Sfe CcicbclvjSou^ant
Vier leden van bemanning verongelukt
DrGani over teruggave ondernemingen
Nog steeds geen resultaten te Moskou
Communisten verklaren hun den oorlog
De hongerstakingen in het Ruhrgebied
ZATERDAG 5 APRIL 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Redactie: 20015.
Dir., drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs f 0.26 per
week, /1.10 p mnd. f 3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37c JAARGANG No. 11055
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
Directeur:
C. M. v. HAMERSVELD
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Courant"
Advertenties 15 cent per m.m.
Bij contract belangrijke korting.
Heilige nieuwheid
Sancta novitas, heilige nieuwheid, dat
is1 de korte samenvatting van alles wat Pa-
schen ons belooft en brengt in overvloed'.
Jezus is opgestaan, de dood is overwon
nen, voor eens en voor altijd, en in Hem
is de nieuwe mensch werkelijkheid gewor
den. Eigenlijk is Hij van begin af aan de
nieuwe mensch geweest, omdat in Hem
de kloof tusschen hemel en aarde werd
overbrugd, de band tusschen God en de men
schen werd hersteld. Maar Hij moest door
Zijn Lijden heen, door Gethsemani en
Golgotha, door de doodsangst, het verraad,
de bespotting, de geeseling en het kruis,
óm tot een bron te worden, waarin de ge-
heele menschheid vernieuwing vindt. En
nu Hij uit de dooden verrezen is, sterft Hij
niet oneer, de dood zal Hem niet meer
overheerschen. Want wat Hij gestorven is,
dat stierf Hij voor de zonde eens en voor
goed; maar wat Hij thans leeft, dat leeft
Hij voor God.
Dat is het diepste kenmerk van den
nieuwen mensch: hij leeft voor God. En dat
is het dan ook, wat Paschen ons bovenal
brengen moet: dat wij voor God zouden
leven!
De oude mensch, dat is de mensch van
deze wereld. De mensch van de zelfzucht,
het egoïsme. Die zichzelf tot het middel
punt van zijn belangstelling gemaakt heeft.
De mensch, die opgaat in geld verdienen,
of in het genot van voorbijgaande dingen,
in het bezit van macht en eer of in de
wetenschap. De mensch, die zijn hart aan
deze dingen geschonken heeft en niet weet,
dat zij slechts schaduwen zijn van de
eigenlijke werkelijkheid. Hij zuigt zich
vast aan het aardsche en hij is ongeluk
kig, ook dan, als hij schijnbaar in over
vloed gevonden heeft, wat hij zocht. Voor
al dan is hij ongelukkig, als hij meen en
zou, het geluk gevonden te hebben. Want
in dat geval kent hij zijn eigen ongeluk
niet, beseft hij zelf niet, hoe arm hij is,
weet hij niet, wat hij eigenlijk mist. Hij
kan zich voorbijgaand verheugen over be
paalde dingen, maar er zal steeds een die
pe, innerlijke onvoldaanheid blijven en
mag hij al eens nippen aan iets, dat hij als
geluk beschouwt, hij heeft geen vermoe
den van het ware, het grondelooze Geluk,
het Geluk, waarvoor hij geschapen is.
God is het Geluk, het Geluk zonder gren
zen en de mensch is voor Hem gemaakt
En eerst dan worden wij in waarheid nieu
we menschen, als wij God gevonden heb
ben. De man van de wereld vindt gods
dienst saai of benepen of huichelachtig,
maar wat de eigenlijke inhoud van den
godsdienst is, dat weet hij niet.
Wij zijn op aarde, om God te dienen, dat
is onze rotsvaste zekerheid en dat is on
ze diepe, overstelpende vreugde. Toen Je
zus uit de dooden opstond, was de nieuwe
menschheid een feit, omdat Hij de nieu
we menschheid is. Maar nu moeten wij al
len in Hem herboren worden. Wij moeten
met. Hem door Calvarië heen, om met Hem
ons te kunnen baden in de verblindende
glanzen van het Paaschlicht.
Is dit niet overdreven, is dit niet te
hoog gegrepen voor den gewonen huis-en-
tuin-Christen? Neen, duizendmaal neen, dit
is eenvoudig weg het Christendom. Dit is
de wil van God, uw heiliging
Eerst met Christus sterven, om dan met
Hem te leven. En eerst als wij door den
dood zijn heengegaan, kunnen wij ten volle
beseffen, wat leven eigenlijk is. Wij heb
ben een veel te geringe dunk van het leven.
Wij zijn veel te gauw tevreden. Paulus ge
tuigt ons, dat geen oog het heeft gezien en
geen oor heeft gehoord en het in geen men-
schenverstand is opgekomen, wat God be
reid heeft voor hen, die Hem trouw zijn.
Het groote weergalooze Geluk is wegge1 egd
voor allen, die vragen, die zoeken, die klop
pen willen. Wat brengt dit Geluk ons hier
op aarde? Neemt het ons de aarde af? Inte
gendeel, dit Geluk doet ons de aarde eerst
werkelijk bezitten. Ons ongeluk is juist,
dat wij de aarde losmaken van God, van
haar grond en daardoor een ontluisterde
aarde vinden, die haar diepsten zin ver
loren heeft.
Maar zoodra wij aan God de plaats ge
ven, die Hem toekomt-, wordt alles in zijn
juiste waarde hersteld. Alles wordt zuiver
der, dieper, mooier, alles krijgt iets van de
glans van God, alles wordt doorstraald van
hemellicht.
Kortom, zoodra wij werkelijk God bezit
ten, zullen wij in waarheid verloste men
schen zijn. Los van onszelf, los van de aarde
en daardoor in staat, de aarde dankbaar
te bezitten en ze om te scheppen in een
loflied voor God. Dat is de sancta novitas,
de heilige nieuwheid, waarvan de Paasch-
liturgie ons telkens weer getuigen moet.
Mochten wij deze nieuwheid vinden, in
lichaam en ziel. Dan heeft het Bloed van
ons Paaschlam niet tevergeefs gevloeid! Ja,
dan werd het voor ons in waarheid Pa
schen, voorbijgang, ontmoeting des Heeren.
Zalig Paaschfeest!
Dr. HENRI VAN ROLJEN,
Kruisheer.
De Finsche 3000 tons viermaster, „Passat" volle zee op weg van Finland naar Zuid-
Afrika. In 82 dagen werd de afstand van de Baltische Zee naar Kaapstad afgelegd. Bij
aankomst in de tafelbaai waren er van de zeilen niets dan flarden over. De beman
ning en passagiers moesten gedurende 53 dagen alleen op sardines leven. ANP. P.
ERNSTIG ONGELUK OP DE „ORANJE"
zijn drie leden van de bemanning van het met 669 repatrianten naar Nederland
uit Indonesië terugkeerende m s. „Oranje" van de Maatschappij Nederland overboord
geslagen en naar moet worden aangenomen in de golven omgekom ■->. Een vierde lid
der bemanning, de vierde stuurman S. A. Fris, liep tijdens den stoivzulke zware ver
wondingen op, dat hij daaraan spoedig is be zweken.
Drie leden overboord
geslagen en verdronken
Een vierde aan verwondingen
bezweken
De drie andere slachtoffers zijn: de chef-
Hofmeester G. W. Meyer, de hofmeesteres
mej. J. Broer en de verpleegster mej. H. J.
G. A. Schimmel. Hun naaste familieleden
zijn inmiddels op de hoogte gesteld.
Zooals reeds eerder is bekend gemaakt
wordt het m.s. „Oranje", dat vanavond in
Southampton meert, Zondagmorgen a.s. te
Amsterdam verwacht.
Men meldt ons nader: Uren achtereen
vocht de bemanning op het dek van het
schip tegen den orkaan tot deze tegen den
avond in kracht minderde. De vierde stuur
man, S. A. Fris, zou daarbij door de lucht
zijn geslingerd en liep doodelijke verwon
dingen op. waaraan hij korten tijd later
overleed.
Eerst in de vroege avonduren zakte de
orkaan tot een sterken Zuidelijken wind af,
waarna bij een appél tot ieders ontzetting
bleek, dat Fris niet het eenige slachtoffer
van den orkaan was geworden. Drie andere
leden der bemanning, waaronder twee
vrouwelijke, waren spoorloos verdwenen,
hoewel niemand kon bevestigen, dat -zij
overboord waren
DE „ORANJE" TE SOUTHAMPTON
AANGEKOMEN.
Het moterschip „Oranje" is hedenmor
gen te Southampton aangekomen. Bij de
aankomst in de haven hingen de vlaggen
van het schip halfstok. Van de 800 passa
giers, meest repatrieerrenden uit Indonesië
naar Nederland, hebben verschillende
lichte verwondingen opgeloopen. Het schip
zelf vertoont geen teekenen van averij. On
geveer 140 passagiers zouden te Southamp
ton aan land gaan. Om 12 uur zou de
„Oranje" naar Amsterdam vertrekken.
In het tijdstip van aankomst van de
„Johan van Oldenbarneveldt" wordt geen
wijziging verwacht, zoodat de ontscheping
als eerder vermeld blijft vastgesteld op.
Zondagochtend 6 April om 9 uur te Am
sterdam.
HET DUIDELIJKE LINGGADJATI
pvE REPUBLIEK zal zich den eigendom voorbehouden van goederen als spoorwe-
9}^ gen, publieke gebouwen, drukkerijen enz., die wettelijk en automatisch vallen
onder het gezag van de ,de facto"-regee ring, zijnde de republikeinsche regeering.
De republikeinsche regeering zal ook den eigendom tot zich' trekken van vitale on
dernemingen, die onteigend zullen worden en waarvoor den vroegeren eigenaren scha
devergoeding zal worden betaald, alsmede van ondernemingen, behoorende aan de
Japanneezen, die geconfisceerd zullen worden."
minister van Economische Zaken, A. K.
Gani, bevindt, zich ergens in het Indonesi
sche binnenland, de vice-minister van Bui-'
tenlandsche Zaken is eveneens in New Del
hi, en de secretaris-generaal van dit mi
nisterie, Oetoyo, is naar Singapore. Het is
moeilijk iemand te vinden, die een beslis
sing kan nemen. Zoo willen wij bijvoor
beeld een luchtlijn openen tusschen Bata
via en Djogjakarta. Een en ander zou in
twee dagen geregeld kurtnen worden, doch
aangezien er niemand is, die een beslissing
kan nemen, moet deze aangelegenheid
wachten".
Don Juan antwoordde
Franco
Het hoofdkwartier van den Spaanschen
troonpretendent Don Juan heeft, volgens
een „U.P."-bericht uit Lissabon, het vol
gende communiqué gepubliceerd over de
verklaring van generaal Franco inzake het
herstel van het koningschap:
„Het secretariaat van den Graaf van Bar
celona deelt met formeele voorkennis van
Don Juan mede, dat het wetsontwerp in
zake de Spaansche troonopvolging, dat
Maandag in Spanje is gepubliceerd een
eenzijdige daad van den kant van ie Spaan
sche regeering is, die door haar verricht is,
zonder dat in eenig opzicht de instemming
van Zijne Hoogheid verkregen is, terwijl
Don Juan slechts enkele uren vóór de pu
blicatie er van in kennis is gesteld. Daar
het ontwerp de kern van de monarchie be
treft en verstrekkende maatregelen bevat
voor de toekomst van Spanje, heeft Zijne
Koninklijke Hoogheid het voornemen, zijn
houding in een dergelijke gewichtige be
slissing in de naaste toekomst aan het
Spaansche volk en de internationale mee
ning bekend te maken op het oogenblik,
dat hy het meest geschikt acht".
•Aldus verklaarde dr. Gani, de republi
keinsche minister van Economische Zaken,
in een interview met Antara. Hij voegde
er aan toe, dat de rechtmatige eigenaars
niet op hun ondernemingen zullen kunnen
terugkeeren, voordat overeenkomst is be
reikt over: Loonen en voldoende garanties
voor de arbeiders, opname van Indonesisch
personeel in de directies van de onderne
mingen, belastingen op onroerende goede
ren en ondernemingsbelastingen, invoer
van grondstoffen, productie, distributie en
andere kwesties, die het belang van "den
staat raken.
Dr. Gani legde er den nadruk op, dat de
republikeinsche regeering niet van plan
was, de vrijheid van beweging van de eige
naren te hinderen en dat hij niets zal kun
nen doen om den aankoop te verhinderen
van noodzakelijk materiaal voor de ont
wikkeling van hun ondernemingen. Ander
zijds verklaarde 'de minister, dat op ver
schillende manieren handelsrelaties zullen
worden aangeknoopt met Australië, Voor-
Indië, China, Malakka en de Vereenigde
ct?ten van Amerika en voegde er aan te
dat vele andere landen nog aan deze lijst
zullen worden toegevoegd.
De tekst van art. 14 van het accoord van
Lipggadjati luidt:
„De regeering van de Republiek erkent
de aanspraken van alle niet-Indonesiërs op
herstel van hun rechten en teruggave van
hun goederen, voor zoover deze worden uit
geoefend of zich bevinden in het gebied
waarover zij de facto gezag uitoefent. Een
gemengde commissie zal worden ingesteld
om dit 'herstel of deze teruggave te be
werkstelligen".
k De republiek is op reis.
In verband met persberichten, dat Sjah-
rir, in afwijking van zijn oorspronkelijk
voornemen om op 5 April te Batavia terug
te zijn, eerst op 10 April naar Indonesië zal
terugkeeren, heeft de Commissie-Generaal
aan Sjahrir een telegram gezonden, waar
in zij zegt dezen gang van zaken ten zeer
ste te betieuren, daar talrijke voor Indo
nesië uiterst belangrijke problemen drin
gend dienen te worden besproken.
De politieke adviseur van dr. Van Mook,
dr. H. N. Boon, zeide in dit verband:
„Het economisch herstel van Ned.-Indië
kan geen voortgang vinden, doordat alle
vooraanstaande Indonesische leiders Ba
tavia hebben verlaten en op verschillen
de plaatsen in Oost-Azië verblijf houden",
„Sjahrir is naar New Delhi gegaan, de
Voor zoover bekend hebben de passagiers
(het zijn er in totaal 743), die zich tijdens
den orkaan angstvallig in hun hutten en
kajuiten ophielden, geen van allen verwon
dingen van ernstigen aard opgeloopen.
Heden een rede van Truman
Telefoonstaking onvermijdelijk
Uit gezaghebende kringen te Washington
verluidt, dat president Truman heden, ter
gelegenheid van de viering van den ge
boortedag van Thomas Jefferson, een rede
zal houden, waarin hij den toestand in en
buiten de V.S. uitvoerig zal bespreken.
Na rijpe overweging van de kwestie van
het buiten de wet stellen van de Commu
nistische partij, zou Truman er de voor
keur aan hebben gegeven, dat het Con
gres geen maatregelen neemt voor een ver
bod van die partij.
De vakvereeniging A(merican) Federa
tion of) L(abour) heeft medegedeeld, een
landelijke staking af te kondigen bij de
Western Union-telefoonmaatschappij, om
dat de collectieve onderhandelingen voor
loonsverhooging op niets zijn uitgeloopen.
Een aantal telefonisten zal ter beschikking
blijven voor dringende gevallen.
President Truman heeft te kennen ge
geven, dat hij nog niet overwoog de tele
foondiensten over te nemen. Wel had het
departement van Arbeid opdracht deze
kwestie te bestudeeren.
Een compromis-voorstel
van Marshall
Om een uitweg te zoeken uit de feitelijke
impasse, waarin de besprekingen te Moskou
geraakt zijn op het punt der Duitsche eco
nomie en de herstelbetalingen, heeft minis
ter Marshall een compromis voorgesteld.
Dit compromis houdt in, dat herstelbeta
lingen uit de loopende productie zouden
kunnen geschieden, indien fabrieken,
die anders als kapitaalsuitkeering zou
den gedemonteerd en weggevoerd mor
den, in Duitschland zouden blijven. Uit
de productie dezer fabrieken zouden
alsdan herstelbetalingen kunnen worden
gepresteerd. Besloten werd geen. voor-
loopige Duitsche regeering te vormen
veór de kwestie van de economische
eenheid is opgelost.
„Het resultaat was minder dan nul", zei
een officieele woordvoerder na de zitting.
NIEUWE COMMANDANT ZEEMACHT
NEDERLAND.
Schout bij nacht J. A. Gauw is op zijn
verzoek eervol ontheven van zijn functie
van commandant -Zeemacht Nederland. Als
zijn opvolger is aangewezen de kapitein ter
zee J. J. L. Willinge, tot dusver chef staf
van het commando Zeemacht Nederlandsch-
Indië.
De nieuwe commandant is geboren te
Den Helder op 15 April 1898.
DE GAULLE'S WOORD WEKT ONRUST
y^ONDAG J.L. HEEFT GENERAAL DE GAULLE te Bruneval een rede gehouden,
waarin hij de hopelooze tweedracht derFranschen aan de kaak stelde en aankon
digde, dat eens de dag zou komen, waarop het Fransche volk, moe van alle twist en
tweedracht, zich zou scharen rond het vaderlandsch belang en alle partijbelangen bij
dit belang zouden achterstellen.
Massa-betooging te Parijs
Het waren vooral deze laatste woorden,
welke de communisten zich aantrokken. Zij
maken zich ongerust, een bewijs, dat de
Gaulle inderdaad raak geslagen heeft en
den vinger heeft gelegd precies op de ge
voelige plek.
Op 2en Paaschdag spreekt de Gaulle op
nieuw en dan te Straatsburg en in verband
daarmee hebben de communisten erop aan
gedrongen, dat er geen officieele regee-
ringsvertegenwoordigers aanwezig zullen
mogen zijn. De premier Ramadier heeft aan
dezen ejsch voldaan. Waarop de communis
ten verder zijn gegaan en openlijk den oor
log hebben verklaard aan den generaal.
Op een massa-betooging te Parijs heeft
o.a. Thorez, leider der communistische
partij en vice-premier in de huidige Fran
sche regeering de Gaulle „een werktuig en
woordvoerder der reactie" genoemd, die
naar persoonlijke macht streeft".
Naar in de omgeving van de Gaulle ver
luidt zal de generaal in de naaste toekomst
ook te Bordeaux en Marseille spreken over
„de gebreken der constitutie, het Fransche
rijk, de Fransche veiligheid en de uitwer
king van partijpolitiek op Frankrijk".
Als woordvoerder voor een veelvuldig
heerschende opvatting in verschillende po
litieke kringen heeft het dagblad „Libre
Soir" de Gaulle's afkeer van de bestaande
politieke partijen het meest verontrustende
verschijnsel genoemd. Volgens dit blad zou
de Gaulle om te slagen op een nieuwe par-
De vermiste Dakota
bij Bandoeng
Het wrak van de Nederlandsche
Dakota van den dienst Batavia-Ban-
doeng, die sinds 12 Maart vermist
wordt, is heden van uit de lucht
door een vliegtuig van denzelfden
dienst 16 K.M. Noordnoordwest van
Bandoeng waargenomen Het toestel
schijnt tegen den berg Boerangrang
opgevlogen te zijn. Men zag, dat de
romp intact was; de vleugels waren
afgebroken. Geen spoor van vuur of
leven werd waargenomen. Een red
dingspatrouille heeft Bandoeng voor
een onderzoek verlaten.
tij moeten steunen, die logischerwijze zou
moeten beginnen met alle andere partijen
te verstrooien. „Zoo gaat het totalitaire
systeem te werk", aldus het blad.
Prins Paul, die zijn overleden broer George
zal opvolgen als koning van Griekenland.
Aan de vier-en-twintig uur staking van
de mijnwerkers in het Ruhrgebied, als pro
test tegen den voedselnood, is volgens een
officieele Britsche verklaring door bijna
honderd procent der arbeiders j.l. Donder
dag deelgenomen. De staking breidde zich
ook uit tot dedere industrieën en gebieden
In het Moers-district (Beneden-Rijn) lag al
het werk stil. Industrie- en transport-arbei
ders hadden zich hier bij de mijnwerkers
aangesloten. Ook te Gelsenkirchen breidde
de mijnwerkersstaking zich tot een alge-
meene staking uit, terwijl in Essen tiendui
zend arbeiders van de Krupp-fabrieken me
de het werk neerlegden. De Duitsche spoor
weg-autoriteiten te Moers waarschuwden de
employé's, dat stakers onmiddellijk ontsla
gen zouden worden. Ook in Aken werd ge
staakt. In het Ruhrgebied werd Donderdag
morgen alleen in de mijnen van Duispurg en
Hamborn gewerkt. Overal in het Ruhrge-
Het weer tijdens
de Paaschdagen
Donderdagmiddag begon zich ten Westen
van de Azoren een nieuwe depressie te ont
wikkelen. Deze trok snel in diepte toene
mend in Oost-Noordoostelijke richting naar
het Engelsche Kanaal. Het verdrijven van
de nu over ons land aanwezige koude lucht
door de warmere zal gepaard moeten gaan
aan tijdelijk toenemende bewolking en
eenigen, regen, hoewel de hoeveelheden
niet groot behoeven te zijn. De daarna vol
gende fronten van de Oceaandepressie zul
len het weer gedurende de Paaschdagen een
eenigszins wisselend karakter geven. Het
zal geleidelijk minder koud worden, er zul
len vrij veel wolkenvelden overdrijven en
af en toe zal er wat regen vallen, maar ook
zal nu en dan de zon schijnen. De-wind zal
hoofdzakelijk waaien uit richtingen tus
schen Zuid en West en eenigszins wisselen
in kracht. De vooruitzichten zijn dus niet
ongunstig, maar ook niet uitgesproken
gunstig.
bied vonden demonstraties plaats, doch
van gewelddadigheden is geer melding ge
maakt. De wegen tusschen. de verschillen
de steden in het industriegebied waren vol
optochten van mijnwerkers, die spandoeken
droegen, met protestleuzen tegen de voed-
selschaarschte en de zuiveri^gsmethoden.
Van vakvereenigingszijete te Essen is een
telegram gezonden aan den raad van mi
nisters van buitenlandsche zaken te Mos
kou. De negentienduizend arbeiders in de
bruinkool-industrie in het Rijnland hebben
zich niet aangesloten bij de staking der
mijnwerkers van het Ruhrgebied; zij onder
steunden echter wel de eischen om beter
voedsel. Een verklaring van de sociaal-de
mocratische partij ten aanzien van den
voedseltoestand heeft een tiental eischen
naar voren gebracht, o.a. voldoende en tij
dige graanimporten. Speciaal wordt import
van broodgraan via Rotterdam geëlscht,
teneinde den aanvoersweg te bekorten.
Een, koJiAtdje....
„Voor wat betreft hun verhouding tot den
mensch en hun beteekenis voor diens per
soonlijkheid, blijken het staatsabsolutisme
en een democratie, welke zich niet bewust
fundeert op de zedenwet en zich bij haar
handelingen niet richt op God en D;ens ge
bod, in de practijk op vele punten gelijk
uit te komen".
Ir. L. Feber in zijn „Strijd
om de persoonlijkheid".
WEERSVERWACHTING
STIJGING VAN TEMPERATUUR o
o In den nacht: sterk toenemende wind
g tusschen zuid en zuid-west, geleide- o
lijk stijging van temperatuur, vooral g
g tegen den ochtend regenval. o
g Morgen overdag: weer brekende be- o
o wolking, maar nog enkele verspreide
g buien, geleidelijk weer wat toe- g
o nemende doch eenigszins buiige zuid- g
o westelijke wind. Vrij zacht. g
ooooooooiooooooooooooooooooooooooooooooo