de gesdhenk- zendingen. Vrijwel elke clandestiene goederen in. en uitvoer beteekent deviezenverlies. Wat de geschenk zendingen aangaat betreft dit een deviezenverlies van 65.millioen per jaar. Op de doorlaatposten hebben de ambtenaren opdracht een aantal ver- sonen aan den lijve te visiteeren. Soms wórden razzia's gehouden. Dit zijn onaangename maatregelen, maar zij blijken niet voldoende te zijn, zoodat een bijzonder toezicht op hen die naar het buitenland gaan overwogen wordt, in den vorm van een uitreis-visum. Controle op de briefnost zal noodig zijn. Het aantal geschenkzendin«*en be droeg medio 1946 nog 200.000 per maand. Men kan moeilijk anders dan steekoroefgewijs controle uit oefenen. En dan valt bet nog moei lijk uit te maken of het werkelijk geschenken zijn. De minister deelt mede, dat zich bij den dienst aan de grens enkele gevallen hebben voorgedaan waarbij ontslag gevolgd is. De minister van Justitie, de heer Van Maarseveen. verklaart in ant woord op de zesde vraag, dat de sa menwerking tusschen controledien sten en politie-or^anen goed is. Tegen de ambtelijke corrvntie zijn maatregelen getroffen, welke den Kamer bekend zijn. Sinds Maart 1946 zijn 12 leden van het rijksTJolitiepersoneel van 9000 man ontslagen wegens economische fraude. Een ontwerp om de berechting van economische delicten uniform te re gelen is naar den Raad ,van State verzonden. Tenslotte betoogt de mi nister dat de Justitie al het moge lijke doet om de economische delic ten <e bestraffen. De parketten zijn overladen met werk. Te half zes_ wordt de vergadering verdaagd tot Woensdagmiddag één uur. ..WAT GIJ NIET WILT. DAT U GESCHIEDT.. Strafzaak tegen van Meegeren weer uitgesteld De strafzaak tegen den kunstschil der Han van Meegeren, die zich in Mei voor de rechtbank te Amsterdam zou moeten verantwoorden, is naar het A.N.P. verneemt, uitgesteld tot September of October van dit jaar. In een onderhoud met den schilder vertelde deze, dat er op hetoogen- blik een aantal vervalschte „Van Meegerens" in omloop zijn. In het ge heel heeft hij zes maal geconstateerd, dat er werk in den handel wordt ge bracht. met de valsche signatuur „Van slecht geschilderd," aldus Van Mee geren, „dat ik mij ernstig benadeeld acht door een dergelijk misbruik van mijn naam'" Lachend voegde hij eraan toe: „Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet." De laatste ver valschte Van Meegeren, is volgens de „echte" van Meegeren, een copie van het bekende schilderij van Gabriël Metsu. voorstellende een vrouw, die het haar van haar kind kamt. Het doek moet thans in een kunsthandel in de Leidsche Straat te Amsterdam hangen. Inzake het faillissement van Van Meegeren kan nog worden medege deeld, dat de kunstschilder aan zijn schuldeis-hers een accoord heeft aan- Meegeren". Ook zijn er volgens Van f,ebJd™- Meegeren talrijke teekeninger. onder zijn naam in omloop, die niet door hem zijn vervaardigd. Eenigen tijd geleden, zoo zeide hij. kwam iemand mij vragen een gesigneerde Van Mèe- geren te willen bekijken en er een briefje op af te geven, dat het doek echt was. Het was een slecht geschil- De behandeling van de faillissements zaak is ook enkele maanden uitge steld. 1 „PRIX DE ROME" VOOR TWEE BOUWKUNDIGEN. Aan de heeren J. Schipper uit derd stuk, voorstellende Abraham Zaandam en A. C. Niéolai uit Olden- en ?ffar jnA t'^0j:eSocn' bezitter 2aaj wer(j Maandagmorgen in Am- vertelde dat hy f 250.— voor het sterdam voor de hun toeeekends doek had betaald. Gisteren kreeg de schilder een doek te zien, waarop aan den achterkant een briefje was geplakt met de ver klaring, dat het doek door Van Mee geren was geschilderd. Het was niet gesigneerd. „Het doek is echter zoo sterdam voor de hun toegekende „Prix de Rome" respectievelijk een gouden en zilveren medaille uitge reikt met bijbehoorend jaargeld. De medailles werden toegekend voor hun ontwerp, als inzending op de op dracht: „Ontwerp van een religieus centrum". Zeventien personen gearresteerd Het is de Haagsche economische recherche, in samenwerking met den dienst „crimineele voorlichting" en de Belgische 'politie, gelukt in Antwer pen een groep van zes personen te ontdekken, die zich reeds geruimen tijd moet hebben bezig gehouden met den verkoop en den invoer in ons land van in een Belgische drukkerij ver vaardigde vervalschte margarinetoe wijzingen en margarinebonnen. Men kwam op het spoor van deze falsificaties, doordat een grossier in Den Haag, zekere H., zich daar bij de economische recherche vervoegde met 100 rantsoenbonnen margarine, die valsch waren gebleken. Daar de man zorgvuldig administreerde van wie hij bonnen ontving, kwam men er achter, dat hij ze van den Haagschen winke lier L. had ontvangen. Bij het voort gezet onderzoek belandde men bij twee vrouwen, K. en Z., die beken den twee toewijzingen te zamen voor f425 aan dezen L. te hebben ver kocht. Zij hadden ze betrokken van zekeren O. te Den Haag, die, nader aan den tand gevoeld, mededeelde, de toewijzingen uit Antwerpen te hebben betrokken. Rechercheurs van den economischen dienst trokken sa men met personeel van den dienst „crimineele voorlichting" naar deze plaats, waar het hun gelukte zes bij deze affaire betrokken personen te arresteeren. Bij een huiszoeking ten huize wan een dezer vond men 1600 valsche margarinetoewijzingen van 100 rantsoenen per stuk, d.w.z. voor ongeveer 40.000 K.G. margarine. G. bleek slechts drie toewijzingen van 100 rantsoenen te hebben gekocht. Op het oogenblik zoekt men nog naar den drukker, die de valsche kaarten heeft gedrukt, en die vermoe delijk eveneens te Antwerpen geves tigd is. In totaal zijn in ons land 11 ver dachten gearresteerd en in België zes. aooooooooooooooooooooooooooooooooo I c 500000000000000000000000(5000000000 BINNENLAND. Drie Iersche veeteeltdeskundi gen kwamen gisteren in ons land om een onderzoek in te stellen in ver band met plannen om in Ierland een nieuw instituut op te richten, dat overeenkomt met de Rijksserumin- richting te Rotterdam en om in het land onderzoekingslaboratoria en kleinere instituten opverschillende plaatsen te stichten. Het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden veroordeelde den 30-jar. Groninger teekenaar J. Kruyver en den 45-jar. caféhouder uit Warffum, P. Kuipers, die beiden gedurende de bezetting ais S. D.-ers beleend ston den en e=nige moorden op hun ge weten hebben, conform den eisch tot de doodstraf. Door een groote bosch- en hei debrand zijn bij Ommen 500.000 M2 bosch en heide verloren gegaan. Twaalf van de veertien meubel fabrieken te Culemborg, die 17 Maart op last van het Rijksbureau voor Hout voor onbepaalden tijd waren gesloten, zullen Woensdag, met toe stemming van de autoriteiten, weer gaan werken. De fabrikanten had den de distributiebepalingen over treden. De arbeiders hebben geen financieel nadeel van de gedwongen stopzetting ondervonden, daar op last van het G. A. W. de loonen zijn doorbetaa'd. HAAGSCH GERECHTSHOF. Wegens plegen van het het misdrijf voedselvoorziening, heeft voor het Gerechtshof in hooger beroep zich te verantwoorden gehad M. van R. uit Leiden. Het Hof heeft arrest ge wezen, en de drie maanden gevan genisstraf waartoe verdachte was veroordeeld, thans voorwaardelijk opgelegd. HAAGSCHE POLITIERECHTER. J. G. te Leiden had distributie stamkaarten onrechtmatig in zijn bezit gekregen, en de bonnen, die erop werden gehaald, werden ver handeld. De Officier vorderde tegen verdachte vier maanden gevangenis straf. De rechter veroordeelde tot drie maanden gevangenistraf. DOOR EEN KOGEL GL1ROFFEN. Gisteren maakten wij melding van een ongeluk tf Geldermalsen, waar bij de 7-jarige T. van Est door een projectiel zou zijn getroffen. Naar thans verluidt, zou het politie-onder- zoek hebben uitgewezen, dat de ko gel, die in het lichaam van het ven tje werd gevonden, afkomstig was uit het geweer van den bewaker van de steenfabriek te Bureno, op 4 k.m. van Geldermalsen gelegen, in welke fabriek politieke gevangevanen zijn tewerkgesteld. Deze bewaker zou op dien Maandagmorgen met zijn ge weer geoefend hebben. De toestand van het slachtoffer is nog steeds ern- LEIDEN HULDIGING HOOFDSTATIONS» CHEF J. IDZENGA. 40 jaar in dienst van de Ned. Spoorwegen. De hoofdstationschef, de heer J. Idzenga, die gisteren den dag mocht herdenken, dat hij voor veertig jaar in dienst trad bij de Ned. Spoorwe gen, is gistermiddag in de tweede klasse wachtkamer van het stations gebouw op recht hartelijke wijze ge huldigd. Dat de heer Idzenga, die eerst in 1943 iri deze functie te Lei den werd benoemd, bij het geheele personeel in hoog aanzien staat, be wees wel de groote belangstelling, welke voor deze huldiging bestond. Voorzoover de dienst het toeliet was het personeel van alle takken van dienst tegenwoordig terwijl van de zijde van de directie der Ned. Spoor wegen aanwezig waren de heeren W. R. Blankert, H. Kruijt en J. La- zonder. De heer W. R. Blankert, die als eerste spanker het woord voerde, vertolkte den dank en de groote waardeering, welke de directie der N. S. heeft voor den persoon en het beleidvol optreden van den heer Id zenga. Spr., die er op wees, dat de heer Idzenga in 1907 als klerk-tele grafist te Zuidbroek is begonnen met een salaris van 1.per dag, herinnerde aan den eervollen staat van dienst, welke de jubilaris achter den rug heeft. Vooral uw persoonlijke visie op het, werk, aldus spr., heeft de direc- tie zeer weten te waai'deeren. Uw werk hebt gij nooit gezien als een last of harde plicht, maar als een le vensvervulling. Daarnaast paarde gij aan uw werk een groote mate van rust en heeft u aan uw omgeving het vertrouwen weten te schenken. Overziet spr. de veertigjarige loop baan van den jubilaris, "dan moet hij tot de conclusie komen, dat de heer Idzenga in dien tijd vóór de maat schappij een voortreffelijke kracht is geweest. Aangezien de directie het voornemen te kennen heeft gegeven om den heer Idzenga nog persoonlijk te ontvangen, moest de heer Blan kert het dezen dag bij het aanbieden van de gelukwenschen laten. De ge bruikelijke enveloppe met inhoud en de daarbij b^hoorende oorkonde zullen hem op een later tijdstip wor den uitgereikt. De heer H. Kruijt, die bij verhin dering van den inspecteur van dienst, afd. Vervoer, het woord voerde, her innerde aan de veelzijdige taak van een stationschef, in verband waar mede hij in het licht stelde, dat het personeel van het station Leiden in den heer Idzenga zijn juisten chef heeft gevonden. Nadat de wnd. stationschef, de heer W. A. Kanngiesser, namens het geheele personeel en de Ato van Gend en Loos, aan den heer Idzenga een schilderstuk had aangeboden, waaraan voor mevr. Idzenga, die door ziekte verhinderd w^s aanwe zig te zijn. een bloemetje werd toe gevoegd, hebben achtereenvolgens nog het woord gevoerd de heer A. H. Vergoed namens Ato van Gend en Loos, de heer J. B. Beenker, die wees op den belangrijken steun, welke het personeel t'.'dens de bezetting en staking van den heer Idzenga heeft ondervonden en de heer C. D. v. d. Vijver namens de N Z.H.T.M. Met een kort woord heeft de heer Idzenga voor een en ander dankge zegd en nog gewezen op de betere verstandhouding, welke er thans tus schen het personeel en de directie is ontstaan. Hierna bleef men nog ge- ruimen tijd in feestelijke stemming bijeen en vonde- allen gelegenheid om den heer Idzenga persoonlijk de 'hand te drukken. w w r a oooooooo Humoristische Avonturen-romam. door: LEROY SCOTT. 25) Op verzoek van Mary ging zij nu naast deze zitten voor een gezellig praatje. Maar innerlijk voelde zy zich verre van gezel.'ig Zij sidderde van angst dat Jack de huishoudster zou ontmoeten en er d^n een verklaruig zou moeten volgen, waardoor baar geheim werd \erraaen. Doch zij ver nam niets Jacia had dus stellig zijn kamer zonder eenige stoornis bceiki en het noodlottige oogenblik was ten minste nog even verschoven. Zij durfde weer vrijer te ademen. „Wel Mahtilde", begon Mary, „ik wou eens ronduit met je praten. Ik heb zoo'n flauw vermoeden, dat Jack getracht heeft mij om den tuin te leiden. Om mij gerust te stellen, heeft hij mii keer op keer verzekerd, dat zijn moeder niets tegen ons huwelijk heeft. Wat denk jij er van? Zou het waar zijn?" „Ik? Ach, ik weet het zoo niet. U kunt natuurlijk het beste hopen". ,,0, ik hoop het zoo innig ter wille van Jack", en Mary zuchtte diep>Zij nam nu een avondblad ter hand. „Wist je wel, Mathilde, dat Jacks moeder erg ziek was op het oogen blik van vertrek? De krant zegt, dat ze zóó ziek was, dat zij niet in staat was, om haar talrijke kennissen te woord te staan die aan boord waren gekomen om afscheid te nemen. Ake lig hè?" en er sprak een diep mede gevoel uit de stem van het jonge vrouwtje. „Wel, Mathilde, je zegt niets? Voel je dan niets voor de moeder van Jack?" Met de hand voor haar mond waag de zy te zeggen: „Het spijt mij natuurlijk heel erg, mevrouw". „Wat praat je vreemd! Ben je soms heesch?" „Ik schijn een lichte verkoudheid te pakken te hebben. Het beteekent niets, mevrouw". „Beterschap dan, Mathilde. Maar ik hoop, dat je nu eindelijk eens zult op houden mij langer te „mevrouwen". Zeg dan toch Mary". „Ik zal er voortaan aan denken Mary". „Uitstekend. En nu, over Jacks moeder gesproken. De krant zegt, dat men. zich ongerust maakt over haar toestand." Op het oogenblik was Mevrouw De Peyster zelve ineer vervuld van haar toestand dan de „men". Maar zij be gon nu toch eer. beetje kalmer te worden en al was zij nog lang niet de statige, zelfbewuste dame van an ders, zij was nu toch in staat het per soontje daar voor haar althans met een vluchtig oog te bezien. Het wei nige licht, dat er was, bescheen juist ten volle haar gestalte- Het was een aardig, geestig gezichtje, dat me vrouw De Peyster te zien kreeg; niet, cat de gelaatstrekken opvallend regelmatig waren, maar er zat veel leven en uitdrukking in; en dan de mooie, donkerbruine oogen met een glimpje rood maakten een heel eigen- aardigen indruk. Zij tintelden van vroolijkheid en levenslust en sloten toch zeker medegevoel niet uit. Nog even keek mevrouw De Peyster naar het weelderige, donkere haar, dat zoo pretentieloos, zoo bekoorlijk was op gemaakt; er vielen juist een paar iichtstralen op, die aan de donkere lokken een mooien rossen gloed ga ven. Neen, als er in het uiterlyk van Jack's vrouw al iets alledaagsch was dan zorgde het gedempte licht er wel voof, dit niet aan mevrouw De Peys ter te verraden. Daar klonk eensklaps Mary's pret tige muzikale lach: „Als Jack's moeder toch eens in de verste verte kon vermoeden, wat hier voorvalt! O! oi Den een of an deren dag, nadat zy ons vergeven heeft, als ze ons ten minste ooit ver geeft. Je hebt toch gezegd', dat je zeker weet, dat zij ons zal vergeven, Mathilde? Je bent er dus wel heel zeker over?" „Ja, ja, Mary", fluisterde mevrouw De Peyster. „O, ik hoop het toch zoo, ter wille van Jack. Als ik nu eenmabl weet, dat zij ons vergeven heeft, zal ik al les eerlijk opbiechten. Natuurlijk zal zij het heel erg vinden, want dat is het ook, maar het zal mij niet weer houden haar alles te zeggen. En ik zal er ook voor zorgen, Mathilde, dal jij er geen last van krijgt, dat je ons een schuilplaats hebt willen geven". Mevrouw De Peyster had zoo'n vaag gevoel dat zij nu eigenlijk haar dank moest betuigen, maar het kwam haar toch beter voor te zwij gen. „In deze krant staat weer het por tret van Jack's moeder naar de schil derij, van den heer Dubois. Ziet zij er nu werkelijk zoo statig uit, Ma thilde?" Mevrouw De Peyster moest nu toch wel iets zeggen. „Wat zal ik daarop antwoorden, mevrouw?" „Nu begin je weer te mevrouwen". „Ach, vergeving, Mary, maar wat zal ik zeggen?" „Ik vraag het alleen maar, omdat als zij er ook maar een schijntje op lijkt, jij wel een verschrikkelijk le ven met haar moet hebben. Komt zij wel ooit uit de plooi?" Stilte. „Kan ze zelfs wel glimlachen?" Stilte. „Kan ze ook zelfs maar voor een minuut vergeten, dat zij een De Peys ter is?" Stilte. „Neen, de dame van dat portret kan geen van deze drie dringen. Daar ben ik absoluut zeker van!" verklaarde het kleine dametje met de diepste overtuiging. „Zij is een en al trots en hoogmoed alles aan haar is koel en afgemeten; het lijkt wel een ijsberg, zoo ongenaakbaar. Ik wed, dat zij het lijstje harer voor ouders van achteraf te beginnen, zon der een enkele fout kan opzeggen. Zij is de verpersoonlijking van den fa miliestam maar dan in steen uitge houwen!" Mevrouw De Peyster achtte het niet raadzaam op deze ontboezeming te antwoorden. „Ik zie niet in, hoe zij ooit van mij zal kunnen houden!' klaagde Mary. „Vindt je wel, Mathilde?" ,',U kunt niet beter doen dan wach ten en zien", gaf mevrouw De Peys ter ten antwoord. „Ach, ik bezit zoo heelemaal niets wat waarde heeft in haar oogen; ik ben volstrekt niet deftig heb geen geld, geen rij van beroemde voor ouders; ik heb alleen maar een va der en twee grootvaders en ik zou zoo deraken, dat er vóór hen nog en kele Morgan's waren. Neen, zij zal nooit iets om mij geven!" weeklaagde de arme Mary. „Hoe zou dat ook kun nen! Zij is zóó ijzig deftig, dat ze wel uit steen schijnt gehouwen. Nooit, neen nooit handelde zij in strijd met de waardigheid der De Peyster's!" Het was mevrouw De Peyster, als dreigde zij te stikken. Zoo ging het niet langer; ze moest de kamer uit! Daar kwam Jack juist terug! Voor enkele oogenblikken was zij er in ge slaagd die vrees althans te verban nen. Maar nu kwam de oude angst weer met vernieuwe kracht terug. Als hij toch eens Mathilde had ont moet! de echte Mathilde! Maar neen, één enkele blik op Jack's tevreden trekken gaf haar de overtuiging, dat hij nog niets wist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 2